دانلود پایان نامه ارشد: مدایح نبوی در احادیث و قرآن |
- پژوهش در اشعار عرب (دو دورهی ابتدایی صدراسلام و اموی) و نگرش به تغییر رویهی شعراء، بعد از اسلام نسبت به قبل از آن و نیز بعد از رحلت پیامبر اسلام@ نسبت به زمان حیات ایشان.
- تحقیق در مدایح نبوی و بررسی تطبیق یا عدم تطبیق این مدایح با آیات قرآن و احادیث.
- تمییز حقیقت از غیرِحقیقت در اشعار عرب، با ملاک قرار دادن قرآن و روایات.
- شناساندن شخصیّت پیامبر اکرم@ تا حدّ امکان و توان.
- نشان دادن کمال از دیدگاه قرآن با برشمردن کمالات پیامبر عظیم الشّأن اسلام@
- پرسشها
در این تحقیق تلاش بر آن است که به پرسشهای ذیل پاسخ داده شود.
اصلی
- آیا مدایح نبوی با آنچه در قرآن و احادیث آمده است مطابقت دارد؟
فرعی
- ادبیات متعهّد از نظر شیعه چه تفاوتی با سایر فرق و مذاهب دارد؟
- مدّاحان پیامبر به چند دسته تقسیم میشوند؟
- شعر و شاعری از منظر قرآن به چند دسته تقسیم میشود؟
- چرا پیروان شعراء در قرآن گمراهان معرفی شدهاند؟
- قرآنکریم از کدام ویژگیهای پیامبر@ به عنوان شاخصه و الگو نام برده است؟
- ویژگیهای خُلقی و خَلقی پیامبر از دیدگاه قرآن و روایات چیست؟
- فرضیهها
آنچه در پاسخ پرسشهای فوق به ذهن میآید چنین است:
- مدایح نبوی دو دستهاند، که بعضی مطابق با قرآن و احادیث و برخی مخالف با آن هستند یا حداقل با قرآن و احادیث در یکراستا نیستند.
- ادبیات متعهّد از نظر شیعه همان است که اسلام و قرآن، آن را تأیید میکنند.
- مدّاحان پیامبر به سه دسته تقسیم میشوند؛ متعهّد، غیرمتعهّد و متغیّرالسیره.
- به نظر میرسد معیار قرآن محتوای اشعار و راه شعراء باشد، نه شعر محض. بنابراین شعر و شاعری نیز به دو دستهی مقبول و مردود تقسیم میشود.
- قرآن با این که پیروان شعراء را گمراه معرفی کرده، لیکن این خطاب باید استثنائی نیز داشته باشد.
- قرآنکریم بیشتر، مباحث اخلاقی پیامبر@ را برای مردم الگو قرار داده است.
- ویژگیهای خُلقی و خَلقی پیامبر در قرآن و روایات بسیار ذکر شده است که البتّه این مدح به شخص رسول الله@ برنمیگردد بلکه به صفات نیک و درست اشاره دارد.
- پیشینهی تحقیق
مدح در اشعار شاید به زمان ابتدایی پیدایش هنر شاعری برگردد. لیکن آنچه مورد بحث این تحقیق است (مدایح نبوی) از زمان خودِ رسول الله@ شروع شده و تا کنون ادامه دارد. از همان آغاز نبوّت به ویژه پس از هجرت، اشعار در مدح پیامبر نقش بسزایی داشت. مدایح نبوی یکی از انواع ادبیات مذهبی است، ولی هیچ یک از مورّخان به تاریخ شکلگیری این نوعِ ادبی در زبان عربی اشاره نکردهاند، زیرا این نوع شعر مانند سایر انواع شعری، ظاهر و آشکار نبوده است. مدایح مذهبی، فنّی است که در میان صوفیان و اشعار سروده شده، به وسیلهی آنان شکل گرفته است. عدّهی اندکی غیر از صوفیان نیز به این امر روی آوردهاند. از میان منقبتسرایان عرب میتوان به حسّان بن ثابت، عبدالله بن رواحه، نابغه جعدی و کعب بن زهیر که در زمان حیات حضرت مدایحی سرودهاند، اشاره نمود. مدایح نبوی بیشتر پیرامون شکوه و عظمت پیامبر، قرار گرفتن نام پیامبر در کنار نام خدا، معراج رسول الله@، برتری پیامبر نسبت به سایر پیامبران، مقام شفاعت و… سروده شدهاند.[16]
نکتهی قابل ذکر این که در زمان رسول الله@ غلوّ در اشعار بسیار کمرنگ بود و (چون صحابه مستقیماً با کرامات آن حضرت مواجه بودند) شاعران به راحتی از طبع شعر خود استفاده کرده و تصویری واقعی -تا حدّ امکان- از پیامبر اکرم در مدایح خود ترسیم مینمودند. پس از رحلت رسول خدا@ چند عامل باعث بروز غلوّ در مدح ایشان گشت که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فقدان رسول خدا@ و عدم آگاهی شاعران پس از ایشان، از معجزات پیامبر و… .
- کمرنگ شدن ایمان و تعهّد شاعران (مانند سایر مردم) پس از رسول الله@.
فرم در حال بارگذاری ...
[چهارشنبه 1399-10-10] [ 05:59:00 ق.ظ ]
|