تراکمهای پودی و نوع بافت مختلف به طور صنعتی تولید گردیده و مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج
از طریق شمارش پرزدانه های موجود در Martindale آزمایشات بر اساس سایش پارچه توسط دست گاه
محدوده س طح فرضی پارچه بدست آمده است و برای صحت نتایج آزمایش بر روی هر نمونه دو بار
آزمایش انجام شده است . بررسی های انجام گرفته نشان می دهد که به طور کلی در مورد بافتها هر چه
نخ تار با نخ پود در سطح پارچه بیشتر با هم درگیر باشند تعداد پرزدانه کمتری در سطح پارچه تشک یل
می شود و یا در بعضی موارد، آنجاییکه نخ تار بیشتری در سطح پارچه می باشد یا به عبارتی درگیری
نخهای تار و پود در سطح پارچه کمتر می باشد ، به شرط آنکه تراکم نخ تار خیلی بیشتر از نخ پود باشد
تعداد پرزدانه کمتری در سطح پارچه تشکیل می شود . که در تمامی پارچه ها چنین وضعیتی مشاهده
شده است.
و بافت T2/1Z 40 متریک برای بافت / اما در مورد تراکم پودی در پارچه هایی ب ا نمره نخ 2
مشاهده شده است که با افزایش S4/1↑ 80 متریک برای بافت 2 / و در پارچه ای با نمره نخ 2 T1/2Z
تراکم پودی تعداد پرزدانه کمتری در سطح پارچه تشکیل می شود . که این نتایج با نتایج بدست آمده
52 متریک برای بافت / منطبق است . در پارچه هایی با نمره نخ 2 Hunter و Fan توسط
با افزایش تراکم پودی روند تغییرات تعداد پرزدانه ها به صورت T2/2Z و بافت T2/1(Z)+T1/2(Z)
با افزایش T1/2(S)+T2/1(Z) 80 متریک برای بافت / سینوسی بوده است و در پ ارچه ای با نمره نخ 2
تراکم پودی روند تغییرات تعداد پرزدانه ها به صورت افزایشی بوده و به مانند دیگر پارچه ها تغییرات
انجام نگرفت.
مقدمه:
پوشاك به لحاظ طراحی بسیار متنوع بوده و علاوه بر طرح ، میزان دوام آن حائز اهمیت است . به
همین دلیل از آغاز، خواصی که بر عملکرد پوشاك در ارتب اط با استفاده از آن تأثیرگذار بوده ، مانند
تشکیل پرزدهی، در رده اول اهمیت تحقیق و توسعه منسوجات قرار داشته است و پرزدهی پارچه
مشکلی جدی برای صنعت پوشاك می باشد . پرزدهی پارچه اشاره به یکی از خواص ظاهری سطح پارچه
دارد که در آن، دسته ها یا گلوله ها ی الیاف در هم پیچیده همچنان بر روی سطح پارچه معلق می ماند .
در نتیجه پرزدهی موجب افت کیفی ظاهر پارچه و زیردست آن می شود، و از ارزش محصولات و
.[ کالاهای پارچه ای می کاهد.
پرزدهی اغلب نواقصی جدی را در پارچه یا پوشاك ایجاد می کند . پرزدهی نه تنها از کیفیت ظاهری
و زیر دست پارچه می کاهد، بلکه تأثیر سریعی نیز بر نرخ حذف لیف از ساختار نخ داشته و در نتیجه
عمر مفید پارچه را کاهش می دهد . در طول پرزدهی، الیاف در هم پیچیده شده، و الیاف مختلف
پیرامون آنها نیز به این ساختمان پیوسته و عیوب قابل ملاحظه بیشتری را در سطح پارچه بوجود
می آورند.
مکانیزم تشکیل پرزدهی را مورد مطالعه قرار داده و دلایل خود را به Lopez-Amo و Naik
این مکانیزم و دلایل آنها را با استفاده از دو Kramer . مشخصات الیاف تشکیل دهنده نسبت داده اند
که با پشم مخلوط شده، مورد مطالعه قرار داده است . (Trevira and Maklen) نوع مختلف پلی استر
میکروسکوپ الکترونیکی را برای مطالعه پدیده خستگی لیف در طول تشکیل پرزدهی و فرایند Cooke

کاهش پرزدهی در پارچه های مخلوط شده پشمی را Kramer کاهش پرزدهی مورد استفاده قرار داده و
مکانیزم مقاومت Hunter و Fan .[ با اصلاح پارامترهای ساختاری پارچه مورد مطالعه قرار داده است. سایشی را برای تراکم نخ تار و پود و نوع بافت مورد مطالعه قرار داده است.
از آنجایی که تمایلات سلیقه های کلی مصرف کننده جهت پوشاك روز به روز پیچیده تر می گردد .
امروزه، انتظار می رود که پارچه ه ای مورد استفاده در پوشاك تمامی الزامات و نیازهای مربوط به راحتی،
افتادگی پارچه، زیر دست پارچه، و مراقبت آسان و به علاوه عملکرد و اجرای آن را برآورده کند . به
همین دلیل سهم الیاف مصنوعی در مخلوطهای پشم برای بدست آوردن خواص مورد نظر عملکرد،
راحتی، و زیر دست پارچه ، بسیار با اهمیت تر گردیده است و تلاش برای توسعه و ایجاد الیاف جدید و
ساختارهای اصلاح شده بیشتر مورد توجه قرار گرفته است . از سوی دیگر، خواص نخهای ریسیده شده
که با استفاده از تکنولوژی های مخ
تلف و گوناگون ریسندگی تولید شده اند نیز به منظور تعیین تناسب
آنها جهت استفاده در حوزه های خاص مورد توجه بوده است . پارچه های سبک وزن پوشاك از شهرت
خاصی برخوردار هستند زیرا موجبات راحتی مردم را، در انجام فعالیت های فیزیکی روزانه با جلوه ای

مقدمه :
جهت ارتقای خصوصیات كالای نساجی و یا آماده كردن آن برای مراحل بعدی ، تكمیل انجام می گیرد . این تكمیل
می تواند فیزیكی ، شیمیایی و یا مكانیكی شیمیایی باشد . درانجام تكمیل بر روی كالای نساجی عوامل متعددی تاثیرگذار می
باشند كه این مسئله حساسیت این عمل را روشن می كند .
بدلیل اهمیت نگهداری آسان از پوشاك محققین درصدد یافتن راههایی جهت نگهداری راحت و آسان پوشاك شامل
الیاف مصنوعی برآمدند كه این مسئله در دهه 1960 مورد توجه بیشتری قرار گرفت . با این حال، به سرعت مشخص شد كه این
گونه لباسها را به سختی میتوان تمیز و پاكیزه كرد و این نسبت به الیاف طبیعی كاملاً محسوس بود . تحقیقات فراوانی در صنعت
نساجی بر روی مسئله آلودگی صورت گرفت و محصولات فراوانی به بازار عرضه شد . سطوح تكمیل شده ضدآلودگی در روی
منسوجات به تسهیل پاكسازی در شرایط خانگی و عمومی میانجامد .
تكمیل های نساجی با توجه به كاربرد به سه دسته موقت ، دائم و ثابت دسته بندی می شوند كه هركدام با توجه به
جنس محصول متفاوت است .
در دنیای امروز بدلیل افزایش انتظارات و رقابت ، محصولات نیاز به خصوصیات خاصی پیدا كرده اند كه این مسئله باعث
پیشرفت در زمینه انجام تكمیل های خاص روی محصولات شده است . در انجام تكمیل های خاص نكته مورد نظر ، انتظار مشتری
و اقتصادی بودن آن می باشد . هریك از تكمیل های انجام شده نباید بر روی دیگر خصوصیات مطلوب محصول اثری داشته باشد و
همچنین انجم این تكمیل همزمان با تكمیل های دیگر ، مسئله بسیار مهمی است كه در صورت نداشته اثر متقابل می توان آن ها
را همزمان در یك مرحله انجام داد .
یكی از این تكمیل های پیشرفته ، تكمیل ضد چرك كردن است كه بواسطه اضافه نمودن موادی بر روی سطح و یا تغییر
در خصوصیات سطح انجام می پذیرد .
چرك معمولاً موادی مانند گرد و غبار ، چربی ها و روغن ها را شامل می شود كه با قرار گرفتن بر روی سطح باعث ایجاد
آلودگی و لكه می شوند . درهرحال لكه از هر نوعی كه باشد برای مصرف كنندگان ناخوشایند است و باید براحتی از روی سطح كالا
پاك شود كه جهت تسهیل در از بین بردن لكه ها از مواد ضد چرك استفاده می كنند.
این مواد با توجه به كاربرد خاصی كه دارند ، دارای ساختارهای شیمیایی گوناگونی هستند كه تعدادی از آن ها در ذیل
آمده است :
1- استرهای پرفلوئورو آكریلیك
2- كمپلكس های كوردیناتیو كروم مشتق شده از اسید منوفلوروكربوكسیلیك
3- تركیبات كلرو كمپلكس های فوق الذكر
4- تركیبات سیلیكونی آلی فلورینه
این تركیبات هر كدام بوسیله كاتالیزورهای خاص خود مورد استفاده قرار می گیرد كه یكی از متداولترین كاتالیزورهای
مورد استفاده فلوروبوتیریك اسید می باشد . مواد ضد چرك كننده به طور كلی به دو دست ه كلی فعال و مجهول تقسیم بندی
می شوند . مواد فعال چرك شدن لباس را كاهش می دهند كه به این دسته از مواد ، دور كننده چرك نیز گفته می شود .
پلیمرهای فلوئوری كه چربی را از خود دور می كنند به این گروه فعال متعلق هستند . مواد دور كننده آب را می توان به علت دفع
آب و در نتیجه دفع چرك محتوی آب ، جزء این گروه دسته بندی نمود . مواد مجهول كه آزاد سازنده چرك نام دارند از نفوذ
چرك به داخل لیف جلوگیری می كنند و جداسازی چرك را در شست و شوی معمولی و یا خشكشویی آسانتر می كنند .
اهمیت این مواد بطور كلی برای پارچه هایی است كه نمی توان آن ها را در نزدیكی دمای جوش شست و شو داد . از

این رو ممكن است بعضی از چرك ها ، مواد چربی ، سس و غیره در این دما براحتی از پارچه جدا نگردند . وجود مواد ضد چرك در
این موقعیت می تواند به جداسازی چرك در دماهای پایین كمك كند . وجود مواد تكمیلی دیگر مانند نرم كننده ها ممكن است
جداسازی چرك را مشكل تر سازند . ولی به طور كلی مواد هیدروفوب به دفع چرك كمك می كنند . مكانیزم های ضد چرك را
می توان در سه گروه زیر خلاصه كرد :
1- پوشش سطح الیاف با مواد هیدروفیل (آبدوست) كه با جذب راحت تر آب ، شستشو و جداسازی چرك را راحت تر می سازند .

نوری و ثبات شستشویی و جلوگیری از نمدی شدن کالا می گردد.
مقدمه
امروزه با توجه به مسایل زیست محیطی ،مصرف پلیمرهای طبیعی به
عنوان یک ایده خوب علمی و تجاری به منظور جانشینی ایده ال برای
مواد شیمیایی ، مورد بررسی قرار گرفته است . یکی از این پلیمرهای
طبیعی ، پلی ساکارید کیتوزان است که ساختاری مشابه کیتین و سلولز
دارد . کیتین دومین پلیمر طبیعی فراوان است که به طور گسترده ای در
طبیعت یافت می شود.
ساختار شیمیایی آن مشابه سلولز است با این تفاوت که تنها در
موقعیت کربن دوم، گروههای آمینو استیل جایگزین گروههای
هیدروکسیل شده اند .[ 9 8] کیتوزان توسط استیل زدایی کیتین در
محلول گرم و غلیظ سدیم هیدروکساید بدست می آید ، البته عمل تبدیل
 به طور کامل انجام نمی شود .
کیتوزان در حضور اسیدهای معدنی رقیق و اسیدهای آلی ، در آب
محلول است . در شکل پروتونه شده، رفتاری مانند پلی الکترونیک
کاتیونی رانشان داده ، محلول ویسکوز تشکیل داده و می تواند با ملکولها
 و سطوحی که بار مخالف دارند بر همکنش نماید .
از خواص مهم و مفید زیستی کیتوزان می توان به خاصیت زیست
سازگاری ، غیر سمی بودن، قابلیت تجزیه زیستی و فعالیت ضد میکروبی
آن اشاره نمود . از این رو استفاده از کیتوزان در زمینه های مختلف علوم
مانند شیمی ، بیوشیمی، دارویی ، پزشکی، آرایشی و بهداشتی ، کشاورزی،
بیوتکنولوژی ، علوم غذایی و نساجی پیشنهاد شده است.
تقریباً تمامی خواص کیتین و کیتوزان به دو پارامتر اصلی بستگی
دارد ؛ درجه استیلاسیون و توزیع جرم مولکولی[ 9] . اخیراً کیتوزان به
عنوان یک پلیمر کاربردی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کیتوزان
مصارف زیادی در صنعت نساجی دارد ، که برای نمونه می توان به موارد
زیر اشاره نمود:
کاربرد این ماده روی پشم برای بهبود جمع شدگی و
رنگپذیری ، عملیات حذف رنگ از پساب،کاربرد بر
روی کالاهای پنبه ای برای پوشاندن نپ و بهبود خواص
رنگپذیری، عامل ضد میکروبی بر روی پارچه پنبه ای و بی
بافت ، کاربرد در چاپ و…
با توجه به تحقیقات انجام گرفته ، کیتوزان قابلیت رنگ شدن با مواد
رنگزای مستقیم ، اسیدی و راکتیو را به خوبی داراست. [ 15 ] عقیده بر

اینست که استفاده از کیتوزان باعث افزایش رمق کشی و عمق رنگی در
رنگزای کالای پنبه ای با مواد رنگزای مستقیم[ 21  15 ] و راکتیو می گردد.
کیتوزان به صورت یک محلو ل اسیدی رقیق می تواند روی پشم
عمل شود و مقداری از آن جذب لیف می گردد ، این مقدار بستگی به
غلظت کیتوزان و تعداد گروههای آنیونیک روی سطح پشم دارد، بطوری
که اگر قبل از عملیات ، پشم با یک اکسید کننده مانند آب اکسیژنه یا
پرمنوسولفوریک اسید تحت شرایط قلیایی به همراه بی سولفیت سدیم
عمل شود ، خاصیت آبدوستی سطح پشم و تمایل کیتوزان به جذب شدن

وقتی دو مولکول یا بیشتر از این آمینواسیدها کنار یکدیگر قرار می گیرند با یکدیگر ترکیب
شده و آب آزاد می کنند . ماکرومولکول پشم، پروتئینی است که از ترکیب 18 اسید آمینه مختلف با
پیوندهای هیدروژنی و اتصالات نمکی و آمیدی و سیستینی تشکیل شده و آنرا کراتین می نامند.
لذا با توجه به مصرف الیاف مویین و نیز استفاده جامعه مدرن امروزی از فیلمهای مصنوعی
برای بسته بندی وتهدید محیط زیست توسط این فیلمها، بشر به فکر تهیه فیلمهای طبیعی تجزیه پذیر از
هیدروکربنها افتاده است.
لذا با توجه به این مسئله از کراتین به عنوان یک ماده اصلی با منشا طبیعی که در شرایط
عادی قابلیت شکل پذیری و حلالیت ندارد استفاده شده است :
بدین ترتیب که ابتدا پشم ویا مو را در الکل خیسانده تا پیوندهای دی سولفیدی آن تا حدی
در زمانها و Na2SO سست شود سپس آنرا در محلول احیا الکل _آبی با یک احیاکننده نظیر 3
مولاریته های مختلف قرار می دهیم ، سپس آنرا در زمانهای متفاوت پرس کرده و در آخر پس از
شستشو نمونه را وزن کرده و با آب مقطر م ی جوشانیم و محلول شستشو شده را با معرف تشخیص
کراتین مورد آزمایش قرار می دهیم و بدین ترتیب درصد کراتین خروجی را بدست می آوریم.
بهترین نتیجه بدست آمده در زمان احیا 30 دقیقه و در محلول 6 مولار می باشد.
فصل اول
کلیات
مقدمه :
بدرستی مشخص نیست که بشر از چه زمانی کشف کرد که می تواند از پشم گوسفندان برای
تهیه لباس گرم استفاده کند . اما تخمین زده می شود که بین دو دوره عصر حجر قدیم و جدید ، بشر
در زمینه چوپانی و تهیه غذا از گله های گوسفند وبز و همچنین اهلی کردن آنها پیشرفت کرده است .
در آن زمان ، بشر استفاده از پوست حیوانات را کنار گذاشت و بجای آن از الیاف پشم برای
تهیه لباس استفاده کرد که این منشا صنعت نساجی شد . پشم شاید از قدیمیترین الیافی است که بشر
شناخته و از آن استفاده کرده است . این لیف در کل آسیا بخصوص در مزوپوتامیا و قفقاز توسعه
پیدا کرد . تاریخ نشان می دهد که مزوپوتامیا در حقیقت محل تولد پشم بوده است و با بوجود آمدن
تمدن ، قبیله های آن محدوده بواسطه گله هایشان مشهور و تولید پارچه پشمی مهمترین صنعت آن
منطقه گشت .
 اندک اندک این دانش به مناطق مجاور منتشر شد ومصریان باستان، یونانیان، بابِِلیان
وعِبریان ریسندگی با دست وبافندگی را در خانه پیشه کردند و بدین ترتیب این حرفه خانگی به
یک صنعت تبدیل شد .
1-1- الیاف پروتئینی ( پشم و مو و…)
در طبیعت ماکرومولکولها از پیوند و ارتباط بین چند عنصر تشکیل می شود ، بعنوان مثال
سلولز حاصل از گیاهان از عناصر کربن ، اکسیژن و هیدروژن شکل گرفته است ، بهمین ترتیب موئی