1-1-3-2-جوان در اصطلاح.. 10

 

1-1-4-دین.. 10

 

1-1-4-1-دین در لغت… 10

 

1-1-4-2-دین در اصطلاح.. 11

 

1-1-5-دینگریزی.. 11

 

1-1-5-1-مفهوم گریز. 11

 

1-1-5-2-مفهوم دین‌گریزی.. 11

 

فصل دوم جایگاه فقه در منظومه معارف دین.. 12

 

2-1-تعریف دین و تبیین وظایف آن.. 13

 

2-1-1-معنای دین.. 13

 

2-1-2-دین نیاز همه عصرها 14

 

2-1-3-فلسفه دین.. 15

 

2-1-3-1- آگاهی دادن.. 15

 

2-1-3-2 – داوری.. 16

 

2-1-3-3- بیان مسئولیت‌ها 17

 

2-1-3-4- معرفت جهان.. 17

 

2-1-3-5-نشاط‌بخشی به زندگی.. 18

 

2-1-4-جامعیت دین.. 19

 

2-1-5-سهولت دین.. 20

 

2-1-6-دینداری.. 21

 

2-2-تعریف فقه و تبیین و ظایف آن.. 22

 

2-2-1- مفهوم فقه. 22

 

2-2-2-هدف از علم فقه‌ 22

 

2-2-3-شمولیت فقه اسلامى‌ 23

 

2-2-4- نقش فقه در زندگی فردی و اجتماعی.. 24

 

2-2-5-آمیختگی فقه و اخلاق.. 26

 

2-3-علل دین گریزی.. 28

 

2-3-1-تربیت نامناسب… 29

 

2-3-1-1-مفهوم تربیت… 30

 

2-3-1-2-ضرورت تربیت… 30

 

2-3-1-3-آسیب شناسی تربیت… 30

 

2-3-1-3-1-نام و القاب ناشایست… 31

 

2-3- 1-3-2-بی محبتی به فرزند. 31

 

2-3-1-3-3- افراط در محبت… 31

 

2-3-1-3-4- خشونت… 31

 

2-3-2-محیط اخلاقی و اجتماعی.. 32

 

2-3-2-1-تأثیر محیط بر شخصیّت جوانان بنا بر آیات قرآن.. 32

 

2-3-3- مدرسه. 34

 

2-3-3-1-اهمیت تعلیم و تربیت… 34

 

2-3-3-2-وظیفۀ استاد. 35

 

2-3-4-عملكرد نامناسب برخی از عالمان دین.. 36

 

2-3-4-1-نقش رفتار عملی فقها در هدایت مردم. 36

 

2-3-5-دوستان.. 38

 

2-3-5-1-همنشین و پایه گذاری اخلاق.. 39

 

2-3-6- تهاجم فرهنگی.. 40

 

2-3-6-1-تهاجم فرهنگی شیبخون ناگهانی دشمن.. 40

 

2-3-6-2-ابزار و وسایل تهاجم فرهنگی.. 41

 

2-3-6-3-رسانه ابزار تهاجم فرهنگی.. 41

 

2-3-6-3-1-تلوزیون و رادیو. 42

 

2-3-6-3-2- ماهواره 42

 

2-3-6-3-3- اینترنت… 43

 

2-3-7-فقر اقتصادی.. 44

 

2-3-7-1- ارتباط مال با دین داری.. 44

 

 

2-3-7-2-پیامد زیانبار فقر. 45

 

2-3-8-لقمۀ حرام و آثار آن.. 45

 

2-3-8-1-آثار لقمۀ حرام. 46

 

2-3-8-1-1-آثار فردی لقمۀ حرام. 46

 

2-3-8-1-2-آثار اجتماعی لقمۀ حرام. 47

 

فصل سوم نقش مؤلفه‌های علمی فقها در  پیش‌گیری از دین‌گریزی جوانان.. 51

 

3-1-علمای ربانی عامل هدایت نسل جوان.. 51

 

3-1-1- شخصیت علمی.. 54

 

3-1-1-1-مناصب فقیه. 55

 

3-1-1-1-1- منصب افتاء 56

 

الف: روان  بودن فتوا و پرهیز از عبارتهای فنی و علمی فقه و اصول.. 57

 

ب: به روز بودن و متناسب سن و سطح مخاطب… 58

 

ت- متناسب با سطح تحصیلات، شغل و جنسیت… 58

 

ث-پرهیزاز بیان فتاوای اختلافی.. 59

 

ج-داشتن سایت یا سامانۀ پیامکی برای آنلاین پاسخ دادن سؤالات شرعی.. 60

 

چ- مشخص کردن حد و مرز و فلسفۀ برخی فتواها 60

 

ح- پرهیز از حاكمیت جو جمود بر بیان فتواها 61

 

3-1-1-1-2- قضاوت… 63

 

3-1-1-1-3-ولایت… 66

 

1-3-1-3-1-رهبری و دوری از تجملگرایی.. 69

 

3-1-1-2-شخصیت علمی.. 69

 

3-1-1-3- پاسخگویى به شبهات… 73

 

3-1-1-3-1- نفوذ اندیشه هاى بیگانه. 74

 

3-1-1-4- فقه و پرداختن به مسائل مستحدثه فراروی جوان.. 75

 

فصل چهارم بررسی نقش مؤلفه‌های عملی و اخلاقی فقها در پیش‌گیری از دین‌گریزی جوانان.. 80

 

4-1-جوان و اثرپذیری.. 80

 

4-1-1-شخصیت فردی و اخلاق شخصی.. 81

 

4-1-1-1-تهذیب نفس…. 83

 

4-1-1-2-اخلاص…. 84

 

4-1-1-3- پرستش و عبادت… 86

 

4-1-1-4- شب‌زنده‌داری و تهجد. 87

 

4-1-1-5-تواضع.. 88

 

4-1-1-6- عزت‌نفس و آزادگی.. 90

 

4-1-1-7- زهد و ساده زیستی.. 91

 

4-1-8- حسن خلق.. 93

 

4-1-1-9-عفو و گذشت… 94

 

4-2- اخلاق اجتماعی.. 95

 

4-2-1-مصادیق اخلاق اجتماعی.. 95

 

4-2-1-1- مبازه با فقر و محرومیت‌زدایی.. 95

 

4-2-1-2- اتحاد. 96

 

4-2-1-3-مبارزه با ظلم.. 97

 

4-2-1-4- نفی سلطۀ کافران و پرهیز از اطاعت کفار 98

 

4-2-1-5- ثبات قدم و ایستادگی در برابر دشمنان.. 99

 

4-2-1-6- احترام و رعایت قانون.. 100

 

4-2-1- 7- صیانت و پاسداری از ارزشهای فرهنگی.. 101

 

4-2-1-8- ایثار و از خود گذشتگی.. 102

 

4-2-9- مبارزه بارخنه فرصت طلبان.. 102

 

4-3-1-فرایند ارتباط گیری با جوان.. 105

 

4-3-1-1- آگاهی و بصیرت… 105

 

4-3-1-2- شناخت زمان و مکان.. 106

 

4-3-1-3-هـمـاهـنگی کردار و گفتار 107

 

4-3-1-4- دوری از افراط و رعایت ظرفیت جوانان در انجام مناسک دینی.. 107

 

4-3-1- 5- رعایت قاعدۀ تدریج.. 109

 

نتیجه. 111

 

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………………………..115

 

چکیده

 

وجود دین از ضروریات زندگی بشر است و به نوعی سعادت و کمال آدمی در گرو شناخت آگاهانه از دین می­باشد. جهل سبب شده تا پایه اعتقادات بعضی از جوانان متزلزل شود. در کنار این ناآگاهی­، تربیت نامناسب، مدرسه، محیط فاسد، دوستان ناباب، تهاجم فرهنگی، فقر اقتصادی تشدیدکننده این امر هستند. از این روی وجود یک الگوی شایسته برای جوانان از نیازهای اساسی است.