1- عین معین……………………………………………………………………………………………….. 12

 

2- کلی در معین ……………………………………………………………………………………………… 12

 

3- کلی فی الذمه ………………………………………………………………………………………….. 13

 

ب- اشاعه در منفعت …………………………………………………………………………………….. 13

 

ج-  اشاعه در حقوق…………………………………………………………………………………….. 13

 

1- اشاعه در حقوق دینی ( طلب )………………………………………………………………….. 14

 

2- اشاعه در حقوق مالکیت فکری ………………………………………………………………….. 15

 

1-1-1-2- انواع اشاعه از جهت سبب آن ( منشأ اشاعه ) ………………………………………… 15

 

الف- اشاعه ارادی …………………………………………………………………………………….. 16

 

1- عقد ناقل………………………………………………………………………………………………….. 16

 

2- عمل شرکاء……………………………………………………………………………………………… 17

 

ب- اشاعه قهری……………………………………………………………………………………….. 17

 

1-2- مفهوم و ماهیت مالکیت فکری…………………………………………………………………. 18

 

1-2-1-  تعریف و مصادیق مالکیت فکری………………………………………………………….. 18

 

1-2-1-1- تعریف مالکیت فکری ……………………………………………………………………. 18

 

1-2-1-2- مصادیق مالکیت فکری………………………………………………………………. 20

 

الف- مالکیت صنعتی و تجاری……………………………………………………………………….. 20

 

ب- مالکیت ادبی و هنری …………………………………………………………………….. 21

 

1-2-2- ماهیت مالکیت فکری………………………………………………………………………. 22

 

1-2-2-1- اندیشه های حقوق عرفی………………………………………………………………. 22

 

الف- نظریه حقوق طبیعی………………………………………………………………………. 22

 

ب- نظریه حقوق کار………………………………………………………………………………….. 23

 

ج- نظریه حقوق شخصی…………………………………………………………………………… 24

 

د- نظریه حقوق مالی و غیرمالی…………………………………………………………………… 24

 

ه- نظریه حقوق عینی و دینی………………………………………………………………………. 25

 

و- نظریه مالکیت عینی…………………………………………………………………………….. 25

 

ی- نظریه حقوق فکری……………………………………………………………………………… 26

 

1-2-2-2-  اندیشه های فقهی……………………………………………………………. 27

 

الف- نظریه فطری بودن مالکیت…………………………………………………………… 29

 

ب-  نظریه علم حصولی…………………………………………………………………………. 30

 

ج-  نظریه اشتراکی بودن…………………………………………………………………………. 31

 

د- نظریه مالکیت اعتباری………………………………………………………………………. 32

 

ه- نظریه مالکیت تکوینی…………………………………………………………………………. 32

 

فصل دوم- جایگاه و منشأ اشاعه در مالکیت فکری

 

2-1– جایگاه و مصادیق اشاعه در مالکیت فکری……………………………………………. 34

 

2-1-1- جایگاه اشاعه در حقوق موضوعه…………………………………………………….. 34

 

2-1-1-1- اشاعه در قانون مدنی …………………………………………………………. 34

 

2-1-1-2- اشاعه در سایر قوانین ………………………………………………………………. 36

 

2-1-2- مصادیق ایجاد اشاعه در مالکیت فکری……………………………………………. 37

 

2-1-2-1- ارث…………………………………………………………………………………… 37

 

2-1-2-2- آثار دانشگاهی……………………………………………………………………. 39

 

الف-  فرض مالکیت پدیدآورنده ………………………………………………………….. 40

 

ب- فرض مالکیت دانشگاه……………………………………………………………………. 41

 

1- مدل دکترین کار در برابر مزد ………………………………………………………… 41

 

2- مدل قاعده استفادۀ گسترده از منابع دانشگاهی……………………………………. 43

 

3- مدل وجود قرارداد………………………………………………………………………….. 45

 

ج- فرض مالکیت مشترک دانشگاه و پدیدآورنده……………………………………….. 46

 

2-1-2-3- پارک علم و فناوری………………………………………………………………….. 47

 

2-2- منشأ اشاعه در مالکیت فکری…………………………………………………………… 49

 

2-2-1- تعدد آفرینندگان آفرینه فکری  ……………………………………………………….. 49

 

2-2-1-1- اثر مشترک……………………………………………………………………………….. 50

 

الف- تفکیک ناپذیر………………………………………………………………………………… 50

 

ب- تفکیک پذیر ……………………………………………………………………………………. 51

 

 

2-2-1-2- اثر جمعی ………………………………………………………………………………. 52

 

2-2-1-3- اثر ثانوی…………………………………………………………………………………… 52

 

2-2-2- آثار مرکب در نظام های حقوقی مختلف ………………………………………….. 53

 

2-2-2-1- اثر مشترک در نظام های حقوقی……………………………………………………. 53

 

الف-  اثر مشترک در سایر کشورها ………………………………………………………………. 53

 

1- حقوق انگلستان و ایالات متحدۀ آمریکا………………………………………………….. 54

 

2- حقوق آلمان و ژاپن………………………………………………………………………………. 54

 

3- حقوق فرانسه…………………………………………………………………………………… 54

 

ب- اثر مشترک در حقوق ایران…………………………………………………………………….. 55

 

ج-  نقد نظام حقوقی ایران در خصوص اثر مشترک……………………………………… 55

 

1- نگرش قانونگذار در قوانین مصوب …………………………………………………….. 56

 

2- بررسی پیش نویس لایحۀ قانون جامع حمایت ازحقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط …… 57

 

2-2-2-2- اثر جمعی در نظام های حقوقی……………………………………………………….. 58

 

الف- اثر جمعی در سایر کشورها …………………………………………………………………… 58

 

1- حقوق انگلستان ………………………………………………………………………………………. 58

 

2- حقوق ایالات متحدۀ آمریکا…………………………………………………………………….. 58

 

3- حقوق فرانسه………………………………………………………………………………………….. 59

 

ب- اثر جمعی در حقوق ایران………………………………………………………………………….. 62

 

1- نگرش قانونگذار در قوانین مصوب…………………………………………………………… 62

 

2- بررسی پیش نویس لایحۀ قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط…… 62

 

ج- وضعیت حقوقی آثار سینمایی………………………………………………………………….. 63

 

2-2-2-3- آثار ثانوی در نظام های حقوقی………………………………………………………….. 65

 

فصل سوم- احکام و آثار اشاعه در مالکیت فکری

 

3-1- رابطه حقوقی آفرینه فکری با پدیدآورنده ………………………………………………… 69

 

3-1-1-  انواع حقوق پدیدآورنده و اوصاف آن ………………………………………………….. 69

 

3-1-1-1- انواع حقوق پدیدآورنده…………………………………………………………………. 69

 

الف- حق مادی ( مالی)………………………………………………………………………………… 69

 

ب- حق معنوی ( اخلاقی) …………………………………………………………………………… 69

 

3-1-1-2- اوصاف حقوق پدیدآورنده ………………………………………………………….. 70

 

الف- اوصاف حقوق مادی ……………………………………………………………………….. 70

 

1- قابل انتقال بودن …………………………………………………………………………………. 70

 

2-  محدودیت زمانی…………………………………………………………………………….. 71

 

3- محدودیت مکانی………………………………………………………………………………….. 71

 

ب-  اوصاف حقوق معنوی ……………………………………………………………………….. 71

 

1- غیرقابل انتقال بودن ………………………………………………………………………….. 72

 

2- عدم محدودیت زمانی……………………………………………………………………………. 72

 

3- عدم محدودیت مکانی ………………………………………………………………………….. 72

 

3-1-2- انواع حقوق مادی و معنوی در نظام صنعتی و ادبی  هنری………………………… 73

 

3-1-2-1- حقوق مادی مؤلف …………………………………………………………………………. 73

 

الف- حق نشر و تکثیر …………………………………………………………………………………. 73

 

ب- حق ترجمه ……………………………………………………………………………………… 73

 

ج- حق اجرا و عرضه……………………………………………………………………………….. 74

 

د- حق استفاده از پاداش و جایزه …………………………………………………………………… 74

 

ه- حق اقتباس، تلخیص و تبدیل…………………………………………………………………… 74

 

3-1-2-2- حقوق مادی مخترع ……………………………………………………………………….. 75

 

الف- حق ساخت و تولید……………………………………………………………………………. 75

 

ب- حق اعطای مجوز بهره برداری ……………………………………………………………… 76

 

ج- حق فروش و عرضه برای فروش …………………………………………………………….. 77

 

د- حق انجام واردات……………………………………………………………………………… 77

 

ه- حق انتقال …………………………………………………………………………………………. 78

 

1- انتقال ارادی………………………………………………………………………………………….. 78

 

2-  انتقال قهری ……………………………………………………………………………………… 81

 

3-1-2-3- حقوق معنوی  مؤلف و مخترع ………………………………………………….. 82

 

الف- حق انتساب اثر به پدیدآورنده (حق ولایت بر اثر )…………………………………. 82

 

ب- حق حرمت و تمامیت اثر ……………………………………………………………………. 82

 

ج- حق تصمیم گیری در مورد انتشار اثر ……………………………………………………. 83

 

3-1-3- تعیین مالک محصول کار گروهی……………………………………………………….. 83

 

3-1-3-1- بیان قاعده و استثنائات آن ……………………………………………………………. 83

 

الف- موارد عدم تملک کلیه پدیدآورندگان نسبت به محصول مشترک ………………… 83

 

ب-  موارد عدم تملک بعضی پدیدآورندگان نسبت به محصول مشترک……………….. 84

 

3-1-3-2- حقوق پدیدآورندگانی که مالک نیستند……………………………………………… 87

 

3-1-4- تعیین سهم و نوع مالکیت مالکان  « حاصل کار گروهی »……………………….. 87

 

3-1-4-1- حکم حیازت مباح اشتراکی و عمل اشتراکی………………………………………… 88

 

الف- نظر فقه امامیه………………………………………………………………………………….. 81

 

ب- موضع حقوق موضوعه ایران……………………………………………………………………. 89

 

3-1-4-2- حکم اثر مشترک……………………………………………………………………………… 89

 

3-2- ضوابط خاص حاکم بر آفرینه های مشترک………………………………………………… 91

 

3-2-1- روابط حقوقی شرکاء در آفرینه مشترک…………………………………………………. 91

 

3-2-1-1- قابلیت بیع اموال فکری ………………………………………………………………… 91

 

الف- لزوم مالیت مبیع………………………………………………………………………………… 91

 

ب- لزوم عین معین بودن مبیع …………………………………………………………………………. 92

 

3-2-1-2- قابلیت رهن اموال فکری ……………………………………………………………… 93

 

3-2-1-3- تصرف، اداره، کنترل ……………………………………………………………………….. 98

 

3-2-1-4- انتقال سهم هر یک از شرکاء…………………………………………………………….. 101

 

الف- انتقال سهم در سیستم اشاعه سنتی و شرکت مدنی……………………………………. 101

 

ب- انتقال سهم در مصادیق مالکیت فکری …………………………………………………….. 101

 

3-2-2- اخذ گواهی ثبت در آفرینه های مشترک …………………………………………………… 103

 

3-2-2-1- گواهینامۀ مشترک در مالکیت ادبی و هنری……………………………………. 103

 

3-2-2-2- گواهینامۀ مشترک در مالکیت صنعتی ……………………………………………….. 105

 

3-2-3- نحوۀ اقامه دعوا در آفرینه مشترک……………………………………………………….. 107

 

3-2-3-1- طرح دعوا مربوط به حق مالی …………………………………………………………. 109

 

3-2-3-2- طرح دعوا مربوط به حق معنوی…………………………………………………….. 111

 

3-2-4- مدت حمایت در آفرینه های مشترک …………………………………………………….. 112

 

3-2-4-1- آفرینۀ ادبی و هنری مشترک …………………………………………………………. 112

 

3-2-4-2- آفرینۀ صنعتی مشترک………………………………………………………………….. 117

 

نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. 119

 

فهرست منابع :

 

الف- منابع فارسی ………………………………………………………………………………………. 122

 

1- قوانین و مقررات داخلی …………………………………………………………………….. 122

 

2- کتب …………………………………………………………………………………………………… 122

 

3- نشریات و مقالات ………………………………………………………………………………. 125

 

4- پایان نامه ها ………………………………………………………………………………………. 127

 

5- کنوانسیون های بین المللی …………………………………………………………………….. 127

 

ب- سایت های علمی، تحقیقاتی و پژوهشی …………………………………………………….. 128

 

ج- منابع فقهی …………………………………………………………………………………………. 128

 

د– منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………… 129