نگرش‌های منفی، واپس‌گرا و باقیمانده از قرون گذشته رفته­رفته از طریق رسانه‌ها جای خود را در فرهنگ دنیای جدید باز کرده و رسانه‌ها به شكل تابلویی گسترده برای انتقال این مفاهیم عمل کرده‌اند. بازتولید این مفاهیم مقاومت آن را در برابر هرگونه تغییری افزایش داده و مفهومی ذاتی در فرهنگ پیدا کرده‌اند. در این میان، انسان­ها نیز در مسیر یادگیری و اجتماعی شدن در خصوص معلولیت، به صورت مستقیم و غیرمستقیم آموزش می­بینند و نقش رسانه به­ویژه سینما و تلوزیون به عنوان ابزارهای فرهنگ­ساز در این آموزش و ارائه اطلاعات انکارناپذیر است.

 

دغدغه فرهنگ­سازی و اصلاح نگرش افراد غیرمعلول نسبت به معلولیت در نویسنده، پس از سانحه تصادف و آسیب نخاعی و تجربه معلولیت در سن 21 سالگی آغاز شد. طی 6 سال فعالیت در انجمن غیردولتی به نام باور (انجمن برتر کشور در سال 86 و 89) به­عنوان مسئول رسانه­ای این انجمن و تلاش در راستای فرهنگ­سازی در زمینه نگرش به معلولیت، برداشت و دریافت نویسنده اینگونه بوده است که نمایش غیرواقعی از افراد معلول در رسانه­های ایران به­ویژه در برنامه­های تلویزیونی و فیلم‌ها صورت گرفته است. چنین بازنمایی غیرواقعی در مهم­ترین ابزار فرهنگ­ساز (تلویزیون و سینما) الگوی نادرستی در زمینه پذیرش و نگرش به افراد معلول ایجاد می­کند که این مسأله خود متعاقباً ایزوله شدن این افراد در خانه­ها، تبعیض، عدم مشارکت و محروم شدن از حقوق حقه آنان را موجب می­شود.

 

از این رو در این تحقیق تلاش شده است که نحوه انعکاس معلولیت در آثار سینمایی بر مبنای الگوهای معلولیت بررسی شود و سوالات نویسنده در این حوزه مورد مطالعه قرار گیرد.

 

با توجه به این مسأله که عنوان شعار سازمان ملل در روز جهانی افراد دارای معلولیت سال 2004 « بدون ما ،برای ما،هرگز!» بوده و باید به این امر اشاره کرد که پیشتر نیز این شعار، به مدت 2 دهه، پیام مبارزانی حامیان و طرفداران حقوق افراد معلول در سراسر دنیا بوده است و نشانگر خواسته افراد معلول برای داشتن نقش بیشتر در اجتماعشان می‌باشد ((Jaeger&Bowman, 2005. محقق این پژوهش نیز دارای معلولیت است و می‌تواند انعکاس معلولیت در آثارسینمایی را از دیدگاه و نقطه نظر فردی که تجربه معلولیت را داشته مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهد.

 

1ـ 3ـ اهمیت و ضرورت

 

یک­سوم از حدود 200 کشور جهان، قوانین ضدتبعیض در حوزه‌ی معلولیت وضع کرده‌اند

 

(United Nations Department of Public information, 2008). کشورمان، ایران نیز در میان کشورهایی قرار دارد که مجلس آن قانونی برای رعایت حقوق افراد معلول به تصویب رسانده است (قانون جامع حمایت از حقوق افراد معلول مصوب مجلس شورای اسلامی، 1383). به نظر می­رسد که همچنان احترام به حقوق این افراد به جای ترحم، رعایت منزلت و کرامت انسانی آنان، برچیدن موانع مشارکت و مناسب­سازی معابر وساختمان­ها، پذیرش توانمندی آنان، حق استخدام، اشتغال و… نادیده گرفته شده است و در این میان، پیوستن ایران به کنوانسیون حمایت از حقوق افراد معلول در سال 86 نیز تأثیر عملی و تسریعی در این امر ایجاد نکرده است. به نظر نویسنده، مشکلات فرهنگی در نگرش به مقوله معلولیت و انباشت فرهنگی که در خود مؤلفه­های الگوهای قدیمی معلولیت را حفظ کرده، عامل اساسی و اصلی در راه عدم احقاق حقوق افراد معلول و مسائل مبتلا به آنان است.

 

فرهنگ پدیده­ای گروهی است، در حالی که افراد ممکن است به­وجود آورنده اندیشه­ها و رفتارها باشند به تنهایی فرهنگ را به­وجود نمی­آورند. فرهنگ از تعامل افراد با دیگران به­وجود می­آید و عملاً باور و یا رفتار یک فرد وقتی که حالت خارجی و هدفمند پیدا می­کند بخشی از فرهنگ به­حساب می­آید. تلویزیون شاید مثال خوبی برای خارجی کردن و هدفمند کردن باشد؛ چرا که خود را نماینده یک مفهوم هدفمند از ارتباط انسانی می­داند و مفاهیم (به شکل تصویر یا کلمه) عرضه شده در صفحه آن از دیگر مظاهر هدفمند کردن است. تلویزیون به­عنوان یک واقعیت، دارای تأثیرات عاطفی و فیزیکی روی انسانها است (محسنی، 1386).

 

سینما و فیلم نیز از این قاعده مستثنا نیستند و قادرند باورها و رفتارها را به صورت هدفمند نمایش داده و آن را جزئی از فرهنگ کنند. انتخاب کلمات، تصاویر و پیام­هایی که از سوی آنها ارسال می­شود، ادراکات، نگرش­ها و رفتارها را تعیین می­کنند و اهرم پرقدرتی در خارجی کردن نگرش­ها و باورهای افراد به­حساب می­آیند. نگرش­ها وابسته به ارزش­ها و هر دو آن­ها مبتنی بر اندیشه­ها و اعتقاداتی هستند که از طریق مشاهده و تعمق در رفتارها به­وجود می­آیند.

 

شاید نتوان قانونی برای تغییر نگرش، وضع کرد. اما می­توان تغییر رفتار را قانونمند کرد، به امید آنکه منجر به تغییر نگرش شود (حسینی، 1389).

 

نگرش‌ها، عقاید و طرز تلقی‌های غلط جامعه، مانع بزرگی برای افراد دارای معلولیت ایجاد می‌کنند و بازتولید این نگرش­ها به­ویژه اگر مبتنی بر واقعیت نباشند تأثیر خردکننده­ای در شکل­گیری هویت و همچنین روابط صحیح میان­فردی و اجتماعی این افراد خواهد داشت که مثال بارز عواقب چنین نگرش­هایی، ایزوله شدن، افسردگی فرد دارای معلولیت و از سوی جامعه به اصطلاح عادی و غیرمعلول نیز تردشدگی و عدم پذیرش توانمندی­ها در کنار تفاوت­های موجود در افراد معلول است.[1]

 

راه‌های متنوعی برای به نمایش درآوردن معلولیت در رسانه‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. جنی موریس معتقد است «معلولیت، بیشتر احساسات افراد غیرمعلول و واكنشی است كه آنها فراتر از خود معلولیت، در برابر آن نشان می‌دهند از این جهت معلولیت برای فرد غیرمعلول و نویسنده­ای که می‌خواهد از آن عبور کند غالب کنایی یا استعاری پیدا می­کند و نویسندگان اغلب بر تبعیض، غفلت و ترسی كه به طور عمومی نسبت به معلولیت وجود دارد، تكیه می‌كنند و می‌دانند كه به تصویر كشیدن شخصیتی گوژپشت، بدون پا یا با یك زخم در صورت، به طور حتم احساسات خواننده یا مخاطب (بیننده) را برانگیخته خواهد كرد. هرچه معلولیت غالب استعاری بد و شرورانه­تری به خود بگیرد و یا الغاگر احساسات ناخرسندانه­تری باشد، کلیشه­های فرهنگی بیش از پیش تأیید می شوند» (Morris, 1991).

 

به­نظر می‌رسد که بازنمایی معلولیت در رسانه‌های جمعی، در بیشتر کشورهای جهان، از الگوهای نسبتاً مشابهی پیروی می‌کند در دستورالعمل رسانه­ای که سازمان بین­المللی کار منتشر کرده است به این امر اشاره شده که «اگرچه برخی مستندات و برنامه­های ویژه افراد معلول ساخته و پخش می­شود با این وجود افراد معلول به ندرت به عنوان جزء و بخشی از برنامه­های اصلی و متداول حضور و نقش دارند. زمانی که به تصویر کشیده می­شوند غالباً برچسب زده شده، نمایش کلیشه­ای از آنان ارائه می­شود، موضوعی برای ترحم و دلسوزی هستند و یا به عنوان موجودات مافوق بشری که سنبل استقامت و پایداری هستند، شناسانده می شوند.» (ILO, 2010)[2]

 

طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، افراد معلول حدود 10% از جمعیت دنیا را رقم می­زنند و به عنوان بزرگترین اقلیت دنیا، در معرض تبعیض، محرومیت از بهداشت و سلامت، آموزش، تحصیل و کسب حرفه و شغل هستند (نباتی، 1389).

 

تحقیقات مختلف نشان داده­اند رابطه معناداری بین تحریف‌های رسانه‌ای در مورد افراد دارای ناتوانی و فرآیند تبعیض نسبت به آنان وجود دارد ( کمالی، 1386).

 

با توجه به این مسأله که افراد دارای معلولیت و مدافعان حقوق معلولیت امروزه برآنند تا تصویرهای کلیشه‌ای از معلولیت را که مرتبط با فرهنگ مسلط جامعه هستند، اصلاح و معلولیت را به عنوان جزیی عادی از زندگی روزمره مردم در رسانه‌های غالب تصویر کنند ضرورت تلاش رسانه‌ها در انعکاس تصویری مبتنی بر واقعیت در جهت عادی­سازی این امر بیش از پیش به چشم می­خورد. به­ویژه سریال­ها و فیلم­های سینمایی و تلویزیونی می­توانند با ارائه الگویی منسجم و متحد در انعکاس معلولیت گام مثبتی در جهت تلفیق، حضور اجتماعی افراد دارای معلولیت و رفع تبعیض‌های اجتماعی باشند. هرچند تعامل فردی، مؤثرترین وسیله برای تجربه‌ شخصی معلولیت است ولی وسایل ارتباط جمعی می‌توانند ابزار مؤثری برای ایجاد فهم بیشتر و تغییر تدریجی و نتیجه بخش در طرز تلقی عمومی نسبت به افراد دارای معلولیت باشند و راه را برای احقاق حقوق این افراد از طریق فرهنگ­سازی صحیح بگشایند.

 

با توجه به این امر باید خاطر نشان کرد که میزان و نحوه بازنمایی معلولیت در رسانه‌های همگانی ایران، مستلزم انجام تحقیقات و مطالعات مداوم است ولی متاسفانه در مقایسه با تحقیقات و پروژه­های انجام گرفته در کشورهای دیگر، فاصله و خلأ اساسی در مطالعات معلولیت[3] به­ویژه در حوزه فرهنگی و اجتماعی در ایران به چشم می­خورد و هنوز هیچ نهاد، انجمن، دانشگاه و مرکزی برای انجام امور تحقیقاتی مرتبط با معلولیت و رسانه در ایران وجود ندارد.

 

امید است که انجام پروژه­ها و تحقیقات کمّی و کیفی در این راستا بتواند مدیران رسانه، تهیه­کنندگان و فیلم‌سازان را با الگوی صحیح بازنمایی معلولیت آشنا کرده و اطلاعات صحیحی را در اختیار مخاطبان قرار دهد تا متعاقب آن رفتارهای بنیادین مبتنی بر واقعیت به صورت غیرمستقیم با مشاهده این الگو حاصل آید.

 

 

 

1ـ 4ـ تعریف مفهومی و عملیاتی

 

تعریف مفهومی

 

افراد دارای معلولیت

 

اصطلاح اشخاص دارای معلولیت برای تمامی اشخاصی به کار می‌رود که دارای اختلال طولانی‌مدت فیزیکی، ذهنی یا حسی بوده در تعامل با موانع مختلف ممکن است از نظر مشارکت کامل و مؤثر بر اساس اصول مساوی با دیگران دچار تأخیر شوند. (Convention on the rights of the persons with disabilities, 2007)

 

الگوی معلولیت

 

الگوهای معلولیت ابزاری هستند برای تعریف اختلال و معلولیت این الگوها مبنایی را در اختیار جوامع و دولت‌ها قرار می‌دهد تا بوسیله آن راهکارهایی برای شناسایی و رفع نیازهای افراد معلول اندیشیده شده و فراهم آید (MDRC, 2012) .

 

 

 

تعریف عملیاتی

 

معلولیت

 

معلولیت‌ها به سه طبقه تقسیم می‌شوند: 1ـ جسمی ـ حرکتی، 2ـ حسی 3- ذهنی و روانی.

 

در این تحقیق فیلم‌هایی مورد بررسی قرار گرفته‌اند که در آن نقش اصلی فیلم دارای معلولیت جسمی یا حسی است.

 

الگوهای معلولیت

 

در پژوهش حاضر مبنای تحلیل فیلم‌ها دو الگوی فردی و اجتماعی طبق نظر مایکل الیور خواهد بود. الیور الگوهای دیگر همچون خیریه‌ای پزشکی و اخلاقی را برآیندی از الگوی فردی درنظر گرفته و زیرمجموعه آن قرار می‌دهد در فصل دوم این تحقیق تعاریف کامل این دو الگو ارایه خواهد شد.

 

 

1ـ 5ـ اهداف تحقیق

 

هدف اصلی

 

مشخص کردن نحوه انعکاس معلولیت و تصویرسازی از افراد معلول در فیلم‌های منتخب

 

 

 

اهداف فرعی

 

1ـ مشخص کردن انطباق فیلم‌های منتخب با الگوهای معلولیت.

 

2ـ تعیین میزان و نحوه انطباق فیلم‌های منتخب با الگوهای معلولیت.

 

3ـ تعیین میزان مولفه‌های انعکاس‌یافته از الگوهای معلولیت در فیلم‌های منتخب.

 

4ـ تعیین کلیشه‌های معلولیتی که در فیلم‌های منتخب نمایش داده شده‌اند.

 

5ـ تعیین میزان و نحوه کلیشه‌سازی از معلولیت در فیلم‌های منتخب.

 

 

 

هدف کاربردی

 

نتایج پژوهش حاضر می‌تواند در تدوین الگوی مناسب فیلم‌سازی در حوزه معلولیت به فیلم‌سازان و کارگردانان یاری رساند و به مسئولین، متولیان كشور و مدیران رسانه امكان دهد تا با بهره‌گیری عمیق و دقیق، از نتایج این پژوهش در سیاست‌گذاری های بلندمدت رسانه‌ای و آموزشی استفاده كنند و درصدد تهیه شیوه‌نامه بازنمایی معلولیت در رسانه که لزوم آن بسیار حائز اهمیت است برآیند.

 

1ـ 6ـ سوالات تحقیق

 

2-2-3-1- ویژگی های خاص شرکت………………………………….……………..19

 

2-2-3-1- 1- اندازه ی شرکت…….…….………….…………..………………..19

 

2-2-3-1- 2- سرمایه اولیه…………………………………..…….……………..21

 

2-2-3-2- ویژگی های خاص صنعت…….………….…….…….….….……………..23

 

2-2-3-2- 1- درجه نوآوری در صنعت…….…….………..….…..………………..23

 

2-2-3-2- 2- نرخ ورود به صنعت.…….…….……….………..….….……..……..26

 

2-2-3-2- 3- شدت سرمایه …….…….…..…………….….…..………………..29

 

2-2-3-2- 4- نرخ رشد صنعت…….…….…….……..……..…..………………..30

 

2-2-3-2- 5- صادرات…….……..…….…….……..…….……………………..31

 

2-3- مدل مفهومی تحقیق…….……..…….…….………….……..….……………………..34

 

2-4- بخش دوم- ی بر پیشینه پژوهش ………………..……………………..…………………35

 

2-4-1- پژوهش های خارجی…………………..……………………………..……………..35

 

2-4-2- پژوهش های داخلی …………………….……….………………………………….41

 

2-4-3- جمع بندی مطالعات پیشین …………………….….….…….…….…….…………….45

 

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

 

3-1- مقدمه ……………..……………………………………….………………………….. 51

 

3-2- متدلوژی تجزیه و تحلیل داده های تاریخچه ای- رخدادی……………………52

 

3-2-1- داده های مقطعی……………………….…………………………….………………….52

 

3-2-2- داده های ترکیبی……………………….…………………………….………………….53

 

3-2-3- داده های تاریخچه ای- رخدادی……………………..……………………..…….54

 

3-3- معرفی نرم افزار TDA …………………..…………………………….…………………..

 

3-4- توزیع های پارامتریک .. .…………………..……………………………….……..……….. 55

 

3-5- روش های توصیفی ناپارامتریک …………………..………………….…….……………….. 56

 

3-5-1- روش جدول عمر …………………..……………………………….…….…………56

 

3-5-2- روش برآورد کننده حد محصول ……….……………………………….…..…….….. 57

 

3-5-2- 1- انتقالات واحد ………………………………………………….………..58

 

3-6- مقایسه توابع بقا ……….…….…………………………………….…….……………….. 59

 

3-6-1- روش اول: تعریف گروه های اپیزودها ……..….……………………………………….. 59

 

3-6-2- روش دوم: تشکیل آماره های آزمون …………….………………………….….………..60

 

3-7- مدل های نیمه پارامتریک …………….………………….……………….……….……….. 62

 

3-8- مدل مفهومی و متغیرهای توضیحی ….………….….….……….…….….……….…….……….64

 

3-9- جامعه و نمونه آماری …………….………………….…………………….……..……….. 66

 

3-10- روش جمع آوری داده ها و اطلاعات .………….………….………………….……..………..66

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

 

4-1- مقدمه …………………….…………………….…………………………………….. 68

 

4-2- تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………..………68

 

4-2-1- تحلیل داده ها با روش کاپلان مایر ….……………………………………….…..…..69

 

4-2-2- تحلیل داده ها با روش جدول عمر ………………………..…..…….……………… 72

 

4-3- آزمون فرضیه ها………………………………….………………….……..……………..75

 

4-4- تجزیه و تحلیل خروجی حاصل از مدل کوکس………………………..………75

 

4-4-1- آزمون فرضیه اول………….…………….………..…… …………..……………. 76

 

4-4-2- آزمون فرضیه دوم………………………………..…… …….……..…………….. 77

 

4-4-3- آزمون فرضیه سوم….……….…….………….……..……. ………………………. 78

 

4-4-4- آزمون فرضیه چهارم………………………………..…… ………………………. 78

 

4-4-5- آزمون فرضیه پنجم………………………………..…… …………..……………. 79

 

4-4-6- آزمون فرضیه ششم………………………………..…… …………..…………….79

 

4-4-7- آزمون فرضیه هفتم………………………………..…… …………..…………….80

 

4-5- تحلیل حساسیت…………………………..……………..…….……..……………. 80

 

4-6- مقایسه توابع بقا ……………….…………………………………………..…………….. 82

 

4-6-1- مقایسه توابع بقاء بر اساس نرخ ورود به صنعت………………………. 83

 

4-6-1-1- روش اول: محاسبه آماره های آزمون…………………………………….…… 83

 

4-6-1-2- روش دوم: ترسیم نمودار توابع بقاء……….……….….………………….……84

 

4-6-2- مقایسه توابع بقاء بر اساس شدت سرمایه……….…….…….…..….….……….85

 

 

4-6-2-1- روش اول: محاسبه آماره های آزمون…………………………………….…… 85

 

4-6-2-2- روش دوم: ترسیم نمودار توابع بقاء……….……….….…….…………….……86

 

4-6-3- مقایسه توابع بقاء بر اساس نرخ رشد صنعت……………………….………….87

 

4-6-3-1- روش اول: محاسبه آماره های آزمون…………………………………….…… 88

 

4-6-3-2- روش دوم: ترسیم نمودار توابع بقاء……….………….………………….…… 88

 

4-7- خلاصه فصل چهارم ……………….………………………………………..……………..89

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

 

5-1- مقدمه ……………………..………………….….…….…………………………….. 91

 

5-2- ی برمساله، اهداف و سوال …………………..……………….……………….. 91

 

5-3- بحث و نتیجه گیری………………….……………….………………………….….. 92

 

5-3-1- اندازه شرکت ………………..……………………………….……………….….. 93

 

5-3-2- سرمایه اولیه …….…………………………………………….……………….…..93

 

5-3-3- درجه نوآوری در صنعت ….…………………………………………….……….….. 94

 

5-3-4- نرخ ورود به صنعت ……..…………………………………….……………….….. 94

 

5-3-5- شدت سرمایه …….………………………………………….……………….….. 95

 

5-3-6- نرخ رشد صنعت …….……………………………………….……………….….. 95

 

5-4- ارائه پیشنهادات ……….…………………..…………..…………….………………….. 96

 

5-4-1- پیشنهادات حاصل از تحقیق ……….………………………………………..….. 97

 

5-4-2- پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده……..….……………………………….…..97

 

فهرست منابع …….….………….……………………………..…………………………….. 98

 

چکیده:

 

در بازارهای رقابتی امروز که پیوسته در حال تغییر و تحول هستند، بقا و رشد شرکت های جدید به دلیل تأثیری که در زمینه اشتغال و رشد اقتصادی دارند از جمله عواملی هستند که اهمیت بسزایی دارند، لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر ویژگی های شرکت و صنعت بر بقای شرکت های تازه وارد در صنایع برق و الکترونیک استان مازندران در فاصله سال های 1390- 1360 می باشد. بدین منظور تأثیر هفت متغیر اندازه شرکت، سرمایه اولیه شرکت، درجه نوآوری در صنعت، نرخ ورود به صنعت، شدت سرمایه در صنعت، نرخ رشد صنعت و نوع شرکت در بقای شرکت های تازه وارد مورد بررسی قرار می گیرد. جمع آوری داده ها و اطلاعات از پایگاه داده اداره صنعت، معدن و تجارت استان مازندران صورت گرفته است و جهت پردازش داده ها از برنامه نرم افزاری winTDA استفاده شده است.

 

برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل برآوردکننده حد محصول(کاپلان- مایر) و رویکرد جدول عمر استفاده شده و مدل نیمه پارامتریک رگرسیون Cox جهت آزمون فرضیه ها مورد استفاده قرار گرفته است. در نتیجه این تحقیق، رابطه مثبت و معنی داری میان نرخ ورود به صنعت و بقا تأیید شد. همچنین تأثیر مثبت سرمایه اولیه و شدت سرمایه نیز بر بقا مورد تأیید قرار گرفت. رابطه منفی اندازه شرکت با بقا مورد تأیید قرار نگرفت و بین متغیر نرخ رشد صنعت و درجه نوآوری در صنعت با بقای شرکت های تازه وارد رابطه معنی داری به دست نیامد.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

 

بنگاه های اقتصادی که از نظر وضعیت حیات به انسان ها تشبیه شده اند، زمانی متولد شده و پس از طی مراحل مختلف حیات، به صورت متفاوتی می میرند. اما آنچه در مورد حیات بنگاه های اقتصادی معنا و مفهوم می یابد طول دوره ی حیات آن هاست. چرا که شاید بتوان با شناسایی عوامل تأثیر گذار بر طول دوره ی حیات بنگاه های اقتصادی، خروج آن ها را از فعالیت اقتصادی به تأخیر انداخت. تشکیل کسب و کارهای جدید به عنوان یک محرک مهم در فعالیت های اقتصادی است و نیرو محرکه اصلی توسعه اقتصادی در یک منطقه است.کسب و کار جدید فقط ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری نیست بلکه همچنین بهبود بهره وری از طریق ایده های جدید و خلاقیت است (اسجوکویست و کریستی[1]، 2012). نرخ تغییر و تحول در جمعیت بنگاه های صنعتی که به وسیله ی تولد شرکت های جدید و مرگ شرکت های موجود ایجاد می شود در سال های اخیر در بین اقتصاد دانان و سیاست گذاران مورد توجه قرار گرفته است. یکی از دلایل توجه به این موضوع را می توان وجود بیکاری در جامعه دانست که امید برای حل آن توسط شرکت های جدید وجود دارد. در مطالعاتی که در این زمینه در کشورهای مختلف انجام شده دلایل دیگری نیز برای اهمیت داشتن این موضوع بیان شده است. مثلاً افزایش رقابت، کارایی، نوآوری و بهبود تکنولوژی با ورود شرکت های جدید به صنعت ایجاد می شود. تولد بنگاه های صنعتی، نقش کلیدی در تکامل و شکل دهی یک صنعت دارد. بنگاه های جدید، عامل اصلی ایجاد پویایی در اقتصاد هستند چرا که از طریق ارائه کالا و خدمات جدید، عرضه تکنولوژی جدید، افزایش رقابت در بازار و گسترش صنعت باعث این پویایی می شوند (عرب نجف آبادی،1390).

 

2-1- اهمیت و ضرورت پژوهش

 

در چند سال اخیر ادبیات جدیدی پدیدار شده است که بر این سوال تمرکز می کند که بعد از ورود شرکت ها بر آنها چه می گذرد (برحسب احتمال بقای آنها و الگوهای رشدشان). با اینکه ایجاد شرکت­های جدید دارای اهمیت است، می توان میزان رشد و طول عمر آنها را نیز به عنوان عاملی در نظر گرفت که در دستیابی به اهداف سیاست های بلند مدت در زمینه اشتغال و رشد اقتصادی اهمیت به سزایی دارد(دولینگر[2]،1999). تلفات بالا در دوران اولیه تاسیس شرکت ها یکی از برجسته ترین قواعد تجربی درمورد عملکرد شرکت است. در همین راستا، در سال­های اخیر توجه زیادی به رشد شرکت­ها و عوامل مؤثر بر آن در سطوح مختلف ملّی و محلی در کشورهای مختلف معطوف شده است. با اینکه به عوامل تأثیر گذار بر تولد و مرگ شرکت ها و طول عمر آنها درآمریکا و اروپا توجه زیادی شده است ولی تاکنون مطالعات اندکی در خصوص بقای شرکت های تازه وارد در ایران انجام شده است. انجام تحقیقات بیشتر در مورد عوامل اثرگذار بر بقای شرکت­های جدید می­تواند در دستیابی به اهداف سیاست­های بلند مدت در ارتباط با اشتغال و رفع مشکل بیکاری مؤثر واقع شود.

 

با بررسی وضع منابع انسانی در کشورهای منطقه به این نتیجه می رسیم که کشور ما نسبت به کشورهای اطراف، اعم از کشورهای آسیای میانه، ترکیه و کشورهای خلیج فارس، پاکستان و … در زمینه منابع انسانی برق و الکترونیک، دارای توان بالایی است. وجود نیروهای برجسته پژوهشی در کشور و ارتباط آنان با مراکز پژوهشی خارجی که می توانند در تربیت منابع انسانی بسیار مؤثر باشند از مزیت های صنایع برق و الکترونیک است(بسته نگار،1384). از زوایای مختلفی می توان اهمیت این صنایع را مورد بررسی قرار داد: امروزه یكی ازمهم ترین شكل های انرژی كه درتمام جهان مورد استفاده قرار می گیرد ، انرژی برق است. تقریباً بیش از نصف برق تولیدی برای رفع احتیاجات صنعتی به كار می رود. همچنین در کشاورزی، حمل و نقل، مخابرات و… نیز کاربرد دارد. از طرف دیگر توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحولاتی را در ابعاد مختلف زندگی بشری ایجاد كرده است. به طور مثال آموزش الكترونیك، دولت الكترونیكی و بهداشت الكترونیكی، همچنین در اقتصاد و تجارت نیز خود را در قالب مفاهیمی نظیر اقتصاد دیجیتالی و تجارت الكترونیك نشان داده است. بدون شك در دنیای امروز كه به دهكده ای جهانی تبدیل شده است، بهره گیری از خدمات الكترونیك می تواند موجبات تسریع و تسهیل امور را فراهم آورد. الکترونیک، کامپیوتر و تجارت الکترونیک نام هایی است که در دنیای امروزی نمی توان از کنار آن ها به سادگی گذشت و تقریبا در همه شئون زندگی بشر وارد شده است. همچنین با عبور از عصر صنعتی به عصر اطلاعات، بازیگرانی کلیدی به طور گسترده مورد توجه قرار گرفته اند که کارکنان دانش محور نامیده می شوند (هورویتز و همکاران[3]، 2006).

 

با پیشروی دنیای کسب و کار به سمت الکترونیک و کامپیوتر، هرچه بیشتر بر تعداد کارکنان دانش افزوده شده و مدیران در چنین محیط سرشار از ابهام و عدم قطعیتی، باید هرچه بیشتر به آنان توجه نمایند (میرباقری و همکاران، 1389). از طرف دیگر استقرار استان مازندران در كنار دریای خزر و برخورداری از مبادی ورودی و خروجی كالا با كشورهای آسیای میانه و اروپا، وجود نیروی كار متخصص و شرایط مساعد آب و هوایی و محیط طبیعی برای سكونت و زیست كه امكان جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی و متخصصین را فراهم می آورد، از جمله مزیت های سرمایه گذاری در این استان به شمار می رود، و با توجه به این که صنایع برق و الکترونیک جزء صنایع سبز و پاک است مطالعه و بررسی این صنایع برای استان مازندران که دارای محیطی پاک و سرسبز است اهمیت قابل توجهی خواهد داشت. اصولا صنایع سرمایه بر و با دانش فنی بالا برای استان مازندران دارای اهمیت هستند که صنعت برق و الکترونیک نیز جزء این صنایع است. به گزارش روابط عمومی سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران، رئیس سازمان صنعت، معدن وتجارت مازندران از رشد 51 درصدی استان طی پنج ماهه نخست سال 91 خبر داد که بیش از 1 میلیون تن انواع مواد غذایی، سیمان، محصولات كشاورزی، انواع مواد معدنی، مصالح ساختمانی، مصنوعات چوبی و… به ارزش حدود 165 میلیون دلار به مقصد كشورهای مختلف صادرشد که در این بین محصولات صنعت برق و الکترونیک مشاهده نمی شود و با توجه به جدیدترین آمار موجود در پایگاه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مازندران، 2% از سرمایه گذاری واحدهای تولیدی استان به صنعت برق و الکترونیک اختصاص دارد (پورتال سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مازندران). که این خود، ضرورت مطالعه بقای شرکت ها در صنعت برق و الکترونیک استان مازندران را به خوبی آشکار می کند.

 

1-3- بیان مسئله

 

شرکت ها به طور مستمر برای بقای خود با چالش مواجه اند. ورود موفق به بازار و رقابت با عدم اطمینان بالایی همراه است و محدودیت های مختلفی دارد. از این رو تعداد زیادی از شرکت ها مخصوصاً شرکت های جدید پس از ورود بازار را زود ترک می کنند؛ بنابراین در بعضی از صنایع یا مناطق تنها تعداد کمی از تازه واردها بقا می یابند. تا زمانی که دانش ما درباره ی فرایندهای رشد شرکت های جدید بهبود نیابد موفقیت و شکست شرکتها نیز مسئله ی مبهمی خواهد بود (فریچ و دیگران[4]، 2006). از آنجایی که ایجاد شرکت های جدید به عنوان ابزاری برای کاهش بیکاری و رشد اشتغال یک منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است، خروج این شرکت ها و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آن، نیاز به مطالعه بقای شرکت ها را آشکار می کند(مدهوشی و تاری، 1386). از طرفی مطالعات اخیر نشان می دهند که احتمال بقا به طور معنی داری در بین شرکت های هر صنعت فرق می کند. بخشی از این ناهماهنگی ها با ویژگی های خاص صنعت توضیح داده می شوند. در واقع نوع خط مشی انتخابی بنگاه، به نوع عامل موثر در این ناهماهنگی بر می گردد(اودرش، هاولینگ و تریک[5]، 1997).

 

بنابراین در این تحقیق، دو نوع متغیر مورد مطالعه قرار می گیرد: ویژگی های صنعت و شرکت، و تاثیر این دو نوع متغیر بر بقای شرکت های تازه وارد در صنایع برق و الکترونیک استان مازندران طی سال های 1390-1360 بررسی می شود. از آنجا که تاکنون تحقیقات منسجمی درباره بقای شرکت ها در ایران و بخصوص استان مازندران انجام نشده است، علاوه بر انجام تحقیق برای صنایع دیگر استان، این تحقیق می تواند راهگشای مطالعات بعدی برای تحلیل عوامل تأثیرگذار صنعتی و شرکتی بر بقای شرکت ها موجود در این صنعت و صنایع دیگر در سطح کشور و استان های دیگر باشد و نتایج آن می تواند به مدیران برای مطالعات و تحقیقات آینده کمک کند

 

4-1- اهداف پژوهش

 

هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر ویژگی های سطح صنعت و سطح شرکت بر بقای شرکت های تازه وارد در صنایع برق و الکترونیک استان مازندران می باشد. و اهداف جزئی عبارتند از:

 

– بررسی تأثیر اندازه شرکت بر بقای شرکت های تازه وارد صنایع برق و الکترونیک استان مازندران؛

 

– بررسی تأثیر سرمایه اولیه بر بقای شرکت های تازه وارد صنایع برق و الکترونیک استان مازندران؛

 

– بررسی تأثیر درجه نوآوری در صنعت بر بقای شرکت های تازه وارد صنایع برق و الکترونیک استان مازندران؛

 

انواع عوامل استرس‌زا……………………….. 21

 

عوامل استرس‌زای بازدارنده شغلی…………………………. 23

 

عوامل استرس‌زای چالشی شغلی…………………………. 25

 

خوداتکائی: ………………………..27

 

فاکتورهای موثر در گسترش خودکارآمدی:……………………….. 32

 

چگونگی تاثیر خودکارآمدی بر رفتار:……………………….. 34

 

تیپ شخصیتی:……………………….. 36

 

پیشینه تحقیق: ………………………..38

 

فصل سوم :……………………….. 42

 

روش اجرای تحقیق…………………………. 42

 

مقدمه………………………… 43

 

روش تحقیق…………………………. 43

 

جامعه آماری…………………………. 43

 

حجم نمونه و روش نمونه گیری…………………………. 44

 

روش و ابزارجمع آوری داده ها ………………………..45

 

روایی وپایایی پرسشنامه………………………… 46

 

روش تجزیه و تحلیل داده ها ………………………..48

 

فصل چهارم………………………… 49

 

تجزیه و تحلیل داده ها ………………………..49

 

مقدمه………………………… 50

 

توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی…………………………. 51

 

آزمون فرضیه ها ………………………..54

 

آزمون فرضیه اول………………………… 54

 

آزمون فرضیه دوم………………………… 55

 

آزمون فرضیه سوم………………………… 56

 

آزمون فرضیه چهارم………………………… 57

 

آزمون فرضیه پنجم………………………… 59

 

آزمون فرضیه ششم………………………… 60

 

آزمون فرضیه هفتم………………………… 60

 

آزمون فرضیه هشتم………………………… 62

 

فصل پنجم………………………… 64

 

نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات………………………….. 64

 

خلاصه تحقیق…………………………. 65

 

بحث و تفسیر………………………… 66

 

پیشنهادات تحقیق بر اساس آزمون فرضیه ها……………………….. 68

 

محدودیتهای تحقیق…………………………. 69

 

پیشنهادات برای تحقیقات آتی………………………… 70

 

پیوستها……………………….. 71

 

پیوست الف) پرسشنامه………………………… 72

 

پیوست ج) ضریب پایایی سوالات عوامل استرس زای چالشی……… 76

 

پیوست د) ضریب پایایی سوالات خوداتکائی…………………………. 76

 

پیوست ه) اهمیت نسبی عوامل استرس زای شغلی در تیپ A………………….

 

پیوست ی) اهمیت نسبی عوامل استرس زای شغلی در تیپ B…………………

 

منابع فارسی…………………………. 79

 

چکیده:

 

هدف اصلی تحقیق، شناخت اهمیت نسبی ابعاد عوامل استرس زای شغلی در تأثیر بر خوداتکایی اعضای هیات علمی با تأکید بر تیپ شخصیتی می باشد. روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات علمی در دانشگاه آزاد استان اردبیل می باشد. مطابق فرمول حجم نمونه کوکران، 203 نفر از بین 429 نفر انتخاب گردید و پاسخ دهندگان با روش نمونه گیری تصادفی ساده گزینش شدند. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شد. روایی پرسشنامه با گرفتن مشاوره از اعضای هیات علمی متخصص در این زمینه تقویت و پایایی پرسشنامه عوامل استرس زای چالشی، خوداتکائی و تیپ شخصیتی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل ویژگیهای جمعیت شناختی از آمار توصیفی برای طبقه بندی، تهیه نمودارها وجداول فراوانی استفاده گردید. از آزمون معنی داری میانگین در دو نمونه مستقل ( آزمون T ) برای تبیین تفاوتها در دو تیپ شخصیتی A و B، از آزمون ضریب همبستگی برای یافتن ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته و از تکنیک اهمیت نسبی برای یافتن وزن نسبی ابعاد عوامل استرس زای چالشی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد افراد دارای تیپ شخصیتی A از فشارزمانی، پیچیدگی کار و مسئولیت پذیری بیشتر استقبال می کنند و خوداتکایی بیشتری نسبت به تیپ شخصیتی B دارند. بین ابعاد عوامل استرس زای چالشی و خوداتکایی در هر دو نوع تیپ شخصیتی رابطه معنی داری مشاهده گردید. همچنین یافته ها حاکی از آن است در افزایش خوداتکایی در تیپ شخصیتی A پیچیدگی کار دارای بیشترین اهمیت نسبی

 

و فشار زمانی دارای کمترین اهمیت نسبی می باشد. در افزایش خوداتکایی در تیپ شخصیتی B مسئولیت کاری دارای بیشترین اهمیت نسبی و فشار زمانی دارای کمترین اهمیت نسبی در تأثیر بر خوداتکایی می باشد. در نهایت با توجه به آزمون فرضیه ها پیشنهاداتی ارائه گردید.

 

فصل اول: طرح تحقیق

 

1-1.مقدمه:

 

در این فصل ابتدا به بیان مسأله اساسی تحقیق پرداخته شده و اهمیت و ضرورت انجام تحقیق تشریح   می شود. سپس در ادامه با در نظر گرفتن یک نظم سیستماتیک، اهداف، سؤالات و فرضیه های تحقیق که کاملاً در راستای هم می باشند، ارائه می گردد. هر یک از اصطلاحات مطرح شده در اهداف و سوالات پژوهش به صورت مفهومی وعملیاتی تعریف می شود و سپس متغیرهای مورد بررسی در قالب یک مدل مفهومی نشان داده می شود.

 

1-2.بیان مسأله:

 

فشار روانی، جزیی از زندگی انسان بوده و هست. در بعضی موارد ممكن است فشارها نیروی زیادی بر تدابیر ما وارد كرده و اعمال سازمان یافته ی ما را مختل كنند. انسانها در طول زمان برای نظم بخشیدن به حالات روانی و رفتاری خود، راهبردهای زیادی را مورد استفاده قرار داده اند و آگاهانه، روشهایی را به منظور تنظیم وضعیت عاطفی و رفتاری خود به كار گرفته اند (بامیستر و كاتلین[1]، 2004 ). نظام باورها در ما از یك سو سبب بهبود رفتار، افزایش سلامتی، رضایت خاطر از زندگی و خشنودی و ارتقای كیفیت زندگی می شود و از سوی دیگر به نظر می رسد بسیاری از مشكلات و مسایلی كه افراد در زندگی با آن مواجه شده و تجربه می كنند منتج از این باورهاست. نظام باورهای افراد، تاثیر گسترد های در ایجاد تعادل بین ابعاد مختلف زندگی می گذارد و به عنوان یك الگوی رفتاری، آدمی را قادر می سازد تا برآیندهای دلخواه را گسترش دهد و از برآیندهای ناخواسته اجتناب كند(بندورا، 2001). باورهای خوداتکایی، از جمله ی این نظام باورهاست كه نقشی بنیادین و بی بدیل در كیفیت زندگی آدمی و ایجاد تعادل بین ابعاد مختلف آن بر عهده دارد. از نظر بندورا خوداتکایی، قابلیت و توانایی ادراك شده ی فرد در انجام یك عمل دلخواه یا كنار آمدن با یك موقعیت خاص محوری ترین مكانیزم از مكانیزمهای روانی آدمی است باورهای خودكارآمدی، كنش های آدمی را به وسیله ی فرآیندهای شناختی، انگیزشی، عاطفی و تصمیم گیری تنظیم می نماید. آنها بر اینكه افراد چگونه فكر می كنند، در رویارویی با مشكلات برانگیخته می شوند و پشتكار نشان می دهند، كیفیت سلامت هیجانی و آسیب پذیریشان در مقابل افسردگی و تنیدگی چگونه است و چطور در یك موقعیت حساس، بهترین تصمیم را اتخاذ می كنند، عمل می كنند(بندورا و لاك ، 2003). بندورا خوداتکایی را اساس عمل انسان می داند و اعتقاد دارد انسانهای خود كارآمد، مبتكر ژرف اندیش و خود سامان بخش هستند و برای به وجود آوردن پیامدهای مطلوب، از نیروی تاثیرگذاری بر اعمالشان برخوردارند(فسیت و فسیت، 2002).

 

استرس[2] یك نوع واكنش روانشناختی به تقاضاهای مخاطره‌آمیز و سازگاری با فشار تقاضاهایی است كه فراتر از ظرفیت و توانایی فرد می‌باشد. تقاضاهای ویژه‌ای كه باعث بروز استرس‌ در افراد می‌شوند، عوامل استرس‌زا[3] نامیده می‌شوند. افزایش مسئولیت‌ها و حجم كار باعث شكوفایی استعدادها و توانایی‌های فرد شده و می‌تواند در بلندمدت برای وی سودمند باشد. این نوع از عوامل استرس‌زا، عوامل استرس‌زای چالشی نام دارند. عوامل استرس‌زای چالشی فرصت‌های مطلوبی به وجود می آورد كه باعث یادگیری، رشد و پیشرفت فرد می‌شوند. این گونه عوامل با وجود خسته كننده بودن، باعث بروز احساسات مثبت از جمله غرور و اشتیاق و هیجان می‌شوند فشار زمانی (کمبود وقت)، پیچیدگی کار و مسئولیت کاری ابعاد عوامل استرس‌زای چالشی می باشند (کول کویت و همکاران به نقل از فیضی و همکاران1390،صص103-106).

 

افراد واكنش‌های متفاوتی در مقابله با عوامل استرس‌زا از خود نشان می‌دهند. یكی از شیوه‌های بررسی تفاوت رفتاری افراد هنگام قرار گرفتن در محیط‌های استرس‌زا، مطالعه الگوی رفتاری تیپ A می‌باشد. افراد تیپ A معمولاً عجول، كم حوصله، سختگیر، رقابت‌جو، برتری‌طلب، آتشی مزاج، پرخاشگر و كینه‌جو هستند. تیپ B افرادی صبور، باحوصله و آرام می باشند.

 

عوامل استرس زای چالشی کارکنان چه نقشی در خوداتکائی کارکنان ایفا می کند؟ در این تحقیق به تبیین نقش عوامل استرس زای چالشی شغلی در بروز خوداتکایی پرداخته می شود. و این کار به طور مجزا در دو نوع تیپ شخصیتی مورد استفاده قرار می گیرد.

 

1-3.اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

 

استرس در مدیریت رفتارسازمانی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است و از آن جایی كه شرایط كار دائماًً در حال تغییر است، استرس همواره با درجات مشخصی در رابطه با مسائل مرتبط با كار در سازمان ها وجود دارد. در چند دهه اخیر استرس به صورت جدی تری خودنمایی نموده و با توجه به این تحولات، فشارعصبی از مسائل عادی و معمولی شده و اغلب كاركنان آن را به گونه ای و با شدت و ضعف تجربه كرده اند.   استرس امروزه تقریباً واژه ای متداول شده و همگان با مفهوم آن آشنا بوده و یا آن را تجربه كرده اند و دلایل غیر قابل انكار بیانگر این واقعیت است كه آن بر سلامت جسمی، روانی، رفتار و نحوه انجام كار اثرات منفی و غیر قابل جبرانی می گذارد كه برای فرد و یا سازمان بسیار پر هزینه می باشد. چنانچه استرس، مدیریت شود و مهارتهای مقابله ای موثر فراهم شود، فرد قادر خواهد بود تا با نیازها و چالش های زندگی خود به شیوه ی بهتری كنار آید.

 

2-6-2- عوامل لازم برای برقرای امنیت……………………….. 29

 

2-6-3- راهکارهای نوین مدیریت امنیت در بانکداری الکترونیکی………………………. 31

 

2-6-4- خطرهای موجود در پرداختهای الکترونیکی………………………. 32

 

1-6-5- موارد امنیتی مورد نیاز در پرداخت الکترونیکی………………………. 33

 

2-6-6- عوامل مؤثر در امنیت پرداختهای الکترونیکی………………………. 33

 

2-7- اعتماد……………………… 34

 

1-7-1- اعتماد در تجارت الکترونیکی………………………. 35

 

1-7-2- ابعاد و ویژگیهای اعتماد بر خط………………………. 38

 

2-8- پیشینه تحقیق………………………. 41

 

2-8-1- مطالعات داخلی………………………. 41

 

2-8-2- مطالعات خارجی………………………. 42

 

2-9- مدل مفهومی………………………. 43

 

فصل سوم: روش تحقیق

 

3-1- روش تحقیق………………………. 47

 

3-2- جامعه آماری………………………. 48

 

3-2-1- نمونه آماری و روش نمونه گیری………………………. 49

 

3-3- روش ها و ابزارهای گردآوری اطلاعات……………………….. 50

 

3-4- روایی و پایایی پرسشنامه……………………… 52

 

3-4-1- روایی………………………. 52

 

3-4-2- پایایی………………………. 54

 

3-5- روش تجزیه و تحلیل‌:……………………..54

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ ها

 

4-1- نتایج بررسی روایی و پایایی ابزار تحقیق………………………. 60

 

4-1-1- نتایج بررسی روایی………………………. 60

 

4-1-2- نتایج بررسی پایایی………………………. 63

 

4-2- آمارتوصیفی………………………. 63

 

4-2-1- سیمای آزمودنی ها ……………………..63

 

4-3- آمار استنباطی………………………. 66

 

4-3-2- تحلیل و تفسیر مدل معادلات ساختاری…………….. 67

 

4-3-3-   بررسی فرضیه‌های تحقیق………………………. 74

 

4-3-4- شاخصهای نیکویی برازش……………………….. 83

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

 

5-1- کلی………………………. 87

 

5-2- بحث و نتیجه گیری………………………. 88

 

5-2-1- نتایج مرتبط با سئوالات عمومی………………………. 88

 

5-2-2- نتایج مرتبط با فرضیه های تحقیق………………………. 89

 

5-2-2-1- قسمت اول مدل: نقش واسط­گری امنیت ادراک شده…………………….90

 

5-2-2-2- قسمت دوم مدل: نقش واسطه­گری اعتماد ادراک شده………………..92

 

5-2-2-3- قسمت سوم مدل: نقش واسطه­گری امنیت و اعتماد با یکدیگر…………….94

 

5-3- پیشنهادات………………………. 95

 

5-3-1- پیشنهادات کاربردی………………………. 95

 

5-4- محدودیتهای تحقیق………………………. 99

 

منابع و مأخذ……………………… 101

 

پیوستها…………………….. 107

 

چکیده:

 

با وجود سرمایه گذاری های فراوان انجام شده در زمینه ی كاربری فناوری های اطلاعاتی در عرصه­ی بانكداری، گزارش ها حاكی از آن است كه برخی از كاربران باوجود دسترسی به فناوری ها و سیستم­های پرداخت الکترونیک از آن استفاده نمی كنند. در این بین اعتماد و امنیت درک شده توسط مشتریان از سیستم­های پرداخت الکترونیکی از مهمترین مؤلفه­های اثر­گذار در استفاده از این سیستم­ها می­باشند. سیستم­های پرداخت الکترونیکی یکی از خدمات بانکداری الکترونیکی است و برای اینکه این سیستم­ها بر سیستم سنتی برتری داشته باشند باید قابل اعتماد و عاری از نقص‌های امنیتی باشد. برای جذب،‏ نگهداری و بازگرداندن کاربران سیستم پرداخت الکترونیکی،‏ بهبود بخشیدن به ادراک مشتریان از امنیت و اعتماد در طول تراکنش‌های پرداخت الکترونیکی امری حیاتی است؛ از این رو در تحقیق حاضر هدف، تعیین تأثیرگذاری ابعاد عینی شامل فرآیند­های تراکنش، حفاظت­های فنی و بیانیه­های امنیتی بر میزان استفاده از سیستم­های پرداخت الکترونیک با و اسطه­گری دو بعد ذهنی امنیت و اعتماد درک شده در میان مشتریان شعب 9 گانه بانک اقتصاد نوین شهر مشهد می­باشد. در تحقیق حاضر، 18 فرضیه مطرح شد. روش تحقیق، ماهیتی پیمایشی- کاربردی دارد. داده‌های این تحقیق با نظرسنجی از مشتریان بانک اقتصاد نوین شهر مشهد و از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری شده است. روایی‌ سازه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ بزرگ‌تر از 7/0 برای سازه‌های مختلف پرسش‌نامه، پایایی آن را مورد تأیید قرار داد. تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از روش آماری مدل‌های معادلات

 

ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد که امنیت در رابطه­ی بین ابعاد عینی و میزان استفاده از سیستم پرداخت الکترونیک واسطه­گری می­کند. همچنین اعتماد رابطه بین دو بعد حفاظت­های فنی و فرآیند­های تراکنش با میزان استفاده از سیستم پرداخت الکترونیک را میانجی­گری می­کند ولی نقش واسط این بعد بین بیانیه­ های امنیتی و میزان استفاده از سیستم پرداخت الکترونیک غیر معنادار بود.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

مقدمه:

 

ورود فناوری اطلاعات به زندگی بشر تغییرات بسیاری را در سازمانها به وجود آورده است و افزون بر تغییر ساختارهای سازمان، ماهیت و نقش بخش­های كسب و كاری را نیز تغییرداده است (عابدی، 1391). یكی از ابزارهای ضروری برای تحقق وگسترش تجارت الكترونیكی وجود بانكداری الكترونیكی است كه همگام با سیاست­های مالی وپولی جهانی عمل و فعالیت­های مربوط به تجارت الكترونیك را تسهیل كند. استفاده از سیستم­های الكترونیك در مؤسسات مالی و اعتباری جهان به سرعت رو به گسترش بوده و تعداد استفاده كنندگان ازخدمات بانكداری الكترونیك روز به روز درحال افزایش هستند. باتوجه به تأثیر گسترده و عمیق تجارت الكترونیكی در سیطره بر بازارهای جهانی، همچنین نظر به اهمیت مبادلات پولی واعتباری در هر فعالیت تجاری- اقتصادی می­طلبد كه ابزارها وبسترهای انتقال وتبادل پول نیز همگام وهمسان با توسعه تجارت الكترونیك از رشد مناسب ومطلوب برخوردارشوند. در این بین، بانكها نیز برای جذب مشتریان بیشتر و ایجاد گسترش و تنوع درخدمات خود بیکار نبوده­اند و به سرعت خود را با فناور­ی­های ارتباطات واطلاعات همگام وهمسو كرده­اند. بانك­ها در عرصه تحولات تجاری توجه جدی را بر ایجاد تحولات ساختاری درنظامهای دریافت وپرداخت پول و ایجاد تسهیلات در روند خدمات رسانی به مشتری كرده اند. در واقع می­توان ادعا كرد، یكی از دلایل اقبال عمومی به تجارت الكترونیك توجه مدیران بانك­ها به اهمیت و لزوم این پدیده بوده است كه در نتیجه به گرایش و توجه جدی آنها برای فراهم كردن ساختارهای بانكداری با شیوه الكترونیكی انجامیده است (بهمند، 1386). وجود رایانه و اینترنت مسائل امنیتی خاص خود را نیز به دنبال داشته است كه احتمال خطرهای امنیتی برای رایانه­های مرتبط با شبكه­هایی مانند اینترنت بیشتر است. گسترش جرایم ارتكابی با رایانه­ها به اندازه­ای بوده كه بیشتر كشورهای دنیا با اعمال قوانینی به مبارزه با این پدیده پرداخته و سعی در مهار آن دارند.

 

در این بین اعتماد و امنیت مشتریان به سیستم­های پرداخت الکترونیکی از مهمترین مؤلفه­های اثر­گذار در استفاده از این سیستم­ها می باشند. بنابراین این تحقیق به دنبال آن است تا نقش امنیت و اعتماد در استفاده از سیستم­های پرداخت الکترونیکی را بررسی کند.

 

1-2- بیان مسأله

 

توسعه­ جهانی اینترنت منجر به ایجاد تجارت الکترونیکی شده است. تجارت الکترونیکی به دلیل آزادی، سرعت، گمنامی، دیجیتالی بودن و دسترسی جهانی که از خصوصیات اینترنت است به سرعت پیشرفت کرد. تجارت الکترونیکی باعث آسان شدن فعالیت­های کسب وکار در زمان واقعی از جمله تبلیغ، جستجو و تحقیق ، منبع یابی، مذاکره، حراج، سفارش و پرداخت می­شود (چنگ و همکاران،2002).

 

بسیاری از صنایع تحت تاثیر تجارت الکترونیکی قرار گرفته اند ولی در هیچ جا حضور تجارت الکترونیکی پررنگ تر از بانکداری و خدمات مالی نیست. با استفاده از تکنولوژی و سیستم­های ارتباط دوربرد، بانک­ها می توانند به مشتریان دسترسی داشته باشند و به آنها خدمات ارائه دهند (شامیلا و همکاران، 2003).

 

تجارت الکترونیکی بر پایه پرداخت الکترونیکی ساخته شده است. از آنجا که تجارت الکترونیکی یک جزء اصلی عملیات کسب و کار شده است، پرداخت الکترونیکی یک عامل حیاتی برای موفقیت کسب وکارها و خدمات مالی شده است. در مقایسه با روشهای پرداخت سنتی، روشهای پرداخت الکترونیکی مزیت­هایی دارد که شامل امنیت، قابلیت اعتماد، گمنامی، مقبولیت، محرمانگی، کارآیی و راحتی می باشد (کیم و همکاران، 2009).

 

برای اینکه یک سیستم پرداخت الکترونیکی بر سیستم سنتی برتری داشته باشد باید عاری از نقص­های امنیتی باشد. مهمترین نگرانی در پرداخت­های الکترونیکی، سطح امنیت در هر مرحله از تراکنش است زیرا کالا و پول در حالی انتقال می یابد که هیچ ارتباط مستقیمی بین دو طرف تراکنش وجود ندارد (چنگ و همکاران، 2002).

 

گروه گارتنر[1] گزارش می­دهد که 95% از مشتریان در مورد امنیت و محرمانگی نگرانی دارند. بنابراین یک عامل اساسی در موفقیت تجارت الکترونیکی، امنیت است. به طور کلی امنیت شامل مجموعه­ای از فرآیندها، مکانیزم­ها و برنامه­های کامپیوتری برای تعیین اعتبار منابع اطلاعاتی و ضمانت فرایندها است. به دلیل اینکه اکثر کاربرها با جزئیات فنی سیستم بانکداری الکترونیکی ناآشنا هستند، سطح امنیت سیستم را بر اساس تجربیات خود در استفاده از سیستم ارزیابی می­کنند. به همین دلیل برای جذب و نگهداری کاربران، افزایش ادراک مشتری از امنیت و نگهداری اعتماد آنها در طول تراکنش بسیار حیاتی است (کیم و همکاران، 2009).

 

عامل دیگری که به عنوان یک عامل کلیدی برای رشد تجارت الکترونیکی شناسایی شده است اعتماد است. اولین و مهمترین قدم برای ایجاد اعتماد، ایجاد این اطمینان است که از اطلاعات شخصی مشتریان حفاظت می شود. افراد تصمیمات مهم را در زمینه انتخاب محصول یا خدمت، بر پایه اعتماد به شرکت یا محصول می گیرند. در تراکنش های اینترنتی، اعتماد بین مشتری و سیستم کامپیوتری که تحت آن تراکنش صورت می­گیرد نیز اهمیت پیدا می کند (بلانگر، 2002).

 

یکی از مهمترین صنایع هر کشور، صنعت بانکداری است. در واقع بانکداری، زیر بنای اقتصادی هر کشور را تشکیل می‌دهد. افزایش توانائی بانک‌ها در جذب منابع نه تنها موجب افزایش سودآوری آنها شده، بلکه زیربنای اقتصادی کشور را نیز قدرتمندتر می‌سازد و صنایع دیگر را بارورتر می‌کند. بنابراین توسعۀ روش‌های بهبود تصمیم­گیری هرچه بیشتر بانک‌های کشور، از درجه اهمیت بسیار بالائی برخوردار است. عدم هم راستایی با بانكداری الكترونیكی و عدم استفاده از سیستم پرداخت الكترونیكی هزینه زمانی زیادی رابرای مشتریان به دنبال دارد و امكان استفاده ازخدمات بانكی برای آنها فقط درساعات اداری و متكی بر شعب است. بانكها نیز به علت وجود ساختار سنتی پرداخت به تعداد زیادی نیروی انسانی نیاز دارند و ارائه خدمات به مشتریان و همچنین بازار آنها از نظر مكانی محدود خواهد بود. در چنین شرایطی بانك اقتصاد نوین برای مشتری مداری و توجه به نیازها وخواسته های مشتریان خود باید به ارائه خدمات نوین مالی بپردازد و سیستم پرداخت الكترونیكی قابل اعتماد وعاری از نقص­های امنیتی می­تواند به عنوان ابزار رقابتی مؤثر درمقابل سایر مؤسسه های بانكی ومالی رقیب استفاده شود. با توجه به مسائل مطرح شده، برای جذب، نگهداری و بازگرداندن مشتریان سیستم پرداخت الكترونیكی بانك اقتصاد نوین، بهبود بخشیدن ادراك مشتریان از امنیت واعتماد درطول تراكنش­های پرداخت الكترونیكی حیاتی است.

 

2-7-3 روش‌های بازده دارایی‌ها  ……………………………………………………………………………………………….24

 

2-7-4 روش‌های کارتهای امتیازد ……………………………………………………………………………………………..25

 

2-8 انواع ارزش بازار سهام ………………………………………………………………………………………………………..30

 

2-8-1 ارزش بازار سهام …………………………………………………………………………………………………………..30

 

2-8-2 ارزش اسمی …………………………………………………………………………………………………………………31

 

2-8-3 ارزش دفتری ………………………………………………………………………………………………………………..31

 

2-8-4 ارزش ذاتی …………………………………………………………………………………………………………………..31

 

2-8-5 ارزش انحلال ……………………………………………………………………………………………………………….31

 

2-9 پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………….32

 

3 فصل سوم(روش تحقیق) ………………………………………………………………………………………………………..39

 

3-1 روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………….40

 

3-2 طرح مسئله و هدف تحقیق ………………………………………………………………………………………………….42

 

3-2-1 فرضیات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….42

 

3-3 روش گردآوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………42

 

3-4 جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………43

 

3-5 قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………43

 

3-5-1 قلمرو موضوعی …………………………………………………………………………………………………………….43

 

3-5-2 قلمرو مکانی …………………………………………………………………………………………………………………44

 

3-5-3 قلمرو زمانی ………………………………………………………………………………………………………………….44

 

3-6 مهرفی مدل‌های مورد استفاده ………………………………………………………………………………………………44

 

3-7 متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………..44

 

3-7-1 متغیر مستقل …………………………………………………………………………………………………………………44

 

3-7-2 متغیر وابسته ………………………………………………………………………………………………………………….45

 

3-7-3 متغیر کنترلی ………………………………………………………………………………………………………………….45

 

3-8 تشریح مدل مورد استفاده …………………………………………………………………………………………………….45

 

3-9 روش‌های آماری و آزمون فرضیه‌ها ………………………………………………………………………………………50

 

3-10 نرم افزارهای رایانه‌ای مورد استفاده …………………………………………………………………………………….56

 

3-11 اعتبار درونی و برونی تحقیق ……………………………………………………………………………………………..57

 

3-12 بررسی فروض مدل رگرسیون خطی کلاسیک ……………………………………………………………………..57

 

3-12-1 وجود خود همبستگی …………………………………………………………………………………………………..59

 

4 فصل چهارم(محاسبات و یافته‌های تحقیق) ………………………………………………………………………………..63

 

4-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………64

 

4-2 آمار توصیفی داده‌ها ……………………………………………………………………………………………………………65

 

4-3 آزمون مانایی داده‌های ترکیبی ………………………………………………………………………………………………65

 

4-4 آزمون فرضیه‌ها …………………………………………………………………………………………………………………66

 

5 فصل پنجم(نتیجه‌گیری و پیشنهادات) ……………………………………………………………………………………….73

 

5-1 خلاصه تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………..74

 

5-2 نتیجه‌گیری ……………………………………………………………………………………………………………………….75

 

5-3 مقایسه با تحقیق‌های مشابه ………………………………………………………………………………………………….75

 

5-4 محدودیت‌های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………..77

 

5-5 پیشنهاد برای تحقیقات آتی …………………………………………………………………………………………………78

 

پیوست‌ها و ضمائم ……………………………………………………………………………………………………………………79

 

اطلاعات آماری شرکت‌های مورد بررسی در پژوهش ……………………………………………………………………..80

 

خروجی نرم‎افزار Eviews حاصل از محاسبه ویژگی‏های آماری متغیرها………………………………………………99

 

خروجی‌های نرم‎افزار Eviews حاصل از آزمون مانایی متغیرها …………………………………………………………99

 

خروجی نرم‎افزار Eviews حاصل از آزمون F لیمر برای الگوی 1 …………………………………………………..102

 

خروجی نرم‎افزار Eviews حاصل از آزمون هاسمن برای الگوی 1 …………………………………………………102

 

خروجی نرم‎افزار Eviews حاصل از برآورد الگوی 1 با استفاده از روش اثرات تصادفی …………………….103

 

3-12-2 وجود ناهمسانی واریانس ……………………………………………………………………………………………..60

 

3-12-3 آزمون F و آزمون هاسمن ……………………………………………………………………………………………..61

 

خروجی نرم‎افزار Eviews حاصل از آزمون F لیمر برای الگوی 2 …………………………………………………..104

 

خروجی نرم‎افزار Eviews حاصل از آزمون هاسمن برای الگوی 2 ………………………………………………….104

 

خروجی نرم‎افزار Eviews حاصل از برآورد الگوی 2 با استفاده از روش اثرات تصادفی …………………….105

 

 

منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………………………………………………….106

 

منابع و مآخذ فارسی ……………………………………………………………………………………………………………….107

 

منابع و مآخذ لاتین ………………………………………………………………………………………………………………..108

 

چکیده:

 

در پژوهش انجام شده سعی بر این بوده که به سوالی اصلی پاسخ داده شود. آیا سرمایه‌گذاران، سرمایه فکری را به عنوان عاملی تاثیر گذار بر ارزش بازار شرکت ها در زمان اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری خود در نظر می‌گیرند؟ برای وصول به این مهم سعی شده با در نظرگیری اطلاعات مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار در بازه زمانی سال‌های 1387 الی 1391 به بررسی مدل رگرسیون پیشنهادی با نام VAIC(ارزش افزوده سرمایه فکری) بپردازیم. که با بررسی رگرسیون خطی مطرح شده در این مدل با استفاده از نرم‌ افزار اقتصادسنجی EVEIWS نتیجه بر این شد که در بازه زمانی مورد بررسی سرمایه فکری به صورت مجموعه‌ای از اجزای سرمایه انسانی؛ سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری(سرمایه ارتباطی) با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام منتشره رابطه مثبت و معناداری دارد که به تبع آن می‌توان نتیجه گرفت که در این بازه زمانی تصمیمات سرمایه‌گذاری سهام‌داران با میزان سرمایه فکری در خدمت سازمان‌ها نسبت مثبت و معناداری خواهد داشت. در نتیجه می‌توان نتیجه‌گیری نمود که سرمایه‌گذاران حاضر در بازار بورس اوراق بهادار تهران به سرمایه فکری به عنوان عاملی تأثیرگذار بر پتانسیل شرکت‌ها برای سودآوری توجه دارند.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

 

امروزه در مطالعه دانش محور اقتصاد و فرآیندهای مالی شرکت‌ها و موسسات علاوه بر دارایی مشهود دسته دیگری از دارایی‌ها نیز تحت عنوان دارایی‌هایی نامشهود یا معنوی ارزش‌گذاری و ثبت می‌شوند. یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین دارایی‌های معنوی، دارایی فکری یا سرمایه فکری است. سرمایه فکری اطلاعات و دانشی است که برای دارنده آن مزیت رقابتی را به ارمغان می آورد. با افزایش رقابت جهانی و پیشرفت تکنولوژی، سیستم­های حسابداری سنتی با مشکلاتی روبرو شده­اند. یکی از این مشکلات اساسی، عدم کفایت و ناتوانی آنها در سنجش و ملحوظ نمودن سرمایه­های فکری در صورت­های مالی شرکت­ها است. در عصر جدید، تنها با تکیه بر سرمایه­های فیزیکی و دارایی­های مشهود نمی­توان به کارآیی و بهره­وری رسید، بلکه در بدبینانه­ترین حالت تولید نیز، بایستی سرمایه­های فکری را مد نظر قرار داد تا ازاین طریق بتوان بر مزیت­های رقابتی شرکت­ها افزود. به تعبیری، سرمایه­های فكری به عنوان سرمایه واقعی و جزء استراتژیك­ترین سرمایه­ی سازمانهای عصر حاضر مطرح می­باشد. لذا سازمان‌های دانش­محور، جهت كسب مزیت رقابتی پایدار، نیازمند شناسایی و مدیریت آگاهانه و نظام­مند سرمایه­های فكری خودخواهند بود.سرمایه فکری را میتوان به عنوان داشتن دانش، تولید دانش و اینکه چگونه این پروسه باعث ایجاد مزیت‌های اجتماعی و اقتصادی میشود، معنی کرد. معمولأ سرمایه فکری را به صورت سرمایه غیر ملموس معنی میکنند. اگر چه باید گفت که سرمایه فکری به صورت کامل قابل تشخیص نیست به این علت که در صورت های مالی به صورت مستقیم تاثیر گذار نیست و یا تاثیرمستقیم آن قابل تشخیص نیست. در نتیجه جزء دارایی‌های غیر مشهود محسوب می شود. در کل سرمایه فکری را در بیشتر مراجع به سه جزء تقسیم نموده‌اند: سرمایه ساختاری، سرمایه مشتری یا ارتباطی و سرمایه انسانی.

 

بسیاری از اجزای سرمایه فکری در صورت‌های مالی گنجانده نمی شوند، ولی دارا بودن این خصوصیات برای سازمان سودمند تلقی میشود. در نتیجه وجود سرمایه فکری در یک سازمان باعث ایجاد اختلاف بین ارزش بازار و ارزش دفتری یک شرکت میشود. ارزش بازار ارزشی است که بازار بر روی شرکت میگذارد، در صورتی که ارزش دفتری ارزش خالص شرکت است. درنتیجه، اختلاف موجود بین این دو ارزش را میتوان به عنوان ارزش سرمایه فکری یک شرکت در نظر گرفت.

 

این اختلاف به این علت وجود دارد که سازمان‌هایی که دارای سرمایه بیشتری هستند در نظر بازار به عنوان شرکت‌هایی شناخته می‌شوند که می‌توانند با استفاده از سرمایه فکری سرمایه خود را به ارزش بیشتری برسانند. بر اساس پژوهش‌های راستا اسویربی[1] که در میان صنایعی که ارتباط بیشتری با سرمایه‌های فکری دارند انجام پذیرفته، این اختلاف بیشتر نمایان است از جمله: صنایع دارویی و خدمات کسب و کار. در مقابل این صنایع، صنایعی هستند که به صورت اصلی به دارایی های مشهود خود وابسته هستند، برای مثال، کارخانه‌های تولیدی سنتی و صنعت بنگاه ملک و املاک، که این صنایع دارای ارزش بازار و ارزش دفتری تقریبأ مشابهی هستند. اگر چه، کارخانه های دارای کارایی بالاتر در هر صنعتی که باشند دارای ارزش بازار بالاتری نیز هستند[50] ..

 

برای چندین دهه اخیر، دارایی غیر مشهود از جمله سرمایه فکری یکی از اجزای کلیدی در کارایی سازمان به حساب می آیند. سرمایه‌گذاران باید در اطلاعات سازمان از جمله سرمایه فکری با خبر باشند تا بتوانند سود سرمایه‌گذاری خود را به حداکثر برسانند. سرمایه‌گذاران از مشاوران و دلالان که به عنوان رابطه‌ای میان آنها و سازمان هستند این انتظار را دارند که این اطلاعات را در زمان ارائه مشاوره به حساب بیاورند.

 

با توجه به مفاهیم مطرح شده سرمایه فکری شرکت دارای خواصی به شرح زیر می­باشد:

 

الف. سرمایه فکری می­تواند مانند اختراع ثابت و یا مانند ظرفیت­های انسانی منعطف باشد.

 

ب. سرمایه فکری می­تواند هم شامل ورودی­ها و هم شامل خروجی­های فرآیند ایجاد ارزش باشد، لذا سرمایه فکری دانشی است که می­تواند به ارزش تبدیل شود و یا محصول نهایی فرآیند انتقال دانش باشد.

 

ج. سرمایه فکری از کنش و واکنش سرمایه­های انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری ایجاد می­شود.

 

د. ارزش مستقیماً و به تنهایی از طریق یکی از این عوامل ناشی نمی­شود، بلکه تنها از طریق برقراری تعاملی نظام­مند و بهینه میان این سه جزء ایجاد می­گردد.

 

1-2 بیان مسئله