2- 1- 2- 5 انقلاب اطلاعات………………………….. 16

 

2- 1- 2- 6 انقلاب دانش…………………………..17

 

2- 1- 3 مفهوم داده‌ها، اطلاعات و دانش………………………….. 17

 

2- 1- 3- 1 داده‌ها………………………….. 17

 

2- 1- 3- 2 اطلاعات………………………….. 18

 

2- 1- 3- 3 دانش (دانایی)………………………….. 18

 

2- 1- 4 تعاریف دانش………………………….. 19

 

2- 1- 5 دیدگاه‌های رایج در مورد دانش………………………….. 20

 

2- 1- 6 روابط داده‌ها، اطلاعات و دانش………………………….. 20

 

2- 1- 6- 1 روابط داده‌ها، اطلاعات و دانش از نظر باجاریا……….. 20

 

2- 1- 6- 2 روابط داده، اطلاعات و دانش از نظر کلارک و رالو……….21

 

2- 1- 6- 3 روابط داده، اطلاعات و دانش از نظر بوئیست………… 22

 

2- 1- 7 تعامل داده، اطلاعات، دانش و تصمیم………………… 23

 

2- 1- 8 عوامل تفکیک شده اطلاعات و دانش……………….. 25

 

2- 1- 9 انواع دانش………………………….. 27

 

2- 1- 9- 1 تقسیم‌بندی ارسطو………………………….. 27

 

2- 1- 9- 2 دانش ضمنی و دانش صریح………………………….. 27

 

2- 1- 9- 3 دانش شخصی و دانش سازمانی………………………….. 28

 

2- 1- 9- 4 دانش کارکردی………………………….. 29

 

2- 1- 9- 5 تقسیم‌بندی معرفت‌شناختی دانش…………………………..30

 

2- 1- 9- 6 دانش رسمی و دانش غیررسمی………………………….. 30

 

2- 1- 9- 7 دانش ساختارمند و دانش ناساختارمند………………………….. 31

 

2- 1- 9- 8 دانش اظهاری و دانش رویه‌ای………………………….. 32

 

2- 1- 9- 9 طبقه‌بندی دانش رایل………………………….. 32

 

2- 1- 9- 10 دانش اصلی و دانش فرعی………………………….. 32

 

2- 1- 9- 11 تقسیم‌بندی دانش مک لوپ………………………….. 33

 

2- 2 بخش دوم: مدیریت دانش…………………………….. 34

 

2- 2- 1 مقدمة مدیریت دانش………………………….. 34

 

2- 2- 2 مدیریت دانش چیست؟…………………………… 35

 

2- 2- 3 تعریف مدیریت دانش………………………….. 35

 

2- 2- 4 تاریخچة ‌مدیریت دانش………………………….. 37

 

2- 2- 5 سیر تطور مدیریت دانش…………………………..40

 

2- 2- 6 مکاتب مدیریت دانش………………………….. 42

 

2- 2- 6- 1 مکتب اقتصادی………………………….. 43

 

2- 2- 6- 2 مکتب سازمانی………………………….. 43

 

2- 2- 6- 3 مکتب استراتژیک………………………….. 43

 

2- 2- 7 دیدگاه‌های مدیریت دانش………………………….. 45

 

2- 2- 7- 1 دیدگاه اول: دانش به عنوان یک سرمایه………….45

 

2- 2- 7- 2 دیدگاه دوم: دانش به عنوان یک ابزار………….. 45

 

2- 2- 8 نسل‌های مدیریت دانش…………………………..46

 

2- 2- 8- 1 مدیریت دانش فناوری‌مدار یا مبتنی بر منابع………. 46

 

2- 2- 8- 2 مدیریت دانش انسان ‌مدار………………………….. 46

 

2- 2- 8- 3 گذار از مدیریت دانش فناوری‌مدار به مدیریت دانش انسان‌مدار……. 48

 

2- 2- 9 ویژگی‌های مدیریت دانش………………………….. 49

 

2- 2- 10 اصول مدیریت دانش…………………………..50

 

2- 2- 11 نظریه‌های مدیریت دانش…………………………..53

 

2- 2- 12 مراحل مدیریت دانش………………………….. 54

 

2- 2- 12- 1 فرآیندهای هوشمند………………………….. 54

 

2- 2- 12- 2 کالاها و خدمات دانش محور………………………….. 54

 

2- 2- 12- 3 مفاهیم ابداعی تجارت………………………….. 54

 

2- 2- 12- 4 ایجاد نظام‌های حیاتی دانش و پیوستن سیستم‌های کار با نظام‌های دانش……. 55

 

2- 2- 13 مزایای مدیریت دانش…………………………..55

 

2- 2-14   کاربرد مدیریت دانش در تصمیمات راهبردی……………61

 

 

2- 2- 15 چالش‌های مدیریت دانش و مهارت‌های برطرف نمودن آن…….. 62

 

2- 2- 16 موانع مدیریت دانش…………………………….. 66

 

2- 2- 16- 1 عوامل انسانی………………………….. 66

 

2- 2- 16- 2 عوامل سازمانی…………………………..66

 

2- 2- 16- 3 عوامل فرهنگی………………………….. 67

 

2- 2- 16- 4 عوامل سیاسی…………………………..67

 

2- 2- 16- 5 عوامل فنی و تکنولوژیکی………………………….. 67

 

2- 2- 17 مدل‌های مدیریت دانش…………………………….. 68

 

2- 2- 17- 1 مدل میلتون………………………….. 68

 

2- 2- 17- 2 مدل حلزونی نوناکاوتاکوچی………………………….. 70

 

2- 2- 17- 5 مدل چند عاملی توسعه نظام‌های مدیریت دانش……….75

 

2- 2- 17- 6 مدل چهار حلقه‌ای………………………….. 76

 

2- 2- 17- 7 مدل چرخه حیات دانش………………………….. 77

 

2- 2- 17- 8 مدل بک من………………………….. 77

 

2- 2- 17- 9 مدل هفت سی………………………….. 78

 

2- 2- 17- 10 مدل بکویتز و ویلیامز (1999)…………………………..79

 

2- 2- 17- 11 مدل پایه‌های ساختمان………………………….. 82

 

2- 2- 17- 12 مدل عمومی دانش………………………….. 84

 

2- 2- 17- 13 مدل استیوهالز (مدل مبنی بر فرایندهای دانش)…………. 86

 

2- 2- 17- 14 مدل هی سیگ………………………….. 87

 

2- 2- 18 مدیریت دانش مشتری……………………………. 89

 

2- 2- 18- 1 تعریف مدیریت دانش مشتری……………………………. 89

 

2- 2- 18- 2 عناصر مدیریت دانش مشتریان…………………………… 90

 

2- 2- 19 مقایسه مدیریت دانش، مدیریت دانش مشتری و مدیریت ارتباط با مشتری……. 92

 

2- 2- 20 مدیریت ارتباط مشتری بر اساس دانش مشتری…………………………..94

 

2- 3- بخش سوم: مدیریت ارتباط با مشتری……………………………. 98

 

2- 3- 1 مقدمه مدیریت ارتباط با مشتری………………………….. 98

 

2- 3- 2 تاریخچة مدیریت و اهمیت ارتباط با مشتری………………………….. 99

 

2- 3- 2- 1 دوره انقلاب صنعتی (تولید دستی تا تولید انبوه)………………… 99

 

2- 3- 2- 2 دوره انقلاب کیفیت (تولید انبوه تا بهبود مستمر)…………………99

 

2- 3- 2- 3 دوره انقلاب مشتری (بهبود مستمر تا سفارش‌سازی انبوه)…… 100

 

2- 3- 3 مدیریت ارتباط با مشتری چیست؟…………………………… 101

 

2- 3- 4 تعاریف CRM…………………………..

 

2- 3- 5 مفهوم مدیریت ارتباط با مشتری………………………….. 104

 

2- 3- 6 چگونگی عملکرد مدیریت ارتباط با مشتری………………………….. 105

 

2- 3- 7 عوامل مؤثر بر موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)…………..

 

2- 3- 8 مؤلفه‌های مدیریت ارتباط با مشتری………………………….. 111

 

2- 3- 9 دیدگاه‌های مختلف در ارتباط با CRM…………………………..

 

2- 3- 9- 1 مدیریت ارتباط با مشتری به عنوان فرآیند………………… 111

 

2- 3- 9- 2 مدیریت ارتباط با مشتری به عنوان استراتژی………………. 112

 

2- 3- 9- 3 مدیریت ارتباط با مشتری به عنوان یک فلسفه……………… 113

 

2- 3- 9- 4 مدیریت ارتباط با مشتری به عنوان یک قابلیت……………… 113

 

2- 3- 9- 5 مدیریت ارتباط با مشتری به عنوان یک تکنولوژی…………. 114

 

2- 3- 10 ابعاد تکنولوژیک مدیریت ارتباط با مشتری………………………….. 116

 

2- 3- 10- 1 CRM عملیاتی………………………….. 117

 

2- 3- 10- 2 CRM تحلیلی………………………….. 117

 

2- 3- 10- 3 CRM مشارکتی (تعاملی)………………………….. 117

 

2- 3- 4 مزایای پیاده‌سازی CRM:…………………………..

 

2- 3- 12 مزایای مشتریان از ایجاد ارتباط با سازمان………………………….. 119

 

2- 3- 12 محرک‌های توجه به CRM…………………………..

 

2- 3- 12- 1 محرک‌های درون سازمانی………………………….. 120

 

2- 3- 12- 2 محرکهای تجارت الکترونیکی………………………….. 121

 

2- 3- 11- 3 محرک‌های اهداف اولیه…………………………..121

 

2- 3- 12 فرآیند اجرای مدیریت ارتباط با مشتری…………………………..121

 

2- 3- 13 اصول CRM……………………………..

 

2- 3- 14 مفروضات اساسی مدیریت ارتباط با مشتری…………….. 124

 

2- 3- 15 اهداف CRM از نظر بارنت و سوئیفت………………………….. 125

 

2- 3- 15- 1 حفظ مشتری………………………….. 127

 

2- 3- 15- 2 نگهداری و حفظ مشتریان با ارزش………………………….. 128

 

2- 3- 15- 3 پایگاه داده‌های مشتری و بازاریابی مستقیم………………………….. 128

 

2- 3- 16 مشتری‌گرایی و مشتری‌مداری…………………………..130

 

2- 3- 16 مشتری‌مداری و موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری………………………….. 133

 

2- 3- 17 فرآیندهای خدمات مدیریت ارتباط با مشتری (CRM):…………………………..

 

2- 3- 18 جریان‌های دانش در فرآیندهای مدیریت ارتباط با مشتری………….135

 

2- 3- 19 فرآیندهای پشتیبانی مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)……………………………

 

2- 3- 20 فرآیندهای تجزیه و تحلیل مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)…………………………..

 

2- 3- 21 موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و نتایج اجرای مدیریت ارتباط با مشتری…..139

 

2- 3- 22 قابلیت‌های مدیریت دانش (KM) و موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)…………….

 

2-3-23 متغیرهای سازمانی و موفقیت CRM…………………………..

 

2-3-24 تکنولوژی و موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری……………………………. 142

 

2-3-24 دلایل حرکت سازمان ها به سوی سرمایه گذاری براساس CRM…………………………..

 

2-3-25 بنیان نظری مدیریت ارتباط با مشتری……………………………. 143

 

2- 4 صنعت بیمه………………………….. 146

 

2- 5- 2 اهمیت اقتصادی بیمه………………………….. 148

 

2- 5- 3 بازارهای بیمه…………………………..150

 

2- 5- 4 اهداف بازاریابی بیمه………………………….. 151

 

2- 5- 5 انواع بیمه………………………….. 151

 

2- 5- 5- 1 بیمه‌های اجتماعی (اجباری)………………………….. 151

 

2- 5- 5-2 بیمه های بازرگانی……………………………. 152

 

2-5-5-3 در بیمه‌های زندگی……………………………. 152

 

2- 5- 5- 3-1 تعریف بیمه‌های زندگی (عمر)…………………………..153

 

2- 5- 5-3 انواع بیمه‌های زندگی (عمر)………………………….. 154

 

2- 5- 6 فروش بیمه…………………………..156

 

2- 5- 7 خطاهای رایج در فروش بیمه…………………………..157

 

2- 5- 8 تاریخچه بیمه در جهان………………………….. 158

 

2- 5- 9 تاریخچه بیمه در ایران………………………….. 159

 

2- 5- 10 شرکت بیمه آسیا …………………………..159

 

بخش ششم…………………………..161

 

2-6 پیشینه تحقیق………………………….. 161

 

2-6-1: تحقیقات داخلی………………………….. 161

 

2-6-2: تحقیقات خارجی……………………………. 166

 

3- 1 مقدمه………………………….. 168

 

3- 2 روش تحقیق…………………………..168

 

3- 2- 1 از نظر هدف………………………….. 169

 

3- 2- 2 از نظر روش…………………………….. 169

 

3- 3 جامعه آماری نمونه…………………………..169

 

3- 4 روش گردآوری داده‌ها…………………………..171

 

3- 5 ابزار گردآوری اطلاعات………………………….. 171

 

3-6 روایی و پایایی……………………………. 173

 

3-6-1 روایی (اعتبار)…………………………… 173

 

3-6-2 پایایی (اعتبارپذیری)…………………………… 173

 

3- 7 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها………………………….. 176

 

3- 8 انواع معیارهای برازش مدل………………………….. 177

 

جدول 3- 3- معیارهای برازش مدل و تفسیر برازش قابل قبول…………… 178

 

4-1 مقدمه…………………………… 182

 

4-2 ویژگی های جمعیت شناختی نمونه آماری……………………………. 183

 

4-2-1 وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر جنسیت……………………………. 183

 

4-2-2. وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر سن……………………………. 183

 

4-2-3. وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر تأهل……………………………. 184

 

4-2-4. وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر میزان تحصیلات…………… 185

 

4-2-5. وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر سابقه کار…………………………… 186

 

4-2-6. وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر پست سازمانی……………………………. 187

 

4-3. چگونگی توزیع متغیرهای پژوهش بر اساس شاخصهای مرکزی ، پراکندگی و شکل توزیع …….189

 

4-4 بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها………………………….. 192

 

4-5. تحلیل عاملی تأییدی……………………………. 195

 

4-5-2. نتایج تحلیل عاملی تأییدی متغیرهای سازمانی……………………………. 198

 

4-5-3. نتایج تحلیل عاملی تأییدی متغیرهای موفقیت CRM و تجربه CRM……………

 

4-6. روایی همگرا …………………………..202

 

4-7. روایی تشخیصی……………………………. 203

 

4-8. آزمون فرضها …………………………..204

 

4-8-1. برازش مدل مفهومی……………………………. 204

 

4-8-2. مدل سازی معادلات ساختاری……………………………. 205

 

4-8-3. آزمون برازش الگوی مفهومی……………………………. 206

 

4-9. نیکوئی برازش مدل…………………………… 209

 

5-1 مقدمه…………………………… 217

 

5-2 بحث و نتیجه گیری……………………………. 218

 

5-3 یافته های پژوهش…………………………….. 219

 

5-3-1 مشتری مداری بر متغیرهای سازمانی تأثیر دارد…………………. 219

 

5-3-2 اکتساب مدیریت دانش بر متغیرهای سازمانی تأثیر دارد……… 220

 

5-3-3 انتشار مدیریت دانش بر متغیرهای سازمانی تأثیر دارد…………. 221

 

5-3-4 تکنولوژی مدیریت ارتباط با مشتری بر متغیرهای سازمانی تأثیر دارد…….. 222

 

5-3-5 متغیرهای سازمانی بر موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری تأثیر دارد………. 223

 

5-3-6 تجربه مدیریت ارتباط با مشتری بر موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری تأثیر دارد……. 224

 

5-4 پیشنهادهای کاربردی……………………………. 224

 

5-5 پیشنهاداتی برای محققان آینده…………………………… 226

 

5-6 موانع و محدودیت های پژوهش…………………………….. 226

 

منابع مآخذ منابع………………………….. 227

 

منابع فارسی………………………….. 228

 

منابع لاتین………………………….. 233

 

پیوست ها………………………….. 235

 

خروجی لیزرل…………………………… 254

 

Abstract……………………………………

 

فصل اول

 

1-1- مقدمه

 

در حال حاضر مشخصه جامعه دانش یا اقتصاد دانش‌مدار، عواملی مثل افزایش قابلیت رقابت، نوآوری تکنولوژیکی و ماهیت جهانی بازارها می‌باشد. در این راستا شرکت‌ها باید در هنگام انجام کسب و کارشان به دانش توجه زیادی نمایند چون دانش یک عامل کلیدی برای ایجاد مزیت رقابتی محسوب می‌شود (گاریدو مورنو و همکارانش[1]، 2011: 437).

 

به علاوه در سالهای اخیر دانش به عنوان یک منبع سازمانی بسیار مهم در نظر گرفته می‌شود و توجه رو به رشدی به این مفهوم به وجود آمده است (علوی و لیدنر[2]، 2001: 108).

 

در حال حاضر مدیریت دانش به یک اولویت تحقیقاتی جامعه دانشگاهی تبدیل شده است و یکی از حوزه‌هایی است که شرکت‌ها در حال تخصیص سهم بیشتری از مخارج برای پیاده‌سازی‌اش هستند. (سالمادور و بوئنو[3]، 2007: 1061). در این محیط روابط شرکت‌ها با بازار بسیار مهم هستند و به طور کامل استراتژی‌های بازاریابی شرکت‌ها را به سمت سایر رویکردهای ارتباطی تغییر داده‌اند و مدیریت ارتباط با مشتری تأکید می‌کند که شرکت‌ها حفظ مشتریان موجود را با توسعه روابط بلندمدتی که نیازهایشان را برآورده می‌کند، سودآورتر از جذب مشتریان جدید می‌بینند (گاریدو مورنو و همکاران، 2011: 437).

 

این روابط بلندمدت تا حد زیادی بر اساس دانش مشتری هستند و سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری و مدیریت دانش، نه تنها توانایی سازمان برای تعامل، جذب و ایجاد روابط شخصی با مشتریان را بهبود می‌بخشند، بلکه همچنین توانایی آن‌ها برای افزایش دانششان در مورد آن‌ها را نیز تقویت می‌کنند (زو و والتون[4]، 2005: 957).

 

با مرور ادبیات بسیاری از تحقیقات انجام شده، در تحقیق حاضر، تأثیر مدیریت دانش بر موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری شرکت بیمه آسیا در شهر تهران بررسی خواهد شد و مدیریت دانش به عنوان عامل تعیین کننده موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری همراه با سایر عوامل (عوامل تکنولوژیکی و مرتبط با بازار) مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهند گرفت، در این تحقیق ابتدا بیان مسأله و اهمیت و ضرورت موضوع توصیف شده و سپس اهداف، چارچوب نظری، فرضیات تحقیق، اصطلاحات کلیدی و مدل مفهومی بیان شده‌اند.

 

1- 2 شرح و بیان مسأله تحقیق:

 

امروزه دانش در سازمان‌های مدرن مهمترین عامل در مزیت رقابتی و موفقیت آن‌ها شناخته شده است. «مدیریت دانش»، دسترسی به تجارب، تخصص و دانش کارمندان را در جهت قابلیت‌های جدید، نوآوری و افزایش کارایی سازمان‌ها امکان‌پذیر می‌کند (پیروی، 1386).

 

در حال حاضر، جوامع دانش‌مدار و اقتصاد مبتنی بر دانش توسط عواملی از قبیل افزایش رقابت، نوآوری تکنولوژیکی و ماهیت بازار جهانی اهمیت یافته است (گاریدو- مورنو و پادیلا- ملندز[5]، 2011: 437). در این جوامع، شرکت‌ها باید با توجه به دانش در هنگام انجام کسب و کار خود به عنوان یک عامل کلیدی که منجر به ایجاد یک مزیت رقابتی می‌شود توجه نمایند (سالمادور و بوئنو، 2007: 1067).

 

امروزه خلق ثروت از دانش به علت تحولات شگرف تکنولوژیکی در جهان اهمیت بسزایی یافته است به گونه‌ای که در قرن بیست و یکم انتظار می‌رود اقتصاد مبتنی بر دانش در بسیاری از کشورها شکل گیرد و جوامعی که در آن‌ها ثروت ملی و رشد اقتصادی در قالب ایده‌ها و دانش فناوری و نه در قالب مواد و منابع فیزیکی سنجیده می‌شود، یکی پس از دیگری پدیدار و توسعه یابند (حسینی، 1383).

 

در سال‌های اخیر، دانش به عنوان یک منبع مهم سازمانی در نظر گرفته شده است و توجه بسیاری از محققان و صاحبنظران را معطوف کرده است. و به یکی از اولویت‌های پژوهش علمی تبدیل شده است و یکی از حوزه‌هایی است که در سازمان‌ها سهم زیادی از هزینه‌ها را برای پیاده‌سازی به خود اختصاص داده است (گاریدو- مورنو و پادیلا- ملندز، 2011: 437).

 

مدیریت دانش عبارت است از تولید دانش که به دنبال تفسیر، توزیع و کاربرد دانش، حفظ و پالایش دانش ایجاد می‌شود (دیجارنت[6]، 1996: 4).

 

مدیریت دانش با ایجاد و توسعه دارایی‌های دانش یک سازمان با نگرش فرارفتن از اهداف سازمان مرتبط است و مستلزم تمام فعالیت‌هایی است که با شناسایی، تشریک و ایجاد دانش مرتبط هستند. این کار نیازمند سیستم‌هایی جهت ایجاد و نگهداری منابع دانش، پرورش و تسهیل دانش است. در این امر سازمان‌هایی موفق هستند که دانش را به عنوان یک دارایی می‌نگرند و ارزش‌ها و هنجارهای سازمانی که موجب حمایت از ایجاد و تشریک دانش می‌شود را توسعه می‌دهند. امروزه تمرکز بر بحث مدیریت ارتباط با مشتری است و طبعاً تأکید بیش از پیش بر سر نگه داشتن و رشد مشتریان موجود به جای پیدا کردن مشتری جدید است. سازمان‌های امروزی با استفاده از مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در پی دستیابی به روش‌های اندازه‌گیری سودآوری مشتری و ارزش‌آفرینی درازمدت برای مشتریان خود می‌باشند (گریو و آلبرز[7]، 2006: 2).

 

مدیریت ارتباط با مشتری واژه‌ای برای مجموعة متدولوژی‌ها، فرآیندها، نرم افزارها و سیستم‌هایی است که به مؤسسات و شرکت‌ها در مدیریت مؤثر و سازمان یافته ارتباط با مشتریان کمک می‌کند (برنستر[8]، 2001)، بنابراین با توجه به نقش پرقدرت مشتریان در دنیای امروز و افزایش آگاهی همه جانبه آن‌ها نسبت به بازار اطلاعات و خدمات دسترسی به اطلاعات و کانال‌های متنوع ارائه خدمات برای استفاده از خدمات، مسئله چگونگی ارتباط صحیح با مشتریان و تلاش در جهت حفظ درازمدت این ارتباط، از جمله مهمترین مسائل مؤثر در دوام و ثبات سازمان‌ها در عرصه رقابت و سودآوری بیشتر آن‌ها می‌باشد. لذا لزوم ایجاد راهبردی برای مدیریت این ارتباط و برنامه‌ریزی دقیق و صحیح برای اندازه‌گیری، نظارت و مدیریت آن‌ها در سازمان‌ها از جمله شرکت بیمه آسیا به خوبی احساس می‌شود. با توجه به موارد اشاره شده اهمیت موضوع مدیریت دانش و تأکید بر حفظ مشتری و سودآور بودن مشتریان فعلی، استفاده از CRM احساس می‌شود. در غیر این صورت سازمان دچار افزایش هزینه‌ها، شکست رقابتی، کاهش مشتریان وفادار و در نهایت کاهش سودآوری خواهد شد. ایجاد راهبرد CRM باعث توانمندی، کارایی و اثربخشی سازمان می شود. در این تحقیق سعی بر این است که به این سوال پاسخ داده شود که آیا مدیریت دانش بر موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری مؤثر است؟

 

سوالی اصلی تحقیق: مدیریت دانش بر موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری چه تأثیری دارد؟

 

1- 3 اهمیت و ضرورت تحقیق:

 

تغییرات سریع در دنیای امروز، سازمان‌ها را با چالش‌های مختلف رو به رو کرده است؛ اما در این میان سازمان‌هایی موفق هستند که به کمک ابزارهای مدیریت و فناوری‌های نوین، از فرصت‌های ایجاد شده به نفع خود استفاده کنند. مدیریت دانش یکی از این ابزارهاست. در جهان امروز دانش به عنوان یک منبع کلیدی برای بقای سازمان‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که هر روزه بر رقابت‌های بین سازمان‌ها برای تسخیر دانش افزوده می‌شود. اهمیت دانش سازمانی در سازمان‌های تجاری و سازمان‌های غیرانتفاعی مثل شرکت‌های بیمه کاملاً آشکار شده است، امروزه که فناوری‌های جدید باعث تغییراتی در محیط شرکت‌های بیمه شده است، مدیریت دانش سبب می‌شود تا شرکت‌های بیمه خدمات بهتری را با استفاده از همین فناوری‌های نوین به مشتریان ارائه دهند. در سال‌های اخیر، سازمان‌ها با داشتن مدیریت ارتباط با مشتری یکپارچه و مدیریت دانش تلاش می‌کنند که به نقش کلیدی موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری پی ببرند (داوس و همکاران[9]، 2005: 169).

 

شناسایی ارزش مشتری وظیفه مدیریت دانش است و به عنوان تعیین کننده طیف وسیعی از پروفایل‌ها در میان مشتریان فعلی است. فن‌آوری می‌تواند به مدیریت دانش کمک کند تا قدرت پردازش اطلاعات، از فن‌آوری به صورتی مؤثر استفاده کرد و همکاری با مشتریان نیاز به درک قوی از تبادل دانش نهان و پیش‌بینی دانش جدید است. به عبارتی هدف از مدیریت دانش، تبدیل دانش نهان به عیان و بالعکس می‌باشد و می‌تواند نیازهای مشتریان را شناسایی نموده و به بهترین شکل ارائه دهد (گاریدو- مورنو و پادیلا- ملندز، 2011: 438).

 

با توجه به افزایش رقابت در بین بیمه‌های خصوصی و دولتی و اهمیت جذب و نگهداری مشتریان، اهمیت مدیریت ارتباط با مشتری در شرکت‌های بیمه افزایش یافته است. مشتریان به دلیل عامل فزآینده، دسترسی آسان به اطلاعات فراوان و در نتیجه دارا بودن حق انتخاب بی‌سابقه، موجب تغییر در محیط دینامیک بازار گردیده‌اند. در دنیای امروز «مشتریان» منبع اصلی توانمندی و مزیت رقابتی[10] سازمان‌ها به شمار می‌آیند (پراهالد و هامل[11]، 1990: 80).

 

در بازاری که در آن مشتریان توانمند شده با فن‌آوری می‌توانند در یک گفتگوی پویا با سازندگان وارد شوند، سازمان‌ها مجبور به پذیرفتن مشتری به عنوان شریک خلق ارزش هستند، زیرا اکنون مشتریان از حالت تماشاگران منفعل به شکل بازیگران فعال درآمده‌اند (پراهالد و راماوی[12]، 2002).

 

در چنین شرایطی سازمان هایی باقی می‌مانند که بتوانند عملیات بازاریابی و ارائه خدمات را بهتر از رقبا انجام داده و با کسب رضایت مشتریان و حفظ وفاداری آن‌ها، میزان درآمد سود خود را بالاتر ببرند. این کار امروزه با بهره‌گیری از مفهوم مشتری‌مداری یا مدیریت ارتباط با مشتری امکان‌پذیر گردیده است.

 

اصطلاح مدیریت ارتباط با مشتری مجموعه‌ای از اسلوب‌ها، نرم‌افزارها و امکانات اینترنتی است کهبه یک شرکت امکان مدیریت ساخت یافته ارتباط با مشتری را می‌دهد و همراه با فن‌آوری مدیریت الکترونیکی ارتباط با مشتری، پیاده‌سازی یک راه حل جامع که با یکپارچه‌سازی افراد، فرآیندها و تکنولوژی، یک ارتباط بی‌نقص را بین تمام فعالیت‌های مربوط به مشتریان فراهم می‌کند. و برای افزایش کارایی و اثربخشی سازمان‌ها و اطمینان از ارائه مطلوب کالا و خدمات به مشتریان و کسب رضایت آنان، سازمان‌ها باید دانش خود را درباره مشتریان مدیریت نمایند.

 

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

 

چكیده ‌ب

 

مقدمه ‌ج

 

فصل اول:كلیات تحقیق 2

 

1-1- بیان مسأله 2

 

1-2- اهداف تحقیق 2

 

1-3- سوالات تحقیق 3

 

1-4- فرضیات تحقیق 3

 

1-5- پیشینه تحقیق 3

 

1-6- روش تحقیق 3

 

1-6-1- روش جمع آوری اطلاعات 4

 

گردآوری اطلاعات : (پرسشنامه، کارت مصاحبه، کارت مشاهده، کارت آزمون، فیش، جدول و غیره) 4

 

1-6-4- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 4

 

1-7- جامعه آماری و نمونه تحقیق 5

 

1-8- تنگناها و محدودیت های تحقیق 5

 

فصل دوم:ادبیات تحقیق 7

 

2-1-گردشگری 7

 

2-2- تاریخچه گردشگری 7

 

2-2-1- عهد باستان 7

 

2-2-2- قرون وسطی 8

 

2-2-3- رنسانس 9

 

2-2-4- انقلاب صنعتی 9

 

2-2-5- جهانگردی نوین 10

 

2-3- انواع گردشگری 10

 

1- گردشگری تندرستی (گردشگری سلامت) 10

 

2- گردشگری درمانی (گردشگری سلامت) 10

 

3- گردشگری پزشکی (گردشگری سلامت) 10

 

4- گردشگری ورزشى 11

 

5- گردشگری ماجراجویی 11

 

6- گردشگری کشاورزی 11

 

7- گردشگری مجازی 11

 

8- گردشگری زیست محیطی 11

 

9- گردشگری فروشگاه کتاب 11

 

10- گردشگری آموزشی 12

 

11- گردشگری آثار باستانی 12

 

12- گردشگری تفننی 12

 

13- گردشگری فراگیر 12

 

14- گردشگری دائمی 12

 

15- گردشگری سفری 12

 

2-4- توسعه پایدار گردشگری 15

 

2-5- تعریف اوقات فراغت ،تفریح وجهانگردی 22

 

2-6-ارتباط بین گردشگری واوقات فراغت 23

 

2-7- گردشگری و اهمیت آن 23

 

2-8-گردشگری و آثار آن 24

 

2-8-1- آثار اقتصادی جهانگردی 24

 

2-8-2- آثار اجتماعی و فرهنگی 25

 

2-8-3- آثار محیطی 26

 

2-9- اجزاء و عناصر صنعت گردشگری 28

 

2-10- گردشگر 35

 

2-11- برنامه ریزی 36

 

2-12- ویژگی‌های برنامه ریزی 37

 

2-13- انواع برنامه ریزی 37

 

2-14- رویکرد های برنامه ریزی گردشگری 39

 

 

2-15- برنامه ریزی گردشگری 41

 

2-16- برنامه ریزی استراتژیک 42

 

2-17- مدل مفهومی برنامه ریزی استراتژیک گردشگری منطقه 43

 

2-18- مراحل برنامه ریزی استراتژیک 45

 

2-19- ماتریس برنامه ریزی استراتژیك کمی (QSPM) 57

 

2-20- روستا 62

 

2-21- انواع روستا از نظر سكونت گاهی 63

 

فصل سوم: معرفی منطقه مورد مطالعه 69

 

3-1- جغرافیای طبیعی 69

 

3-1-1- موقعیت جغرافیایی و وسعت 69

 

3-1-2- ناهمواریها 73

 

3-1-3- اقلیم 78

 

3-1-4- پوشش گیاهی 81

 

3-1-5- زمین شناسی 84

 

3-1-6- گونه های جانوری 87

 

3-1-7- مناطق و نواحی حفاظت شده 87

 

3-1-8- منابع آب 90

 

3-1-9- خاك و منابع اراضی 92

 

3-2- جغرافیای انسانی 95

 

3-2-1- جمعیت 95

 

3-2-1- 1- ساختار سنی جمعیت 95

 

3-2-1-2- ترکیب جنسی جمعیت 96

 

3-2-2- بعد خانوار و نرخ رشد جمعیت 99

 

3-2-2-1- نرخ رشد جمعیت 99

 

3-2-2-2- بعد خانوار 101

 

3-2-3- سواد و آموزش 103

 

3-2-3-1- تعداد دانش آموزان و كاركنان آموزشی 105

 

3-2-4- مهاجرت 105

 

3-2-5- بهداشت و درمان 106

 

3-3- جغرافیای اقتصادی 107

 

3-3-1- نیروی انسانی و اشتغال و بیکاری 107

 

3-3-2- توزیع شاغلان در زیربخش های اقتصادی 109

 

3-3-3- بخش های عمده اقتصادی شهرستان 111

 

3-3-4- كشاورزی 112

 

3-3-6- صنعت 114

 

3-3-7- خدمات 116

 

3-3-7-1- خدمات عمومی در سطح شهر آشتیان 117

 

3-4- جغرافیای فرهنگی 117

 

3-4-1- تاریخچه شهرستان آشتیان 117

 

3-4-2- ویژگی های فرهنگی شهرستان آشتیان 118

 

3-4-2-1-گویش 120

 

3-4-2-2- آداب و رسوم 122

 

3-4-2-3- قومیت و مذهب 123

 

3-4-2-4- مشاغل سنتی و دستی 123

 

3-4-2-6- غذاها و خوراك محلی شهرستان آشتیان 128

 

3-5- جاذبه های گردشگری شهرستان آشتیان 129

 

3-5-1- جاذبه های طبیعی 135

 

3-5-2- جاذبه های تاریخی 135

 

3-5-3- جاذبه های مذهبی 136

 

3-5-4- آثار ثبتی شهرستان آشتیان 136

 

3-5-5- انواع جاذبههای گردشگری روستای آهو 139

 

3-5-5-1- جاذبههای ورزشی و تفریحی، ورزشهای کوهستانی و درهای، تفریحات آبی، ورزشها و بازیهای محلی 144

 

3-5-5-2- مسیرهای جذاب گردشگری مانند ایل راه ها 146

 

3-5-5-3- بناهای تاریخی (کاخها و عمارتها ـ قلعهها و برجها، میادین قدیمی، بازارها و سایر بناهای تاریخی) 147

 

3-5-5-4- اماکن مذهبی و زیارت گاهی (مساجد قدیمی، مقابر و امام زادهها، گورستانهای تاریخی و سایر آثار زیارتی) 149

 

3-5-6- تاسیسات و تجهیزات گردشگری 153

 

3-5-6-1- واحدهای اقامتی 153

 

3-5-6-2- جاده ها و شبكه ارتباطی 156

 

3-5-6-3- امكانات حمل و نقل 164

 

فصل چهارم:تحلیل وضع موجود و برنامه توسعه گردشگری روستا 168

 

4-1- تحلیل وضع موجود (امکانات و تنگناها) 168

 

4-2- اهداف و سیاستهای توسعه گردشگری روستا (استراتژی و طرح راهبردی) 169

 

4-3- فرآیند مدیریت راهبردی 169

 

4-4- تدوین چشمانداز، مأموریت، اهداف و راهبردهای کلان روستای گردشگری آهو 170

 

4-5- مرحله صفر 171

 

4-5-1-تعیین چشمانداز روستای گردشگری آهو 171

 

4-5-2- شناسایی مأموریت روستای گردشگری آهو 172

 

4-5-3- تعیین اهداف 173

 

4-6- مرحله ورودی 174

 

4-6-1- تعیین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر تدوین راهبردهای کلان 174

 

4-6-1-1- ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (EFE) 175

 

4-6-1-2- ماتریس ارزیابی عوامل داخلی(IFE) 177

 

4-7- مرحله مقایسه 178

 

4-7-1- تشکیل ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط قوت و ضعفها (SWOT) 178

 

4-7-2- تشكیل ماتریس داخلی و خارجی(IE) 181

 

4-8- مرحله تصمیم گیری 183

 

4-8-1- ماتریس برنامهریزی راهبردی کمی (QSPM) 184

 

4-9- برنامه و طرح های پیشنهادی 188

 

فصل پنجم : آزمون فرضیات و ارائه پیشنهاد 193

 

5-1- آزمون فرضیات 193

 

5-2- برنامه ها و پیشنهادات 201

 

منابع و مآخذ 204

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

 

جدول شماره 1 -آثار اقتصادی جهانگردی 25

 

جدول شماره 2 -آثار فرهنگی ـ اجتماعی گردشگری 26

 

جدول شماره 3 – آثار محیطی جهانگردی 28

 

جدول شماره 4- نظام گردشگری از دیدگاه گان 30

 

جدول شماره5 – مراحل برنامه ریزی استراتژیك 45

 

جدول شماره6 – ماتریس ارزیابی عوامل خارجی(EFE) 50

 

جدول شماره 7 – ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) 52

 

جدول شماره8- ماتریس برنامهریزی استراتژیك کمی (QSPM) انواع استراتژی های قابل اجرا 60

 

جدول شماره 9 -تقسیمات سیاسی شهرستان آشتیان 69

 

جدول شماره 10 – درجه حرارت منطقه مورد مطالعه، سانتیگراد 78

 

جدول شماره 11 – میانگین ماهانه رطوبت نسبی هوا در منطقه مورد مطالعه، درصد 79

 

جدول شماره 12 – ویژگیهای بارش در منطقه مورد مطالعه، 1385 ـ میلیمتر 80

 

جدول شماره 13 – برخی از گونه‌های همراه در تیپ اصلی گروه Astragalus و زیر تیپ‌های آن 82

 

جدول شماره 14 – توزیع جمعیت در گروه های عمده سنی شهرستان آشتیان 1385 95

 

جدول شماره 15 – ترکیب سنی به تفکیک نقاط شهری و روستایی شهرستان آشتیان 1385 96

 

جدول شماره 16 – نسبت جنسی جمعیت بر حسب نقاط شهری و روستایی آشتیان 1385 97

 

جدول شماره 17 – .ساختار جنسی جمعیت دهستان گرکان 98

 

جدول شماره 18 – تعداد و نرخ رشد جمعیت شهرستان آشتیان85 -1365 100

 

جدول شماره 19 – تعداد و بعد خانوار شهرستان آشتیان 1385 101

 

جدول شماره 20 – بعد خانوار دهستان گرکان 102

 

جدول شماره 21 – جمعیت و باسوادان 6 ساله و بیشتر شهرستان آشتیان   1385 103

 

جدول شماره 22 – بررسی میزان با سوادی در دهستان گركان 104

 

جدول شماره 23 – تعداد دانش آموزان ، کارکنان ، آموزشگاه و کلاس به تفکیک مقاطع تحصیلی شهرستان آشتیان 1385 105

 

جدول شماره 24 – مهاجران وارد شده طی 10سال گذشته برحسب جنس ، علت مهاجرت به روستاهای شهرستان آشتیان 105

 

جدول شماره 25 – تعداد مؤسسات درمانی فعال و تخت‌های موجود در آنها بر حسب وضعیت حقوقی -1387 106

 

جدول شماره 26 – وضعیت برخورداری از پزشك، آزمایشگاه، داروخانه و مركز پرتونگاری در استان مرکزی و شهرستان آشتیان -1387 106

 

جدول شماره 27- مراكز بهداشتی ـ درمانی در استان مرکزی و شهرستان آشتیان-1387 107

 

جدول شماره 28 – توزیع جمعیت فعال و غیر فعال در بخش اقتصادی شهرستان آشتیان سال1385 107

 

جدول شماره 29 – توزیع شاغلان 10 ساله و بیشتر بر حسب گروه های عمده فعالیت شهرستان آشتیان (درصد) 1385 110

 

جدول شماره 30 – سهم اشتغال بخش های عمده اقتصادی شهرستان آشتیان 1385 111

 

جدول شماره 31 – بهره برداری های كشاورزی سرشماری شده بر حسب نوع بهره بردار:1382 112

 

جدول شماره 32 – بهره برداری های كشاورزی بر حسب نوع فعالیت : 1382 113

 

جدول شماره 33 – مساحت اراضی کشاورزی بهره برداری های با زمین برحسب وسعت 1382 113

 

جدول شماره 34 – تعداد بهره برداری و دام شهرستان آشتیان :1382 114

 

جدول شماره 35 – تعداد كارگاه های صنعتی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت ، طبقات كاركن 1385 115

 

جدول شماره 36 – تعداد كارگاه های صنعتی خصوصی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت ، طبقات كاركن 1386 115

 

جدول شماره 37 – تعداد كارگاه های صنعتی عمومی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت ، طبقات كاركن 1386 116

 

جدول شماره 38 – مشخصات واحدهای خدماتی و تعداد شاغلین آنها در شهرستان آشتیان 1385 116

 

جدول شماره 39 – خدمات عمومی شهر آشتیان 1385 117

 

جدول شماره 40 – تقسیم بندی جاذبه های گردشگری 134

 

جدول شماره 41- لیست جاذبه های طبیعی شهرستان آشتیان 135

 

جدول شماره 42- لیست جاذبه های تاریخی شهرستان آشتیان 135

 

جدول شماره 43- لیست جاذبه های مذهبی شهرستان آشتیان 136

 

جدول شماره 44 – پروفایل جاذبه ها و منابع گردشگری روستای آهو بخش آشتیان استان مرکزی 152

 

جدول شماره 45 – لیست هتل های استان مركزی 153

 

جدول شماره 46 – تأسیسات اقامتی برحسب درجه 153

 

جدول شماره 47 – تعداد اتاق های تأسیسات اقامتی برحسب درجه 154

 

جدول شماره 48 – تعداد تخت تأسیسات اقامتی برحسب درجه 154

 

جدول شماره 49 – تعداد مسافرخانه برحسب درجه (مهمانپذیر) 154

 

جدول شماره 50 – تعداد اتاق مسافرخانه برحسب درجه 154

 

جدول شماره 51 – تعداد اقامت گاه های عمومی و کارگاه های صرف غذا و نوشیدنی برحسب نوع فعالیت و طبقات کارکن- 1385 155

 

جدول شماره 52 – تعداد اقامت گاه های عمومی و کارگاه های صرف غذا و نوشیدنی در نقاط شهری و روستایی- 1385 155

 

جدول شماره 53 – تعداد اقامت گاه های عمومی و کارگاه های صرف غذا و نوشیدنی برحسب طبقات کارکن 156

 

جدول شماره 54 – راه های تحت حوزه استحفاظی اداره کل راه و ترابری استان مرکزی 157

 

جدول شماره 55 – طول راه های روستایی استان مرکزی وشهرستان آشتیان به تفکیک آسفالت ، شوسه و خاکی 1387 158

 

جدول شماره 56 – طول انواع خطوط و تعداد ایست گاه های راه آهن( كیلومتر) 158

 

جدول شماره 57 – تعداد پرواز و مسافر و بار پروازهای داخلی استان مرکزی-1387 158

 

جدول شماره 58 – تعداد تلفن های شهرستان و استان سال 1387 162

 

جدول شماره 59 – تعداد واحدهای پستی مورد بهربرداری 163

 

جدول شماره 60 – آمار مراسلات پستی استان در بخش های مختلف سال 1387 164

 

جدول شماره 61 – آمار مراسلات پستی شهرستان در بخش های مختلف سال 1387 164

 

جدول شماره 62 – تعداد سفر و مسافر جابه جا شده درون استانی و برون استانی از طریق پایانه های مسافربری توسط انواع وسایل نقلیه عمومی مسافری جاده ای سال 1385 165

 

جدول شماره 63 – مسافر و بار خالص حمل شده از ایستگاه های راه آهن استان 165

 

جدول شماره 64 – تعداد تونل ها ، پل ها و راهدارخانه های مسیر راه های استان را در سال 1387 165

 

جدول شماره 65 – تعداد وسایل نقلیه عمومی درون شهری را بر حسب نوع در سال 1387 166

 

جدول شماره 66 – مشخصات عومی شرکت های تعاونی حمل ونقل فعال در سال 1387 166

 

جدول شماره 67 – نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای پیش روی روستای گردشگری آهو 168

 

جدول شماره 68 – مراحل برنامهریزی راهبردی 170

 

جدول شماره 69 – ماتریس ارزیابی عوامل خارجی حاکم بر منطقه (EFE) 176

 

جدول شماره 70 – ماتریس ارزیابی عوامل داخلی حاکم بر منطقه (IFE) 177

 

جدول شماره 71 – ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط قوت و نقاط ضعف (SWOT) 180

 

جدول شماره 72 – ماتریس برنامهریزی راهبردی کمی (QSPM) 185

 

جدول شماره 73 – ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 189

 

جدول شماره 74 – نتایج حاصل از ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 189

 

جدول شماره 75 – مراحل برنامه ریزی راهبردی 193

 

جدول شماره 76 – ماتریس ارزیابی عوامل خارجی حاکم بر منطقه (EFE) 195

 

جدول شماره 77 – ماتریس ارزیابی عوامل داخلی حاکم بر منطقه (IFE) 196

 

جدول شماره 78 – ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط قوت و نقاط ضعف (SWOT) 198

 

جدول شماره 79 – ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 201

 

جدول شماره 80 – نتایج حاصل از ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 202

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

 

شکل شماره 1- اصول پایداری 18

 

شکل شماره 2- ساختار نظریه پایداری : برقراری توازن میان ابعاد اصلی برنامه ریزی توسعه 19

 

شکل شماره 3- ساختار نظریه پایداری 20

 

شکل شماره 4- ابعاد ساختاری توسعه پایدار 20

 

شكل شماره 5- بازار گردشگری داخلی و بین المللی 29

 

شكل شماره 6 – سیستم گردشگری از دیدگاه گان 30

 

شكل شماره 7- سیستم گردشگری از دیدگاه رای 31

 

شكل شماره 8- اجزاء مقصد گردشگری اجزاء مقصد گردشگری 32

 

شكل شماره 9- عناصر سیستم گردشگری 33

 

شكل شماره 10- اجزای سیستم گردشگری 34

 

شكل شماره 11 – الگوی جامع مدیریت استراتژیك 43

 

شكل شماره 12 – تغییرات ماهیانه دما در منطقه مورد مطالعه، سانتیگراد 79

 

شكل شماره 13 – میانگین ماهانه رطوبت نسبی هوا 80

 

شكل شماره 14 – تغییرات ماهیانه بارش در منطقه مورد مطالعه، میلیمتر 81

 

شكل شماره 15 – توزیع سنی جمعیت به تفکیک گروههای عمده سنی شهرستان آشتیان 1385 95

 

شكل شماره 16 – نسبت جنسی جمعیت شهرستان آشتیان به تفكیك نقاط شهری و روستایی 97

 

شكل شماره 17 – ساختار جنسی جمعیت دهستان گرکان 99

 

شكل شماره 18 – نرخ رشد جمعیت شهرستان آشتیان 85-1365 100

 

شكل شماره 19 – بعد خانوار دهستان گرکان 102

 

شكل شماره 20- درصد با سوادی در دهستان گرکان 104

 

شكل شماره 21 – توزیع جمعیت فعال و غیر فعال شهرستان آشتیان ( به درصد ) 1385 108

 

شكل شماره 22 – توزیع جمعیت شاغل و بیکار شهرستان آشتیان ( به درصد) 1385 108

 

شكل شماره 23 – درصد توزیع شاغلان 10 ساله و بیشتر بر حسب گروه های عمده فعالیت شهرستان آشتیان 1385 111

 

شكل شماره 24 – سهم اشتغال بخش های عمده اقتصادی شهرستان آشتیان 1385 112

 

شكل شماره 25 – تقسیم بندی جاذبه ها 133

 

شكل شماره 26 – الگوی جامع برنامهریزی راهبردی 170

 

شكل شماره 27 – ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی (IE) روستای گردشگری آهو 183

 

شكل شماره 28 – ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی (IE) روستای گردشگری آهو 199

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست تصاویر

 

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

 

شکل شماره 1 – چشم اندازه های بکر طبیعی 142

 

شکل شماره 2 – کوچه باغ های زیبای روستای آهو 142

 

شکل شماره 3 – باغ های قدیمی روستای آهو 143

 

شکل شماره 4 – درختان و پوشش گیاهی روستای آهو 143

 

شكل شماره 5 – خانه ویلایی وزیر شاهنده در روستای آهو 148

 

شكل شماره 7 – گنبد امامزاده بی بی شهربانو 149

 

شكل شماره 8 – نمای بیرونی امامزاده عبدالله 150

 

شكل شماره 9 – بی بی شهربانو و امامزاده عبدالله 150

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نقشه ها

 

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

 

شكل شماره 1 – موقعیت شهرستان آشتیان و روستای آهو در كشور 70

 

شكل شماره 2 – موقعیت روستای آهو در شهرستان آشتیان و استان مركزی 71

 

شكل شماره 3- موقعیت روستای آهو در بین سكونتگاه های مجاور 72

 

شكل شماره 4 – سطوح ارتفاعی محوده روستای آهو 75

 

شكل شماره 5 – طبقات شیب محدوده روستای آهو 76

 

شكل شماره 6 – جهات شیب محدوده روستای آهو 77

 

شكل شماره 7 – پوشش گیاهی محدوده روستای آهو 83

 

شكل شماره 8 – واحدهای زمین شناسی محدوده روستای آهو 86

 

شكل شماره 9 – موقعیت روستای آهو نسبت به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست 89

 

شكل شماره 10 – هیدرولوژی محدوده روستای گردشگری آهو 91

 

شكل شماره 11 – منابع اراضی روستای آهو 94

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سپاسگذاری

 

 

 

حمد و سپاس فراوان پروردگار دانا و توانا راکه ظرفیت و توانایی آموختن را در انسان نهادینه نمود و بزرگترین سوگند خود را با قلم یاد آور شد؛ با احترام فراوان به نام آوران عرصه علم و اندیشه و بویژه اندیشمندان علم جغرافیا که در مقاطع كارشناسی و کارشناسی ارشد تو فیق آموختن دانش را در محضر ایشان کسب نمودم؛ از این روی، همیشه و با افتخار از زحمات استاد گرانمایه، سرکارخانم دکتر پروانه عزیزی در مقام استاد راهنما و خواهری بزرگتر و دلسوز که علاوه بر راهنمایی های ارزنده همیشه یاور بنده بوده اند و قطعاً بدون زحمات ایشان به پایان رساندن این پایان نامه امکان پذیر نمی شد، تشکر و قدر دانی می نمایم؛ از استاد ارجمند جناب آقای دکتر حیدر لطفی به عنوان استاد مشاور و راهنمایی­های ارزنده ایشان بواسطه تلاشهای ارزنده و بی شائبه شان برای هدایت و همراهی در تسهیل و به پایان رساندن این رساله صمیمانه سپاسگزارم.

 

از یکایک اساتید ارجمند گروه جغرافیا بخاطر زحمات ایشان در طی دوران تحصیل سپاسگزارم.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

كلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول:كلیات تحقیق

 

1-1- بیان مسأله

 

گردشگری یکی از بزرگترین صنایع اقتصادی دنیا بشمار میرود. این صنعت12% از تولید ناخالص داخلی(GDP) جهان و 7% از مشاغل دنیا را ایجاد نموده است. تعداد گردشگران دنیا در سال2006، 860 میلیون نفر بوده است که انتظار می رود این تعداد در سال 2020 به 6/1میلیارد نفر برسد و بیش از 2 تریلیون دلار خرج خواهند کرد. ( شاهد ، 1389 ، ص 5 ) در حالی که درآمد جهانی جهانگردی همه ساله بالغ بر صدها میلیارد دلار است، ایران در زمره با استعدادترین کشورها قرار دارد و از نظر جاذبه های گردشگری جزء 10 کشور برتر دنیا محسوب می شود، متاسفانه سهم بسیار ناچیزی از این صنعت را به خود اختصاص داده است و با وجود جاذبه های فراوان تاریخی و فرهنگی از این سفره گسترده تنها چند صد هزار دلار بهره می جوید. ( شاهد ، 1389 ، ص 7 )

 

منابع و توان مندی های گردشگری در راستای توسعه گردشگری روستایی از اولویت های مورد توجه جهت قدرت جذب روستا محسوب می شوند. روستای گردشگری آهو از توابع بخش آشتیان استان مرکزی است که دارای قابلیت ها و توان مندی های ویژه در راستای توسعه گردشگری می باشد.

 

لذا در تحقیق حاضر با استفاده از تكنیك های برنامه ریزی استراتژیك به شناسایی توان مندی های گردشگری روستای آهو پرداخته و در نهایت با توجه به نقاط قوت و ضعف این روستا به ارائه راهبردهای مدیریتی جهت توسعه همه جانبه این روستا و نیز معرفی این منطقه در غالب یك منطقه گردشگری و اكوتوریستی برای گردشگران داخلی و خارجی می پردازیم .

 

 

 

1-2- اهداف تحقیق

 

هدف در برنامه‌ریزی، نهایتی است که برنامه‌ریزی به سو و سمت آن جهت گرفته و منظوری است که برای آن سیستم برنامه‌ریزی سازمان یافته است. در تدوین اهداف آنچه که باید قبل از هر چیزی انجام شود، تجزیه و تحلیل محیط داخلی و خارجی منطقه­ای است که توسعه گردشگری آن مدنظر می باشد. این تجزیه و تحلیل موجب می شود که اهداف به صورت واقع گرایانه تدوین شده و قابلیت دست یابی آنها امکان­پذیر باشد. نکته دیگری که باید در تدوین اهداف گردشگری یک مقصد به آن توجه داشت این است که هدف های تعیین شده باید اهداف طرح های فرادست خود را در خود منعکس نموده و آنها را تقویت نمایند.

 

به طور کلی اهداف زیر را می توان برای این تحقیق در نظر گرفت:

 

 

• شناسایی توان مندی های گردشگری دارای توجیه اقتصادی، اجتماعی_فرهنگی و زیست محیطی و تبیین راهبردهایی جهت به فعالیت درآوردن آنها

 

• شناسایی مزیت های نسبی و رقابتی منطقه مورد نظر و بهره گیری از آنها در جهت توسعه این منطقه

 

• نیاز سنجی خدمات گردشگری مورد نیاز گردشگران بالقوه و کنونی، پیش بینی و استقرار این واحدها

 

• دست یابی به توسعه پایدار در فعالیت های اقتصادی گردشگری و كمك به افزایش ماندگاری گردشگران از طریق توسعه زیرساخت های لازم

 

 

 

1-3- سوالات تحقیق

 

 

• آیا انجام برنامه ریزی راهبردی به توسعه فرصت های محیطی روستای آهو و به فعل درآوردن این فرصتها كمك می كند؟

 

 

 

1-4- فرضیات تحقیق

 

 

• به نظر می رسد توسعه زیرساخت های گردشگری در جذب گردشگران نقش موثری داشته است.

 

• به نظر می رسد فقدان برنامه ریزی راهبردی و استراتژیك باعث از بین رفتن فرصت های محیطی بالقوه در روستای گردشگری آهو شده است .

 

 

 

1-5- پیشینه تحقیق

 

تا كنون تحقیقی در خصوص این موضوع در كشور انجام نگرفته است .

 

 

 

1-6- روش تحقیق

 

در راستای تبیین وضعیت موجود استدلال فرضیه ها و ارائه الگوی مناسب و معنی دار برای توسعه بهینه منطقه مورد بررسی سه روش توصیفی – تحلیلی – ترکیبی در یک کلیت منطقی در چارچوب فرآیند تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد .

 

در وضعیت توصیفی وضعیت موجود منطقه و هرآنچه که هست تبیین و ارزیابی می شود . سپس در مرحله رد یا اثبات فرضیات از روش تحلیلی استفاده می کنیم . در این روش هدف تجزیه و تحلیل برنامه های توسعه ای ( اجزاء و عناصر ) برای کشف وجوه مختلف ساختاری –کارکردی ومکانی–فضایی آنهاست.

 

در مرحله آخر با استفاده از روش ترکیبی ، وجوه شناخته شده در یک کلیت واحد قرار می گیرد و به كشف واقعیات توسعه می انجامد.

 

 

 

1-6-1- روش جمع آوری اطلاعات

 

الف )روش کتابخانه ای

 

در این روش منابع اطلاعاتی مورد نیاز از جمله کتب ، مقالات ، آمار و نقشه ها از کتابخانه ها و سازمان ها و ارگان های مربوط و مراکز اطلاع رسانی جمع آوری می شود.

 

ب )روش میدانی

 

با توجه به عدم دست رسی به بعضی اطلاعات و هم چنین لزوم مقایسه کردن بعضی از اطلاعات ، حضور در منطقه مورد بررسی و انجام مشاهدات و ادراکات عینی واقعیات و برداشت های حضوری ضرورت پیدا می کند.

 

 

 

1-6-2- ابزار گردآوری اطلاعات : (پرسشنامه، کارت مصاحبه، کارت مشاهده، کارت آزمون، فیش، جدول و غیره)

 

پرسشنامه

 

مصاحبه

 

فیش

 

 

 

1-6-4- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

 

در تحلیل و تفسیر اطلاعات گردآوری شده در محدوده مورد مطالعه از روش های آماری و نرم افزارهای جغرافیایی نظیر نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی ( Gis )، نرم افزارهای تحلیل آماری نظیر Excel ، نرم افزارهای طراحی نظیر Photoshop،Auto CADاستفاده و سعی شده است که با استفاده از تركیب روش های مرسوم برنامه ریزی راهبردی نظیر تحلیل اکولوژیکی ، SWOT ، QSPM و … برای تبیین مساله استفاده شود و رابطه انسان و محیط در ناحیه به طور پایدار مورد مطالعه قرار گیرد.

 

 

 

1-7- جامعه آماری و نمونه تحقیق

 

جامعه آماری عبارتست : از مجموعه کامل اندازه های ممکن یا اطلاعات ثبت شده از یک صفت کیفی در مورد گردآورنده کامل واحدها ، که می خواهیم استنباط هایی راجع به آن انجام دهیم . در این تحقیق کلیه مشاهدات و اطلاعات به صورت کیفی بوده از طریق تشکیل تیم دلفی گردآوری شده است .

 

 

 

1-8- تنگناها و محدودیت های تحقیق

 

 

• کمبود یا نبود منابع و مآخذ در زمینه برنامه ریزی استراتژیک در کتاب خانه ها و مراکز علمی و هم چنین فقدان آمار و اطلاعات دقیق و کامل از تعداد گردشگران ورودی به منطقه

 

2-2-گردش‌گر. 11

 

2-2-1-تعریف گردش گر از نظر سازمان ملل :. 12

 

2-3-انواع گردش گر. 13

 

2- 4- انواع گردش گری. 14

 

2-4-1-‌گردش گری فرهنگی- تاریخی.. 14

 

2-4- 2-گردش گری ماجراجویانه. 14

 

2-4- 3-گردش گری ورزشی. 15

 

2-4- 4- گردش گری درمانی. 15

 

2-4- 5- گردش گری انبوه یا تفریحی. 16

 

2-4- 6-‌گردش گری نوستالژیك.. 16

 

2-4- 7-‌گردش گری روستایی.. 17

 

2-4- 8-‌گردش گری قومی.. 17

 

2-4- 9- گردش گری شهری. 18

 

2-4- 10- گردش گری مبتنی بر كسب و كار. 18

 

2-4- 11-‌گردش گری مذهبی.. 19

 

2-4- 12- گردش گری مبتنی بر روی دادها. 20

 

2-4- 13-‌طبیعت گردی.. 20

 

2-4- 14- گردش گری برای دیدار بستگان. 20

 

2-5-‌تاریخچه گردش گری.. 21

 

2-6-منابع و جاذبه‌های گردش گری. 24

 

2-7-گردش‌گری و آثار آن. 24

 

2-7-1- آثار اقتصادی جهان گردی. 24

 

2-7-2- آثار اجتماعی و فرهنگی. 25

 

2-7-3- آثار محیطی. 28

 

2-8-نظریه‌های مختلف در خصوص‌گردش گری.. 29

 

2-8-1-نظریه كرامپتون. 31

 

2-8-2-نظریه اشمیت هاوزر. 32

 

2-8-3-نظریه‌های اوپی دیک، ‌‌‌وان وین و ورهالن.. 32

 

2-8-4-نظریه‌های کوهن. 32

 

2-8-5-نظریه‌ پلاگ. 33

 

2-9- مدیریت گردش گری . 34

 

2-10- برنامه ریزی . 40

 

2-11-واژگان فنی برنامه ریزی جهان گردی و مراجع. 42

 

2-1-1- هدف علمی(objective).. 42

 

2-11-2 – خط مشی(pllicy).. 42

 

2-11-3- برنامه (plan).. 42

 

2-11-4- راهبرد. 42

 

2-12- ویژگی‌های برنامه ریزی. 42

 

2-13- انواع برنامه ریزی. 43

 

2-13-1- انواع برنامه ریزی از نظر مدت زمان اجرا. 43

 

2-13-2- انواع برنامه ریزی از نظر وسعت اجرا. 43

 

2-13-3- انواع برنامه ریزی از نظر هدف. 43

 

2-13-4- انواع برنامه ریزی از نظر سطوح مکانی. 43

 

2-13-5- انواع دیگر. 44

 

2-14-اهمیت برنامه ریزی جهان گردی. 44

 

2-15-سطوح و انواع برنامه ریزی جهان گردی. 45

 

2-15-1-سطح بین الملل. 45

 

2-15-2-سطح ملی. 45

 

2-15-3-سطح منطقه ای. 46

 

2-16- اکوتوریسم‌ 46

 

2-17-توریسم ورزشی. 47

 

2-17-1- رفتینگ ( قایقرانی در امواج خروشان). 48

 

2-17-2-جذابیت و مخاطرات رفتینگ. 51

 

 

2-17-3- شرایط سنی رفتیگ . 52

 

2-18- تاریخچه رفتیگ در جهان . 53

 

2-19-پیشینه فعالیت های رفتینگ در ایران . 54

 

2-20- گردش گری مبتنی بر آب . 54

 

2-20-1- آب و گردش گری تفریحی ورزشی. 54

 

2-20-2- آب و گردش گری سلامت . 55

 

2-20-3- گردش گری سلامت و چشمه های آب معدنی . 56

 

فصل سوم : معرفی منطقه مورد مطالعه

 

3-1-جغرافیای طبیعی استان چهارمحال و بختیاری . 58

 

3-1-1- موقعیت جغرافیایی. 58

 

3-2- ناهمواری ها. 61

 

3-2-1- زمین شناسی عمومی . 61

 

3-2-2- شیب ها . 63

 

3-3-بررسی برخی متغیر های اقلیمی . 63

 

3-3-1-رژیم بادی . 64

 

3-3-2- رطوبت هوا . 64

 

3-3-3- رژیم بارشی . 65

 

3-3-4-رژیم دمایی . 68

 

3-3-5-پوشش ابری و ساعات آفتابی . 68

 

3-3-6-پوشش گیاهی . 69

 

3-3-7-حیات وحش. 70

 

3-3-7-1-گونه های نادر گیاهی و جانوری. 70

 

3-4-منابع آبی. 72

 

3-5-جغرافیای انسانی استان چهارمحال و بختیاری. 76

 

3-5-1-جمعیت . 76

 

3-5-2-آموزش. 77

 

3-5-3- مهاجرت. 77

 

3-5-4- خانه بهداشت . 80

 

3-6-جغرافیای اقتصادی. 81

 

3-6-1-نیروی انسانی و اشتغال بیكاری. 81

 

3-6-2- توزیع شاغلان در زیربخش های اقتصادی. 82

 

3-6-3- كشاورزی. 83

 

3-6-4-دام داری. 84

 

3-6-5-صنعت. 84

 

3-7-ویژگی های فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری. 84

 

3-7-1- زبان . 87

 

3-7-2-آداب و رسوم. 88

 

3-7-3-شب یلدا بختیاری . 88

 

3-7-4- جاذبه های فرهنگی استان . 89

 

3-7-4-1- پوشاك زنان بختیاری . 90

 

3-7-4-2- پوشاك مردان بختیاری . 90

 

3-7-5- عشایر استان چهارمحال و بختیاری. 92

 

3-8- صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری . 93

 

3-8-1- تولیدات ویژه . 94

 

9-3- جاذبه های طبیعی اكوتوریسمی استان چهارمحال و بختیاری   97

 

3-9-1- دشت لاله های واژگون . 97

 

3-9-2-آبشار دره عشق . 98

 

3-9-3- آبشار آتشگاه . 99

 

3-9-4- آبشار تونل كوهرنگ . 100

 

3-9-5- غار یخی چما. 100

 

3-9-6- غار سراب . 100

 

3-9-7- پیر غار . 100

 

3-9-8- غار منج . 101

 

3-9-9- غار خراجی . 101

 

3-10- دریاچه ها و تالاب ها . 101

 

3-10-1- تالاب چغاخور . 102

 

3-10-2- تالاب دهنو . 102

 

3-10-3- تالاب گندمان . 102

 

3-10-4- تالاب سولگان . 102

 

3-10-5- رودخانه بازفت . 103

 

3-10-6- رودخانه كارون . 103

 

3-10-7- رودخانه زاینده رود . 104

 

3-11-پیست اسكی چلگرد . 104

 

3-12- چشمه های استان . 105

 

3-12-1- چشمه دیمه . 105

 

3-12- 2- چشمه كوهرنگ . 105

 

3-12- 3- چشمه برم . 106

 

3-12- 4- چشمه های مولا و سرداب . 106

 

3-12- 5- چشمه سیاسرد . 106

 

3-13- مناطق حفاظت شده . 107

 

3-13- 1- تنگ صیاد . 107

 

3-13- 2- منطقه حفاظت شده سبزكوه . 107

 

13-14-ویژگیهای تاریخی استان . 108

 

3-15- جاذبه های تاریخی و مذهبی . 108

 

3-15-1- اماكن مذهبی . 108

 

3-15-2- بناهای عام المنفعه . 109

 

3-15-3- پل زمانخان . 109

 

3-15-4- قلعه دزك. 109

 

3-15-5- قلعه سردار اسعد بختیاری. 110

 

3-15-6- خانه آزاده چالشتر . 110

 

3-15-7- خانه ستوده چالشتر . 110

 

3-15-8- سنگ نوشته های مشروطیت . 110

 

3-15-9- اطاق سنگی های جونقان . 111

 

3-15-10- شیر سنگی بختیاری ها . 111

 

3-15-11- بردگوری ها . 111

 

3-15-12-مسجد اتابكان. 112

 

3-16- موقعیت جغرافیایی منطقه سامان . 112

 

3-16-1-ویژگی های اقلیمی شهر سامان . 113

 

3-16-2- دمای هوا . 114

 

3-16-3- روزهای یخبندان. 114

 

3-16-4- بارش. 115

 

3-16-5-باد . 115

 

3-17-منابع عمده آبی . 115

 

3-17-1-آب های سطحی . 115

 

3-17-2- آب های زیر زمینی . 115

 

فصل چهارم: یافته های تحقیق

 

4-1- بررسی توان اكولوژیكی منطقه در زمینه ی گردش گری. 118

 

4-2- پتانسیل های موجود در منطقه سامان . 119

 

4-3- زمینه های فرهنگی- تاریخی . 120

 

4-4- روش بیكر . 123

 

4-5- فرآیند مدیریت راهبردی. 128

 

4-6- تدوین چشم انداز، ‌‌‌مأموریت، ‌‌‌اهداف و راهبردهای کلان منطقه سامان   128

 

4-7- مرحله صفر. 129

 

4-7-1-تعیین چشم انداز شهر سامان. 129

 

4-7-2- تعیین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر تدوین راهبردهای کلان  130

 

4-7-2-1- ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (‌E‌ F‌E).. 130

 

4-7-2-2- ماتریس ارزیابی عوامل داخلی(IFE). 132

 

4-8- مرحله مقایسه. 133

 

4-8-1-تشکیل ماتریس تهدیدات، ‌‌‌فرصتها، ‌‌‌نقاط قوت و ضعفها (SWOT)   133

 

4-8-2- تشكیل ماتریس داخلی و خارجی(IE). 134

 

4-9- مرحله تصمیم گیری. 135

 

4-9-1- ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی (QSPM).. 136

 

10-4- گزارش بازدید و بررسی های میدانی از منطقه سامان. 149

 

فصل پنجم : نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

 

5-1-آزمون فرضیات. 151

 

5-2- برنامه ها و نتیجه گیری. 157

 

5-3- مدیریت و برنامه ریزی اقتصادی –اجتماعی – فرهنگی منطقه.. 159

 

5-3-1- مدیریت و برنامه ریزی توسعه ی گردش گری. 160

 

5-3-2- مدیریت و برنامه ریزی توسعه و ارتقاء محیط زیست منطقه. 160

 

5-3-3- مدیریت و برنامه ریزی توسعه ی كالبدی – فضایی منطقه . 162

 

5-4- پیشنهادات . 162

 

منابع فارسی . 164

 

منابع انگلیسی . 167

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                        صفحه

 

 

 

جدول شماره 2-1 منابع و جاذبه‌های عمده گردش گری …………………………….. 24

 

جدول شماره 2-2 آثار اقتصادی جهان‌گردی ………………………………………………… 25

 

جدول شماره 3-2آثار فرهنگی ـ اجتماعی گردش‌گری …………………………………. 26

 

جدول شماره 4-2 آثار محیطی جهان‌گردی …………………………………………………….. 29

 

جدول شماره 2-5 تقسیم‌بندی کوهن از گردش گران …………………………………… 33

 

جدول شمار3-1 مشخصات عمومی شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری بر اساس تقسیمات کشوری – سال 1389 …………………………… 59

 

جدول شماره 3-2انواع شیب ……………………………………………………………………………. 63

 

جدول‌3-3گونه های مختلف جانوری …………………………………………………………………. 70

 

جدول3-4 انواع پرندگان وتعداد گونه های آن در استان چهار محال وبختیاری    71

 

جدول شماره 3-5حوزه های آبریز موجود در استان …………………………………. 73

 

جدول شماره3-6 منابع آب استان چهارمحال و بختیاری (اطلاعات مربوط به سال 1384) ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 74

 

جدول شماره3-7جمعیت بر حسب جنس و سن آبان 1385 ……………………………….. 76

 

جدول شماره3-8جمعیت شهری و روستایی (نفر)سال 85 …………………………….. 77

 

جدول 3-9 مهاجران خارج شده و وارد شده به هر یک از استانهای کشور طی سال هال 85-1375 ……………………………………………………………………………………………………………… 78

 

جدول 3-10مهاجران وارد شده به استان چهارمحال و بختیاری طی 10 سال گذشته برحسب سن و آخرین محل اقامت ………………………………………………………………………………….. 79

 

جدول شماره3-11 تعداد خانه های بهداشت فعال روستاها و جمعیت تحت پوشش آنها 1389 …………………………………………….. 80

 

جدول شماره3-12 توزیع جمعیت فعال و غیر فعال در بخش اقتصادی استان چهارمحال و بختیاری سال1385 …………………………………… 81

 

جدول شماره3-13 توزیع شاغلان 10 ساله و بیشتر بر حسب گروه های عمده فعالیت استان چهارمحال و بختیاری …………………………… 82

 

جدول شماره3-14‌بهره برداری های كشاورزی سرشماری شده بر حسب نوع بهره بردار:1382 …………………………………………………. 83

 

جدول شماره 3-15 بهره برداری های كشاورزی بر حسب نوع فعالیت : 1382 83

 

جدول شماره 3-16‌مساحت اراضی کشاورزی، ‌‌‌بهره برداری های با زمین‌برحسب وسعت‌1382 …………………………………………………. 84

 

جدول شماره 3-17 تعداد بهره برداری و دام استان چهارمحال و بختیاری :1382 …………………………………………………. 84

 

جدول شماره 3-18 تعداد كارگاه های صنعتی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت‌، ‌‌‌طبقات كاركن‌ …………………………….. 85

 

جدول شماره 3-19‌تعداد كارگاه های صنعتی خصوصی‌دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت‌، ‌‌‌طبقات… …………………………… 85

 

جدول شماره 3-20تعداد كارگاه های صنعتی عمومی‌دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت‌، ‌‌‌طبقات…   ………………………….. 85

 

جدول شماره3-21 میزان بهره برداری از آب های زیر زمینی …… 115

 

جدول شماره4-1 جاذبه های گردش گری منطقه سامان …………. 120

 

جدول شماره 4-2تقویم گردش‌گری منطقه سامان ……………… 121

 

جدول شماره 4-3درجه بندی ضرایب آسایش منطقه نمونه گردش گری سامان   122

 

جدول شماره4-4مشخصات جغرافیای ایستگاه سامان …………… 123

 

جدول شماره 4-5 درجات قدرت خنک کنندگی محیط و آستانه های بیوکلیمایی برحسب بررسی بیکر ………………………………………. 124

 

جدول شماره4-6 شاخص بیکر منطقه سامان سال 1385 …………. 125

 

جدول شماره 4-7 شاخص بیکر منطقه سامان سال 1386 ………… 125

 

جدول شماره4-8 شاخص بیکر منطقه سامان سال 1387 …………. 126

 

جدول شماره4-9 شاخص بیکر منطقه سامان سال1388…………… 126

 

جدول شماره4-10 شاخص بیکر منطقه سامان 1389…………….. 127

 

جدول شماره4-11شاخص بیکر منطقه سامان 1390……………… 127

 

جدول شماره 4-12 مراحل برنامه­ریزی راهبردی……………… 129

 

جدول شماره 4-13ماتریس برنامه­ریزی راهبردی کمی (QSPM) …… 137

 

جدول4-14 ‌نظام تحلیل و ارزیابی جاذبه های گردش گری دراستان چهارمحال و بختیاری برپایه مدل SWOT…………………………………… 140

 

جدول4-15‌نظام تحلیل وارزیابی جاذبه های گردش گری دراستان چهارمحال و بختیاری برپایه مدل SWOT ………………………………….. 141

 

جدول4-16 ‌نظام تحلیل وارزیابی جاذبه های گردش گری دراستان چهارمحال وبختیاری برپایه مدلSWOT …………………………………… 141

 

جدول4-17نظام تحلیل وارزیابی جاذبه های گردش‌گری در استان چهارمحال و بختیاری برپایه مدل SWOT ………………………………….. 142

 

جدول شماره‌4-18تحلیل نقاط قوت و ضعف،‌‌‌ فرصت ها و محدودیت ها در منطقه سامان ………………………………………………… 143

 

جدول شماره 4-19 استنتاج مربوط به امکانات محدودیت ها،‌‌‌ فرصت هاو تهدیدهای قانونی-حقوقی و اداری ……………………………… 145

 

حدول شماره4-20 استنتاجهای مربوط به امکانات، ‌‌‌محدودیتها، ‌‌‌فرصتها و تهدیدهای کالبدی و فضایی …………………………………… 146

 

‌جدول شماره4-21 ‌استنتاجهای مربوط به امکانات، ‌‌‌محدودیتها، ‌‌‌فرصتها و تهدیدهای محیطی و زیست محیطی ……………………………….. 146

 

جدول شماره 4-22 استنتاجهای مربوط به امکانات، ‌‌‌محدودیتها، ‌‌‌فرصتها و تهدیدهای اقتصادی، ‌‌‌اجتماعی وفرهنگی …………………………… 147

 

جدول شماره 4-23 استنتاجهای مربوط به امکانات، ‌‌‌محدودیتها، ‌‌‌فرصتها و تهدیدهای گردش‌گری …………………………………………. 148

 

جدول شماره 5-1 ‌مراحل برنامه ریزی راهبردی……………… 149

 

جدول شماره 5-2 ماتریس ارزیابی عوامل خارجی حاکم بر منطقه (EFE) 152

 

جدول شماره 5-3 ‌ماتریس ارزیابی عوامل داخلی حاکم بر منطقه (IFE) 152

 

جدول شماره 5-4 ماتریس تهدیدات، ‌‌‌فرصت­ها، ‌‌‌نقاط قوت و نقاط ضعف (SWOT)   155

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شكل ها

 

عنوان                                                          صفحه

 

 

 

شكل شماره ی 2-1تأثیرات اجتماعی – فرهنگی گردش گری در چهارچوب محیط گسترده جامعه ………………………………………………………………………………………………………………….. 27

 

شکل شماره2-2 دوران های تحول دربرنامه ریزی توسعه جهان گردی        41

 

شکل شماره 2-3رفتینگ ورزشی ……………………………………………………………………….. 49

 

شکل2-4ورزش رفتینگ ………………………………………………………………………………………… 51

 

شکل شماره2-5مخاطرات ورش رفتینگ …………………………………………………………….. 52

 

شکل3-1نقشه موقعیت استان چهارمحال وبختیاری …………….. 58

 

شکل شماره 3-2شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری …….. 59

 

شکل شماره3-3مساحت شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری ….. 60

 

شکل 3-4نقشه موقعیت استان چهارمحال و بختیاری در کشور …….. 60

 

شکل3-5نقشه وراهنمای نقشه زمین شناسی استان چهار محال وبختیاری 62

 

شکل شماره3-6 پهنه بندی آب و هوایی استان چهارمحال و بختیاری . 67

 

شکل 3-7نقشه پهنه بندی اقلیمی سیلیانوف در استان چهار محال وبختیاری     69

 

شکل3-8‌ حجم آب خام در شهر ها ی استان چهارمحال و بختیاری ….. 75

 

شكل شماره3-9 نمودار توزیع جمعیت فعال و غیر فعال استان چهارمحال و بختیاری ( به درصد ) 1385 ………………………………….. 81

 

شکل شماره3-10کوچ عشایر ……………………………… 92

 

شکل شماره3-11مسیر حرکت عشایر به سمت‌استان چهارمحال و بختیاری 93

 

شکل 3-12- یک نمونه قالی چالشتر ………………………. 95

 

شکل3-13 لاله های واژگون ……………………………… 98

 

شکل شماره3-14آبشار آتشگاه …………………………… 99

 

شکل شماره3-15بردگوری ……………………………… 112

 

شکل شماره3-16موقعیت سیاسی منطقه سامان درتقسیمات کشور …… 113

 

شکل شماره3-17 تغیرات فصلی دمای هوا در ایستگاه پل زمانخان .. 114

 

شکل شماره3-18 نمودار توزیع آب های زیر زمینی به درصد ……. 116

 

شكل شماره4-1 نمودار الگوی جامع برنامه­ریزی راهبردی ……… 128

 

شكل شماره 4-2 نمودار عوامل خارجی و عوامل داخلی مؤثر بر مقصد گردش‌گری   130

 

 

 

چکیده:

 

افزایش روزافزون جمعیت جهان به ویژه در کشور های در حال توسعه‌، ‌‌‌فقر اقتصادی و پایین بودن سطح در آمد ملی کشور های مذکور باعث شده تا جمعیت این کشور ها در فشار و تنگنای اقتصادی قرار گیرند‌، ‌‌.‌‌ این کشور ها‌، ‌‌‌علی رغم داشتن منابع‌طبیعی مناسب‌و دارا بودن منابع بالقوه درآمدی‌،‌‌‌ فقر و محرومیت را پذیرفته و پایین بودن سطح دانش و آگاهی نداشتن از نحوه بهره برداری از پتانسیل‌های موجود نیز مزید بر علت شده و هم چون تازیانه ای بر پیکره بی جان این کشور ها کوبیده می‌شود.یکی از منابعی که به صورت عمده در عصر کنونی می تواند درآمد های قابل توجهی را رقم زده و با بالا بردن تولید ناخالص ملی‌، ‌‌در نهایت درآمد ملی را در صحنه بین المللی افزایش دهد صنعت گردش‌گری به خصوص اکوتوریسم است. در واقع اکوتوریسم یا گردش گری در طبیعت‌،‌‌‌ از گونه های مهم گردش گری است که بیش ترین سازگاری را با توسعه دارد. در حال حاضر اغلب کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک در پی بهره گیری از توانمندی های کشور خود هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمد ناشی از صنعت گردش گری را به خود اختصاص دهند و با ساده ترین شکل ممکن به اشتغال زایی بپردازند. با وجودی که منابع طبیعی این استان‌می تواند یکی از جاذبه های ارزشمند برای جذب گردش گران داخلی و خارجی به شمار آید‌، ‌‌‌اما برنامه ریزی برای استفاده از این شرایط هنوز در ابتدای راه است و کار مهم و اساسی برای بهره‌برداری از جاذبه های طبیعی صورت نگرفته است.

 

این رساله به دنبال بررسی این فرضیه است که : به نظر می رسد بین توسعه اكوتوریسم در استان چهارمحال و بختیاری و توسعه گردش گری استان رابطه معناداری وجود دارد.هم چنین این اهداف و سوالات را پی‌گیری می کند– شناسایی فعالیت هایی که برای تبدیل منطقه سامان به کانون گردش‌گری می‌تواند صورت گیرد.و‌آیا استان چهارمحال و بختیاری قابلیت توسعه گردش‌گری را دارد؟

 

روش تحقیق در این رساله، ‌‌‌در دو قسمت كتابخانه ای و میدانی انجام خواهد گرفت به نحوی كه در بخش كتابخانه ای با استفاده از اسناد، ‌‌‌آمار و اطلاعات و تجربیات كشور های توسعه یافته جهان، ‌‌‌موضوع مورد مطالعه بررسی خواهد شد. در قسمت میدانی‌، ضمن بازدید از منابع گردش‌گری منطقه سامان و كسب نظرجامعه محلی و صاحبنظران، ‌‌‌جدول SWOT تنظیم خواهد شد.

 

واژگان کلیدی:اکوتوریسم، ‌‌‌توریسم ورزشی، ‌‌‌برنامه ریزی‌، صنعت گردش گری، ‌‌استان چهارمحال و بختیاری، ‌‌منطقه سامان

 

مقدمه:

 

بشر از ابتدای خلقت به جابه جایی و سفر می پرداخته است. به دست آوردن غذا، ‌‌‌آب، ‌‌‌امنیت یا پیدا کردن منابع جدید، ‌‌‌انگیزه های اولیه برای تحرک و سفر بودند. اما بعد از آنکه نیاز های اولیه بشر تامین شد، ‌‌‌تفکر و اندیشه سفر برای‌، ‌‌‌سرگرمی لذت و کشف مکان های جدید‌،‌‌‌ آغاز شد.مسافرت اولیه برای یافتن چیزهای تازه‌،‌‌‌ به تامین امکانات و فن آوری تدارک لوازم یا طریقه سفر،‌‌‌ بستگی داشته است. مسافران اولیه با پای پیاده یا سوار بر حیوانات اهلی سفر می کردند.ساختن قایق و کشتی‌،‌‌‌ سفر های دریایی را ممکن کرد و اختراع چرخ روش های جدیدی برای مسافرت بر روی زمین را امکان پذیر نمود.هر پیشرفت و تکامل در دانش‌بشری و فن آوری، ‌‌‌فرصت های نوین گردش‌گری برای افراد انسانی را افزایش داد. در زمانی که تمدن شکل گرفت، ‌‌‌جاده ها بهبود پیدا کرد و حکومت ها برپا و مستحکم شدند، ‌‌‌میل به سفر به منظور کشف مکان های‌جدید، ‌‌‌کاووش برای یافتن منابع و امکانات بهتر زندگی، ‌‌‌فراگیری دانش‌،‌‌‌ بازدید و مقاصد مذهبی افزایش یافت.

 

گردش گری مجموعه ای از اقدامات‌، ‌‌‌خدمات و صنایعی است که به مسافران خدمتی مانند‌،‌‌‌ حمل و نقل، ‌‌‌تامین محل های اقامت، ‌‌‌جایگاه های تهیه وتدارک غذا، ‌‌‌فروشگاه هاو بازارها‌، ‌‌‌محل های تجاری و تسهیلات دیگر ارائه می دهندو سایر خدمات میهمان نوازی برای افراد یا گروه هایی که از خانه یا محل زندگی دور افتاده اند را رافراهم می کند.(مهریاری، 1389: 2)

 

در حال حاضر گردش گری به عنوان یکی از بزرگ ترین و متنوع ترین صنایع دنیا مطرح می باشد و رشد سریع آن تغییرات اجتماعی‌، ‌‌‌اقتصادی و محیطی فراوانی را به دنبال داشته است و به همین دلیل نیز به یک حوزه مهم مطالعاتی بین پژوهشگران مبدل شده است. از نظر اقتصادی، ‌‌‌گردش گری بین المللی بیشترین عایدی را ایجاد می کند،‌‌‌ دریافتی های ارزی خاص از گردش گری بین المللی بیشتر از محصولات نفتی، ‌‌‌خودرو و تجهیزات ارتباطی تامین می شود. گردش گری نقش مهمی در ترغیب سرمایه گذاری زیرساخت ها، ‌‌‌ایجاد درآمد برای دولت و اشتغال زایی مستقیم و غیر مستقیم در سراسر دنیا داشته است.یکی از ارکان توسعه جهان گردی،‌‌‌ تقاضا برای آن است که از ساختار پیچیده ای نیز برخورداراست ؛ زیرا کاهش یا افزایش سهم یک کشور از درآمدها گردش گری جهانی‌،‌‌‌ به عوامل و متغییر هایی بستگی دارد که با توجه به نوع کشور‌،‌‌‌ مسائل اداری واجرایی و سطح آمار و اطلاعات موجود می تواند متفاوت باشد.ایران با توجه به امتیازات فروانی که از نظر تنوع آب و هوایی‌، ‌‌جاذبه های طبیعی‌، ‌‌تاریخ و تمدن کهن‌، ‌آثار باستانی و مذهبی‌، ‌‌‌معماری، ‌‌‌صنایع دستی، ‌‌‌فرهنگی و جغرافیایی دارد، ‌‌‌از قابلیت های فراوانی برای تبدیل شدن به قطب گردش‌گری جهانی بر خوردار است؛ بنابراین سهم ایران از عایدی های صنعت گردش گری جهان بسیار ناچیز است.

 

امروزه توسعه گردش‌گری در تمامی عرصه ها‌،‌‌‌ چه در سطح ملی و منطقه ای و چه در سطح بین‌المللی مورد توجه برنامه ریزان دولتی و شرکت های خصوصی قرار گرفته است. بسیاری از کشور ها به صورت فزاینده ای به این حقیقت پی برده اند که برای بهبود وضعیت اقتصادی خود باید ابتکار عمل به خرج دهند و درصددیافتن راه های تازه ای برآیند.(لطفی‌،1384: 7)آگاهی جوامع از این که گردش گری منبع درآمد ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه ای در اختیار یک کشور قرار می دهد، ‌‌‌باعث شده تا گردش گری مفهومی بسیار گسترده در ابعاد مختلف اقتصادی‌،‌‌‌ اجتماعی و فرهنگی پیدا کند و به عنوان یک صنعت تلقی شود.(طهماسبی پاشاو مجیدی‌، ‌‌روفیا، ‌‌‌1384: 13)بسیاری از کشور ها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، ‌‌‌اشتغال، ‌‌‌رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیر بنایی می دانند. اگر چه در مناطق مختلف،‌‌‌ شرایط متفاوت است،‌‌‌ گردش گری همواره عامل مهمی برای توسعه اقتصادی به حساب می‌آید.(ابراهیمی و خسرویان، ‌‌‌1384: 6)

 

توسعه صنعت گردش گری‌، ‌‌‌به ویژه برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی‌میزان بیکاری بالا، ‌‌‌محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه هستند از اهمیت فراوانی برخوردار است. اقتصاد ایران نیز اتکای شدیدی به درآمدهای حاصل از صادرات نفت دارد و متغیرهای کلان اقتصادی آن باپیروی از قیمت جهانی نفت در طول زمان دچار نوسانات شدیدی می شوند. روند حاکم بر متغیرهایی مانند تولید ناخالص ملی،‌‌‌ سرمایه گذاری ناخالص، ‌‌‌درآمد سرانه و غیره در سه دهه اخیر اقتصاد ایران به روشنی نشان دهنده این موضوع است.از این رو‌،‌‌‌ به منظور تنوع بخشیدن به رشد اقتصادی و درآمد های ارزی و هم چنین ایحاد فرصت های جدید شغلی در کشور‌،‌‌‌ توسعه صنعت گردش گری از اهمیت فراوانی برخوردار است؛چرا که ایران از نظر جاذبه های گردش گری جز ده کشور اول جهان قرار دارد و از پتانسیل بسیار زیاد جهان‌گردی و گردش گری بین المللی برخوردار است.(صباغ کرمانی و امیریان‌،1379: 17)از این رو باید زمینه های توسعه گردش گری‌، ‌‌‌به عنوان یک استراتژی از جنبه های اقتصادی،‌‌‌ سیاسی و حقوقی فراهم شود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول : كلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- بیان مسئله:

 

سیرو سیاحت در سرزمین های مختلف‌ هموا ره جزئی از نیازهای زندگی انسان و یکی از روش های پررونق گذران اوقات فراغت به شمار می رود. حرکت شتابان به سوی قرن بیست‌ویکم شیوه های سنتی توسعه اقتصادی و اتکا به درآمد های‌محدود بخشی از سرمایه ای فسیلی را مطرود دانسته است و ضرورت ایجاد حرکت های نوین و دستیابی به مکانیزم های کارآمد در بهره گیری افزون تر از شرایط طبیعی موجود را به ویژه‌در کشور هایی که از فرهنگ غنی تاریخ کهن و آثار باستانی بسیاری برخوردار هستند ایجاب ‌می‌نماید. صنعت جهان‌گردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا به شمار آمده ‌و به یقین«جهان گردی» در دهه های آینده با سرعتی بیش از گذشته و امروز گسترش خواهد‌یافت. بسیاری ازکشور ها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد اشتغال رشد بخش خصوصی و توسعه‌ساختار زیربنایی می دانند. (محلاتی،‌‌‌ 1:1380)از جمله استراتژی های توسعه مناطق فراموش شده تعریف کار بری های خاصی است که می‌تواند‌ضمن تقویت هویت مکانی آن ها شرایط توسعه پایدارآن ها را فراهم آورد.ایران با طبیعت گسترده وبی‌نظیر، ‌‌اقلیم متنوع وویژگی های زمین شناسی گوناگون وتنوع زمین شناختی می تواند از پدید های زمین شناختی(ژئوتوپ)در سراسر کشور مانند غار ها،‌‌‌ تنگه ها،‌‌‌ دره ها،‌‌‌ مناطق فسیلی‌، ‌‌دره های نشستی‌، ‌‌شکاف‌های بزرگ زمین شناختی‌، ‌‌گل فشان ها، ‌‌زمین های کارستیک، ‌‌انواع کانی ها‌، ‌‌هرم های ماسه‌ای، ‌‌‌سواحل صخره ای –سنگی، ‌‌معادن باستانی وغیره به عنوان میراث های زمین شناختی در قالب ژئوسایت های بالقوه متعدد، ‌‌پس از‌‌ تدارک زیر ساخت های گردش گری به عنوان ابزاری در راستای توسعه ژئوتوریسم وتاسیس ژئوپارک ها مورد استفاده قرار گیرد.‌‌ با آغاز قرن بیستم، ‌‌‌با توجه به دگرگونیهای وسیعی که در اوضاع اجتماعی، ‌‌‌اقتصادی و صنعتی روی داد، ‌‌‌گرایش به ایجاد تنوع در محیط زندگی یکنواخت و فرار از فضای پرهیاهو و خسته کننده شهرها و شناخت جهان و گسترش ارتباطات سیاسی- اقتصادی و نیاز مبرم مردم سرزمین ها و کشورها به یکدیگر، ‌‌‌موجبات شکوفایی جهان گردی و سیر و سیاحت به سبک و سیاق کنونی را فراهم آورد (محلاتی،‌‌‌ 1380،‌‌‌ 9). امروزه یكی از انواع جهان گردی كه بسیار مورد علاقه و استفاده مردم دنیا واقع شده است، ‌‌‌توریسم ورزشی است. برگزاری انواع مسابقات جهانی‌،ملی‌، منطقه ای انگیزه ای قوی برای حضور و شركت مردم در محل برگزاری مسابقات است.‌‌ گردش گری ورزشی صنعتی است که از ترکیب دوصنعت گردش گری وصنعت ورزش پدید آمده است(هاوکینز و هودمن).‌‌ به عبارت دیگر فعالیت های مهم گردش گران در حین گردش گری است وگردش گری و مسافرت با انواع مختلف ورزش همراه است (هینچ وهیگام‌، 2003).گرین وچالیپ (1998) نیز طی تحقیقات خود بیان می كند كه گردش گری ورزشی به مانند بسیاری ازصنایع دنیا مثل حمل ونقل‌، ‌‌‌اتومبیل سازی و توریسم وغیره‌، ‌‌‌در حال تبدیل شدن به صنعتی مجزا ومهم است‌، ‌‌‌به طوری که بررسی ها نشان می دهد که از سال 1967 تا 1989 تمایل گردش گران برای شرکت در ورزش 1300 درصد رشد داشته است.به طوری كه رشد ورواج روز افزون مسافرت های مرتبط با ورزش ورواج شیوه زندگی فعال باعث شده است که مردم حتی در مسافرت به ورزش علاقمند شوند. لذا شهرهای مختلف جهان در بدست آوردن حق میزبانی بازی‌های المپیک ومسابقات قهرمانی جهان در رشته های ورزشی مختلف رقابت می کنند.

 

 

 

1-2– ضرورت انجام تحقیق:

 

صنعت گردش گری در جهان در دهه های اخیر از رشد بسیار خوبی برخودار بوده است به طوری که در سال 1950 تعداد گردش گران بین المللی 25 میلیون نفر و درآمد حاصل از آن (2.1)میلیارد دلار بوده است. در سال 1999تعداد گردش گران به 656.9 میلیون نفر و میزان درآمد حاصل از آن به455 میلیارد دلار رسیده است پیش بینی می شود در سال 2005 تعداد گردش گران بین المللی به رقم 937 میلیون فر و تولید ناخالص این صنعت در جهان به 7.2 تریلیون دلار برسد.کشور های مختلف جهان سعی دارن که سهم بیش تری از این صنعت را به خود اختصاص دهن تا بر مشکلات اقتصادی خود از قبیل بیکاری، ‌‌‌کمبود منابع ارزی و. … فائق آیند. ضرورت ایجاب می کند که با شناخت استعدادها و توانمندی های این صنعت در هر منطقه، گامی در جهت تقویت این صنعت برداشته شود.(فرزانه، 1389: 1)

 

استان چهارمحال و بختیاری به دلیل داشتن محیط طبیعی،‌‌‌ چشم انداز ها و مناظر زیبای طبیعت که از کانون های اصلی و جاذبه های گردش‌گر پذیر این نوع گردش‌گری (اکوتوریسم )می باشد زمینه لازم را برای توسعه صنعت گردش گری‌دارا است.این گونه از گردش گری در قرن بیست ویکم از چنان اهمیتی برخوردار است که سازمان ملل متحد قرن حاضر را قرن اکوتوریسم نامیده است.(پاپلی یزدی و سقایی،‌‌‌ 1385: 6)

 

از سوی دیگر‌، ‌‌‌یافته های این تحقیق می تواتد از سوی مسئولین و متولیان صنعت گردش گری در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها مورد بهره برداری قرار گیرد.

 

 

 

1-3- اهداف تحقیق:

 

1- معرفی انواع توریسم ورزشی ازجمله گردش گری ورزش های آبی (رفتینگ)،‌‌‌ گردش‌گری آب درمانی و سلامت توریسم و…. که از جنبه فرهنگی، ‌‌‌اعتقادی و وجود زیر ساخت ها امکان پیاده سازی در منطقه سامان‌را دارد.

 

 

• شناسایی فعالیت هایی که برای تبدیل منطقه سامان به کانون گردش‌گری می تواند صورت گیرد.

 

• بررسی مشکلات و موانع موجود در توسعه اکوتوریسم در منطقه سامان

 

1-4- سوالات تحقیق:

 

1-آیا استان چهارمحال و بختیاری قابلیت توسعه گردش گری را دارد؟

 

 

 

1-5- فرضیات تحقیق:

 

1– به نظر می رسد بین توسعه اكوتوریسم در استان چهارمحال و بختیاری و توسعه گردش گری استان رابطه معناداری وجود دارد.

 

2- به نظر می رسد بین بهبود روش های مدیریتی و توسعه گردش گری در استان رابطه معنا داری وجود دارد.

 

 

 

1-6- پیشینه تحقیق:

 

با بررسی های به عمل آمده تاکنون در ارتباط با موضوع آن طور که این رساله مد نظر دارد تحقیقی صورت نگرفته است. اما به لحاظ ارتباط غیر مستقیم با موضوع مقالات و پژوهش های معدودی انجام شده است که به نوعی برخی از ابعاد موضوع این رساله را پوشش می دهد که در زیر به برخی از آن ها اشاره می‌شود:

 

1-یزدان پناه، ‌‌‌خیاطی و ریگی(1390)در مقاله ی تحت عنوان «ارزیابی قابلیت های اکوتوریسم ژئوتوریسم»‌شهرستان خاش با بهره گیری از مدل مدیریت استراتژی‌ SWOT به این نتیجه رسیده اند که مهمترین نقاط موجود در منطقه توجه افراد آگاه به صنعت توریسم‌،‌‌‌ دولتی بودن زمین ها،‌‌‌ پایین بودن هزینه خدمات وتسهیلات گردش‌گری منطقه،‌‌‌ تنوع و تعدد جاذبه های طبیعی و فرهنگی گردش‌گری قابل توسعه،‌‌‌ دسترسی مناسب،‌‌‌ مشارکت مردم بومی و علاقه‌آنها‌به ورود گردش‌گر است.

 

2- عباس بخشنده نصرت(1378)در مقاله « توزیع فضایی مکانی انواع سیاحت گاهها و ضرورت سامان دهی آنها در استان چهارمحال و بختیاری » به تقسیم بندی انواع توریسم از جمله: مذهبی‌،‌‌‌ تاریخی، ‌‌‌ورزشی،‌‌‌ زمستانی و… پرداخته است.

 

3- نصرالله پورافکاری(1376)در مقاله «تلاشی در رهیابی عوامل توسعه توریسم در استان چهارمحال وبختیاری »به کاستی های فرهنگی منطقه و همچنین استعدادهای استان پرداخته است.

 

4- عبدالحمید شمسی،‌‌‌ اکبر جابری،‌‌‌ مسعود نادریان و محمد حسین سلطانی در مقاله« ایران » به بررسی و تحلیل متغییر های‌مهم و اثر گذار برتوسعه مدیریت ورزشی در ایران پرداخته اند.

 

5- افتخاری (1385)،‌‌‌ ‌‌‌با بكارگیری مدل SWOT برای توسعه گردش گری روستایی در دهستان لواسانات كوچك ثابت كرد كه آستانه آسیب پذیری نقاط روستایی به علت گردش گری بودن بسیار بالا است و نیازمند بازنگری و ارائه سیاست های مناسب در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از مزیت های نسبی موجود می باشد.

 

6- طالب و محمدخان خیرآبادی (1387)،‌‌‌ عوامل مؤثر در توسعه گردش‌گری روستایی (مطالعه موردی روستاهای حاشیه زاینده رود بخش سامان از توابع شهرستان شهركرد استان چهارمحال و بختیاری) در قالب نگرشی جامع و نظام­وار و مبتنی بر واقعیات منطقه به منظور رسیدن به چارچوبی علمی و كاربردی برای مطالعه و تحلیل محور مطالعاتی سطح بندی فضایی ضروری می نماید.

 

 

 

1-7- نوع تحقیق:

 

این تحقیق به لحاظ هدف،‌‌‌ کاربردی است.چون انتظار می رود متولیان و مسئولین صنعت گردش گری از نتایج آن در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های مرتبط با گردش گری استفاده کنند. از سوی دیگر به لحاظ روش توصیفی است.

 

 

 

1-8- روش تحقیق:

 

این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و تحلیلی و از نوع کیفی می باشدکه در دو قسمت كتابخانه ای و میدانی انجام خواهد گرفت به نحوی كه در بخش كتابخانه ای با استفاده از اسناد‌،‌‌‌ آمار و اطلاعات و تجربیات كشور های توسعه یافته جهان‌،‌‌‌ موضوع مورد مطالعه بررسی خواهد شد. در قسمت میدانی‌،‌‌‌ ضمن بازدید از منابع گردش‌گری منطقه سامان و كسب نظر جامعه محلی و صاحبنظران جدول SWOT خواهد شد.

 

 

 

2-1- 1- توسعه کشاورزی.. 39

 

2-1- 2- عوامل نهادی.. 43

 

2-1-3- عوامل طبیعی.. 44

 

2-2- چارچوب نظری.. 45

 

2-2- 1- ساختار قدرت در ایران.. 48

 

2-2-2- اقتصاد سیاسی در ایران.. 50

 

2-2-3- ماهیت نهاد دولت در ایران.. 52

 

2-2-4- الگوی رفتاری دولت و توسعه کشاورزی.. 63

 

2-2-5- تبیین الگوی رفتاری دولت در محیط برنامه ریزی توسعه بخش کشاورزی   66

 

2-3- سرمایه گذاری در فرایند تولید و کنترل ترتیبات قیمتی بازار انعکاس عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی.. 77

 

2-3- 1- زمینه های سرمایه گذاری دولت در فرایند تولید بخش کشاورزی   79

 

2-3- 1- 1- زیرساخت های عمومی در بخش کشاورزی.. 79

 

2-3- 1- 2- انتشار و گسترش فناوری های نوین در بخش کشاورزی.. 80

 

2-3- 1- 3- بهره وری منابع آب در بخش کشاورزی.. 82

 

2-3- 1- 4- آموزش و ترویج در راستای شکل گیری مهارت و دانش فردی   84

 

2-3- 1- 5- اصلاح ساختار اراضی در بخش کشاورزی.. 85

 

2-3- 1- 6- جذب سرمایه و اعتبارات در بخش کشاورزی.. 86

 

2-3- 1- 7- بازاریابی و بازاررسانی در بخش کشاورزی.. 88

 

2-3- 2- تنظیم ترتیبات قیمتی بازار محصولات کشاورزی.. 90

 

2-4- مولفه های طبیعی موثر در توسعه کشاورزی.. 92

 

2-4-1- منابع خاک.. 94

 

2-4-1- 1- بافت خاک.. 95

 

2-4-1- 2- عمق خاک.. 96

 

2-4-1-3- شوری خاک.. 97

 

2-4-1- 4- موادآلی خاک.. 98

 

2-4-1- 5- فرسایش خاک.. 98

 

2-4-1- 6- ارزیابی تناسب اراضی.. 99

 

2-4-2- منابع آب.. 100

 

2-4-3- وضعیت آب و هوایی.. 103

 

2-4-4- عوامل زیستی(مفید و خسارت زا).. 105

 

2-5- جمع بندی.. 106

 

 

 

   فصل سوم: معرفی منطقه

 

3-1- موقعیت جغرافیایی منطقه.. 110

 

3-1- 1- موقعیت جغرافیایی شهرستان.. 110

 

3-1- 2- موقعیت جغرافیایی سکونتگاه های روستایی.. 113

 

3-2- ویژگی های طبیعی.. 117

 

3-2-1- منابع خاک.. 118

 

3-2-2- منابع آب.. 120

 

3-2-2-1- منابع آب سطحی.. 121

 

3-2-2-2- منابع آب زیر زمینی.. 123

 

3-2-2-3- وضعیت قنوات منطقه.. 123

 

3-2-2-4- وضعیت چشمه های منطقه.. 123

 

3-2-2-5- وضعیت چاه های منطقه.. 124

 

3-2-2-6- كیفیت منابع آب منطقه.. 124

 

3-2-2-7- تعیین نیاز آبی بخش كشاورزی(زراعت و باغ).. 124

 

3-2-2-8- آب مورد نیاز بخش دامداری.. 125

 

3-2-2-9- تعیین كمبود یا مازاد آب در منطقه.. 125

 

3-2-3- وضعیت آب و هوایی.. 126

 

3-2-3-1- بارش.. 126

 

3-2-3- 2- تعداد روزهای یخبندان.. 128

 

3-2-3-3- تبخیر و تعرق پتانسیل و واقعی.. 129

 

3-2-3-4- رطوبت نسبی.. 131

 

 

3-2-3-5- دما.. 132

 

3-2-3-5- 1- میانگین سالانه دما و توزیع جغرافیایی آن.. 132

 

3-2-3-5-2- میانگین سالانه حداكثر دما و توزیع جغرافیایی آن.. 133

 

3-2-3-5-3- میانگین حداقل دما و توزیع جغرافیایی آن.. 133

 

3-2-4- عوامل زیستی(خسارت زا).. 135

 

3-3- ویژگی های جمعیتی منطقه.. 135

 

3-3-1- جمعیت و پراكندگی آن در استان.. 136

 

3-3-2- تحولات جمعیتی منطقه.. 137

 

3-3-3- ساختار سنی و جنسی.. 139

 

3-3-4- وضعیت سواد.. 145

 

3-3-5- توزیع و پراکندگی خدمات روستایی.. 146

 

3-4- ویژگی های اقتصادی.. 147

 

3-4- 1- وضعیت جمعیت فعال.. 148

 

3-4- 1-1- بخش کشاورزی.. 150

 

3-4- 1-1- 1- بخش زراعت.. 151

 

3-4- 1-1-2- بخش باغداری.. 154

 

3-4- 1-1-3- بخش دام.. 158

 

3-4- 1-1-4- نظام های بهره برداری کشاورزی.. 160

 

3-4- 1-1-5- سطح مکانیزاسیون بخش کشاورزی.. 162

 

3-4- 1-1-6- زیرساخت های عمومی در بخش کشاورزی.. 164

 

3-4- 1-1-7- خدمات اعتباری.. 167

 

3-4- 1-1-8- دوره های آموزشی و ترویجی.. 169

 

3-4- 1-1-9- تشکل های کشاورزی فعال در شهرستان خنداب.. 172

 

3-4- 1-1-9-1- شرکت های تعاونی روستایی.. 172

 

3-4- 1-1-9- 2- شرکت های تعاونی کشاورزی.. 173

 

3-4- 1-1-9-3- شرکت های تعاونی تولید روستایی.. 173

 

3-4- 1-2- بخش صنعت(صنایع تبدیلی).. 174

 

3-4- 1-3- بخش خدمات.. 175

 

3-5- جمع بندی(تنگناها و فرصت ها).. 176

 

  

 

   فصل چهارم: توصیف و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات

 

4-1- توصیف یافته های تحقیق.. 181

 

4-1-1- نرمال بودن توزیع داده های تحقیق.. 182

 

4-1-2- سنجش واقعی بودن داده های تحقیق.. 182

 

4-1-3- توسعه کشاورزی.. 183

 

4-1-3-1- سنجش و ارزیابی میزان توسعه کشاورزی.. 183

 

4-1-4- عوامل طبیعی.. 185

 

4-1-4- 1- ارزیابی توان طبیعی.. 185

 

4-1-5- عوامل نهادی.. 188

 

4-1-5- 1- وضعیت الگوی رفتاری دولت در محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی   188

 

4-1-5-2- عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی در سکونتگاه های روستایی شهرستان خنداب.. 189

 

4-2- تحلیل یافته های تحقیق.. 193

 

4-2-1- تحلیل میزان توسعه بخش کشاورزی.. 193

 

4-2- 2- تحلیل الگوی مکانی- فضایی توسعه کشاورزی در سکونتگاه های روستایی شهرستان خنداب.. 194

 

4-2-3- تحلیل مقایسه اهمیت نسبی معیارهای تاثیرگذار بر توسعه کشاورزی   203

 

4-2- 4- تحلیل مقایسه اهمیت نسبی معیارهای طبیعی تاثیرگذار بر توسعه کشاورزی.. 204

 

4-2- 4- 1- منابع خاک و توسعه کشاورزی.. 205

 

4-2- 4- 2- منابع آب و توسعه کشاورزی.. 207

 

4-2- 4- 3- شرایط آب و هوا و توسعه کشاورزی.. 208

 

4-2- 4- 4- عوامل زیستی(خسارت زا) و توسعه کشاورزی.. 210

 

4-2-5- تحلیل مقایسه اهمیت نسبی ابعاد تاثیرگذار الگوی رفتاری دولت بر عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی(عوامل نهادی).. 212

 

4-2-6- تحلیل عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی در سکونتگاه های روستایی   218

 

4-2-6-1- مقایسه میزان اهمیت نسبی ابعاد عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی.. 220

 

4-2-6-1-1- تحلیل سرمایه گذاری دولت در فرایند تولید بخش های مختلف کشاورزی.. 220

 

4-2-6-2- تحلیل مقایسه اهمیت نسبی عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی در فرایند تولید.. 221

 

4-2-6-2-1- زیرساخت های عمومی و میزان توسعه کشاورزی.. 222

 

4-2-6-2-2- انتشار نوآوری و تجهیزات جدید و میزان توسعه کشاورزی   224

 

4-2-6-2-3- بهره وری منابع آب و میزان توسعه کشاورزی.. 227

 

4-2-6-2-4-آموزش و ترویج و میزان توسعه کشاورزی.. 229

 

4-2-6-2-5- اصلاح ساختار زمین و میزان توسعه کشاورزی.. 231

 

4-2-6-2-6- جذب سرمایه و میزان توسعه کشاورزی.. 233

 

4-2-6-2-7- بازاررسانی و بازاریابی و میزان توسعه کشاورزی.. 235

 

4-2-6-3- تحلیل تنظیم ترتیبات قیمتی بازار در بخش کشاورزی.. 237

 

4-2-6-4- تحلیل عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی در فرایند تنظیم ترتیبات قیمتی بازار.. 239

 

4-2-6-4-1- تنظیم ترتیبات قیمتی بازار و میزان توسعه کشاورزی.. 239

 

4-3- آزمون فرضیات تحقیق.. 243

 

4-3-1- فرضیه اول:.. 243

 

4-3-2- فرضیه دوم:.. 245

 

  

 

   فصل پنجم: نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

 

5-1- نتیجه گیری.. 250

 

5-2- پیشنهادات.. 258

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                                        صفحه                                                                                                                                                                                                                                                                                                             

 

جدول(1-1): سوابق مطالعاتی در داخل کشور.. 16

 

جدول (1-2): سوابق مطالعاتی در خارج از کشور.. 19

 

جدول(1-3): متغیرهای سنجش سطح توسعه کشاورزی.. 24

 

جدول(1-4): متغیرهای مستقل مربوط به خصوصیات طبیعی.. 25

 

جدول(1-5): متغیرهای مستقل مربوط به ویژگی های نهادی دولت در محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی.. 25

 

جدول(1-6): متغیرهای مستقل مربوط به عملکرد برنامه ریزی توسعه بخش کشاورزی.. 26

 

جدول(1-7): سنجش پایایی تحقیق.. 27

 

جدول(1-8): ماتریس تصمیم گیری.. 27

 

جدول (1-10): طبقه بندی روستاها.. 33

 

جدول (1-11): روستاهای منتخب.. 36

 

جدول(2-1): سهم نفت در تامین هزینه های برنامه های عمرانی و توسعه دولت   50

 

جدول(2-2): مقایسه بخش های مختلف اقتصادی ایران در مقادیر نسبی تولید ناخالص ملی در سال های 1340- 1381.. 56

 

جدول(2-3): گروه بندی خاک های شور.. 97

 

جدول(2-4): گروه بندی مواد آلی خاک.. 98

 

جدول(2-5): کیفیت و کلاس آب بر اساس طبقه بندی ویلکوکس.. 103

 

جدول(3-1): وضعیت تقسیمات کشوری شهرستان خنداب در سال 1390.. 111

 

جدول(3-2): دهستان های شهرستان خنداب.. 112

 

جدول(3-3): روستاهای شهرستان خنداب به تفکیک دهستان(1390).. 113

 

جدول(3-5): وضعیت منابع آب شهرستان خنداب.. 121

 

جدول(3-6): آمار رودخانه منطقه.. 122

 

جدول(3-7): آمار قنات های منطقه.. 123

 

جدول(3-8): آمار چشمه های منطقه.. 124

 

جدول(3-9): آمار چاه های منطقه.. 124

 

جدول(3-10): سطح زیر كشت محصولات عمده منطقه و نیاز آبی.. 124

 

جدول(3-11): نیاز آبی بخش دامداری.. 125

 

جدول(3-12): میانگین بارندگی و ارتفاع ایستگاه منتخب در دوره 22 ساله(68- 1390).. 126

 

جدول (3-13): مقیاس طبقه بندی شدت خشكسالی براساس شاخص درصد از بارش میانگین.. 127

 

جدول (3-14): بررسی وضعیت ترسالی ها و خشكسالی ها در شهرستان خنداب   128

 

جدول(3-15): متوسط تعداد روزهای یخبندان در ایستگاه های انتخابی   129

 

جدول(3-16): تبخیر و تعرق پتانسیل ماهانه و سالانه حوزه خنداب.. 130

 

جدول(3-17) :نیاز آبی گیاه شاخص منطقه بر اساس سند ملی آب استان مركزی   130

 

جدول(3-18): مقادیر رطوبت نسبی در ایستگاه خنداب.. 132

 

جدول(3-19): مشخصه های حرارتی ایستگاه خنداب بصورت ماهانه و فصلی   134

 

جدول(3-20): توزیع جمعیت در شهرستان های استان مرکزی، آبان ماه 1390   136

 

جدول(3-21): جمعیت شهرستان خنداب به تفکیک دهستان در سالهای1385 و 1390   138

 

جدول(3-22): ترکیب سنی جمعیت شهرستان خنداب در سال 1390.. 140

 

جدول(3-23): نسبت جنسی به تفکیک شهری و روستایی در سال 1390.. 141

 

جدول(3-24): جمعیت، رشد جمعیت و وضعیت مهاجرت در شهرستان خنداب به تفکیک دهستان ها(75-1385).. 143

 

جدول(3-25): جمعیت، رشد جمعیت و وضعیت مهاجرت در شهرستان خنداب به تفکیک دهستان ها(85-1390).. 144

 

جدول(3-26): وضعیت باسوادی در شهرستان خنداب بر حسب جنس و وضع سکونت   145

 

جدول(3-27): توزیع خدمات اجتماعی در شهرستان خنداب به تفکیک سکونتگاه های روستایی.. 146

 

جدول(3-28): جمعیت 10 ساله و بیشتر و وضع فعالیت در شهرستان خنداب بتفکیک جنسیت.. 148

 

جدول(3-29): شاغلان 10 ساله و بیشتر شهرستان خنداب بر حسب گروه های عمده فعالیت.. 149

 

جدول(3-30): تعداد و مساحت بهره برداری های کشاورزی در شهرستان خنداب   151

 

جدول(3-31): سطح زیر کشت و میزان تولید محصولات زراعی شهرستان خنداب در سال 1390.. 152

 

جدول(3-32): تعداد و مساحت بهره برداری های دارای اراضی زراعی در شهرستان خنداب.. 154

 

جدول(3-33): سطح زیر کشت و میزان تولید محصولات باغی شهرستان خنداب در سال 1390.. 155

 

جدول(3-34): تعداد و مساحت بهره برداری های باغ و قلمستان در شهرستان خنداب   158

 

جدول(3-35): وضعیت دام در شهرستان خنداب.. 158

 

جدول(3-36): تعداد بهره برداری های دارای دام و تعداد دام آنها.. 159

 

جدول(3-37): متوسط اراضی کشاورزی هر بهره بردار در روستاهای شهرستان خنداب.. 160

 

جدول(3-38): فهرست موقوفات روستاهای شهرستان خنداب.. 162

 

جدول(3-39): وضعیت مکانیزاسیون بخش کشاورزی شهرستان خنداب به تفکیک ماشین آلات و ادوات کشاورزی.. 163

 

جدول(3-40): مجموعه طرح های اجرایی جهت تجهیز زیرساخت های عمومی در شهرستان خنداب(1390).. 165

 

جدول(3-41): وضعیت طرح های در حال اجرا آبیاری تحت فشار در شهرستان خنداب به تفکیک روستاها(1390).. 166

 

جدول(3-42): فهرست پرداخت تسهیلات پنج ساله بانک های عامل در شهرستان خنداب.. 168

 

جدول(3-43): وضعیت امکانات آموزشی و ترویجی شهرستان خنداب.. 170

 

جدول(3-45): فعالیت های آموزشی و ترویجی در شهرستان خنداب.. 171

 

جدول(3-46): آموزش و ترویج رسانه ای در شهرستان خنداب.. 172

 

جدول(3-47): شرکت های تعاونی روستایی شهرستان خنداب.. 172

 

جدول(3-48): شرکت های تعاونی کشاورزی شهرستان خنداب.. 173

 

جدول(3-49): شرکت های تعاونی تولید روستایی شهرستان خنداب.. 173

 

جدول(3-50): مساحت بهره برداری های تحت پوشش شرکت های تعاونی تولید روستایی.. 174

 

جدول(3-51): صنایع تبدیلی شهرستان خنداب.. 175

 

جدول(4-1-1): مساحت و میزان محصولات کشاورزی در نمونه های مورد مطالعه   182

 

جدول(4-1-2): تعیین توزیع نرمال داده های تحقیق.. 182

 

جدول(4-1-3): شناسایی واقعی بودن داده های تحقیق.. 182

 

جدول(4-1-4): اهمیت اوزان شاخص های توسعه کشاورزی.. 183

 

جدول(4-1-5): وضعیت توسعه بخش کشاورزی در روستاهای شهرستان خنداب   184

 

جدول(4-1-6): میانگین سطح بندی توسعه کشاورزی در مناطق روستایی و نتایج آزمون t برای تحلیل معناداری آن.. 184

 

جدول(4-1-7): خصوصیات طبیعی شهرستان خنداب.. 186

 

جدول(4-1-8): توان طبیعی شهرستان خنداب در بخش کشاورزی.. 187

 

جدول(4-1-9): میانگین توان طبیعی و نتایج آزمون t برای تحلیل معناداری آن.. 187

 

جدول(4-1-10): میانگین شاخص های الگوی رفتاری دولت در محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی و نتایج آزمون t. 188

 

جدول(4-1-11): میانگین ویژگی های نهادی دولت در محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی به تفکیک ابعاد و نتایج آزمون t. 188

 

جدول(4-1-12): امتیاز گویه های الگوی رفتاری دولت در محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی.. 189

 

جدول(4-1-13): اهمیت اوزان شاخص های سرمایه گذاری دولت در بخش تولید کشاورزی.. 190

 

جدول(4-1-14): اهمیت اوزان شاخص های تنظیم ترتیبات قیمتی بازار در شهرستان خنداب.. 191

 

جدول(4-1-15): عملکرد برنامه ریزی توسعه بخش کشاورزی در روستاهای شهرستان خنداب.. 191

 

جدول(4-1-16): میانگین عملکرد برنامه ریزی توسعه بخش کشاورزی و نتایج آزمون t برای تحلیل معناداری آن.. 192

 

جدول(4-2-1): تفاوت میانگین های توسعه کشاورزی در سکونتگاه های روستایی   195

 

جدول(4-2-2): سطح بندی توسعه بخش کشاورزی در روستاهای شهرستان خنداب   195

 

جدول(4-2-4): مقایسه میانگین های روستاهای همگن براساس توان طبیعی و اکولوژیکی.. 198

 

جدول(4-2-5): تفاوت میانگین های سطح زیر کشت و میزان تولید در گروه های مختلف مناطق همگن.. 199

 

جدول(4-2-6): مقایسه میانگین های روستاهای همگن براساس برنامه ریزی تجهیز زیرساخت های کشاورزی و خدمات روستایی.. 200

 

جدول(4-2-7): تفاوت میانگین های سطح زیر ساخت های کشاورزی و خدمات روستایی در مناطق همگن.. 201

 

جدول(4-2-8): تفاوت میانگین های ساختار سنی و دانش و مهارت فردی در مناطق همگن.. 201

 

جدول(4-2-9): تحلیل همگونی روستاهای دشتی موجود در منطقه همگن 2 با روستاهای کوهستانی.. 201

 

جدول(4-2-10): تفاوت میانگین های توسعه کشاورزی در دهستان ها.. 202

 

جدول(4-2-11): سطح بندی توسعه کشاورزی.. 202

 

جدول(4-2-12): نتایج شبکه عصبی مصنوعی.. 204

 

جدول(4-2-13):ضرایب آنالیز حساسیت برای بررسی تاثیر معیارها بر سطح توسعه کشاورزی و تعیین اهمیت نسبی آنها.. 204

 

جدول(4-2-14): تاثیر ابعاد عوامل طبیعی بر توسعه کشاورزی.. 204

 

جدول(4-2-15): نتایج شبکه عصبی مصنوعی.. 205

 

جدول(4-2-16):ضرایب آنالیز حساسیت برای بررسی تاثیر معیارهای طبیعی بر سطح توسعه کشاورزی و تعیین اهمیت نسبی آنها.. 205

 

جدول(4-2-17):آزمون همبستگی ارتباط منابع خاک و میزان توسعه کشاورزی   206

 

جدول(4-2-18): اهمیت اوزان شاخص های منابع خاک در کشاورزی.. 206

 

جدول(4-2-19): آزمون همبستگی ارتباط منابع آب و میزان توسعه کشاورزی   207

 

جدول(4-2-20): اهمیت اوزان شاخص های منابع آب در کشاورزی.. 208

 

جدول(4-2-21): آزمون همبستگی ارتباط شرایط آب و هوایی و میزان توسعه کشاورزی.. 209

 

جدول(4-2-22): اهمیت اوزان شاخص های شرایط آب و هوایی در کشاورزی   209

 

جدول(4-2-23): آزمون همبستگی ارتباط منابع زیستی و میزان توسعه کشاورزی   211

 

جدول(4-2-24): اهمیت اوزان شاخص های منابع زیستی در کشاورزی.. 211

 

جدول(4-2-25): تاثیر ابعاد الگوی رفتاری دولت بر عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی.. 212

 

جدول(4-2-26): توزیع اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای سال 1391 به تفکیک بخش های مختلف اقتصادی.. 213

 

جدول(4-2-27): ارزش افزوده بخش های عمده اقتصادی استان مرکزی(به قیمت ثابت سال 76).. 213

 

جدول(4-2-28): عناوین برنامه های توسعه کشاورزی در استان و تطبیق آن با سیاست های کلی نظام و قانون برنامه پنجم.. 214

 

جدول(4-2-29): گزارش اعتبارات تخصیصی برنامه ها و عملیات اصلی اعتبارات تملک داریی های سرمایه ای در بخش کشاورزی.. 217

 

جدول(4-2-30): تفاوت میانگین های عملکرد شاخص های سرمایه گذاری در فرایند تولید و بهبود ترتیبات قیمتی بازار.. 220

 

جدول(4-2-31): ضرایب آنالیز حساسیت برای بررسی تاثیر معیارها بر میزان توسعه کشاورزی و تعیین اهمیت نسبی آنها.. 220

 

جدول(4-2-32): آزمون همبستگی ارتباط سرمایه گذاری دولتی در فرایند تولید و توسعه کشاورزی.. 221

 

جدول(4-2-33): تفاوت میانگین های سرمایه گذاری دولتی در فرایند تولید   221

 

جدول(4-2-34): نتایج شبکه عصبی مصنوعی.. 222

 

جدول(4-2-35): ضرایب آنالیز حساسیت برای بررسی تاثیر معیارها بر توسعه کشاورزی در فرایند تولید و تعیین اهمیت آنها.. 222

 

جدول(4-2-36): آزمون همبستگی ارتباط زیرساخت های عمومی و میزان توسعه کشاورزی.. 223

 

جدول(4-2-37): اهمیت اوزان شاخص های زیرساخت های عمومی و تاسیسات زیربنایی.. 223

 

جدول(4-2-38): آزمون همبستگی ارتباط انتشار نوآوری و تجهیزات جدید و میزان توسعه کشاورزی.. 225

 

جدول(4-2-39): اهمیت وزن شاخص انتشار نوآوری و فناوری های جدید کشاورزی   225

 

جدول(4-2-40): آزمون همبستگی ارتباط بهره وری منابع آب و میزان توسعه کشاورزی.. 227

 

جدول(4-2-41): اهمیت اوزان شاخص های بهره وری منابع آب.. 228

 

جدول(4-2-42): آزمون همبستگی ارتباط آموزش و ترویج و میزان توسعه کشاورزی.. 229

 

جدول(4-2-44): آزمون همبستگی ارتباط اصلاح ساختار زمین و میزان توسعه کشاورزی.. 231

 

جدول(4-2-45): اهمیت اوزان شاخص های اصلاح ساختار زمین.. 231

 

جدول(4-2-46): آزمون همبستگی ارتباط جذب سرمایه و میزان توسعه کشاورزی   233

 

جدول(4-2-47): اهمیت وزن شاخص جذب سرمایه.. 234

 

جدول(4-2-48): آزمون همبستگی ارتباط بازاررسانی و بازاریابی و میزان توسعه کشاورزی.. 235

 

جدول(4-2-49): اهمیت اوزان شاخص های بازاررسانی و بازاریابی.. 236

 

جدول(4-2-50): آزمون همبستگی ارتباط تنظیم ترتیبات قیمتی بازار و توسعه کشاورزی.. 237

 

جدول(4-2-51): تفاوت میانگین های تنظیم ترتیبات قیمتی بازار.. 239

 

جدول(4-2-52): اهمیت اوزان شاخص های تنظیم ترتیبات قیمتی بازار   239

 

جدول(4-3-1): آزمون همبستگی ارتباط عوامل طبیعی و میزان توسعه کشاورزی   243

 

جدول(4-3-2): آزمون همبستگی ارتباط عوامل نهادی دولت و میزان توسعه کشاورزی.. 245

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

 

   عنوان                                                                                                                      صفحه                                                                                                                                                  

 

شکل(1-9): الف) ساختار کلی شبکه عصبی مصنوعی، ب) نرون عصبی با تعداد r ورودی.. 31

 

شکل(2-1): تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص داخلی سرانه(به قیمت های ثابت سال 1376).. 54

 

شکل(2-1): چارچوب مفهومی و عملیاتی پژوهش.. 108

 

شکل(3-1): موقعیت سیاسی شهرستان خنداب.. 111

 

شکل(3-2): دهستان های شهرستان خنداب.. 112

 

شکل(3-3): روستاهای شهرستان خنداب.. 114

 

شکل(3-4): فشردگی روستاهای شهرستان خنداب.. 115

 

شکل(3-5): ناهمواری های شهرستان خنداب.. 116

 

شکل(3-6): بافت خاک شهرستان خنداب.. 118

 

شکل(3-7): فرسایش خاک در شهرستان خنداب.. 119

 

شکل(3-8): کاربری اراضی در شهرستان خنداب.. 120

 

شکل(3-9): منابع آب سطحی در شهرستان خنداب.. 122

 

شکل(3-11): توزیع جغرافیایی بارندگی در شهرستان خنداب.. 126

 

شکل(3-12): توزیع جغرافیایی تبخیر در شهرستان خنداب.. 131

 

شکل(3-13): توزیع جغرافیایی دما در شهرستان خنداب.. 134

 

شکل(3-13): توزیع جمعیت شهری و روستایی در استان مرکزی.. 137

 

شکل(3-14): توزیع جمعیت شهری و روستایی در شهرستان خنداب.. 138

 

شكل(3-15): ساختار سنی شهرستان خنداب.. 141

 

شكل(3-16): نسبت جنسی به تفکیک گروه های سنی در شهرستان خنداب   142

 

شکل(3-17): موازنه مهاجرت(نفر) در دهستان های شهرستان خنداب(75-1385)   143

 

شكل(3-18): موازنه مهاجرت(نفر) در دهستان های شهرستان خنداب(85-1390)   144

 

شکل(3-19): وضعیت باسوادی در شهرستان خنداب به تفکیک مناطق شهری و روستایی.. 145

 

شكل(3-20): توزیع شاغلان شهرستان خنداب در بخش های اصلی اقتصاد   149

 

شکل(3-21): وضعیت اراضی زراعی در شهرستان خنداب به تفکیک آبی، دیم و آیش.. 151

 

شکل(3-22): سطح زیر کشت محصولات عمده زراعی در شهرستان خنداب به تفکیک اراضی آبی و دیم(هکتار).. 153

 

شکل(3-23): میزان تولید محصولات باغی شهرستان خنداب.. 156

 

شکل(3-23):تعداد بهره برداری های دارای دام و تعداد دام آنها.. 159

 

شکل(4-1-1): نقشه توزیع جغرافیایی سطح توسعه کشاورزی در مناطق روستایی   185

 

شکل(4-1-2): نقشه توزیع جغرافیایی عملکرد برنامه ریزی توسعه کشاورزی در مناطق روستایی.. 192

 

شکل(4-2-1): نمودار سلسله مراتبی جهت تعیین مناطق همگن توسعه کشاورزی   196

 

شکل(4-2-2): همگنی توسعه کشاورزی در سکونتگاه های روستایی شهرستان خنداب.. 196

 

شکل(4-2-3):نقشه توزیع جغرافیایی سطح توسعه کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان خنداب.. 197

 

شکل(4-2-4): ساختار کلی شبکه عصبی توسعه کشاورزی و عوامل تاثیرگذار بر آن.. 203

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پیشگفتار

 

بی تردید ماهیت غالب فضای اقتصادی مناطق روستایی به فعالیت کشاورزی اختصاص دارد. بنابراین بخش کشاورزی نقش عمده ای در تامین معیشت پایدار و اشتغال روستایی ایفا می کند. ضمن اینکه، بخش کشاورزی به عنوان یکی از اهرم های اقتصادی توسعه کشور در سطح ملی محسوب می شود و سهم مهمی از تولید ناخالص ملی و انباشت سرمایه را به خود اختصاص داده است. امروزه، بخش کشاورزی با چالش ها و مشکلات فراوانی مواجه است و کارکرد بخش به گونه ای است که قادر به انعکاس اثرات مثبت اقتصادی در ساختار جوامع روستایی و تشکیل درآمد پایدار برای بهره برداران نیست و از کارایی لازم برخوردار نمی باشد.

 

نقصان های موجود در عرصه تولید نظیر؛ فقدان تاسیسات زیربنایی و عمومی، عدم انتشار نوآوری و فناوری های جدید، بهره وری نامناسب آب، نبود مکانیسم آموزش و ترویج، ناکارآمدی ساختار زمین های کشاورزی، کمبود سرمایه و خلاء سیستم بازاررسانی و بازاریابی سودآوری بخش کشاورزی پایین آورده و سبب ناکارآمدی آن شده است. از طرفی دیگر، مشکلات تنظیم ترتیبات قیمتی بازار نظیر؛ ساختار ناقص بازار، فقدان متولی، نبود نظام اطلاعات بازار، عدم بکارگیری فناوری مناسب و عدم مشارکت تولیدکنندگان در بازاریابی سبب شده کشاورزان نتوانند مزد واقعی زحمات خود را دریافت کنند و از قدرت چانه زنی در بازار عرضه محصولات برخوردار باشند.

 

عمق چالش های بخش کشاورزی بیشتر از آن که به نقصان و خلاء های موجود در عرصه تولید و عرضه محصولات کشاورزی مربوط شود با کمرنگ شدن جایگاه روستا و بخش کشاورزی در رویکرد نظام برنامه ریزی توسعه ملی ارتباط دارد که نمود این گونه نگاه و رویكرد در عدم ایجاد کارکردی موزون بین بخش های اقتصادی(صنعت، کشاورزی و خدمات)، توجه به قابلیت ویژه بخش کشاورزی به عنوان پایه تحرک و زیربنای توسعه سایر بخش اقتصادی کشور(صنعت و خدمات)، تخصیص ناعادلانه امکانات و الزامات توسعه بین بخش های مختلف اقتصادی در کشور(صنعت، کشاورزی و خدمات)، عدم در نظر گرفتن بخش کشاورزی به عنوان یک روش زندگی و نه تولید و لحاظ کردن کاردکردهای انسانی و محیطی، نبود تعریفی روشن از مفهوم، ابعاد و ویژگی های توسعه کشاورزی در نظام برنامه ریزی کشور، عدم برخورداری از نظام آماری و اطلاعاتی متقن جهت حصول اطمینان از نتایج برنامه ریزی توسعه کشاورزی، برخورد غیر کارشناسی و علمی با اهداف و روش های مدیریت نظام برنامه ریزی کشاورزی، عدم تبعیت نظام بودجه و اعتبارات از محتوای برنامه های مصوب در زمینه برنامه ریزی توسعه کشاورزی، رعایت نکردن حقوق تولیدکننده نسبت به مصرف کننده در تدوین و طراحی سیاست های کشاورزی، عدم تمایل به پیاده سازی اصول علمی در عرصه سیاست گذاری کشاورزی و توجه به بخش تحقیقات و آموزش و عدم توجه به کارآیی و اثربخشی سیاست های اتخاذشده در بخش کشاورزی انعکاس یافته است.

 

در این ارتباط، صورت‌بندی خاص اقتصاد سیاسی ایران آشکارا نقش امتناعی اقتصاد سیاسی دولت‌محور را در فرایند توسعه کشاورزی در معرض دید می‌گذارد، نقشی که بی‌شک یکی از عوامل اصلی مشوق و مروج آن نفت و اقتصاد سیاسی متکی به نفت بوده است. در حقیقت، یکی از متغیرهای مهم و تعیین‌کننده‌ که در تقویت و تشدید جهت‌گیری امتناعی اقتصاد سیاسی در برابر بخش کشاورزی در ایران، نقشی اساسی به دوش کشیده است نفت و درآمدهای رایگان و چشم گیر حاصل از آن بوده است. با اکتشاف نفت در ایران، در اوایل سده بیستم، به‌تدریج حکومت به ذخیره گرانبهائی دست یافت که با اتکاء به درآمدهای سرشار ناشی از آن می‌توانست منابع مالی موردنیاز به‌منظور بسط گستره کنترل و دخالت‌های خود در وجوه مختلف حیات اقتصادی و اجتماعی را تامین و زمینه‌های ظهور و بروز اثرات اقتصادی بخش های تولیدی را در سطح ملی و محلی دچار تضییق و تنگنا کنند.

 

همچنین، کشاورزی بشدت تحت تاثیر متغیرهای طبیعی و زیستی است و بی نظمی های اکولوژیکی نظیر؛ شرایط نامناسب آب و خاک، تغییرات آب و هوایی و اختلالات بیولوژیکی مانع از رشد و توسعه بخش می شود.

 

براساس الگوی نظری فوق الذکر و با عنایت بر وجود مشکلات پیش روی توسعه کشاورزی در روستاهای شهرستان خنداب، رساله حاضر در پنج فصل تدوین شده است که در زیر به محتوای هریک از فصول بطور جداگانه اشاره می گردد.

 

فصل اول رساله، کلیات تحقیق را شامل می شود که به بیان مساله، فرضیات، سوالات، اهداف، ضرورت، روش شناسی تحقیق و در شکل کلی به طرح تحقیق می پردازد و کلیت رساله را طراحی می کند.

 

فصل دوم به مبانی فکری تحقیق اشاره دارد و در دو بخش مفاهیم و چارچوب نظری تقسیم گردیده است. در بخش مفاهیم به تعریف توسعه کشاورزی و ابعاد بازدارنده مرتبط با آن در از نظر چارچوب فکری محقق پرداخته شده است. بخش چار چوب نظری به مبنای نظری عوامل بازدارنده توسعه کشاورزی در قالب نظریه­های دولت(گزینش اجتماعی) پرداخته و با بسط تئوریک دولت رانتیر و اقتصادسیاسی نفت پایه کشور عوامل اصلی ضعف کشاورزی را ریشه یابی کرده است که بر مبنای آنها فرضیات تحقیق شکل کلی گرفته و مدل تحلیلی بر اساس آنها ترسیم گردیده است.

 

فصل سوم به معرفی منطقه پرداخته است. محتوای اصلی این فصل به مواردی که در فرایند تحقیق به آن لازم است و در نتایج تحقیق نقش تعیین کننده دارد اختصاص یافته است. در این فصل به ویژگیذهای موقعیتی، طبیعی، جمعیتی، اقتصادی و خدماتی منطقه مورد مطالعه اشاره گردیده است.

 

فصل چهارم در دو بخش تدوین شده است. بخش اول به توصیف و تحلیل داده های تحقیق پرداخته و بخش دوم به آزمون فرضیات تحقیق اشاره دارد.

 

و در نهایت فصل پنجم که عصاره و بخش اصلی تحقیق است به نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق پرداخته است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول   کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول : كلیات تحقیق

 

1-1- تبیین مسأله پژوهشی و اهمیت آن…………….. 1

 

 

1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق……………………… 3

 

 

1-3- پیشینة تحقیق……………………………. 4

 

 

1-4- اهداف تحقیق…………………………….. 4

 

 

1-5- فرضیه‌ها وسوال…………………………… 5

 

 

1- 6- واژگان كلیدی…………………………… 5

 

1-7- روش تحقیق و مراحل آن…………………….. 6

 

1- 7-1- روش گرد آوری اطلاعات…………………… 6

 

 

1- 7- 2- جامعه آماری…………………………. 6

 

 

1- 7-3- روش نمونه برداری …………………….. 6

 

 

1- 7-4- ابزار تجزیه وتحلیل……………………. 6

 

 

1- 7-5- نمونه گیری…………………………… 6

 

 

1- 7-5-1- حجم نمونه………………………….. 6

 

 

1- 8- كاربرد نتایج تحقیق……………………… 7

 

 

1- 9- محدودیت‌های تحقیق……………………….. 7

 

 

 

 

 

فصل دوم : اصول و مبانی گردشگری

 

2-1- واژه شناسی توریسم……………………….. 9

 

2-2- مفهوم توریسم……………………………. 10

 

2-3-تعریف جهانگردی ………………………….. 10

 

2-4- مهم­ترین دیدگاه‌های ارائه شده درزمینه گردشگری… 11

 

2-4-1- جهانی شدن…………………………….. 11

 

2-4-2- فرهنگ پذیری ………………………….. 12

 

2-4-3- نوسازی ………………………………. 12

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

2-4-4- سلسله مراتب نیازها وتوریسم …………….. 12

 

2-4-5- انگیزش………………………………. 13

 

2-4-6- نظریه عطایای الهی……………………… 13

 

2-4-7- نظریه هزینه نسبی………………………. 13

 

2-4-8- نظریه مزیت مطلق و دانش فنی……………… 13

 

2-4-9- نظریه شرایط تقاضا …………………….. 13   2-5- اصطلاحات گردشگری در متون علمی‌و سازمان جهانی گردشگری…….. 17

 

2-6- انواع گردشگری………………………….. 18

 

 

2-6-1-توریسم معمولی………………………….. 18

 

2-6-2-توریسم بر مبنای طبیعت…………………… 19

 

2-6-3- توریسم ماجراجویانه ……………………. 19

 

2-6-4-توریسم محصور…………………………… 19

 

2- 6- 5- توریسم سلامتی………………………… 19

 

2- 6-6- توریسم مصرفی…………………………. 19

 

2- 6-7- اكوتوریسم …………………………… 20

 

2-6-8- جهانگردی بر مبنای هدف از مسافرت جهانگردان.. 20

 

2-6-9- جهانگردی برمبنای مبدأ جهانگردان………… 20

 

2-6-10- جهانگردی بر مبنای سطح درآمد جهانگردان….. 20

 

2-6-11- توریسم تفریحی ……………………….. 21

 

2-6-12-توریسم شهری ………………………….. 21

 

2-6-13- توریسم طبیعت گرا …………………….. 22

 

2-7- اهداف گردشگران…………………………. 23

 

2-8- شهر و توریسم …………………………… 23

 

2-9- ویژگی‌های بارز صنعت توریسم ………………. 24

 

2-10- برنامه ……………………………….. 24

 

2-10-1- پیشینه برنامه ریزی …………………… 24

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

2- 10- 2- تعریف برنامه ریزی…………………… 25

 

2- 10-3- سطوح برنامه ریزی توریسم………………. 26

 

2-11- توریسم پایدار………………………….. 27

 

2- 11-1- پیشینه مفهوم توسعه پایدار…………….. 27

 

2- 11-2- تعاریف توسعه پایدار………………….. 28

 

2- 11-3- ابعاد توسعه پایدار…………………… 29

 

2- 11-4- ارتباط گردشگری پایدارو توسعه پایدار…… 31

 

2- 11-5- اصول توریسم پایدار…………………… 31

 

2-11-5 -1 -مشارکت ……………………………. 31

 

2-11- 5-2-حضور ذینفع‌ها……………………….. 32

 

2-11-5-3 – اشتغال برای افراد محلی…………….. 32

 

2-11-5-4- ارتباطات بازر گانی …………………. 32

 

2-11-5-5 – پایداری منابع……………………… 32

 

2-11-5-6 – هماهنگی در هدف‌ها…………………… 32

 

2-11-5-7 – همکاری …………………………… 33

 

2-11-5-8 – ظرفیت پذیرش ………………………. 33

 

2-11-5-9 – نظارت و ارزشیابی ………………….. 33

 

2-11-5-10 -پاسخگویی ………………………….. 34

 

2-11-5-11- آموزش ……………………………. 34

 

2-11-5-12- حفظ هویت …………………………. 34

 

2- 11- 6 – اصول اساسی توسعه پایدارگردشگری……… 34

 

2-12- نقش گردشگری در اقتصاد وایجاد اشتغال……… 36

 

2-13- پیامد‌های اجتماعی – فرهنگی توریسم………… 39

 

2-14- ملاحظات اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی – فرهنگی     41

 

2-15- آینده صنعت توریسم     …………………. 45

 

2- 16- درآمد حاصل از صنعت گردشگری در مناطق مختلف جهان   48

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

فصل سوم : روش‌های برنامه ریزی گردشگری  

 

مقدمه………………………………………. 50

 

3- 1- ضرورت برنامه ریزی برای توسعه گردشگری…….. 51

 

3- 2- برنامه ریزی توریسم……………………… 52

 

3- 3- رویکردهای برنامه ریزی توسعه گردشگری……… 55

 

3- 4- فرایند برنامه ریزی گردشگری………………. 57

 

3- 4-1- تعیین اهداف………………………….. 58

 

3- 4-2- تجزیه و تحلیل………………………… 60

 

3- 4-3- تدوین سیاست و برنامه …………………. 60

 

3- 4-4- تدوین رهنمود‌های سازمانی……………….. 61

 

3- 4-5- اجرا و نظارت…………………………. 61

 

3- 4-6- تدوین سیاست توسعه توریسم………………. 61

 

 

 

فصل چهارم : ویژگی‌های طبیعی و انسانی شهرستان شوش

 

4-1- ویژگی‌های جغرافیایی شهرستان شوش……………. 64

 

 

4-1-1- موقعیت جغرافیایی شهرستان شوش……………. 64

 

4-1-2- ناهمواری……………………………… 65

 

4-1-3- آب وهوا………………………………. 67

 

4-1-4- بارندگی………………………………. 68

 

4-1-5- درجه حرارت……………………………. 68

 

4-1-6- روز‌های یخبندان………………………… 69

 

4-1-7- تبخیر………………………………… 69

 

4-1-8- رطوبت نسبی……………………………. 70

 

4-1-9- زمین شناسی شهرستان شوش………………… 70

 

4-1-10- خاک………………………………… 70

 

4-1-11- پوشش گیاهی شهرستان شوش………………… 71

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

4-1-12- منابع آب…………………………….. 73

 

4-2- ویژگی‌های انسانی شهرستان شوش………………. 73

 

4-2-1- خصوصیات جمعیتی شهرستان شوش……………… 73

 

4-2-2- ترکیب جنسی جمعیت ……………………… 77

 

4-2-3- ترکیب سنی جمعیت……………………….. 78

 

4-2-4- وضع فعالیت……………………………. 78

 

4- 2-5- ا قتصاد شهرستان شوش …………………. 78

 

فصل پنجم: معرفی جاذبه‌های گردشگری شهرستان

 

مقدمه……………………………………… 80

 

5- 1- جاذبه‌های طبیعی شهرستان………………….. 80

 

 

5- 1-1- آب وهوا……………………………… 80

 

 

5- 1-2- رودخانه‌ها……………………………. 81

 

5- 1-2-1- رودخانه کرخه ………………………. 82

 

5- 1-2- 2- رودخانه دز ………………………. 82

 

5 – 1-2-3- رودخانه شاوور ……………………. 83

 

5- 1- 3 – مناطق حفاظت شده وپناهگاه‌های‌های حیات وحش 83

 

5- 1- 4- تالاب بامدژ………………………….. 86

 

5- 2- جاذبه‌های تاریخی شهرستان ………………… 87

 

5- 2-1- پیشینه تاریخی شهر شوش…………………. 87

 

5- 2-2- قلعه شوش…………………………….. 88

 

5- 2-3- زیگورات چغازنبیل……………………… 88

 

5- 2-4- کاخ آپادانا………………………….. 90

 

5- 2-5- آکروپل………………………………. 90

 

5- 2-6- شهر صنعت گران (شهرپیشه وران )…………. 91

 

5- 2-7- شهرشاهی……………………………… 91

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

5- 2-8- کاخ شائور( کاخ اردشیر)………………… 92

 

5- 2-9- محوطه باستانی هفت تپه…………………. 92

 

5- 2-10- موزه‌ها……………………………… 93

 

5- 3 – جاذبه‌های مذهبی………………………… 94

 

5- 3-1- آرامگاه دانیال نبی (ع)………………… 94

 

5- 3-2- آیین تعزیه خوانی……………………… 96

 

5- 3-3- بقعه عبدالله بن علی ( دعبل خزاعی)………… 96

 

5- 4- جاذبه‌های دفاع مقدس……………………… 97

 

5- 4-1- یادمان شهدای فتح المبین ……………… 97

 

5- 4-2-منطقه فکه…………………………….. 97

 

5- 5- گردشگری روستایی، کشاورزی………………… 97

 

5- 6- گردشگری عشایری…………………………. 97

 

5- 7- امکانات اقامتی…………………………. 100

 

 

 

فصل ششم :‌ بررسی و تحلیل داده‌ها

 

مقدمه……………………………………….. 103

 

6-1- بررسی توصیفی متغیرهای تحقیق………………. 104

 

6-1-1- جنس پاسخگویان…………………………. 104

 

6-1-2- سن پاسخ گویان…………………………. 105

 

6-1-3- میزان تحصیلات پاسخگویان…………………. 106

 

6-1-4- سطح درآمد پاسخگویان……………………. 107

 

6-1-5- محل اقامت گردشگران…………………….. 108

 

6-1-6- مدت اقامت در منطقه…………………….. 109

 

6-1-7- هزینه سفر…………………………….. 110

 

6-1-8- هدف از بازدید منطقه……………………. 111

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

6-1-9- مهم­ترین منابع اطلاع رسانی از جاذبه‌ها ……. 112

 

6-1-10- مهم­ترین مانع توسعه گردشگری در منطقه……. 113

 

6-1-11- امکانات خدماتی ورفاهی ………………… 114

 

6-1- 12- امکانات بهداشتی وزیربنایی …………… 115

 

6-1- 13- نقش تبلیغات درتوسعه گردشگری…………… 116

 

6-1- 14- نقش معرفی جاذبه ها درتوسعه گردشگری……. 117

 

6- 1-15- رضایت کلی گردشگران از سفر به شهرستان شوش. 118

 

 

6- 2- بررسی رابطه توسعه گردشگری دربهبود وتوسعه شرایط اقتصادی و اجتماعی شهرستان شوش………………………….. 119

 

6- 3-بررسی رابطه برنامه ریزی مناسب درزمینه گردشگری دربهبود شرایط اقتصادی واجتماعی …………………………… 120

 

6- 4- روش تجزیه وتحلیل SWOT………………… 121

 

6- 4-1-بررسی اثرات بهسازی و نوسازی با استفاده از ماتریس SWOT     122

 

 

6- 4-2- عوامل داخلی موثر برگردشگری در شهرستان شوش. 123

 

6-4-3 -عوامل خارجی موثر بر گردشگری درشهرستان شوش.. 123

 

6-4-4-تحلیل نقاط قوت ،ضعف، فرصت وتهدید ها……… 126

 

فصل هفتم : نتیجه‌گیری، بررسی فرضیه‌ها و پیشنهادات

 

7-1- نتیجه‌گیری ……………………………… 132

 

7-2- بررسی فرضیه­های تحقیق…………………….. 133

 

7-2-1- فرضیه اول…………………………….. 134

 

7-2-2- فرضیه دوم…………………………….. 134

 

7-3- ارائه پیشنهادات…………………………. 135

 

پیوست……………………………………….. 137

 

منابع ومأخذ………………………………….. 141

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شكل ‌ها

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

شکل2 -1 تعداد گردشگران ورودی به بازارهای گردشگری در سال 2009    49

 

شكل 4-1 موقعیت شهرستان شوش در استان و كشور…….. 65

 

شكل 4-2 نقشه ناهمواری های شهرستان شوش…………. 66

 

شكل 4-3 نقشه آب و هوای شهرستان شوش……………. 67

 

شكل 4-4 نقشه وضعیت بارندگی شهرستان شوش………… 68

 

شكل 4-5 نقشه وضعیت دما شهرستان شوش…………….. 69

 

شكل 6-1 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان براساس جنس. 104

 

شکل 6-2: توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان براساس سن. 105

 

شکل 6-3: توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات     106

 

شکل 6-4: توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان درآمد 107

 

شکل 6-5: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس محل اقامت   108

 

شکل 6-6: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مدت اقامت    109

 

شکل 6-7: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هزینه سفر    110

 

شکل 6-8: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هدف بازدی   111

 

شکل 6-9:توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهم­ترین منابع اطلاع رسانی از جاذبه‌ها…………………………….. 112

 

شکل 6-10: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهم­ترین مانع توسعه گردشگری در منطقه…………………………….. 113

 

شکل 6-11: وضعیت امکانات و خدمات رفاهی از نظر گردشگران   114

 

 

شکل 6-12: وضعیت امکانات بهداشتی و زیر بنایی از نظر گردشگران 115

 

 

شکل 6-13: نقش تبلیغات در جذب گردشگر……………. 116

 

 

شکل 6-14: نقش معرفی جاذبه‌ها در توسعه گردشگری…… 117

 

 

شکل 6-15: رضایت کلی گردشگران از مکان‌های گردشگری شهرستان شوش 118

 

شکل شماره 6-16:امتیاز بندی فرصت‌ها،قوت‌ها،ضعف‌ها،تهدیدها 131

 

فهرست جدول ‌ها

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

جدول 2-1 اصطلاحات گردشگری در متون علمی‌و سازمان جهانی گردشگری 18

 

جدول 2-2 ضریب فزاینده اشتغال(به مقدار تقریبی میلیون نفر)   39

 

جدول 2-3 پیش بینی ودرصد نرخ گردشگری بین سال‌های 1995 – 2020 به میلیون نفر را نشان می‌دهد……………………………. 46

 

جدول 2-4 ده کشوری که بیشترین تعداد گردشگر را جذب نموده اند(تعداد گردشگربین المللی وارده برحسب میلیون نفر)………. 47

 

جدول 2-5 درآمد حاصل از صنعت گردشگری در مناطق مختلف جهان (برحسب میلیارد دلار آمریکا)………………………………. 49

 

جدول 3 -1   سیستم گردشگری…………………….. 54

 

جدول 4-1 جمعیت شهری شهرستان شوش 1385………… 74

 

جدول 4-2 جمعیت روستایی شهرستان شوش 1385………. 75

 

جدول 4-3 جمعیت شهرشوش را بر حسب جنس در طی سال‌های 1355 تا 1385 را نشان می‌دهد…………………………………… 76

 

جدول 4-4 جمعیت و خانوار شهرستان شوش بر حسب تقسیمات کشوری 1375  77

 

جدول 4-5 جمعیت فعال و غیرفعال در سال 1385…….. 78

 

جدول 5-1 آمار بازدید کنندگان از برخی محوطه‌های تاریخی و موزه‌های شهرستان شوش………………………………….. 94

 

جدول 5-2 آمار بازدید کنندگان خارجی از آستان دانیال نبی(ع) رادرفروردین 88 نشان می‌دهد…………………….. 95

 

جدول 5-3 درصد وچگونگی استفاده ازقابلیت‌های گردشگری استان توسط گروه‌های مختلف گردشگری

 

را نشان می‌دهد……………………………….. 100

 

جدول 5-4 شاخص‌های جمعیت مقیم ورودی جهانگردان به هتل 101

 

جدول 5-5   مشخصات رستوران‌های شهرستان شوش………. 102

 

جدول 6-1 توزیع فراوانی ودرصد پاسخگویان براساس جنس. 104

 

جدول 6-2 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس سن 105

 

 

جدول 6-3 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات     106

 

جدول شماره 6-4 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان درآمد 107

 

جدول شماره 6-5 توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس محل اقامت    108

 

 

 

 

 

 

 

عنوان

صفحه

 

 

 

جدول شماره 6-6 توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مدت اقامت    109

 

جدول شماره 6-7: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هزینه سفر 110

 

جدول شماره 6-8: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هدف بازدید  111

 

جدول شماره 6-9 توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهم­ترین منابع اطلاع رسانی از جاذبه‌ها………………………… 112

 

جدول شماره 6-10توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهم­ترین مانع توسعه گردشگری در ……………………………. 113

 

جدول شماره6-11: وضعیت امکانات و خدمات رفاهی از نظر گردشگران 114

 

جدولشماره 6-12: وضعیت امکانات بهداشتی و زیر بنایی از نظر گردشگران……………………………………………. 115

 

جدول شماره 6-13: نقش تبلیغات در جذب جذب گردشگر…. 116

 

 

جدول شماره6-14: نقش معرفی جاذبه‌ها در توسعه گردشگری 117

 

جدول شماره6-15 : رضایت کلی گردشگران از مکان‌های گردشگری شهرستان شوش……………………………………………. 118

 

جدول شماره 6-16: فراوانی و درصد پاسخگویان …….. 119

 

جدول شماره 6- 17 آزمون کای اسکوئر ……………. 120

 

جدول شماره 6-18-ضریب همبستگی و ضریب تعیین رگرسیون 121

 

جدول6-19-تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA)…………. 121

 

جدول(6-20):نظام تجزیه و تحلیل SWOT…………… 124

 

 

جدول( 6-21):نظام تجزیه و تحلیل SWOT…………… 125

 

جدول شماره(6-22)ماتریسSWOT ( عوامل اصلی تأثیر گذار بر گردشگری شوش)بر اساس نظر کارشناسان…………………………… 126

 

جدول شماره (6-23) رتبه بندی عوامل تأثیر گذار از نظر کارشناسان    128

 

جدول شماره (6-24) ماتریس SWOT امتیازبندی عوامل اصلی تأثیرگذار بر گردشگری شوش بر اساس

 

نظر کارشناسان……………………………….. 130

 

 

 

 

 

 

 

ی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

كلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- تبیین مسأله پژوهشی و اهمیت آن

 

اصولاً گردشگری درتاریخ زندگی انسان ریشه داردومسافرت از نقطه ای به نقطه دیگراز گذشته‌های دور وجودداشته است هرچنددردوره‌های گذشته افرادکمتری ازاوقات فراغت خوداستفاده می‌کردنندامابه هرحال گردش وسفرانجام می‌گردید.

 

انسانهادردوران‌های مختلف زندگی خودبرای دیدن جذابیت‌های طبیعی،کشف فرصت‌های اقتصادی، بهره مندی ازامکانات زیستی مناسب تر،آگاهی از تنوع قومی‌و فرهنگی بار سفر بسته اندو مشکلات را نیز تحمل کرده ا ند بنا براین توریسم قدمتی به بلندای تاریخ دارد.(زاهدی،3:1385)

 

به عبارتی سفردرسرشت انسان است آدمی‌چنان آفریده شده وچنان هستی گرفته است که بایدبه سفربرود.سفریک نیازحیاتی است.آدمی‌درآغازبرحسب سرشت خودپابه سفرنهادوازپیامدهای احتمالی آن هیچ آگاهی نداشت ولی درضمن سفردستاوردهایی برای اوفراهم آمدکه سفررافضایی تازه بخشید (دیبایی،3:1371)

 

اماباوجوداینکه سفروگردشگری پدیده ای کهن است اماانقلاب صنعتی واکتشافات جدیدوافزایش رفاه عمومی‌واوقات فراغت انسان‌هاباعث تغییرات اساسی درنقش،ابعادواهمیت آن شده است.(سینایی،15:1382)

 

امروزه صنعت گردشگری یکی ازمنابع مهم درآمدوهمچنین ازعوامل موثردر ارتباطات فرهنگی بین کشورها می‌باشدوبه عنوان وسیع ترین صنعت خدماتی جهان اهمیت زیادی داردبه همین دلیل کشورها

 

درتلاشند تا با سرمایه گذاری مناسب سهم بیشتری از منافع این صنعت داشته باشند.

 

گردشگری می‌توانددر صورت هدایت مناسب وبرنامه ریزی درست درآمدزاترین وارزآورترین صنعت باشدوسهم بسزایی درایجاد فرصت‌های شغلی،توزیع ثروت در سطح جهان،کاهش فقروبهبودسطح زندگی مردم وتعاملات مثبت فرهنگی داشته باشد.

 

امروزه گردشگری با توجه به دامنه تقاضا و نیازهای فضایی روبه رشد از اهمیت وجاذبه خاصی برخوردار می‌باشد.( Flescher.2000)

 

شرط اساسی در گردشگری برنامه ریزی مناسب ومشارکت بخش‌های مختلف جامعه است هماهنگی این بخش‌ها دراجرای برنامه‌ها نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

 

تجربه بسیاری از نواحی توریستی در جهان این امر را به اثبات رسانده است که در بلند مدت روش برنامه ریزی شده برای توسعه توریسم می‌تواند بدون ایجاد مشکلات عمده منافعی را در بر داشته باشدوبه حفظ رضایت بازار منجر شود‌.(رنجبریان،زاهدی،1379: 13)

 

همچنین باید درنظر داشت که برنامه ریزی گردشگری مانند سایر برنامه‌های توسعه باید به گونه ای باشد که تحقق تو سعه پایدار را میسر سازدتوسعه پایدار بر این امر دلالت داردکه ضمن تحقق منافع برای جامعه امروز،منابع مختلف گردشگری را برای استفاده آیندگان حفظ نماید.

 

شهرستان شوش با بر خورداری از جاذبه‌های فرهنگی،تاریخی،طبیعی ودیگر جاذبه‌های گردشگری می‌تواند نقش موثرتری در سطح استان و کشور در این زمینه ایفا نمایید وجود آثار تاریخی متعدد از جمله مجموعه تپه‌های باستانی شوش،آکروپل،شهر شاهی،کاخ آپادانا،ومعبد یا زیگورات چغا زنبیل،بقعه دانیال نبی‌(ع) آرامگاه دعبل خزاعی،یادمان‌های دفاع مقدس وموزه‌های شوش وهفت تپه که آثار تاریخی متعدد را در خودجای داده اند می‌توانند در جذب گردشگران داخلی و خارجی متوانند نقش مهمی‌داشته باشند بنا براین با توجه به توان بالای شهرستان شوش در زمینه گردشگری ضرورت تدوین و طراحی یک برنامه ریزی مناسب احساس می‌شود‌.این تحقیق تلاش دارد ضمن معرفی جاذبه‌های گردشگری این شهرستان موانع توسعه گردشگری در این شهرستان را برسی نماید ودر پایان راهکارهای مناسب برای توسعه گردشگری با تاکید بر توسعه پایدار ارائه دهد.

 

1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق

 

امروزه گردشگری بزرگترین ومتنوع ترین صنعت دنیا به حساب می‌آیدوبا 200 میلیون نفرشاغل گردش مالی سالانه آن حدود4/5 تریلیون دلار می‌رسد.به بیان دیگر،این فعالیت 8 درصدکل اشتغال جهانی را به خود اختصاص می‌دهد دربیش از 150 کشور، گردشگری یکی از پنج منبع مهم کسب ارز خارجی است و در 60 کشور،رتبه اول را به خود اختصاص می‌دهد.تعدادکل گردشگران ورودی جهان از 25 میلیون نفردر سال 1950، به 760 میلیون نفر درسال 2004 افزایش یافته است‌.

 

پیش بینی می‌شودکه این تعداد درسال 2020 به 56/1میلیارد نفربرسد. نرخ رشدسالیانه گردشگری دردهه 1990 سالیانه 7 درصد ودرسال 2004 بیش از 10 درصد بوده است. در83 درصد کشورهای درحال توسعه یکی از منابع اصلی درآمد ودریک سوم کشورهای فقیر،عمده ترین منبع درآمد بوده است.(رضوانی:1387)

 

بسیاری از نویسندگان،گردشگری را یك فرصت منحصر به فرد افتصادی می‌دانند. در سالهای‌ اخیر، گردشگری منبع درآمد سرشار در تجارب جهانی و عنصر مهمی‌در بهبود و تنظیم موازنة بازرگانی و تراز پرداخت‌‌های بسیاری از كشورها شده است (كاظمی، 1386: 4).

 

توسعة گردشگری، به ویژه در كشورهای كمتر توسعه یافته، عامل مؤثری در مقابله با فقر است و موجب افزایش درآمد قشرهای مختلف، كاهش بیكاری و رونق اقتصادی و در نتیجه بهبود كیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد كه ارزهای به دست آمده از فعالیت‌های گردشگری، در تنظیم تراز پرداخت‌های بسیاری از كشورها، به ویژه كشورهای كمتر توسعه یافته كه معمولاً وابسته به یك محصول اند، مؤثر واقع شده است (همان: 6-7).

 

اهمیت وعظمت گردشگری به ایجاد فرصت‌های شغلی و درآمد محدود نمی‌گردد.درصورت برنامه ریزی وتوسعه برنامه ریزی شده قادراست منافع مستقیم وغیرمستقیم اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،محیطی وسیاسی راایجاد وسهم قابل توجهی ازتوسعه ملی ومنطقه ای رابه خوداختصاص بدهد،به عبارتی به بهبود شاخص‌های عدالت عدالت اجتماعی،ارتقاء سطح زندگی،رفاه عمومی،تعادل وتوازن منطقه ای منجرگردد.(معصومی: 1388، 14)

 

شهرستان شوش دارای جاذبه‌های فراوان توریستی از جمله جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی و جاذبه‌های   طبیعی است. اما به دلیل عدم سرمایه گذاری‌های کافی و نبود امکانات و خدمات و زیرساخت‌های گردشگری، نتوانسته اند چندان موثر واقع شوند.

 

 

 

1-3- پیشینة تحقیق

 

در هر تحقیق علمی، مطالعه و بررسی تحقیقات‌ و پژوهشهایی‌كه در ابتدا با موضوع انجام شده، لازم و ضروری است، چرا كه تحلیل بدون دستیابی به نتایج پژوهشی دیگران و توسعه كامل آنها، امكان رسیدن به پاسخ مناسب و تجزیه و تحلیل بهتر میسر نیست.

 

پیرامون توریسم و اكوتوریسم در منطقه مورد پژو هش با توجه به وجود جاذبه‌های گردشگری ، تاریخی،‌ فرهنگی و مذهبی و طبیعی تحقیق چندانی انجام نشده است.

 

– حبیب الله جعفری پناه (1380) در پایان نامه خود تحت عنوان مطالعه و برنامه ریزی جاذبه‌های توریستی شهر ابركوه به شناسایی جاذبه‌های گردشگری به منظور فعال نمودن آنها در راستای جذب توریست پرداخته است. وی در این بررسی توان اقامتی شهر را برای گردشگران به مدت 24 ساعت پیش بینی نموده است.

 

– رضا مختاری(1382) در پایان نامه خود تحت عنوان تحلیل پتانسیلهای گردشگری بخش باغبهادران و برنامه ریزی توسعه آن پس از معرفی جاذبه‌ها و پتانسیلهای گردشگری بخش، راهكارهای توسعه این صنعت را به منظور جذب توریست بیشتر و ارتقاءكمی‌وكیفی بخش ارائه داده است.

 

عبدالکریم عزیزی ( 1378 ) در پایان نامه خود تحت عنوان بررسی قابلیت سنجی منطقه ای توریسم به منظور برنامه ریزی گردشگری به معرفی جاذبه‌های گردشگری شهر یاسوج پرداخته وامکانات و تنگنا‌های این شهر را در این زمینه مورد بررسی قرار داده ودر پایان پیشنهاداتی در زمینه گسترش گردشگری در این شهر ارائه نموده است‌.

 

غلام حسین احسانی( 1385 ) در پایان نامه خود بررسی جاذبه‌ها توریستی و اکو توریستی منطقه خروطبس پرداخته است و پیشنهاداتی در زمینه توسعه و برنامه ریزی توریسم ارائه نموده است و به این نتییجه رسیده است که جهت توسعه و ساماندهی گردشگری تنها برنامه ریزی تک بعدی اقتصادی نمی‌تواند موفق شود و باید به جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی نیز توجه شود‌.

 

1-4- اهداف تحقیق

 

شناسایی ومعرفی توان‌های گردشگری شهرستان شوش

 

بررسی موانع توسعه گردشگری درسطح شهرستان.

 

ارائه راهکار‌های منا سب برای توسعه گردشگری درشهرستان شوش

 

1-5- فرضیه‌ها وسوال

 

سوال: