1-13) روش و ابزار گردآوری اطلاعات………………………………………………………………. 7

 

1-14) قلمرو تحقیق………………………………………………………………………………………… 8

 

1-14-1) قلمرو موضوعی…………………………………………………………………………………. 8

 

1-14-2) قلمرو زمانی……………………………………………………………………………………… 8

 

1-14-3) قلمرو مكانی ……………………………………………………………………………………. 8

 

1-15) ساختار پایان نامه…………………………………………………………………………………… 8

 

فصل دوم:مروری بر ادبیات موضوع و بیشینه موضوع

 

2-1)مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 10

 

2-2) بخش اول- ادبیات موضوع………………………………………………………………………… 10

 

2-2-1) تبلیغات…………………………………………………………………………………………….. 10

 

2-2-2) مشتری……………………………………………………………………………………………… 12

 

2-2-3) تعریف بانك و بانكداری الكترونیك…………………………………………………………. 13

 

2-3) بیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………….. 14

 

عنوان                                                                                                   صفحه

 

2-4) جدول خلاصه تحقیق……………………………………………………………………………….. 21

 

فصل سوم :روش شناسی تحقیق

 

3-1)مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 28

 

3-2) روش تحقیق………………………………………………………………………………………….. 28

 

3-3) جامعه آماری………………………………………………………………………………………….. 28

 

3-4)آزمون نرمال بودن جامعه آماری……………………………………………………………………. 28

 

3-5) مدل پیشنهادی تحقیق……………………………………………………………………………….. 32

 

3-6) حجم نمونه و روش اندازه گیری آن…………………………………………………………….. 33

 

3-7) ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………. 33

 

3-8) طراحی پرسش نامه………………………………………………………………………………….. 33

 

3-8-1) روایی و پایایی……………………………………………………………………………………. 34

 

3-9) متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق………………………………………………………………… 35

 

3-10) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………………………………………………. 35

 

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها

 

4-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 38

 

4-2) تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………. 38

 

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات

 

5-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 64

 

5-2) نتایج و دستاوردهای حاصل از تحقیق………………………………………………………….. 64

 

5-3) مقایسه نتایج تحقیق با بیشینه………………………………………………………………………. 67

 

5-4) محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………… 67

 

5-5) پیشنهادات و راهكارهای بهبود برای تحقیقات آتی…………………………………………… 68

 

فهرست پیوستها……………………………………………………………………………………………… 69

 

پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………. 112

 

فهرست منابع و ماخذ………………………………………………………………………………………. 114

 

     1-1 مقدمه

 

     امروزه از یک سو سازمانها برای شناساندن و معرفی کالاها وخدمات خود و اعلام وجه تمایز آن با کالاهای مشابه با بکارگیری رسانه های مختلف تبلیغاتی می کوشند تا پیامهای تأثیر گذاری را به منظور ترغیب مخاطبان به خرید ارسال کنند . از سوی دیگر ، مردم با انواع تبلیغات از طریق رسانه های گوناگون درهرزمان وهرمکانی محاط شده اند و این درحالی است که آنچه در بحث تبلیغات حایز اهمیت است ارزیابی میزان اثربخشی آن است.(ربیعی،محمدیان 1390 ، ص17-40)

 

   در این فصل بیان مساله،زمینه پژوهش ،سوالاتی که محقق در جستجوی پاسخ یه آنهاست،اهداف و سابقه تحقیق،فرضیه ها ی پژوهش ،کاربردها و مزایای حاصل از پژوهش ، روش انجام تحقیق ، ابزار گردآوری اطلاعات ، جامعه آماری، قلمرو زمانی و مکانی تحقیق بیان خواهد شد . در انتها ساختار کلی پایان نامه ارائه شده است.

 

 

• بیان مساله

 

        در کشور ایران به علّت افزایش تعداد بانکها و ارائه خدمات مشابه ،بانک ها با معضل بزرگی برای جذب مشتری و در نتیجه سپرده های آنها مواجه شده اند . بنابر این بانکها در این فضای رقابتی برای حفظ سهم بازار و یا افزایش سهم خود از بازار باید برنامه ریزی مناسبی برای ارائه تبلیغات خود داشته باشند . متأسّفانه در ایران توجّه زیادی به بررسی اثر بخشی تبلیغات نمیشود که از دلایل آن می توان به نوبودن صنعت تبلیغات ، عدم اطلاعات کافی و ناآشنایی مدیران با الگوها و مدلهای ارزیابی اثر بخشی تبلیغات و نبود نمونه های کاربردی در این زمینه اشاره کرد .( ربیعی ،محمّدیان 1390،ص 17-40)

 

     تحوّل در نوع انجام معامله مشتریان بانک از حضور فیزیکی مشتریان در شعبه و انجام معامله با بانک تا استفاده از خدمات پستی برای جابجایی و واریز پول و انجام سایر عملیات بانکی ، انجام معامله از طریق تلفن و مرکز ارتباط با مشتریان ، استفاده از کلیدهای تلفن جهت تعامل با بانک و پاسخگویی صوتی و تصویری ، انجام امور بانکی از طریق رایانه شخصی ، استفاده از مودم و نرم افزارهای ویژه و در نهایت استفاده از اینتر نت بیانگر مسیر تاریخی تحوّلاتی است که منجر به بهبود و افزایش تنوّع خدمات بانکی به مشتریان شده است .تأکید بر تغییر مداوم و همسویی ساختاری با تحوّلات محیطی ، استراتژی و فناوری بانک ها حمایت از خلّاقیت و نو آوری در خدمات بانکی ،بهبود مستمر کیفیت خدمات و تغییر نگرش در مدیریت و نیروی انسانی در زمینه ارزش آفرینی برای مشتریان همواره مورد نظر بانکهای برتر جهانی قرار گرفته است تجربه بانک های موفّق در سطح بین المللی نشان داده است که بانک برای حفظ و بهبود جایگاه خود در بازارهای موجود با ایجاد بازارهای جدید ملزم به ارایه خدمات نوین و در عین حال بهبود خدمات موجود خود است . برای تحقق این هدف ، بانک از راهبردهای مختلفی از جمله راهبرد متنوّع سازی و راهبرد بهبود خدمات بهره میگیرد. (رسول اف-جلال، 1387 ،ص6)

 

 

   بانکها همچنین میتوانند از روشهای ارتباطی برای معرفی محصولات و خدمات خود استفاده نمایند .هدفهای ارتباطی شامل افزایش آگاهی، متقاعدکردن و یادآوری‌کردن به مشتریان فعلی و مشتریان بالقوه درباره‌ محصول یا شرکت است. هنگامی که محصول جدیدی به بازار معرفی می‌شود و هدف ایجاد تقاضای اوّلیه است، تبلیغات آگاه‌کننده بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمانی که رقابت افزایش می‌یابد و هدف ایجاد تقاضای انتخابی است، آگهی متقاعدکننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمانی که محصولی در منحنی عمر خود در مرحله بلوغ خود قرار می‌گیرد و هدف این است که مصرف‌کننده درباره آن محصول به گونه‌ای مداوم فکر کند، آگهی یادآوری‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد (رضایی،محمد، 2009 ،ص 15-20).

 

       تبلیغ باعث تغییراتی در نگرش ، دانش و رفتار مخاطبین میشود . آگاه سازی ، ترغیب ، تشویق ، یادآوری ، تحکیم روابط و تسریع و ترویج مبادلات از جمله وظایف گوناگون تبلیغات است که با بررسی آثار تبلیغات و ارتباط آن با اهداف سازمان میتوان تغییراتی در بودجه تبلیغاتی تا شکل محتوای پیامها و نوع رسانه و کانالهای ارتباطی و حتّی زمان و شرایط تبلیغ به عمل آورد تا تبلیغات مفید تر و موءثّر تر از گذشته صورت گیرد . ( پرهیزگار،مهدی پور 1383،ص3)

 

     اما مساله مهم این است که بانکها با توجّه به ساختار رقابتی شدید حاکم بر آنها در عرضه خدمات الکترونیکی به استفاده از تبلیغات گسترده رسانه ای برای معرفی خدمات خود روی آورده اند .از آنجائیکه اثرات تبلیغات مختلف بر افرا د مختلف متفاوت است و اینکه چه تأثیری در آگاهی ، ترغیب و تشویق آنها در استفاده از محصول و خدمات و در نهایت جذب آنها به سمت استفاده از خدمات الکترونیکی بانکها دارد برای بانکها امری ضروری ولازم میباشد. به عبارت دیگر اگر بانکها بتوانند اثر بخشی تبلیغات خود رابرمشتریان ارزیابی نمایند،می توانند در آینده عملکرد بهتری داشته باشند که این خود میتواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای بانکها محسوب شود .

 

   در این پژوهش تبلیغات به عنوان متغیر مستقل و جذب مشتریان خدمات الکترونیکی بانک به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته میشود .این تحقیق از نظر نوع و اهمیت توصیفی و از نظر هدف کاربردی است .

 

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

 

ضرورت های خاص این تحقیق عبارتند از:

 

 

• بانکها از جمله بانک تجارت نیازمند آگاهی از نقش و روش مطلوب تبلیغات جهت بهره گیری از بیشترین سهم بازار می باشند بنابراین دسترسی به اهداف این تحقیق از ابزار این دستیابی میتواند باشد .

 

• تبلیغات مقوله ای است که هدف اصلی آن جلب توجّه مشتری و کسب رضایت او می باشد .اهمیت تبلیغات به عنوان یکی از اجزای آمیخته بازاریابی میتواند نقش بسزایی در جذب مشتری ایفا نماید ولی به علّت هزینه های زیاد آن نیاز به تعیین بهترین ، کم هزینه ترین و اثر بخش ترین شیوه آن می باشد .

 

1-4 زمینه تحقیق

 

موارد ذیل زمینه ساز این تحقیق می باشند:

 

 

• نیازبه آگاهی از نقش و روش مطلوب تبلیغات

 

• نیاز به تعیین بهترین ، کم هزینه ترین و اثر بخش ترین شیوه تبلیغات.

 

1-5 پرسشهای تحقیق

 

سئوال اصلی پژوهشی این تحقیق به شرح زیر است:

 

آیا تبلیغات باعث افزایش جذب مشتریان در استفاده از خدمات الکترونیکی بانک تجارت (ازجمله خدمات موبایل بانک ، تلفنبانک ، اینترنت بانک دستگاه pos فروشگاهی و سیستم دستگاههای خودپردازATM ) شده است

 

سوالات فرعی این پژوهش عبارتنداز :

 

1-آیا تبلیغات تلویزیونی باعث افزایش جذب مشتریان در استفاده از انواع خدمات الکترونیکی بانک تجارت شده است ؟

 

2- آیا تبلیغات رادیویی باعث افزایش افزایش جذب مشتریان در استفاده از انواع خدمات الکترونیکی بانک تجارت شده است ؟

 

1-8-5: تحلیل فضایی………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

 

1-8-6: تحلیل مکانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8

 

 

 

 

 

ث

 

1-8-7: محدوده قانونی شهر………………………………………………………………………………………………………………………………… 9

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                                                    صفحه

 

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

 

2-1: پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 11

 

2-2: انواع فضاهای سبزشهری……………………………………………………………………………………………………………………………… 15

 

2-2-1: فضاهای سبزعمومی………………………………………………………………………………………………………………………………… 15

 

2-2-2: فضاهای سبزنیمه عمومی…………………………………………………………………………………………………………………………. 15

 

2-2-3: فضاهای سبزخیابانی………………………………………………………………………………………………………………………………… 15

 

2-2-4: فضاهای سبزخصوصی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

 

2-3: تقسیم بندی فضاهای سبز…………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

 

2-3-1: پارک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 16

 

2-3-1-1: طبقه بندی پارکها براساس هویت………………………………………………………………………………………………………….. 16

 

2-3-1-2: طبقه بندی پارکها براساس اهمیت، مقیاس و حوزه نفوذ…………………………………………………………………………. 16

 

2-3-1-2-1: انواع پارکهای شهری در مقیاس واحد همسایگی………………………………………………………………………………… 17

 

2-3-1-2-2: پارک شهری در مقیاس محله……………………………………………………………………………………………………………. 17

 

2-3-1-2-3: پارک شهری در مقیاس ناحیه…………………………………………………………………………………………………………… 17

 

2-3-1-2-4: پارک شهری در مقیاس منطقه………………………………………………………………………………………………………….. 17

 

2-3-1-2-5: پارک فراشهری (پارکهای بسیار بزرگ)……………………………………………………………………………………………… 17

 

2-3-2: باغها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 18

 

2-3-3: فضای سبزخطی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 18

 

2-3-3-1: کمربندهای سبز………………………………………………………………………………………………………………………………….. 18

 

2-3-3-2: فضای سبز معابر…………………………………………………………………………………………………………………………………. 18

 

 

 

 

 

ج

 

 فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                       صفحه

 

2-3-3-2-1: میادین……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 18

 

2-3-3-2-2: فضای سبز گذرگاهها………………………………………………………………………………………………………………………. 18

 

2-3-4: فضای سبزعمودی…………………………………………………………………………………………………………………………………… 19

 

2-3-4-1: بام های سبز……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 19

 

2-3-4-2: دیواره های سبز………………………………………………………………………………………………………………………………….. 19

 

2-4: تاریخچه فضای سبزدرجهان…………………………………………………………………………………………………………………………. 20

 

2-5: تاریخچه فضای سبزدرایران………………………………………………………………………………………………………………………….. 22

 

2-6: اهمیت،ضرورت ونقش های فضای سبزشهری……………………………………………………………………………………………….. 24

 

2-6-1: اهمیت فضای سبزدرزندگی شهری…………………………………………………………………………………………………………… 24

 

2-6-2: نقش فضای سبزبراقلیم شهری………………………………………………………………………………………………………………….. 26

 

2-6-3: نقش فضای سبزازبعدشهرسازی……………………………………………………………………………………………………………….. 26

 

2-7: معیارهای برنامه ریزی فضاهای سبزشهری…………………………………………………………………………………………………….. 27

 

2-7-1: سرانه ها واستانداردهای فضای سبزشهری…………………………………………………………………………………………………. 27

 

2-8: معیارهای محیطی فضای سبزشهری………………………………………………………………………………………………………………. 30

 

2-9: معیارهای مکانیابی فضای سبزشهری…………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

2-10: مکان شناسی فضای سبز……………………………………………………………………………………………………………………………. 31

 

2-11: عوامل موثردرطراحی فضای سبز………………………………………………………………………………………………………………… 37

 

2-11-1: نیازهای بیولوژیکی………………………………………………………………………………………………………………………………… 37

 

2-12: اثرات فضاهای سبزدربهبودشرایط محیط زیستی………………………………………………………………………………………….. 38

 

 

2-12-1: اثرات فضای سبزدرکاهش آلودگی صوتی………………………………………………………………………………………………… 39

 

 

 

 

 

چ

 

2-12-2: اثرات تفرجگاهی فضای سبز…………………………………………………………………………………………………………………. 40

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

2-13: ضوابط معماری انواع فضاهای سبزشهری……………………………………………………………………………………………………. 40

 

2-13-1: ضوابط طراحی خطی……………………………………………………………………………………………………………………………. 40

 

2-13-2: ضوابط ایجاد فضاهای سبزبرحسب اقلیم منطقه……………………………………………………………………………………….. 42

 

2-13-3: ضوابط مربوط به آب درفضاهای سبز……………………………………………………………………………………………………… 42

 

2-13-4: ساختمانهاوتأسیسات موردنیاز فضاهای سبزشهری……………………………………………………………………………………. 43

 

فصل سوم: ویژگیهای جغرافیایی شهربندرانزلی……………………………………………………………………………………………….. 47

 

3-1: موقعیت جغرافیایی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 48

 

3-2: توپوگرافی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 49

 

3-3: وجه تسمیه شهرانزلی…………………………………………………………………………………………………………………………………… 49

 

3-4: اقلیم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 50

 

3-4-1: بررسی ایستگاه هواشناسی ناحیه مورد مطالعه……………………………………………………………………………………………. 51

 

3-4-2: بارندگی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 51

 

3-4-3: دما…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 52

 

3-4-4: رطوبت نسبی………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 53

 

3-5: خاک………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 54

 

3-6: منابع آب……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 54

 

3-7: جمعیت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 54

 

3-7-1: بررسی وضعیت خانوارو تغییرات آن………………………………………………………………………………………………………… 55

 

3-7-2: بعدخانوار………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 55

 

3-7-3: میزان رشد وافزایش جمعیت……………………………………………………………………………………………………………………. 57

 

 

 

 

 

ح

 

 فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                        صفحه

 

3-7-4: تراکم جمعیت…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 57

 

3-7-5: مهاجرت………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 57

 

3-7-6: سواد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 58

 

3-8: بررسی ویژگیهای اقتصادی…………………………………………………………………………………………………………………………… 59

 

3-8-1: جمعیت فعال وغیرفعال……………………………………………………………………………………………………………………………. 59

 

3-8-2: جمعیت شاغل برحسب گروههای عمده فعالیت…………………………………………………………………………………………. 59

 

فصل چهارم: یافته های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………. 61

 

4-1: بررسی وضع موجودفضاهای سبزشهر بندرانزلی…………………………………………………………………………………………….. 62

 

4-1-1: پارک بلوارقدس………………………………………………………………………………………………………………………………………. 68

 

4-1-2: پارک پاسداران………………………………………………………………………………………………………………………………………… 69

 

4-1-3: پارک ارامنه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 70

 

4-1-4: پارک کودک……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 71

 

4-1-5: پارک دادگستری……………………………………………………………………………………………………………………………………… 72

 

4-1-6: پارک میان پشته………………………………………………………………………………………………………………………………………. 73

 

4-1-7: پارک سیده آسیه……………………………………………………………………………………………………………………………………… 74

 

4-1-8: پارک 15 خرداد یا پارک کارآموزی…………………………………………………………………………………………………………… 75

 

4-1-9: پارک قایقران…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 76

 

4-1-10: پارک نیمه شعبان…………………………………………………………………………………………………………………………………… 77

 

4-1-11: پارک شهیدطلوعی…………………………………………………………………………………………………………………………………. 78

 

4-2: یافته های میدانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 79

 

 

 

 

 

خ

 

4-2-1: مشخصات عمومی پاسخگویان…………………………………………………………………………………………………………………. 79

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

4-2-1-1: جنسیت پاسخگویان…………………………………………………………………………………………………………………………….. 79

 

4-2-1-2: میزان تحصیلات پاسخگویان………………………………………………………………………………………………………………… 80

 

4-2-1-3: محل سکونت پاسخگویان…………………………………………………………………………………………………………………….. 81

 

4-2-1-4: میزان رضایتمندی پاسخگویان از امکانات پارکهای ناحیه (1) شهر بندر انزلی………………………………………….. 82

 

4-2-1-5: نحوه دسترسی به پارک……………………………………………………………………………………………………………………….. 83

 

4-2-1-6: کاربری های ناسازگار در اطراف پارکها…………………………………………………………………………………………………. 84

 

4-2-1-7: مناسب بودن مکان پارک……………………………………………………………………………………………………………………… 85

 

4-2-1-8: عمده ترین مشکل پارکهای ناحیه (1) شهر انزلی……………………………………………………………………………………. 86

 

4-2-1-9: نحوه مراجعه به پارک………………………………………………………………………………………………………………………….. 87

 

4-2-1-10: میزان مراجعه پاسخگویان به پارک……………………………………………………………………………………………………… 88

 

4-2-1-11: هدف مراجعه کنندگان به پارک………………………………………………………………………………………………………….. 89

 

4-2-1-12: نوع وسیله نقلیه جهت مراجعه به پارک……………………………………………………………………………………………….. 90

 

4-2-1-13: میزان مراجعه اقشار مختلف از پارک………………………………………………………………………………………………….. 91

 

4-2-1-14: وضعیت نظافت پارکها……………………………………………………………………………………………………………………….. 92

 

4-2-1-15: کافی بودن مساحت پارکها…………………………………………………………………………………………………………………. 93

 

4-2-1-16: وضعیت پارکها از نظر پارکینگ…………………………………………………………………………………………………………… 94

 

4-2-1-17: فاصله واحد مسکونی مراجعه کنندگان تا پارک……………………………………………………………………………………. 95

 

4-2-1-18: وضعیت پارکهای ناحیه (1) شهر انزلی از نظر وسایل بازی کودکان………………………………………………………… 96

 

4-2-1-19: وضعیت پارکهای ناحیه (1) از نظر مبلمان…………………………………………………………………………………………… 97

 

4-2-1-20: وضعیت روشنایی پارکهای ناحیه (1)از نظر تأمین امنیت………………………………………………………………………. 98                  

 

 

 

 

 

 

4-2-1-21: امکانات پارکهای ناحیه (1)از نظر ورزش های انفرادی و گروهی………………………………………………………….. 99

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                            صفحه

 

فصل پنجم: جمع بندی، ارزیابی فرضیه ها و پیشنهادات………………………………………………………………………………… 100

 

5-1: جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 101

 

5-2: ارزیابی فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………………………………………… 102

 

5-3: پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 103

 

چکیده

 

با افزایش جمعیت شهرها، واژه فضای سبز و کاربری های فضای سبز شهری مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. از این رو هر چه شهرها بزرگتر می شوند احساس نیاز به وجود فضای سبز چه برای بهره برداری مستقیم شهروندان و چه از نظر نقش پالایش محیط روزبروز بیشتر می شود. اهمیت فضاهای سبز در محیط شهری، تا آن حد است که بعنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع مطرح است و مزایایی چون درمان بیماریهای روحی، محیطی مطلوب برای پرورش کودکان، یکپارچگی اجتماعی، حفظ آسایش و … دارد. ضمن اینکه این فضاها برای عموم مردم در گذران اوقات فراغت، تفریح و مصاحبت با دوستان وگردهمایی های اجتماعی و فرهنگی استفاده می شوند. در این پژوهش فضای سبز شهر بندر انزلی مورد بررسی قرار گرفته است. این شهر با مساحت 9 کیلومتر مربع و جمعیت 116664 نفر براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 در ساحل دریای خزر قرار گرفته و یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در شمال کشور است و براین اساس لازم است که سرانه فضای سبز آن بیشتر از سایر شهرها باشد.

 

واژگان کلیدی : برنامه ریزی شهری، فضای سبز شهری، تحلیل فضایی- مکانی ، بندرانزلی

 

مقدمه

 

پیشرفت فناوری اطلاعات دنیای کنونی که موجب افزایش رسانه های جمعی شده است، انسان امروز را با ازدحام اطلاعاتی مواجه کرده و بر بحرانهای محیطی افزوده است. شهرهای پرجمعیت، ظهور کلان شهرها و محیط های پرتراکم و پر ازدحام زندگی، پیامدهای افزایش جمعیت اند که با توجه به مناسبات و تعریف روابط جدید انسانی در قرن اطلاعات، نوعی زندگی با مشخصه بحرانهای عصبی برای زندگی انسان قرن بیست و یکم رقم زده اند. می توان گفت ازدحام جمعیت و ازدحام اطلاعات بر بحرانهای محیطی افزوده و به طور همزمان، اصلی ترین ویژگی شکل دهنده به پارادایم های زندگی انسان معاصر شده اند و همزمان ضایعات جسمی و روانی بسیاری را برای انسان به وجود آورده، بنابراین از میان عوامل متعدد تأثیرگذار و پدید آورنده بحران محیطی، سه عامل تراکم جمعیتی، ازدحام اطلاعاتی و بحرانهای زیست محیطی به خصوص فقدان ارتباط انسان با طبیعت نوعی بحران عصبی و روانی برای انسان معاصر آفریده و این بحران عصبی بر پیامدهای نامطلوب تأثیر مستقیم داشته است.

 

بی توجهی به طبیعت در دنیا، پس از انقلاب صنعتی، در تمامی کشورها با پیشینه های تمدن گوناگون، رخ داد. بطوریکه تخریب آن با سرعت زیاد، تاکنون پیامدها و هزینه های بسیاری همراه داشته است. برخی از این پیامدها به صورت فراگیر شامل همه انسانها شده( مثل تخریب لایه اُزُن و …) و برخی دیگر در مناطقی مشخص رخ داده است (مثل بی توجهی به اهمیت حضور طبیعت در ساختار شهرها و کلان شهرها). آثار تخریب طبیعت همراه ازدحام جمعیتی و ازدحام اطلاعاتی عصر حاضر (عصر اطلاعات) پیامدهای جسمی، روانی و اجتماعی بسیار زیاد و با هزینه های گزاف برای انسان به وجود آورده و موجب شده تا بسیاری از کشورها به تدریج به تدوین برنامه هایی برای بازنگری و بازیابی طبیعت بپردازند. بیست سال پیش انقلاب محیط زیست تنها یک دل مشغولی بود… امروز یک جنبش جهانی است… و محیط زیست جهانی در دستورکار دنیا اولویت پیدا کرده … چه غیرمتحمل و چه مسرت بخش که علاقه به حفظ زمین جای عزم به نابودی آن را گرفته باشد. لذا وظیفه جدیدی پیش روی ماست- درک شیوه کار جهان و تنظیم رفتار خویش در واکنش به این آگاهی، حفظ زمین، سبز کردن و التیام آن( مک هارگ، 1991، دیباچه). در طراحی شهرهای امروز تلاش می شود تا طبیعت در قالب پارک های شهری به محیط زندگی متجلی شود اما این موضوع نتوانسته به نیازهای روانی انسان پاسخ کاملی بدهد. زیرا در طول تاریخ، انسان با طبیعت به عنوان سرچشمه و مادر خویش ارتباطی مستقیم و بی واسطه و سهل و مداوم داشته، که این پیوند در دوران صنعت و با چیره شده ماشین سخت ناتوان شده، در این دوران با محصور و زندانی شدن انسان در بین ساخته ها و مصنوعات خویش، به ظاهر در بسیاری موارد نیازی به نگهداری پیوند خویش با طبیعت احساس نمی کند. شهر انزلی ازجمله شهرهایی است که در پی افزایش جمعیت و گسترش فیزیکی، مکان و تعداد فضای سبز آن نسبت به گذشته تغییر زیادی ننموده است درواقع با گسترش جمعیت افزایش فضای سبز صورت نگرفته است و به همین جهت سرانه فضای سبز مردم شهر انزلی با سرانه استاندارد فاصله دارد.

 

1-1: بیان مسئله

 

جمعیت شهری ایران در طی دهه های اخیر به خاطر عامل مهاجرت،رشد طبیعی، تبدیل روستا به شهر و الحاق تعداد زیادی روستا به شهر افزایش فراوانی یافته است . این افزایش، باعث تغییراتی در ساختار و همچنین بافت شهرهاگردیده است، به طوری كه جمعیت مهاجر در حاشیه شهرها اسكان یافته اند و این امر باعث افت كاركردهای شهری شده است، به گونه ای كه این جمعیت مازاد نیاز به خدمات متعدد شهری دارند و شهرها عمدتاً توان پاسخگویی به آنها را ندارند.

 

شهر انزلی دومین شهر استان گیلان از لحاظ میزان جمعیت ، بعد از شهر رشت است که تراکم بالای جمعیت در انزلی ، کاستی ها و نواقص بسیاری در جهت بهره مندی از فواید فضای سبز را برای ساکنان آن مواجه ساخته است که این مساله در خصوص پارک های درون شهری کاملا محسوس می باشد. عدم برخورداری محلات مختلف شهری از پارک های درون شهری و همچنین توزیع نامناسب این کاربری در سطح شهر انزلی ، اهمیت و ضرورت تحقیق را در این عرصه آشکار ساخته است. عنوان تحقیق تحلیل فضایی- مکانی فضای سبز شهری در شهر انزلی مطالعه موردی بوستانهای ناحیه (1) می باشد. جمعیت شهر مورد مطالعه نسبت به دهه های قبل در حال افزایش است و بر اساس آخرین سرشماری عمومی نفوس مسکن 1390، جمعیت شهر انزلی 116664 نفر بوده است که این افزایش جمعیت منجر به توسعه فیزیکی شهری و توزیع جغرافیایی نامناسب کاربری های شهری از جمله کاربری فضای سبز شده که مکان یابی این نوع از کاربری های شهری را با مشکل مواجه ساخته است. استانداردهای سرانه فضای سبز در جهان (25-20 مترمربع) می باشد و سرانه تعیین شده توسط وزارت مسکن و شهرسازی در شهرهای ایران (12-7 مترمربع) است. درصورتیکه سرانه فضای سبز شهری در بندر انزلی کمتر از 4 مترمربع برای هر نفرمی باشد. در این تحقیق سعی بر آن است که با ارزیابی ، به کیفیت و کمیت آن در سطح شهر از نظر موقعیت مکانی و تناسب و همجواری با سایر کاربری ها مطابق با معیارهای مکانیابی پرداخته شود و با روشن ساختن نقاط قوت و ضعف پارک های درون شهری بتوانیم گامی مفید در جهت ارائه پیشنهاداتی معقول و مناسب کاربری فضای سبز در سطح شهر برداریم.

 

1-2: اهداف تحقیق

 

 

• هدف اصلی تحقیق تحلیل فضایی – مکانی فضای سبز شهری در شهر انزلی است.

 

اهداف فرعی تحقیق عبارتند از :

 

 

• شناسایی فضای سبز در شهر انزلی

 

• تبیین پراکندگی فضای سبز در شهر انزلی

 

• تبیین کارکردهای فضای سبز در شهر انزلی

 

2-2- دانش… 8

 

2-2-1- تعاریف دانش… 8

 

2-2-2- انواع دانش… 12

 

2-3- نگرش… 13

 

2-3-1- تعریف نگرش… 13

 

2-3-2- اهمیت نگرش… 14

 

2-3-3- عناصر تشکیل دهنده و ویژگی­های نگرش… 15

 

2-3-4- کاربردهای نگرش… 16

 

2-3-5- سنجش نگرش… 17

 

2-4- کشاورزی پایدار. 17

 

2-4-1- علل پیدایش اندیشه کشاورزی پایدار. 19

 

2-4-2- ظهور کشاورزی پایدار. 20

 

2-4-3- اهداف کشاورزی پایدار. 21

 

2-4-4- فن­آوریهای کشاورزی پایدار. 23

 

2-4-4-1- جنگل – زراعی.. 23

 

2-4-4-2- تلفیق دام و گیاه 24

 

2-4-4-3- مالچ.. 24

 

2-4-4-4- كنترل علف­های هرز. 24

 

2-4-4-4-1-گیاهان رقیب.. 24

 

2-4-4-4-2- گیاهان اللوپاتیك… 25

 

2-4-4-5-كنترل بیولوژیك… 25

 

2-4-4-6- چندكشتی.. 25

 

2-4-4-7- شخم. 25

 

2-4-4-7-1- کم خاکورزی.. 26

 

2-4-4-7-2- بی خاکورزی.. 26

 

2-4-4-8- تناوب.. 26

 

2-4-5- انواع نظام­های کشاورزی پایدار. 27

 

2-4-5-1-كشاورزی ارگانیك… 27

 

2-4-5-2-كشاورزی پایدار كم نهاده(LISA) 28

 

2-4-5-3-كشاورزی آلترناتیو. 28

 

2-4-5-4-كشاورزی بیودینامیك… 28

 

2-4-5-5-كشاورزی سنتی.. 28

 

2-4-5-6-كشاورزی تجاری (صنعتی) 29

 

2-4-6- معیارها و عناصر کشاورزی پایدار. 29

 

2-4-7- زمینه­های دستیابی به پایداری در نظام تولید کشاورزی.. 30

 

2-4-8- موانع و مشکلات دستیابی به کشاورزی پایدار. 30

 

2-5- پیشینه تحقیق. 31

 

فصل سوم………….. 39

 

3-1- مقدمه. 40

 

3-2- موقعیت جغرافیایی استان گیلان. 40

 

3-2-1- شهرستان تالش… 40

 

3-3- روش تحقیق. 40

 

3-4-جامعه آماری.. 41

 

3-5- روش نمونه­گیری.. 41

 

3-6- ابزار گردآوری داده­ها 41

 

3-7-روایی و پایایی ابزار اندازه­گیری.. 42

 

3-7-1- روایی(اعتبار) 42

 

3-7-2- پایایی.. 43

 

3-8- متغیرهای تحقیق. 43

 

3-8-1- متغیرهای مستقل. 43

 

3-8-1-1- ویژگی­های فردی.. 43

 

3-8-1-2- ویژگی­های نظام زراعی.. 43

 

3-8-1-3- ویژگی­های اقتصادی.. 43

 

 

3-8-2- متغیرهای وابسته. 44

 

3-9-فرضیه­های پژوهش… 44

 

3-10- روش­های آماری و تجزیه و تحلیل داده­ها 44

 

3-10-1-آمار توصیفی.. 44

 

3-10-2-آمار استنباطی.. 45

 

فصل چهارم……… 46

 

4-1-مقدمه. 47

 

4-2- یافته­های توصیفی.. 47

 

4-2-1- ویژگی­های فردی.. 47

 

4-2-2- ویژگی­های نظام زراعی.. 49

 

4-2-3- ویژگی­های اقتصادی.. 50

 

4-2-4- دانش کشاورزی پایدار. 52

 

4-2-5- سنجش نگرش شالی­کاران در زمینه کشاورزی پایدار. 54

 

4-3-یافته­های استنباطی.. 56

 

4-3-1- بررسی روابط بین متغیرها 56

 

4-3-2- بررسی روابط بین متغیرهای پیش بین با متغیر وابسته. 58

 

فصل پنجم………..60

 

5-1- مرور کلی بر تحقیق. 61

 

5-1-1- خلاصه. 61

 

5-1-2- آمار توصیفی.. 61

 

5-1-3- آمار استنباطی.. 61

 

5-2- نتیجه گیری.. 61

 

5-3- بحث در مورد نتایج.. 61

 

5-4- پیشنهادات.. 63

 

5-4-1- پیشنهادات پژوهش حاضر. 63

 

5-4-2- پیشنهادات پژوهش آینده 63

 

منابع و ماخذ. 65

 

پرسش­نامه ………73

 

1-1-    مقدمه

 

پیشرفت‏‌های کشاورزی در قرن بیستم، نمایانگر تلاش چندین نسل از کشاورزان، پژوهشگران و سیاست‏‌گذاران برای دستیابی به امنیت غذایی بوده است. نتیجه‏‌ی این تلاش‏ها موجب افزایش قابل‏توجه عملکرد جهانی گیاهان زراعی و باغی شد. اما از سوی دیگر، همین پیشرفت پیامدهای نامطلوبی را از نظر بوم‏‌شناختی، اجتماعی و اقتصادی به دنبال داشت که از آن جمله می‏توان به فرسایش، شورشدن، اسیدی شدن و زوال کمّی و کیفی خاک، آلودگی منابع آبی به مواد شیمیایی کشاورزی، جنگل‏‌زدایی، زوال ساختارهای اجتماعی و تضعیف قدرت اقتصادی جوامع سنتی اشاره کرد. اکنون باب جدیدی از نگرانی‏ها و چالش‏‌ها در مورد امنیت غذایی جهان شکل گرفته­است که غلبه بر آنها راهكارهایی موثرتر را می‏طلبد. مشكلی كه امروزه نمود یافته، نتیجه‏‏ی نگرش‌‏های كوتاه مدت و خوش‏بینانه‏‌ی بشر در دهه­‏‌های گذشته است (کامکار، 1387).

 

پایداری واحدهای بهره­برداری کشاورزی از جمله موضوعات جدی است که در سالیان اخیر توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. بررسی میزان دانش کشاورزان در مورد کشاورزی پایدار[1] یک عامل تعیین­کننده در پایداری واحد­های تولید کشاورزی می­باشد. صاحب­نظران بر این اعتقادند که بهره­گیری از روش­های مطرح شده در کشاورزی پایدار در گرو دانش[2]، شناخت و آگاهی کشاورز از این روش­­ها و اثرات آن بر واحد بهره­برداری خود است. کشاورزی پایدار با منابع انسانی دانا به اصول و عملیات پایداری و توانا در کاربست آن نیاز­مند است (داودی و مقصودی، 1389).

 

در ایران نیز چند سالی است که موضوع کشاورزی پایدار و توسعه آن مورد توجه محافل علمی و اجرایی قرار گرفته است. با مطرح شدن مفهوم توسعه پایدار[3]، نگرش­های مثبت نسبت به این مقوله وسعت بیشتری یافته و در برنامه­های توسعه مورد توجه قرار گرفته است (علیپور و همکاران، 1387). تصمیم کشاورزان به پذیرش عملیات کشاورزی پایدار متاثر از عوامل مختلفی است که یکی از این عوامل نگرش آنان می­باشد. لذا، در طراحی برنامه­های جدید کشاورزی – زیست محیطی، متخصصان باید در کنار سایر عوامل تاثیر­گذار، به پیچیدگی نگرش کشاورزان توجه نمایند (انستروم و همکاران[4]، 2009). هدف از انجام این پژوهش بررسی دانش و بینش شالی­کاران پیرامون کشاورزی پایدار می­باشد.

 

1-2-    بیان مساله

 

در تحقیقات پایداری صورت گرفته بر ابعاد مختلفی تاکید شده، که بیشتر به مسائل بوم­شناختی و شاخص­های پایداری اشاره شده­است و کمتر به مسایلی مانند جنبه­های رفتاری و علل بروز رفتارهایی که در جهت پایداری است، اشاره شده است. در این راستا ارزیابی میزان دانش بهره­برداران از اصول پایداری و شناخت عوامل موثر بر دانش بهره­برداران برای برنامه­ریزان و سیاست­گذاران به­منظور تدوین برنامه­های تکمیلی در راستای توسعه منابع انسانی لازم و ضروری است (داودی و مقصودی، 1389).

 

ارتقاء دانش فنی کشاورزان در کنار حضور سایر عوامل و امکانات تولید موجب می­گردد که آنها با بهره­گیری مناسب و بجا از تکنولوژی، به یک سطح مطلوب و معقول در روند تولید، دست پیدا کنند. تنها با ایجاد تغییرات مطلوب در کشاورزان به عنوان یگانه واحد­های متفکر تولید­کننده در بخش کشاورزی می­توان انتظار داشت که در نظام تولیدات کشاورزی تغییر مناسب ایجاد گردد و این تغییری است که قادر خواهد بود نظام کشاورزی را به توسعه پایدار رهنمون سازد. مطالعات و پژوهش­های قابل توجهی در دنیا در زمینه کشاورزی پایدار صورت گرفته که هدف اکثر آنها یافتن نکاتی است که به پایداری منجر شده و یا حذف پیشنهاد­هایی بوده که در خلاف پایداری بوده است. اما در این مطالعات کمتر به جنبه­های رفتاری کشاورزان و عوامل موثر بر بروز یا عدم بروز رفتارهایی که به پایداری منجر می­شوند، توجه شده است. اینکه میزان دانش کشاورزان در زمینه کشاورزی پایدار، درچه سطحی است؟ آیا بین دانش کشاورزان در زمینه پایداری و رعایت فعالیت­های پایداری توسط آنان رابطه­ای وجود دارد؟ چه عواملی می­توانند بر میزان دانش کشاورزان تاثیر­گذار باشند؟ این عوامل با دانش کشاورزان چه رابطه­ای دارند؟

 

1-3-    اهمیت و ضرورت تحقیق

 

با توجه به اهمیت تحقق و پیاده سازی کامل کشاورزی پایدار در کشور، اطلاع از ابعاد مختلف سطح دانش و بینش بهره­برداران واحدهای شالیکاری، اساس و مبنای برنامه ریزی­ها و سیاست­گذاری­های کلان را تشکیل می دهد. لذا با توجه آن که تا کنون تحقیق جامعی در خصوص سنجش دانش و بینش کشاورزی­ پایدار در بین شالی­کاران غرب استان گیلان صورت نگرفته، نتایج این پژوهش می­تواند برای مدیران اجرایی سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان بسیار کارساز و مفید واقع شود تا با استفاده از راهکارهای شناخته شده به تقویت سطح بینش و دانش کشاورزی پایدار شالی­کاران منطقه پرداخته و در نتیجه هر چه بیشتر به اهداف کشاورزی پایدار دست یابند.

 

1-4-    اهداف تحقیق

 

هدف کلی از اجرای این پژوهش، بررسی دانش و بینش شالی­کاران شهرستان تالش پیرامون کشاورزی پایدار می­باشد. بر این اساس اهداف اختصاصی مورد نظر در این تحقیق عبارت­اند از:

 

 

1. بررسی ویژگی های فردی و حرفه­ای شالی­کاران شهرستان تالش.

 

1. بررسی ویژگی اقتصادی – اجتماعی شالی­کاران شهرستان تالش.

 

1. شناسایی مهم­ترین عوامل تاثیر گذار بر بینش و دانش شالی­کاران در خصوص کشاورزی پایدار

 

2ـ1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 13

 

2ـ2 تاریخچه مراکز اقامتی در ایران و جهان …………………………………………………………………………………………….. 13

 

2ـ3طبقه بندی واحدهای اقامتی ……………………………………………………………………………………………………………….. 14

 

2ـ4 انواع تأسیسات اقامتی ………………………………………………………………………………………………………………………. 15

 

2ـ4ـ1 هتل ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 15

 

2ـ4ـ1ـ1 انواع هتل ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

 

2ـ4ـ1ـ2 هتل آپارتمان ……………………………………………………………………………………………………………………………… 16

 

2ـ4ـ1ـ3 هتل های فرودگاهی ………………………………………………………………………………………………………………….. 16

 

2ـ4ـ1ـ4 هتل­های بیرون شهری ……………………………………………………………………………………………………………….. 16

 

2ـ4ـ2 اتاق و صبحانه ……………………………………………………………………………………………………………………………… 16

 

2ـ4ـ3 متل ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 16

 

2ـ4ـ4 مسافرخانه …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 17

 

2ـ4ـ5 زائرسرا ……………………………………………………………………………………………………. 17

 

2ـ4ـ6 اتاق و خانه­های اجاره­ای ……………………………………………………………………………… 17

 

2ـ4ـ7 پلاژ ……………………………………………………………………………………………………….. 17

 

2ـ4ـ8 مجموعه­های مشارکتی زمانی …………………………………………………………………………. 17

 

2ـ4ـ9 کاروان …………………………………………………………………………………………………….. 18

 

2ـ4ـ10 مراکز تفریحی …………………………………………………………………………………………. 18

 

2ـ4ـ11 خانه­های روستایی ……………………………………………………………………………………. 18

 

2ـ4ـ12 کمپینگ …………………………………………………………………………………………………. 18

 

2ـ4ـ13 واحدهای اقامتی سازمانی …………………………………………………………………………… 19

 

2ـ5 تعریف برنامه­ریزی ………………………………………………………………………………………… 19

 

2ـ6 سابقه برنامه ریزی …………………………………………………………………………………………. 19

 

2ـ7 ماهیت برنامه ریزی ……………………………………………………………………………………….. 20

 

2ـ8 اجزاء برنامه ریزی …………………………………………………………………………………………. 20

 

2ـ9 برنامه ریزی اوقات فراغت ………………………………………………………………………………. 21

 

2ـ10 برنامه­ریزی گردشگری ………………………………………………………………………………….. 21

 

2ـ11 اهمیت برنامه­ریزی جهانگری ………………………………………………………………………….. 21

 

2ـ12 انواع برنامه ریزی جهانگری …………………………………………………………………………… 22

 

2ـ13 انواع برنامه­ریزی بخش عمومی ……………………………………………………………………….. 22

 

2ـ13ـ1 برنامه­ریزی ملی ……………………………………………………………………………………….. 22

 

2ـ13ـ2 برنامه­ریزی محلی …………………………………………………………………………………….. 23

 

2ـ15 تاریخچه گردشگری …………………………………………………………………………………….. 23

 

2ـ15ـ1 عهد باستان …………………………………………………………………………………………….. 23

 

2ـ15ـ2 قرون وسطی …………………………………………………………………………………………… 24

 

2ـ15ـ3 رنسانس ………………………………………………………………………………………………… 25

 

2ـ15ـ4 انقلاب صنعتی ………………………………………………………………………………………… 25

 

2ـ15ـ5 جهانگردی نوین ………………………………………………………………………………………. 26

 

2ـ16 سابقه گردشگری درایران ………………………………………………………………………………. 26

 

2ـ17 ایجاد تشکیلات توریستی درایران ……………………………………………………………………. 27

 

2ـ18 تعاریف جهانگردی ……………………………………………………………………………………… 28

 

2ـ19 گونه­شناسی گردشگری …………………………………………………………………………………. 28

 

2ـ19ـ1 گردشگری قومی ……………………………………………………………………………………… 28

 

2ـ19ـ2 گردشگری هنری ……………………………………………………………………………………… 28

 

2ـ19ـ3 گردشگری تاریخی …………………………………………………………………………………… 28

 

2ـ19ـ4 گردشگری طبیعت گرا ………………………………………………………………………………. 28

 

2ـ19ـ5 گردشگری تفریحی …………………………………………………………………………………… 28

 

2ـ19ـ6 گردشگری کاری ……………………………………………………………………………………… 28

 

2ـ20 انواع گردشگری…………………………………………………………………………………………… 28

 

2ـ20ـ1 انواع گردشگری از نظر مکان و مقصد …………………………………………………………… 28

 

2ـ20ـ2 انواع گردشگری از نظر موضوع ……………………………………………………………………. 29

 

2ـ20ـ2ـ1 گردشگری دریایی …………………………………………………………………………………. 30

 

2ـ20ـ2ـ2 گردشگری فرهنگی ……………………………………………………………………………….. 32

 

 

2ـ20ـ2ـ3 گردشگری بهداشتی (سلامت و معالجه)………………………………………………………. 33

 

2ـ20ـ2ـ4 گردشگری زیست محیطی ………………………………………………………………………. 34

 

2ـ20ـ2ـ5 گردشگری کشاورزی …………………………………………………………………………….. 34

 

2ـ20ـ2ـ6 گردشگری تجاری …………………………………………………………………………………. 35

 

2ـ20ـ2ـ7 گردشگری الکترونیک …………………………………………………………………………….. 36

 

2ـ21 رئالیسم …………………………………………………………………………………………………….. 39

 

2-21-1-1- تعریف رئالیسم …………………………………………………………………………………. 39

 

2-21-1-2 -اصول فلسفه رئالیسم …………………………………………………………………………… 39

 

2-21-1-3- فرهنگنامه شریعتی و رئالیسم ………………………………………………………………… 39

 

2ـ21ـ2 پسامدرن و گردشگری ………………………………………………………………………………. 40

 

2ـ21ـ2ـ1 پیشینه پسامدرنیته ………………………………………………………………………………….. 40

 

2ـ21ـ2ـ2 پسامدرنتیه …………………………………………………………………………………………… 40

 

2ـ21ـ2ـ3 گردشگری پسامدرن ………………………………………………………………………………. 40

 

 فصل سوم: وضعیت جغرافیایی

 

3-1- ویژگیهای طبیعی رامسر ………………………………………………………………………………… 43

 

3-1-1-موقعیت جغرافیایی رامسر …………………………………………………………………………… 43

 

3-1-2-اقلیم ……………………………………………………………………………………………………… 45

 

3-1-2-1-بارندگی ……………………………………………………………………………………………… 45

 

3-1-2-2-دما ……………………………………………………………………………………………………. 46

 

3-1-2-3-بررسی مشخصات باد ……………………………………………………………………………. 47

 

3-1-3-زمین شناسی…………………………………………………………………………………………….. 48

 

3-1-3-1-گسل البرز …………………………………………………………………………………………… 49

 

3-1-3-2-خاک منطقه مورد مطالعه ………………………………………………………………………… 49

 

3-1-4-پوشش گیاهی ………………………………………………………………………………………….. 49

 

3-1-5-کوههای رامسر ………………………………………………………………………………………… 50

 

3-1-6-رودهای رامسر ………………………………………………………………………………………… 50

 

3-2-ویژگیهای انسانی …………………………………………………………………………………………. 50

 

3-2-1-مذهب …………………………………………………………………………………………………… 50

 

3-2-2-زبان ……………………………………………………………………………………………………… 50

 

3-2-3-اشتغال …………………………………………………………………………………………………… 51

 

 

 

 

 

ح

 

3-2-4-ویژگیهای جمعیتی ……………………………………………………………………………………. 51

 

3-2-4-1-تعداد جمعیت ……………………………………………………………………………………… 51

 

3-2-4-2-ساخت جنسی جمعیت شهری …………………………………………………………………. 52

 

 

 

 

 

خ

 

3-2-4-3-تعداد خانوار در شهرستان رامسر ………………………………………………………………. 52

 

3-2-4-4-ساخت جنسی جمعیت روستایی ………………………………………………………………. 53

 

فصل چهارم: یافته های تحقیق

 

4-1- روند شکل گیری مراکز اقامتی در شهرستان رامسر ………………………………………………. 56

 

4-2- یافته های توصیفی تحقیق ……………………………………………………………………………… 62

 

4-3 – خانه های اجاره ای…………………………………………………………………………………….. 63

 

4-4 – تحلیل داده های استخراج شده از پرسشنامه………………………………………………………. 66

 

4-4- 1- جنسیت ……………………………………………………………………………………………….. 66

 

4-4-2- سن………………………………………………………………………………………………………. 67

 

4-4-3 – میزان تحصیلات…………………………………………………………………………………….. 68

 

4-4-4 – شغل …………………………………………………………………………………………………… 69

 

4-4-5- محل زندگی …………………………………………………………………………………………. 70

 

4-4- 6 – علت گردشگر پذیری بالای شهر رامسر………………………………………………………. 71

 

4-4-7 – سهولت دسترسی……………………………………………………………………………………. 72

 

4-4-8- توسعه مراکز اقامتی…………………………………………………………………………………… 73

 

4-4-9- کیفیت مراکز اقامتی و نقش آن در گردشگری………………………………………………….. 74

 

4-4-10- مشکل عمده گردشگری رامسر ………………………………………………………………….. 75

 

4-4-11- تاثیر مکان مناسب یک مرکز اقامتی در جذب گردشگر…………………………………….. 76

 

4-4-12- میزان توجه به کیفیت خدمات در مراکز اقامتی ……………………………………………… 78

 

4-4-13- مسافرین ورودی به رامسر ………………………………………………………………………. 78

 

4-4-14-تاثیر خانه های اجاره ای در کاهش میزان مراجعه به هتلها و سایر مراکز ……………….. 79

 

4-4-15- ضعف عمده و اساسی مراکز اقامتی شهر رامسر …………………………………………….. 80

 

4-4-16- سهم مراکز اقامتی از گردشگران ورودی به رامسر ………………………………………….. 81

 

4-4-17- سطح کیفی خدمات مراکز اقامتی ……………………………………………………………….. 82

 

4-4-18- افزایش ظرفیت مراکز اقامتی …………………………………………………………………….. 83

 

4-4-19-جلوگیری از روند رو به کاهش میزان گردشگر ورودی به شهر رامسر ………………….. 84

 

4-4-20- رفع مشکل گردشگری فصلی …………………………………………………………………… 85

 

فصل پنجم: نتیجه گیری ، ارزیابی فرضیه ها و ارائه راهکارها و پیشنهادها

 

5-1-نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………. 87

 

5-2-ارزیابی فرضیات ………………………………………………………………………………………… 90

 

5-3-ارائه راهکارها و پیشنهاد ها   …………………………………………………………………………. 91

 

منابع ………………………………………………………………………………………………………………… 92

 

پیوست……………………………………………………………………………………………………………… 95

 

چکیده

 

مراکز اقامتی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین بخش های صنعت جهانگردی همواره به عنوان ابزاری کار آمد درجهت توسعه وارتقاء گردشگری یک کشور ودرمقیاسی کوچکتر یک شهر محسوب می شوند.استان مازندران باتوجه به دارا بودن جاذبه های طبیعی و فرهنگی قابل توجه، پیوسته مورد توجه گردشگران بوده که در این میان شهرستان رامسر با داشتن پتانسیل های گردشگری متعدد در کانون توجه گردشگران داخلی وخارجی قرار دارد . این تحقیق با استفاده ازروش توصیفی-تحلیلی و استفاده ازمنابع کتابخانه ای وبازدیدمیدانی و همچنین بهره گیری ازابزارپرسشنامه ، جدول، نمودار، نقشه،بانکهای اطلاعاتی ومصاحبه داده های مختلف را جمع آوری نموده وسپس به صورت کمی وکیفی مورد تحلیل قرار داده است.نتایج حاصل از تحقیقات نشان می دهدکه شهرستان رامسر در مجموع دارای 21 واحد اقامتی فعال تحت عنوان هتل،متل وهتل آپارتمان بوده که روی هم رفته ظرفیتی معادل2846تخت رادر یک شبانه روز دارا می باشند.

 

از این تعدادمرکزاقامتی4واحد درمجاورت بادریا،12واحددرمناطق شهری،3مورد دربیرون شهرو2واحد اقامتی هم درییلاقات رامسرقراردارند. اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه ها نیز گویای این موضوع می باشند که اکثر پاسخ دهندگان سهم خانه های اجاره ای رادر کاهش میزان مراجعه به هتل ها وسایر مراکز اقامتی زیاد دانسته و91درصد، این خانه هارا دارای بیشترین سهم از گردشگران وارد شده به رامسر قلمداد کرده اند ، همچنین 33درصد از پاسخ دهندگان به پرسشنامه،توسعه مراکز اقامتی رادر مناطق ساحلی،29 درصد درمناطق جنگلی،21درصد درمناطق شهری و17درصد درمناطق روستایی مناسب دانسته اند.

 

واژگان کلیدی؛تحلیل جغرافیایی،مراکزاقامتی،گردشگری، برنامه ریزی،شهرستان رامسر

 

مقدمه

 

صنعت مسافرت وجهانگردی به عنوان بزرگترین ومتنوع ترین صنعت دنیا به حساب آمده وبسیاری از کشورها،این صنعت پویا رابه عنوان منبع اصلی درآمد،اشتغال زایی،رشدبخش خصوصی وتوسعه ساختار زیربنایی خودمی دانند. این صنعت شامل بخشهای مختلفی نظیرحمل ونقل،اقامت وپذیرایی بوده که هریک دارای زیر مجموعه های مرتبط باخود می باشند.خدمات اقامتی نیز اصطلاحی است برای تهیه تسهیلات خواب و استراحت،با محوریت تجاری که درصنعت گردشگری و مهمان یاری به کار می رود. لازم به ذکر است بسیاری از نویسندگان کتب گردشگری بر این موضوع تأکید کرده اند که خدمات اسکان و پذیرایی درصنعت گردشگری یکی از پیچیده ترین و پویاترین بخش های این صنعت قلمداد شده و قدر مسلم اینکه، گردشگر با هر انگیزه ای به هرجاکه سفرکند به محلی برای خواب، استراحت وخوراک نیازدارد، لذا خدمات اقامتی گردشگران شامل مجموعه ای ازتشکیلات خوابگاهی می شود که امکان دارد به صورت استراحتگاه های مجلل باشد یافقط به یک تخت خواب معمولی و صبحانه ساده محدود شود. علاوه بر آن میزان تسهیلات وخدمات هتل ها ومیهمان پذیرها بازتابی از نیازها وسلیقه های مختلف مسافران ومیزان پویایی این بازار است.

 

از آنجایی که این گونه تأسیسات عامل موثری برای تقویت جهانگردی بین المللی محسوب می شود اهمیت دادن بدان هابایستی مورد توجه دولتها وبرنامه ریزان گردشگری قرار گیرد. با توجه به این موضوع ونقش کلیدی مراکزاقامتی درصنعت گردشگری،توسعه وگسترش انواع مختلف این قبیل تسهیلات،مستلزم تحلیل جامع ازوضعیت جغرافیایی مراکز موردنظروسایرعوامل تأثیرگذاربرآنها می باشد.برای دستیابی به موفقیت درمدیریت و توسعه تسهیلات اقامتی گردشگران، برنامه ریزی جهانگردی درتمام سطوح ضروری است. تجربه جهانگردی دردنیانشان داده است که روش برنامه ریزی شده برای توسعه جهانگردی می تواندبدون ایجاد مشکلاتی مهم فوایدی به همراه آورد و بازارهای جهانی رضایت بخش راحفظ کند. افزون برآن اشکال گوناگون توسعه جهت احراز موفقیت نیازبه تطبیق وسازگاری بامحیط وهمچنین حفظ روابط متقابل با اجزای سازنده اش دارد که هردومورد فوق نیز مستلزم لحاظ کردن امربرنامه ریزی است.

 

با توجه به شرایط شهرستان رامسردر زمینه گردشگری، این تحقیق در نظر دارد ضمن تحلیل جغرافیایی مراکز اقامتی اعم از هتل، متل، هتل آپارتمان ومنازل استیجاری موجود در شهرستان را مسرو شناسایی قابلیت ها و ظرفیت های آنها، نقش این مراکز در برنامه ریزی گردشگری این شهررا موردبررسی قرار دهد.

 

 

 

 

 

فصل اول:     کلیات تحقیق

 

ـ1 بیان مسأله تحقیق

 

گردشگری پدیده­ای است کهن که از دیرزمان در جوامع انسانی وجود داشته و به تدریج طی مراحل تاریخی مختلف به موضع فنی، اقتصادی و اجتماعی کنونی خود رسیده است. تردیدی نیست که همه کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ در پی بهره­گیری از مزایای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و به ویژه دریافت سهم بیشتری از درآمد و بالابردن سطح اشتغال ناشی از بهینه­سازی این صنعت خدماتی در کشورهای متبوع خود هستند.

 

اهمیت گردشگری خصوصاً در کشورهای جهان سوم که اغلب دارای جاذبه­های طبیعی فراوانی نیز هستند تا بدانجاست که به عنوان صنعتی نجات­بخش برای اینگونه کشورها محسوب می­شود و دولتها همواره به دنبال اتخاذ سیاست­هایی درجهت توسعه این صنعت می­باشند که از ابعاد گوناگون حائز اهمیت است. این صنعت شامل بخش­های مختلفی نظیر خدمات حمل ونقل ، ساختار زیربنایی، تأسیسات اقامتی و پذیرایی و… می­باشد که هر یک در ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر قرار دارند. تأسیسات اقامتی به عنوان بخش مهم ومحوری در صنعت گردشگری محسوب شده که شامل هتل­ها،متل ها،هتل آپارتمان ها،مهمانسراها، کمپها، کلبه­های کوهستانی، پلاژهای ساحلی، اردوگاه­ها، پانسیون­ها، زائرسراها و ساختمان­های مدارس به هنگام تحصیلات می­باشد. در گذشته ایجاد اینگونه تأسیسات به علت کمبود یا فقدان جهانگردی در سطح محدودی انجام می­گرفت به گونه­ای که مسافران اغلب زائر بوده و برای استراحت و غذا به مکانهای عمومی نظیر کاروانسراهای بین راهی و اماکن مقدسه مراجعه می­کردند.

 

روم باستان نیز هنگامی که به اوج خود رسیده بود تعداد زیادی مسافرخانه در مسیر راه­های عمومی ایجاد کرد. بعدها مهمانپذیرهایی که جنبه­ی بازرگانی داشتند در سده پانزدهم در اوپا بوجود آمدند. نخستین این مهمانپذیرها با نام (تخت خواب، صبحانه) بوجود آمدند که افراد در خانه­های شخصی با قیمت اندک از مسافران پذیرایی می­کردند.

 

صنعت هتلداری نوین پیشرفت خود را مدیون کشورهای اروپایی به ویژه کشور سوئیس است. در این کشور صنعت هتلداری در ساختمان­های کوچک و محقر انواع خدمات و سرویس­ها را به مشتریان عرضه می­کرد. تکامل این صنعت در آمریکا با گشایش (سیتی هتل) نیویورک در سال 1794 میلادی آغاز و این نخستین ساختمانی بود که به ارائه خدمات مربوط به هتلداری پرداخت.(رنجبران،1388،ص58)

 

در ایران نخستین هتل­های توریستی برطبق استانداردهای بین­المللی حدود یک قرن پیش علاوه برپایتخت در سواحل دریای مازندران نیز ساخته شدند که در حال حاضر به فعالیت خود با کیفیتی بسیار پایین­تر از گذشته ادامه میدهند. از دیگر مراکز اقامتی اولیه مدرن پایتخت می­توان به هتل آبعلی تهران اشاره کرد که به عنوان نخستین مهمانسرای سبک مدرن ایران شناخته می­شود. این مرکز نیز بر خلاف گذشته در فعالیت خود سیر نزولی داشته است.

 

درحال حاضر به سبب اهمیت مراکز اقامتی نظیر هتل­ها و مهمانپذیرها در جهت توسعه هرچه بیشتر گردشگری در یک منطقه ایجاب می­کند که نظارتی دقیق بر کیفیت و نحوه مدیریت اینگونه مراکز اعمال گردد. از آنجا که اینگونه تأسیسات عامل مؤثری در تقویت جهانگردی بالأخص جهانگردی بین­المللی محسوب می­شوند نظارت بیشتر بر آنها باید مورد توجه مدیران و برنامه­ریزان گردشگری قرار گیرد.

 

1-8-2- قلمرو مکانی …………………………………………………………………………………………. 8

 

1-8-3- قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………………… 8

 

فصل دوم:مبانی نظری و پیشینه تحقیق

 

2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………… 10

 

2-2- مبانی نظری ………………………………………………………………………………………………. 10

 

2-2- 1- كلیات هوش فرهنگی ……………………………………………………………………………… 10

 

2-2-2- فرهنگ ………………………………………………………………………………………………… 10

 

2-2-2- هوش……………………………………………………………………………………………………. 12

 

2-3- نظریه ی هوش چند گانه ……………………………………………………………………………… 14

 

2-4- هوش فرهنگی……………………………………………………………………………………………. 16 

 

2-5- اجزای سه گانه ی هوش فرهنگی …………………………………………………………………… 20

 

2-6- اجزای هوش فرهنگی ………………………………………………………………………………….. 21

 

2-7- شوك فرهنگی……………………………………………………………………………………………. 23

 

2-8- ارزیابی هوش فرهنگی ………………………………………………………………………………… 25

 

2-9- جنبه های هوش فرهنگی………………………………………………………………………………. 25

 

2-10- ابعاد هوش فرهنگی……………………………………………………………………………………. 26

 

2-11- انواع هوش فرهنگی…………………………………………………………………………………… 32

 

2-12- آموزش هوش فرهنگی……………………………………………………………………………… 33

 

2-13- تقویت هوش فرهنگی ……………………………………………………………………………….. 34

 

2-14- دستاوردهای هوش فرهنگی برای رهبران ……………………………………………………….. 35

 

2-15- رفتار شهروندی………………………………………………………………………………………… 36

 

2-15-1- تعاریف رفتار شهروندی سازمانی………………………………………………………………. 40

 

2-16- ابعاد رفتار شهروندی سازمانی………………………………………………………………………. 40

 

2-17- انواع رفتار شهروندی سازمانی………………………………………………………………………. 45

 

2-18- رفتار شهروندی مدیریت (MCB)………………………………………………………………… 46

 

2-18-1- رفتار شهروندی کارکنان…………………………………………………………………………… 46

 

2-18-2- رفتارهای ضد شهروندی………………………………………………………………………….. 46

 

2-19- عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی …………………………………………………………. 47

 

2-20- پیامدهای رفتار شهروندی سازمانی ……………………………………………………………….. 49

 

2-21- ارتباط هوش فرهنگی و رفتار شهروندی ………………………………………………………… 50

 

2-22 تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور………………………………………………….. 51

 

2-22-1 تحقیقات انجام شده در داخل کشور ……………………………………………………………. 51

 

فصل سوم: متدولوژی تحقیق

 

3-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 55

 

3-2- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………… 55

 

3-3- جامعه آماری……………………………………………………………………………………………… 55

 

3-4- روش نمونه گیری و تعیین اندازه نمونه……………………………………………………………… 56

 

3-5- روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………… 56

 

3-6- ابزار اندازه گیری تحقیق ………………………………………………………………………………. 57

 

3-7- مقیاس و طیف ابزار اندازه گیری تحقیق……………………………………………………………. 58

 

3-8- شیوه گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………….. 58

 

3-9- اعتبار وپایایی ابزار اندازه گیری تحقیق……………………………………………………………… 59

 

3-10- متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………………….. 60

 

3-11- روش تجزیه و تحلیل آماری داده ها………………………………………………………………. 63

 

3-12- آزمونهای برازندگی مدل کلی……………………………………………………………………….. 64

 

3-13- آزمونهای برازندگی مدل کلی……………………………………………………………………….. 65

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها و یافته­های تحقیق

 

4-1 مقدمه ……………………………………………………………………………………………………….. 68

 

4-2 آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………. 68

 

4-2-1 جنسیت………………………………………………………………………………………………….. 69

 

4-2-2 سن ………………………………………………………………………………………………………. 70

 

4-2-3 وضعیت تأهل ………………………………………………………………………………………….. 71

 

4-2-4 میزان حقوق دریافتی …………………………………………………………………………………. 71

 

 

4-3- میانگین نمرات متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………. 72 

 

4-5 ماتریس کواریانس بین متغیرهای پنهان پژوهش…………………………………………………….. 73

 

4-6 تحلیل عاملی تأییدی (مدل اندازه‌گیری)………………………………………………………………. 73

 

4-7 تخمین مدل…………………………………………………………………………………………………. 79

 

4-8 شاخصهای برازش مدل…………………………………………………………………………………… 81

 

4-11 نتایج حاصل از آزمون فرضیات ……………………………………………………………………… 82

 

4-11-1 نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول پژوهش ……………………………………………………. 83

 

4-11-2 نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم پژوهش ……………………………………………………. 83

 

4-11-3 نتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم پژوهش …………………………………………………… 83

 

4-11- 4 نتایج حاصل از آزمون فرضیه چهارم پژوهش ……………………………………………….. 84

 

4-12 ضرایب تعیین متغیرهای درونزای پژوهش…………………………………………………………. 85

 

4-13 خلاصه نتایج آزمون فرضیه‌ها ………………………………………………………………………… 85

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 89

 

5-2- نتایج بررسی فرضیات پژوهش……………………………………………………………………….. 89

 

5-3- پیشنهادات پژوهش……………………………………………………………………………………… 90

 

5-4-1- پیشنهادات ناشی از نتایج فرضیه‌های پژوهش (پیشنهادات کاربردی و مدیریتی) ……… 90

 

5-4-2- پیشنهادات برای پژوهشهای آتی………………………………………………………………….. 92

 

5-4- محدودیتهای پژوهش…………………………………………………………………………………… 92

 

فهرست منابع فارسی……………………………………………………………………………………………. 93 

 

فهرست منابع انگلیسی ………………………………………………………………………………………… 94

 

پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………. 95

 

چکیده انگلیسی 115

 

چکیده

 

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر مولفه های هوش فرهنگی بر رفتار شهروندی مدیران بانک ملت در سال 1391می‌باشد. روش پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی، توصیفی، پیمایشی و همبستگی است. دوره زمانی تحقیق حدودا یک دوره یک ساله بوده که از ابتدای شهریور سال 91 و پایان مرداد 92 بطول انجامید. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مدیران شعب بانک ملت تشکیل می‌دهد. روش نمونه‌گیری، نمونه‌گیری تصادفی ساده است. اندازه‌ی نمونه آماری با استفاده از فرمول مورگان محاسبه شد كه با توجه به 560 جامعه آماری تعداد 226 پرسش‌نامه آماده تجزیه و تحلیل بود. برای تعیین پایایی پرسش‌نامه از آلفای كرونباخ یك بار برای 30 پرسش‌نامه و یك بار برای 384 پرسش‌نامه استفاده شده كه پایایی برای 30 پرسش‌نامه 76/0 و برای 226 پرسش‌نامه 79/0 بدست آمد و برای تعیین روایی پرسش‌نامه از روش س‌اچ‌لاوشه اعتبار محتوایی روایی ابزار پژوهش تایید گردیید. همچنین با آمار توصیفی برای توصیف ویژگی‌های متغیرها و از آمار استنباطی برای آزمون فرضیه‌ها و بطور مشخص از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری برای تعیین ضریب مسیر و تحلیل مسیر استفاده شد. نرم‌افزارهای مورد استفاده در این پژوهش نیز اس‌پی‌اس‌اس و لیزرل می‌باشد. و در نهایت نسبت به معنی دار بودن مدل و هر یک ازمتغیرهای مستقل تصمیم‌گیری شده است. بر اساس تجزیه و تحلیل‌های انجام شده تمامی فرضیه‌های به تائید رسیدند.

 

کلمات کلیدی: هوش فرهنگی، مولفه های هوش فرهنگی، رفتار شهروندی

 

1-1- مقدمه

 

با توجه به محیط متلاطم و پر رقابت امروز بسیاری از سازمان های قرن 21 چند فرهنگی شده اند. محیط کار امروز نیاز به افرادی دارد که با فرهنگ های مختلف آشنا باشند و بتوانند با سایر فرهنگ ها ارتباط برقرار کنند برای این منظور نیاز به هوش فرهنگی احساس می گردد. هوش فرهنگی دامنه ی جدیدی از هوش است که ارتباط زیادی با محیط های کاری متنوع دارد. هوش فرهنگی به افراد اجازه می­دهد که تشخیص دهند دیگران چگونه فکر می کنند و چگونه به الگوهای رفتاری پاسخ می دهند و در نتیجه موانع ارتباطی را کاهش و به افراد قدرت مدیریت تنوع فرهنگی می دهد. افراد دارای هوش فرهنگی بالا قادرند اثر قابل توجهی بر توسعه محصول داشته باشند این افراد جزء دارایی های ارزشمند سازمان هستند و بخصوص در زمان بحران خود را بیشتر نشان می دهند. در دنیای کنونی اکثر مدیران خواهان کارکنانی هستند که بیش از وظایف شرح شغل خود فعالیت می کنند آنها به دنبال کارکنانی هستند که به فراسوی انتظارات می روند، به میل و خواست خود به رفتارهای دست می زنند که جزو وظایف رسمی شغلی شان نیست. بطور کلی آن دسته از رفتارهای شغلی کارکنان که تأثیر زیادی بر اثر بخشی عملیات سازمان دارد، توجه محققان و مدیران زیادی را به خود جلب کرده است. رفتار شهروندی سازمانی شامل رفتارهای اختیاری کارکنان است که جزو وظایف رسمی آنان نیست و مستقیماً توسط سیستم رسمی پاداش در نظر گرفته نمی شود و میزان اثر بخشی کل سازمان را افزایش می دهد.