2-3-5 مزایای بودجه ریزی عملیاتی :………………………. 32

 

2-3-6 الزامات بودجه ریزی عملیاتی :………………………. 35

 

2-3-7 مراحل انجام بودجه ریزی عملیاتی:………………………. 37

 

2-3-8 فواید بودجه ریزی عملیاتی : ……………………….39

 

2-4ی بر تحولات نظام بودجه ریزی و تجربه برخی از کشورها در پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی:……. 40

 

2-4-1 بودجه وسیله ای برای کنترل :………………………. 41

 

2-4-2 بودجه وسیله ای برای بهبود مدیریت :………………………. 41

 

2-4-3 بودجه وسیله ای برای برنامه ریزی اقتصادی و مدیریت عملکرد :………… 42

 

2-4-4 مسیر بودجه ریزی عملیاتی نوین :………………………. 43

 

2-4-5 تجربه برخی از کشورها در اجرای بودجه عملیاتی :………………………. 47

 

2-5 نظام بودجه ریزی عملیاتی در ایران:………………………. 49

 

2-5-1 فلسفه و اهمیت بودجه ریزی عملیاتی در ایران:………………………. 49

 

2-5-2 سیر تحولات نظام بودجه ریزی در ایران :………………………. 51

 

2-5-3 نقش قوه مقننه در بودجه ریزی عملیاتی :………………………. 52

 

2-5-4 الزامات قانونی بودجه ریزی عملیاتی در ایران :………………………. 53

 

2-4-5 مشکلات عمده بودجه بندی دولتی در ایران : ……………………….58

 

2-4-6 روند حال و آینده بودجه ریزی عملیاتی در ایران :………………………. 65

 

2-6 بودجه ریزی عملیاتی در بخش سلامت:………………………. 70

 

2-6-1 اهمیت فرایند بودجه ریزی عملیاتی در بخش سلامت و بیمارستان ها:………… 70

 

2-6-2 تجزیه و تحلیل هزینه ها در بخش سلامت:………………………. 71

 

2-6-3 سیاست های کلان اقتصادی در بخش سلامت:………………………. 84

 

2-6-4 مراحل تنظیم بودجه عملیاتی در بخش سلامت:………………………. 85

 

2-7 ی بر مطالعات انجام یافته:………………………. 87

 

2-7-1مطالعات داخلی:………………………. 87

 

2-7-2 مطالعات خارجی:………………………. 89

 

فصل سوم. ……………………….91

 

روش پژوهش…………………………. 91

 

3-1مقدمه:………………………. 92

 

3-2 نوع پژوهش:………………………. 92

 

3-3جامعه پژوهش:………………………. 92

 

3-4 روش نمونه گیری و حجم نمونه:………………………. 92

 

3-5 روش گردآوری داده ها:………………………. 92

 

3-6 ابزار گردآوری داده ها: ……………………….93

 

3- 7 ابزار تجزیه و تحلیل داده ها:………………………. 93

 

3-8 مکان و زمان مطالعه:……………………….93

 

3-9 محدودیت های پژوهش:………………………. 94

 

3-10 ملاحظات اخلاقی: ……………………….94

 

3-11 تعریف واژه ها: ……………………….94

 

فصل چهارم……………………….. 97

 

یافته ها ……………………….97

 

 

فصل پنجم……………………….. 113

 

بحث و نتیجه گیری………………………… 113

 

5-1 بحث: ……………………….118

 

5-2 نتیجه گیری:………………………. 120

 

5-3 پیشنهادات کاربردی:………………………. 121

 

5-4پیشنهادات برای پژوهش های آتی:………………………. 121

 

منابع:………………………. 122

 

ضمائم……………………….. 126

 

فصل اول: مقدمه و بیان مسئله

 

1-1- مقدمه

 

نظام بودجه ریزی یکی از خرده نظام های موجود در یک نظام اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و به عنوان یک موجود زنده می باشد که وظیفه انتقال خون حیات بخش درآمدهای دولت به اجزای مختلف جامعه و اقتصاد را بر عهده دارد. به همین دلیل هر گونه اختلال، گرفتگی و بیماری در این شریان، کل پیکره کشور را با بحران مواجه می کند. از آنجاییکه نظام های سنتی بودجه ریزی تنها به دنبال کنترل این است که مبالغ بودجه ای “کجا” و “چگونه” هزینه می شود در پی این نبوده است که این هزینه ها برای “چه اهدافی” انجام می شود.در حالیکه در دنیای امروز بودجه ریزی به صورت ابزار کارآمد جهت مدیریت صحیح دولت و بخش عمومی به شمار می آید آگاهی مدیران و تصیم سازان سطوح خرد و کلان از شیوه های نوین بودجه ریزی علاوه بر استفاده عقلایی از منابع و تخصیص بهینه آن، بستر مناسبی برای رشد و کارایی در دستگاه ها و سازمان های دولتی فراهم می سازد و علاوه بر ارتقاء کارایی، از اسراف و تبذیر اموال عمومی جلوگیری نموده و توزیع عادلانه و مطلوب منابع ملی را به دنبال خواهد داشت. از این رو امروزه تقاضا نسبت به استفاده از ابزارها و رویکردهای نوین مدیریتی از قبیل مدیریت فرآیند ها، مدیریت کیفیت، ارزیابی و مدیریت عملکرد و نظایر آن که غالبا مورد استفاده بخش خصوصی بود در دولت ها قوت و قدرت گرفته است ورویکردهای خروجی محوری، شهروند محوری و بازار گرایی که رویکرد های بخش خصوصی است جایگزین رویکردهای بخش دولتی یعنی فرآیند محوری، بوروکراسی مداری انحصار گردیده و شاکله مدیریت دولتی نوین را به وجود آورده است. لذا از جمله نظام های بودجه ریزی که در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه با توجه به تحولات محیطی، تغییر رویکردها و الزام تفکر سیستمی در طراحی و اجرای نظام های مدیریتی و اقتصادی مورد استفاده قرار گرفته است، نظام بودجه ریزی عملیاتی است(حسن آبادی و نجار 1387).

 

بودجه ریزی عملیاتی، نمایشی است که اهداف استراتژیک و بلند مدت را به نحو شفاف به اهداف عملیاتی سالانه سازمان ها و نیز به هزینه های مربوط به دستیابی به این اهداف پیوند می دهد. در چارچوب بودجه ریزی عملیاتی، بخش های مختلف اداری براساس استانداردهای مشخص تحت عنوان شاخص های عملکرد پاسخگو هستند و مدیران در تعیین شیوه نیل به نتایج از اختیار عمل بیشتری برخوردارند. از طرف دیگر در چارچوب چنین شیوه ای امکان مشارکت سیاست گذاران، مدیران و حتی شهرو ندان در قالب برنامه های راهبردی، اولویت های هزینه ای و ارزیابی عملکرد فراهم می گردد(حسن آبادی و نجار 1387).

 

با این وجود بودجه ریزی در ایران به رغم جایگاه ممتاز برنامه ریزی و اهمیتی که بودجه در تهیه و اجرای برنامه های عمرانی دارد. ابزاری ناکارآمد است. تهیه و تصویب بودجه برا ی هر دوره مالی، توان قابل توجهی از نیروهای کارشناسی دستگاه ها را به خود اختصاص می دهد و بحث های گسترده ای را بین قوای اجرایی و قانون گذاری مطرح می کند. در مقایسه با دگرگونی های بسیاری که طی دهه های اخیر در مفاهیم و ماموریت های بودجه در اداره امور عمومی کشور ها پدید آمده است.سازمان دهی،مدیریت تهیه و اجرای بودجه در ایران در نیم قرن به مسئله پیچیده و دشواری در مدیریت بخش عمومی مبدل شده است که پیامد های نامطلوب و رو به تزاید خود را به دولت تحمیل می کند و علی رغم تاکید مواد 138 و 144 قانون برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور از سال 1381 مبنی بر اجرای بودجه ریزی عملیاتی آنچه در عمل اتفاق افتاده صرفا به تغییر طبقه بندی اقلام درآمدی و هزینه ای خلاصه شده و در اجرا چندان تغییراتی ایجاد نشده است(احمدی 1387).