2-1-6- سیستم اطلاعات مدیریت…………………………………………………………………………… 17

 

2-1-7 سیستم اطلاعات بهداشتی…………………………………………………………………………….. 18

 

2-1-8 نظام مراقبت…………………………………………………………………………………………….. 18

 

2-1-9 معماری سیستم…………………………………………………………………………………………. 19

 

2-1-10 معماری نرم افزار…………………………………………………………………………………….. 19

 

2-1-11 معماری سیستم اطلاعاتی…………………………………………………………………………… 19

 

2-2 اهمیت و نقش طراحی معماری برای سیستم ها…………………………………………………….. 20

 

2-3 طراحی فرایندهای سیستم های اطلاعاتی…………………………………………………………….. 20

 

2-3-1- تعریف فرایند………………………………………………………………………………………… 21

 

2-3-2 فرایند های کسب و کار/فرایند های سیستم اطلاعاتی…………………………………………. 21

 

2-3-3- رویکرد های طراحی فرایند های سیستم های اطلاعاتی……………………………………… 22

 

2-3-4- اصول طراحی فرایندهای سیستم های اطلاعاتی……………………………………………….. 24

 

2-4 فرایند تهیه معماری سیستم های اطلاعاتی …………………………………………………………. 30

 

2-4-1 تهیه برنامه استراتژیک فناوری اطلاعات…………………………………………………………. 31

 

2-4-2- تهیه برنامه سیستم های اطلاعات استراتژیک…………………………………………………… 31

 

2-4-3 پشتیبانی از موقعیت رقابتی سازمان………………………………………………………………… 32

 

2-4-4 تهیه معماری وضع موجود…………………………………………………………………………… 33

 

2-4-5 تهیه معماری وضع مطلوب………………………………………………………………………….. 33

 

2-5متدولوژی های طراحی توسعه سیستم های اطلاعاتی………………………………………………. 33

 

2-5-1 تعریف متدولوژی توسعه سیستم های اطلاعاتی…………………………………………………. 33

 

2-5-2 ویژگی های متدولوژی ها و اجزاء آن ها…………………………………………………………. 35

 

2-5-3 مزایا متدولوژی ها……………………………………………………………………………………… 36

 

2-5-4 مشکلات متدولوژی ها……………………………………………………………………………….. 37

 

2-5-5 طبقه بندی متدولوژی ها………………………………………………………………………………. 38

 

2-5-6 متدهای چابک و پویا در توسعه سیستم های اطلاعاتی………………………………………… 42

 

2-5-7 روش شناسی در طراحی سیستم های اطلاعاتی…………………………………………………. 44

 

2-5-7-1 تاریخچه رویکرد روش شناسانه در طراحی سیستم های اطلاعاتی……………………… 44

 

2-5-7-2- فرآیند ساخت سیستم های اطلاعاتی…………………………………………………………. 47

 

2-5-7-3- روش های طرح ریزی سیستم های اطلاعاتی………………………………………………. 48

 

2-5-7-3-الف- روش عامل موفقیت بحرانی CSF ……………………………………………………..

 

2-5-7-3-ب-روش برنامه ریزی سیستم های تجاری BSP …………………………………………..

 

2-5-7-3-ج- روش برنامه ریزی معماری سازمانی……………………………………………………… 55

 

2-5-7-3-د روش تحلیل پیوند …………………………………………………………………………….. 65

 

2-6 آشنایی با نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان………………………….. 67

 

2-6-1 کلیات و اصول مراقبت بیماریها…………………………………………………………………….. 67

 

2-6-2 اهداف نظام مراقبت……………………………………………………………………………………. 69

 

2-6-3- اجزا مراقبت ………………………………………………………………………………………….. 69

 

2-6-4 گردش اطلاعات در نظام مراقبت ایده آل………………………………………………………… 71

 

2-6-5 نظام مراقبت ایده آل…………………………………………………………………………………… 72

 

فصل سوم: روش تحقیق……………………………………………………………………………………… 82

 

3-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 83

 

3-2 نوع پژوهش………………………………………………………………………………………………… 83

 

3-3 جامعه پژوهش……………………………………………………………………………………………… 83

 

3-4 حجم نمونه پژوهش………………………………………………………………………………………. 84

 

3-5 روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………. 84

 

3-6 روش و ابزار گردآوری داده ها………………………………………………………………………… 84

 

3-7 روش تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………. 90

 

فصل چهارم: یافته های پژوهش…………………………………………………………………………….. 92

 

4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 93

 

4-2- یافته های پژوهش……………………………………………………………………………………….. 94

 

4-2-1- شناخت وضعیت موجود نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان……… 94

 

4-2-2- تعیین نیازهای اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت

 

بیماری‌ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان………………………………………………………………. 107

 

 

4-2-2-1- سرطان………………………………………………………………………………………………. 107

 

4-2-2-2- ثبت بیماری ها روانی،خود کشی و اعتیاد………………………………………………….. 116

 

4-2-2-3- مننژیت …………………………………………………………………………………………….. 121

 

4-2-2-4- بیماری MS……………………………………………………………………………………….. 123

 

4-2-3- تعیین‌وضعیت مطلوب معماری سازمانی نظام مراقبت بیماری‌ها در دانشگاه علوم پزشکی

 

هرمزگان………………………………………………………………………………………………………….. 127

 

4-2-3-1- خانه شماره یک (چه چیز(داده) /حوزه برنامه ریز)……………………………………….. 129

 

4-2-3-2- خانه شماره دو (وظیفه(چطور)/ حوزه برنامه‌ریز)………………………………………….. 129

 

4-2-3-3- خانه شماره سه (شبکه (کجا)/حوزه برنامه ریز)……………………………………………. 130

 

4-2-3-4- خانه شماره چهارم (افراد(چه کسی)/حوزه برنامه ریز)…………………………………… 131

 

4-2-3-5-خانه شماره پنجم (زمان (کی)/حوزه برنامه ریز)……………………………………………. 132

 

4-2-3-6- خانه شماره شش(انگیزه(چرا)/حوزه برنامه ریز)……………………………………………. 132

 

4-2-3-7- خانه شماره هفت (داده(چه چیز)/حوزه مالک)…………………………………………….. 132

 

4-2-3-8- خانه شماره هشت (وظیفه(چطور)/حوزه مالک)…………………………………………… 134

 

4-2-3-9- خانه شماره نه (شبکه(کجا)/حوزه مالک)……………………………………………………. 136

 

4-2-3-10- خانه شماره ده (افراد(چه کسی)/حوزه مالک)……………………………………………. 137

 

4-2-3-11- خانه شماره یازده (زمان(کی)/حوزه مالک)………………………………………………… 139

 

4-2-3-12- خانه شماره دوازدهم (انگیزه(چرا)/حوزه مالک)…………………………………………. 139

 

4-2-4- چالش‌های موجود در عدم ارائه مطلوب سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری‌ها

 

دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان………………………………………………………………………………. 140

 

فصل پنجم: پیشنهادات پژوهش……………………………………………………………………………… 143

 

5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 144

 

5-2- نتایج سوالات پژوهش و بررسی یافته ……………………………………………………………… 144

 

5-3 پیشنهادات بر اساس یافته های تحقیق………………………………………………………………… 147

 

5-3-1- خانه شماره سیزدهم (داده(چه چیز)/حوزه طراح)…………………………………………….. 148

 

5-3-2- خانه شماره چهاردهم(وظیفه(چطور)/حوزه طراح)…………………………………………… 148

 

5-3-3- خانه شماره پانزدهم (شبکه(کجا)/حوزه طراح)………………………………………………… 152

 

5-3-4- خانه شماره شانزدهم (افراد(چه کسی)/حوزه طراح)…………………………………………. 154

 

5-3-5- خانه شماره هفدهم (زمان(کی)/حوزه طراح)…………………………………………………… 156

 

5-3-6- خانه شماره هیجدهم(انگیزه(چرا)/حوزه طراح)………………………………………………… 157

 

5-4- بحث نظری تحقیق………………………………………………………………………………………. 158

 

5-5- محدودیت‌های تحقیق………………………………………………………………………………….. 160

 

5-6- پیشنهاد برای پژوهش های آینده……………………………………………………………………… 161

 

منابع………………………………………………………………………………………………………………… 163

 

پیوست…………………………………………………………………………………………………………….. 169

 

چکیده:

 

فن آوری اطلاعات که تا چندین سال قبل به عنوان یک برتری رقابتی و یک سلاح استراتژیک مورد توجه سازمانها بود،امروز به عنوان یک نیاز رقابتی مطرح می باشد.استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات و دستگاههای تحقیقاتی که دارای اطلاعات به روز است (در مقایسه با سازمانی که اطلاعات قدیمی دارد)می تواند چنین حالتی با آگاهی بیشتری تصمیمات استراتژیک اتخاذ می کند.

 

اطلاعات بهداشتی،بخش مکمل نظام بهداشتی هر کشور است.این اطلاعات ابزار ضروری و کلیدی هر جامعه می باشد.نظام اطلاعات بهداشتی روش جمع آوری،پردازش،تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات لازم برای سازماندهی و عملکرد خدمات بهداشتی و فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی تعریف شده است.   این نظام،اطلاعات بهداشتی را در حیطه های مختلف جمع آوری می نماید.در این میان برای مدیریت صحیح کنترل بیماری ها،اطلاعات جامع و به روز،در خصوص این بیماری ها مورد نیاز است و ابزار تامین این اطلاعات،نظام مراقبت بیماری ها است.

 

در این پژوهش سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به کمک روش BSP فرآیند های موجود در سیستم شناسایی و تحلیل شده و در مرحله بعد با توجه به چارچوب زاکمن معماری سازمانی مطلوب نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از دیدگاه برنامه ریزان سازمان و مالکان آن مورد بررسی قرار گرفته و سپس با توجه به اطلاعاتی توسط مشاهده،مصاحبه و بررسی مستندات موجود بدست آمده در قالب چارچوب زاکمن از دیدگاه طراح سیستم اطلاعات مدیریت تحلیل شده است و انتها معماری مطلوب سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها ارائه شده است.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- بیان مسئله پژوهش

 

داده و اطلاعات اگر چه به غلط بجای یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند،ولی هر یک دارای مفهوم خاصی می باشند . داده ها حقایقی هستند که یک پدیده را تشریح و توصیف می کنند و ویژگی یا ویژگیهایی از پدیده ر اانتقال می دهند.اطلاعات،داده هایی هستند که در بستر خاص دارای مفهوم و معنا می شوند و مفهومی را انتقال می دهند که در شرایط خاصی برای فرد دارای ارزش است.

 

هر سازمانی که داده های صحیح،دقیق،بهنگام و جامع در اختیاری داشته باشد و بتواند در کمترین زمان،به داده های مورد نیازش دستیابی داشته باشد،موفق تر است.نقش داده و اطلاعات در مدیریت سازمانها،نقش حیاتی و اساسی است.هر چه فضای اطلاعاتی یک سازمان،دقیقتر،شفافتر،منسجم تر و سیستمماتیک تر باشد،سازمان بهتر می تواند به اهدافش نایل آید.وجود فضای اطلاعاتی نا دقیق،کدر،آشفته،متناقض،نا ساختمند از مهمترین عوامل عدم پیشرفت در مدیریت سازمانها است.(صرافی زاده،1389)(1)

 

در سالهای پیش از این تصور می رفت قدرت اصلی کشورها،توان نظامی آنهاست.اما در چند دهه گذشته این باور دچار تغییر شد،بگونه ای که کانون قدرت در کشورها از مراکز اقتصادی تغییر یافت.با پیدایش سخت افزارهای کامپیوتری و ایجاد جهان مجازی نرم افزار و سپس تشکیل و راه اندازی شبکه جهانی اینترنت و امکان انتقال حجم عظیمی از اطلاعات در مدت کوتاهی از یک نقطه جهان به نقاط دیگر،جابجایی جدیدی در مفهوم قدرت حاصل گردید و کانون قدرت کشورها در نظام اطلاعات کارآمد،تحلیل گر و به هنگام کشورها تشکیل داد.( لیپولد[1] و همکاران،1384)(2)

 

مدیریت منابع اطلاعاتی فعالیتی است که باید از سوی مدیران در کلیه سطوح و با هدف کسب و ادره منابع اطلاعاتی مورد نیاز و در جهت تامین بموقع اطلاعات مورد نیاز سازمان صورت پذیرد. (صرافی زاده،1389)(1)

 

فناوری اطلاعات جدا از نیازمندی های سخت افزاری خود هم چون زیر ساخت ها و ابزارهای لازمه،نیازمند نرم افزار هم هست که نرم افزار خود را به صورت سیستم های اطلاعاتی در یک سازمان مطرح می کند،سیستم ها می توانند به صورت سیستم باز یا سیستم کنترل حلقه بسته باشد.

 

در این میان نقش سیستم های اطلاعاتی مدیریت بسیار حائز اهیمت است .با توجه به این که سیستم های اطلاعاتی،امکان مدیریت اطلاعات روزمره را برای تصمیم های روزمره را فراهم می سازند،در دنیای پر تحول امروز جایگاه و نقش ویژه ای دارند.این سیستم ها روی کارایی عملیاتی سازمان ها تمرکز دارند(بنائیان،1387)(3)

 

اطلاعات بهداشتی،بخش مکمل نظام بهداشتی هر کشور است.این اطلاعات ابزار ضروری و کلیدی هر جامعه می باشد.نظام اطلاعات بهداشتی[2] روش جمع آوری،پردازش،تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات لازم برای سازماندهی و عملکرد خدمات بهداشتی و فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی تعریف شده است.

 

این نظام،اطلاعات بهداشتی را در حیطه های مختلف جمع آوری می نماید.در این میان برای مدیریت صحیح کنترل بیماری ها،اطلاعات جامع و به روز،در خصوص این بیماری ها مورد نیاز است و ابزار تامین این اطلاعات،نظام مراقبت بیماری ها است.

 

مراقبت[3] به معنی گردآوری منظم و مستمر داده ها،تجزیه و تحلیل آنها و سپس انتشار نتایج برای مدیران و سیاست گذاران جامعه پزشکی،کارکنان سیستم بهداشت و….است.بدیهی است هر چه داده های اولیه ای که از منابع گزارش دهی بیماری ها فراهم می شود کامل تر باشد،تجزیه و تحلیل آنها و بررسی اطلاعات حاصله نیز کاملتر و کاربردی تر خواهد بود.این اطلاعات برای طرح،اجرا و ارزیابی مداخلات بهداشت عمومی و برنامه ریزی های مربوط به آن مورد استفاده قرار می گیرد.نظام مراقبت بیماری ها اهدافی همچون پایش روند بیماری های شایع در جامعه،کشف و کنترل بموقع همه گیری،شناخت گروه های در معرض خطر ابتلا به بیماری،اثربخشی فعالیت ها ی پیشگیرانه و کنترلی و تعیین اولویت های موجود در بین فعالیت های کنترل بیماری ها را دنبال می کند.(شایسته و همکاران،1388)(4)

 

در واقع نظام اطلاعات سلامت به مثابه آیینه ایی است که تصویر نظام سلامت را برای مدیران و سیاستگزاران در سطوح ملی و محلی نمایان می کند.هر چه این آیینه با استفاده از تکنولوژی مناسب و کارآمد و وجود یکپارچگی در اجزای آن شفاف تر باشد،تصویری را که از سازمان،واحد ها و نحوه ارائه خدمت برای مدیران و سیاستگزاران نمایان می سازد،شفاف تر و دقیق تر خواهد بود.(2)

 

رویکرد هایی همچون استفاده از تکنولوژی اطلاعات بدلیل کاهش عملیات دستی برای جمع آوری داده ها،افزایش صحت داده ها و به هنگام بودن آنها،به سرعت،به یک امر طبیعی مبدل شده است.استفاده کارا از حداقل داده ها برای مدیریت بیماران،واحدهای سلامت و سلامت جامعه ضروری است.(لیپولدو همکاران،1384) (2)

 

در گزارش سازمان بهداشت جهانی در مقدمه ارزیابی سیستم اطلاعاتی کشور رومانی آمده است که تغییرات سیاست سیستم مراقبت بهداشتی و تضمین کیفیت در دهه 90 میلادی و نقش کلیدی اطلاعات در سیستم جدید، مدیران اطلاعات بهداشتی را بر آن داشته است، تا خود را با این سیستم وفق داده تا قادر باشند با استفاده از ابزارها و روشهای مختلف نیازهای اطلاعاتی این سیستم جدید را برآورده کنند. لذا در این کشور با همزیستی بین سیستم های سنتی اطلاعات و سیستمهای متعدد اطلاعات بهداشتی که اخیراً بوجود آمده اند در صدد ایجاد اصلاحات جدید مراقبت بهداشتی می باشند. مدیران اطلاعاتی در این سیستم ، با جمع آوری حجم زیادی از داده ها روبرو هستند که این اطلاعات نیز جوابگوی نیازهای اطلاعاتی سیستم جدید نمی باشد، و در نتیجه تنها کسر کوچکی از این داده ها واقعاً در تصمیم سازی و ارزیابی کارایی سیستم های مراقبتی مورد استفاده قرار می گیرند. در این سیستم جریان اطلاعات پائین است به عنوان مثال هیچ گاه تولید کننده اطلاعات(بیمارستانها،پزشکان و دیگر متخصصین بهداشتی) فیدبکی از کار خود دریافت نمی کنند .به ویژه که در این سیستم،اطلاعات به سازمانهای موازی ارسال می گردد که هر سازمان تعاریف،فرمت و نرم افزارهای متفاوتی برای گزارش اطلاعات دارد، و این امر باعث می شود که تولیدکننده اطلاعات، داده ها را دو یا چندین بار در فرمتها و نرم افزارهای مختلف که معمولاً کامل نیز نیستند، به سازمانهای مختلف ارسال نمایند و استفاده از روشهای منسوخ شده ی جمع آوری داده ها نیز منجر به از دست دادن انگیزه و علاقه به کار در کارکنان می شود(خرمی،1389)(5).

 

2-3-2- تاریخچه برند……………………………. 19

 

2-3-3- از عصر تولیدگرایی به عصر برندمحوری………………. 19

 

2-3-4- اهمیت برند…………………………….. 20

 

2-3-5- تعریف برند…………………………….. 22

 

2-3-6- فرآیند ایجاد برند…………………………….. 23

 

2-3-7- وجوه برند…………………………….. 24

 

2-3-7-1- برند دستاورد مجموعه ­ای از رفتارهاست…………….. 24

 

2-3-7-2- برند تنها در ذهن ماست……………………………… 24

 

2-3-8- ساختار برند…………………………….. 25

 

2-3-8-1- ساختار مشهود……………………………. 25

 

2-3-8-1- ساختار نامشهود……………………………. 25

 

2-3-9- مفهوم هویت برند…………………………….. 26

 

2-3-10- دیدگاه­های مختلف درباره­ی هویت برند……………… 27

 

2-3-11- ابعاد هویت……………………………… 27

 

2-3-12- منشور هویت……………………………… 28

 

2-3-12-1- پیکر……………………………. 28

 

2-3-12-2- شخصیت……………………………… 29

 

2-3-12-3- فرهنگ……………………………….. 31

 

2-3-12-4-رابطه……………………………. 31

 

2-3-12-5- بازتابش………………………………. 32

 

2-3-12-6- خودانگاره……………………………. 32

 

2-3-13- منابع هویت برند…………………………….. 33

 

2-3-13-1- کلیات……………………………… 33

 

2-3-13-2- معیارهای انتخاب عناصر برند…………………… 33

 

2-3-13-3- نام برند…………………………….. 34

 

2-3-13-4- URL…………………………….

 

2-3-13-5- لوگو و نماد……………………………. 36

 

2-3-13-6- کاراکترها…………………………… 38

 

2-3-13-7- شعار……………………………. 39

 

2-3-13-8- طنین…………………………….. 39

 

2-3-13-9- بسته­ بندی…………………………….. 40

 

2-4- تصویر برند…………………………….. 41

 

2-5- تعریف کیفیت ادراک شده……………………………. 44

 

2-5-1- مفهوم ارزش از دیدگاه­های متفاوت…………… 44

 

2-5-1-1- مفهوم ارزش درک شده مشتری…………………. 45

 

2-5-1-2- مؤلفه ­های ارزش از دید مشتری………………….. 48

 

2-5-1-3- چارچوب وسیله-نتیجه……………………………. 48

 

2-5-1-4- چارچوب مؤلفه ­های ارزش……………………….. 50

 

2-4-1-5- چارچوب نسبت هزینه- منفعت………………….. 51

 

2-4-1-6- ابعاد كلیدی ارزش………………………………. 53

 

2-6- برند مقلّد…………………………….. 55

 

2-5-1- انواع تقلید از برند…………………………….. 57

 

2-6- ملاحظات حقوقی در بحث برندسازی………………. 58

 

2-6-1- مبحث علائم تجاری در حوزه­ی نام­ها………………… 59

 

2-6-2- مباحث علائم تجاری در حوزه بسته ­بندی…………. 60

 

2-7- تحقیقات مشابه داخلی و خارجی……………………. 61

 

2-7-1- مطالعات انجام شده در داخل کشور………………. 61

 

2-7-2- مطالعات انجام شده در خارج کشور…………………. 77

 

2-8- جمع­بندی پیشینه تجربی…………………………….. 89

 

2-8-1- جمع­بندی پیشینه­ های تجربی داخلی……………….. 89

 

2-8-2- جمع­بندی پیشینه های تجربی خارجی………………….. 97

 

9-2- خلاصه فصل…………………………….. 103

 

فصل سوم…………………………….. 105

 

 

3-1- مقدمه……………………………. 109

 

3-2- الگوی مفهومی تحقیق و فرضیه ­ها…………………………… 109

 

3-3- روش تحقیق…………………………….. 111

 

3-4- جامعه آماری…………………………….. 111

 

3-5- حجم نمونه و روش نمونه‌گیری…………………………….. 112

 

3-6- روش گردآوری داده‌‌ها…………………………… 113

 

3-6-1- مطالعات کتابخانه­ای و اینترنتی…………………………….. 113

 

3-6-2- پرسشنامه……………………………. 113

 

3-6-2-1- شرح پرسشنامه……………………………. 113

 

3-7- انتخاب برند…………………………….. 114

 

3-8- روایی ابزار پژوهش………………………………. 117

 

3-9- پایایی ابزار پژوهش (قابلیت اعتماد)……………………………. 117

 

3-10- ابزارها و روش­های تجزیه و تحلیل داده ­ها………………… 118

 

3-11- خلاصه فصل…………………………….. 118

 

فصل چهارم…………………………….. 119

 

4-1- مقدمه……………………………. 120

 

4-2- ویژگی­های جمعیت شناختی پاسخ­ دهندگان و جامعه ­آماری……… 120

 

4-2-1- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت…………………120

 

4-2-2- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن…………………… 121

 

4-2-3- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل…….. 122

 

4-3- تحلیل استنباطی داده ­ها ……………………………123

 

4-3-1 – مدل­های اندازه ­گیری……………………………. 124

 

4-3-1-1- مدل اندازه­ گیری نام برند…………………………….. 124

 

4-3-1-2- مدل اندازه­ گیری لوگو و نماد……………………………. 126

 

4-3-1-3- مدل اندازه­ گیری کاراکتر……………………………. 128

 

4-3-1-4- مدل اندازه گیری شعار و طنین…………………………….. 130

 

4-3-1-5- مدل اندازه­ گیری بسته­ بندی…………………………….. 132

 

4-3-1-6- مدل اندازه­ گیری تصویر برند…………………………….. 134

 

4-3-1-7- مدل اندازه­ گیری ارزش درک شده……………………………. 135

 

4-3-1-8- مدل اندازه ­گیری قصد خرید…………………………….. 136

 

4-3-2- آزمون همبستگی بین متغیرهای پژوهش……………………. 137

 

4-3-3- آزمون فرضیات تحقیق…………………………….. 138

 

4-3-3-1- آزمون الگوی مفهومی پژوهش با استفاده از مدل­یابی معادلات ساختاری……… 138

 

   4-3-3-1-5- نتیجه آزمون مدل نهایی…………………………….. 143

 

4-3-3-2- آزمون ویلکاکسون…………………………….. 144

 

4-4- خلاصه فصل…………………………….. 147

 

فصل پنجم……………………………… 148

 

5-1- مقدمه……………………………. 149

 

5-2- مرور مختصر بر روند پژوهش………………………………. 150

 

5-3- یافته ­ها…………………………… 150

 

5-3-1- بررسی یافته‌های پژوهش با توجه به آزمون مدل معادلات ساختاری……. 150

 

5-3-2- بررسی یافته‌های پژوهش با توجه به آزمون ویلکاکسون………… 152

 

5-4- بحث و نتیجه ­گیری…………………………….. 152

 

5-5- پیشنهادات کاربردی…………………………….. 157

 

5-6- محدودیت­های پژوهش………………………………. 159

 

5-7- پیشنهادات برای پژوهش­های آتی…………………………….. 159

 

فهرست منابع و مأخذ……………………………… 161

 

منابع فارسی…………………………….. 162

 

منابع خارجی…………………………….. 168

 

ضمائم و پیوست­ها……………………………. 175

 

پیوست1) پرسشنامه پژوهش………………………………. 176

 

پیوست2) خروجی نرم افزار SPSS برای آزمون آلفای کرونباخ………. 182

 

پیوست3) همبستگی بین متغیرهای پژوهش…………….. 182

 

پیوست4) خروجی نرم افزار SPSS برای آزمون ویلکاکسون……….. 183

 

پیوست5) خروجی نرم افزار AMOS18، مربوط به تایید الگوی مفهومی برند اصلی پژوهش…. 185

 

پیوست6) خروجی نرم افزار AMOS18، مربوط به تایید الگوی مفهومی برند مقلّد پژوهش…. 190

 

پیوست7) خروجی آزمون کلموگروف اسمیرنف………….. 191

 

پیوست8) جدول کرجسی و مورگان و نیز کوهن…………….. 193

 

پیوست9) متن مصاحبه با خبرگان…………………………….. 193

 

چکیده:

 

امروزه برند و نام تجاری یكی از مهم­ترین مباحث بازاریابی است كه پیش روی تمامی شركت­ها قرار دارد. برند، جزء جدانشدنی راهبرد بازاریابی شركت است و به­طور روزافزونی به­عنوان تنها دارایی مهم و منبع تمایز مورد توجه قرار می­گیرد. بدین ترتیب برندهای قوی، ارائه­دهنده­ی سود بیشتر همراه با ریسك كمتر به سهامداران هستند. از طرفی تقلید از برند یک استراتژی بازاریابی سودآور بر پایه­ی استفاده از شباهت­ها (بسته بندی، طراحی، نام برند، تبلیغات و غیره) به­منظور تسهیل پذیرش برند به­وسیله­ی مصرف­کننده است. برندهای مقلّد با تقلید از هویت برندهای اصلی، قصد ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارزش درک شده مثبت از محصول توسط مشتریان را دارند، تا از این طریق بتوانند کالاهای خود را به فروش برسانند. لذا هدف این پژوهش اندازه­گیری میزان تأثیرگذاری هویت برند بر قصد خرید برندهای اصلی و مقلّد و همچنین موفقیت برندهای مقلّد در تقلید عناصر برندهای اصلی با توجه به نگرش دانشجویان دانشگاه مازندران است. روش انجام پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه مازندارن است. از نمونه­گیری طبقه­ای متناسب برای نمونه­گیری استفاده شد. حجم نمونه 389 نفر تعیین شد. در این پژوهش از پرسشنامه برای سنجش متغیرهای هویت برند، تصویر برند، ارزش درک شده و قصدخرید استفاده شده است. نتایج تحلیل عاملی تاییدی حاکی از داشتن روایی سازه پرسشنامه است. پایایی کل پرسشنامه­ با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در دو برند اصلی و مقلّد به ترتیب 95/0 و 94/0 تعیین شد. داده­ها با استفاده از نرم­افزارSPSS20 و AMOS18 مورد آزمون قرار گرفت. فرضیه­های پژوهش با استفاده از آزمون­های مدل­سازی معادلات ساختاری و آزمون ویلکاکسون، مورد بررسی قرار گرفت. یافته­های پژوهش حاکی از آن است که هویت برند، اثر معناداری بر تصویر برند و ارزش درک شده در دو برند اصلی و مقلّد دارد. همچنین تصویر برند و ارزش درک شده اثر معناداری بر قصد خرید در دو برند داشته است. در نهایت مدل پژوهش مورد تایید قرار گرفت. همچنین آزمون ویلکاکسون، نشان داد که مصرف­کنندگان هویت، تصویر برند و ارزش درک شده ی برند اصلی را در مقایسه با برند مقلّد مثبت­تر ارزیابی می­کنند.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

 

برندسازی، موضوعِ مورد توجه بسیاری از محققان بازاریابی در سال­های اخیر بوده و هست، تا جایی­كه بنیاد علوم بازاریابی[1] در سال 2002 اعلام نمود كه برند و برندسازی و مدیریت آن­را مبحثِ مهم بین سال­های 2002 تا 2004 می­شناسد (بامرت[2] و همكاران، 2005). این بدان دلیل است كه برندهای موفق؛ امكان كسب مزایای رقابتی[3] را به بازاریابان می­دهند، فرصت­هایی را برای موفقیت در تعمیم برند[4] فراهم می­آورند، در برابر فشارهای درحال گسترش رقبا حالت ارتجاعی[5] ایجاد می­كنند و قادر به ایجاد موانعی برای ورود رقبا می­باشند (فاركوهار[6]، 1989). برند همچنین می­تواند موجب ایجاد ارزش افزوده[7] برای تولید كننده (مانند: نشانة كیفیت، حمایت قانونی، منبع بازگشت مالی)، برای صنعت (مانند: توزیع گسترده­تر، طبقات بیشتر در فروشگاه­ها)، و یا برای مشتریان (مانند: تشخیص هویت، كاهش­ دهندة ریسك، نشانة كیفیت) گردد (كلر، 2003). بنابراین برند، جزء جدانشدنی راهبرد بازاریابی شركت است و به­طور روزافزونی به­عنوان تنها داراییِ مهم و منبع تمایز موردتوجه قرار می­گیرد. بدین ترتیب برندهای قوی، ارائه­دهنده­ی سود بیشتر همراه با ریسك كمتر به سهامداران هستند. از طرفی تقلید از برند یک استراتژی بازاریابی سودآور بر پایه­ی استفاده از شباهت­ها (بسته بندی، طراحی، نام برند، تبلیغات و غیره) به­منظور تسهیل پذیرش برند به­وسیله­ی مصرف­کننده است. برندهای مقلّد با تقلید از هویت برندهای اصلی، قصد ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارزش درک شده مثبت از محصول توسط مشتریان را دارند، تا از این طریق بتوانند کالاهای خود را به فروش برسانند.

 

این فصل شامل کلیات تحقیق است. به­طور خلاصه و با توجه به موضوع تحقیق، ابتدا به ضرورت و اهمیت انجام تحقیق و بیان مسأله، ­پرداخته می­شود. سپس قلمرو، اهداف، سوال، و فرضیات تحقیق بیان می­شود. در ادامه به تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق پرداخته می­شود.

 

2-1- ضرورت و اهمیت انجام تحقیق

 

یکی از قابلیت­ها یا شایستگی­های لازم برای موفقیت در عرصه­های رقابت، برخورداری از دانش و مهارت بازاریابی در بنگاه­های اقتصادی است. برای رسیدن به این هدف، یکی از معروف­ترین مفاهیم بازاریابی که در طول دهه­ی گذشته از سوی دانشگاهیان و عاملان بازاریابی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته، برند است. یکی از دلایل این شهرت، نقش استراتژیک و مهم برند در کسب مزیت رقابتی و تصمیمات مدیریت استراتژیک است، که به نوبه­ی خود می­تواند به درآمد بیشتر، هزینه­های پایین­تر و سود بالاتری منجر شود و اثرات مستقیمی بر توانایی سازمان در اتّخاذ تصمیمات مناسب در مورد افزایش قیمت محصولات، اثربخشی ارتباطات بازاریابی و موفقیت در توسعه­ی تجاری داشته باشد (کلر[8]، 1389). برخی از سازمان­ها با الگو گرفتن از برندهای اصلی و مطرح در بازار مصرف­کننده و با آگاهی­ از تاکتیک­های تقلید، سعی در ایجاد رضایتمندی و یا تقاضای جدید دارند. برندهای مقلّد، برای سواری گرفتن مجانی از کیفیت جدید، از لباس تجاری برندهای اصلی تقلید می­کنند.

 

یک پیش شرط مهم برای مؤثر بودن استراتژی­های تقلید برند، شباهت به برند اصلی است. بنابراین به­نظر می­رسد، برندهای مقلّد با تقلید از هویت برندهای[9] اصلی بازار، قصد ایجاد تصویر ذهنی مثبت از محصول توسط مشتریان را داشته باشند. در این پژوهش به بررسی موفقیت برندهای مقلّد در تقلید از عناصر برند اصلی و تأثیرگذاری این موفقیت بر قصد خرید مشتریان پرداخته شده است.

 

3-1- بیان مسئله

 

در یک دنیای ایده­آل، صاحبان برند همیشه می­خواهند کنترل کاملی بر حق استفاده از نام برندشان و سایر مشخصات برند داشته باشند. علی­رغم اینکه برخی موسسات دولتی، پوشش قانونی برند را بسط و گسترش داده­اند، اما این فرصت فراهم است که از ویژگی­ها و مشخصات برندهای دیگر، بدون اجازه استفاده شود (پتی[10]، 2008). منظور از مشخصات برند؛ نام برند[11] و دامنه اینترنتی[12]، لوگو و نمادها[13]، کاراکترها[14]، شعارها[15] و طنین[16] و بسته­بندی[17] می­باشد که در مجموع هویت برند را شکل می­دهند (کلر[18]، 1389). بنابراین برندهای مقلّد از لباس تجاری یک برند اصلی، مانند نام یا بسته بندی متمایز آن تقلید می­کنند تا از شهرت و تلاش­های بازاریابی انجام گرفته­ی آن منتفع شوند (ون هورن و پیترز[19]، 2013)؛ به­عبارتی دیگر برندهای مقلّد، تولیدکننده محصولاتی هستند که مصرف­کنندگان را به الگوهای مصرف متفاوت راهنمایی نمی­کنند، بلکه فقط بازتولیدی از محصولات موجود با اندکی تغییر و تبدیل هستند. تقلید از برند یک استراتژی بازاریابی سودآور بر پایه­ی استفاده از شباهت­ها (بسته بندی، طراحی، نام برند، تبلیغات و غیره) به­منظور تسهیل پذیرش برند به­وسیله­ی مصرف­کننده است (آلین و ازدین[20] ، 1999). موفقیت استراتژی تقلید، معمولاً به سردرگمی در برندها نسبت داده می­شود. در مورد سردرگمی در برند[21]، مردم برند مقلّد را مثبت ارزیابی می­کنند، زیرا آن­ها آن را با برند اصلی اشتباه می­گیرند (کپفرر[22]، 1995، لوکن و همکاران[23]، 1986). برندهای مقلّد اغلب از ویژگی­های ادراکی خاص و متمایز برند اصلی (ویژگی­های بصری، متن، صدا) تقلید می­کنند، در نتیجه یک نوع شباهت تحت­اللفظی[24] به برند اصلی را نشان می­دهند (جنتنر[25]، 1983). در موقعیت­های ساده، ممکن است شباهت­های تحت­اللفظی بین دو کالا با تعیین میزان این­که کدام­یک از آن­ها دارای ویژگی­های مشترک و منحصر به فرد است، سنجیده شوند (تیورسکی[26]، 1977).

 

عناصر برند هر یک بصورت مجزا یا یکپارچه در قالب هویت برند، می­توانند بر تصویر ذهنی[27] از برند (کلر، 1389) و ارزش درک شده[28] توسط مشتری (شیرازی و همکاران[29] ،2013) تأثیر بگذارند. منظور از تصویر ذهنی از برند، ادراکات و احساسات مصرف­کننده در مورد برند که توسط تداعیات ذهنی ذخیره شده در حافظه، انعکاس می­یابد، می­باشد (کلر،1389)؛ و براساس نظر سوئینی و همکاران[30] (1999) و اولاگا و چاکور[31] (2001)، ارزش درک شده توسط مشتری شامل ارزیابی مصرف­کننده از یک محصول و درک این موضوع که در مقابل آورده خود به چه حاصلی رسیده است، می­باشد. تحقیقات گذشته همچون پژوهش چانگ و همکاران[32] (2006) و زینالزاده[33] (2012) نشان می­دهد که، ارزش درک شده و تصویر ذهنی از برند بر قصد خرید مشتری تأثیر مثبت و معناداری دارد. بنابراین به­نظر می­رسد، برندهای مقلّد با تقلید از هویت برندهای اصلی بازار، قصد ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارزش درک شده مثبت از محصول توسط مشتریان را داشته باشند، تا از این طریق بتوانند کالاهای خود را به فروش برسانند. این در حالی است که پژوهشی تا به امروز این فرضیه را بررسی ننموده و میزان اثرپذیری قصد خرید برندهای اصلی و مقلّد را از هویت برند قیاس نکرده است. بنابراین در این پژوهش با هدف اندازه­گیری میزان تأثیرگذاری هویت برند بر قصد خرید برندهای اصلی و مقلّد و همچنین موفقیت برندهای مقلّد در تقلید عناصر برندهای اصلی، به بررسی اثر هویت برند بر قصد خرید در برندهای اصلی و برندهای مقلّد، با تبیین نقش میانجی ارزش درک شده و تصویر ذهنی برند پرداخته می­شود.

 

[1].Marketing Science Institute

 

[2].Bamert

 

[3].Competitive advantage

 

[4].Brand extension

 

[5].Resilience

 

[6].Farquhar

 

[7].Added value

 

[8].Keller

 

[9].Brand Identity

 

[10].Petty

 

[11].Brand name

 

[12].URL

 

[13].logo & Symbol

 

[14].Characters

 

[15].Slogan

 

[16].Jingles

 

2-4-3) بودجه ریزی بر مبنای صفر…………………………41

 

2-4-3-1) مفهوم و هدف…………………………… 41

 

2-4-3-2) مزیت ها و معایب بودجه ریزی بر مبنای صفر…………… 43

 

2-4-4) بودجه ریزی عملیاتی………………………….. 44

 

2-4-4-1) مفهوم و هدف…………………………… 44

 

2-4-4-2) مزیت ها و معایب بودجه ریزی عملیاتی………… 45

 

2-5) مفاهیم، اهداف، ویژگی‌ها و مراحل بودجه‌ریزی عملیاتی……… 53

 

2-5-1) مفاهیم و اهداف…………………………… 53

 

2-5-2) ویژگی های بودجه ریزی عملیاتی………………………….. 56

 

2-7) بودجه ریزی عملیاتی در واحدهای دانشگاهی………………….. 57

 

2-7-1) تعریف رسالت ها و كاركردهای آموزش عالی……………….. 59

 

2-7-1-1)كاركردهای سه گانه آموزش عالی………………………….. 59

 

2-8) تجاربی از اجرای بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه ها ……….61

 

2-8-1) تجارب آمریکا …………………………61

 

2-8-2) تجارب کشورهای اروپایی………………………….. 63

 

2-9)تجارب دانشگاه های ایران…………………………. 65

 

2-10) سایر مطالعات انجام شده…………………………. 68

 

2-11) چهارچوب كلی بودجه ریزی عملیاتی برای یك دانشگاه………68

 

2-12) الزامات بودجه ریزی عملیاتی درنظام دانشگاهی ایران……….. 69

 

2-12-1) باور هیأت رئیسه دانشگاه به مدیریت علمی و سیستمی…….. 69

 

2-12-2)مدیریت استراتژیک دانشگاه براساس یك برنامه استراتژیک……. 69

 

2-12-3) مدیریت برمبنای هدف و نتیجه در واحدهای دانشگاهی………. 69

 

2-12-4) نهادینه سازی فرهنگ و برنامه بهره وری در دانشگاه…………… 70

 

2-12-5) بهره برداری از نظام جامع اطلاعات مدیریت دانشگاهی………. 70

 

2-13) مراحل اجرای بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه ……………..71

 

2-14-1)توانایی برای اجرای بودجه ریزی عملیاتی…………..81

 

2-14-2)اختیار برای اجرای بودجه ریزی عملیاتی………………. 82

 

2-14-3) پذیرش برای اجرای بودجه ریزی عملیاتی…………….. 84

 

2-14-4) برنامه ریزی استراتژیک…………………………… 85

 

2-14-5)مدیریت عملکرد ………………………… 98

 

2-14-6)مدیریت تحول…………………………. 117

 

2-14-7)سیستم هزینه یابی بر مبنای عملکرد…………………….. 128

 

1-14-7-1)تاریخچه هزینه یابی بر مبنای فعالیت………………… 128

 

1-14-7-2)عناصر هزینه یابی بر مبنای فعالیت…………………. 131

 

2-14-8)نظام پاسخگویی و تشویق………………………….. 137

 

2-14-9)حسابرسی عملکرد…………………………. 140

 

2-14-10-1)هدف های حسابرسی عملكرد…………………………. 143

 

2-14-10-2) پرسش های كلیدی حسابرسی عملكرد………………. 144

 

2-14-10-3)اصول حسابرسی عملكرد…………………………. 144

 

2-14-10-4) تكنیك های حسابرسی عملكرد…………………………. 145

 

2-14-10-5)معیارهای حسابرسی عملکرد…………………………. 146

 

فصل سوم: روش تحقیق

 

3-1) مقدمه…………………………142

 

3-2) روش جمع آوری اطلاعات………………………… 151

 

3-3) ابزارهای گردآوری و اندازه گیری اطلاعات……….. 151

 

3-4) سئوالات تحقیق………………………….. 152

 

3-5) فرضیات تحقیق………………………….. 159

 

3-6) جامعه آماری………………………….. 164

 

3-7) طراحی پرسش نامه…………………………. 165

 

3-8) روایی و پایایی پرسش نامه…………………………. 172

 

-9) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………… 173

 

3-9-1) آزمون علامت یک نمونه ای(Sign Test)………………

 

3-9-2) آزمون فریدمن………………………….. 174

 

 

3-9-3) روش آنتروپی شانون(Shannon Enteropy)……………

 

فصل چهارم: تحلیل داده ها و یافته های پژوهش

 

4-1) مقدمه………………………….170

 

4-2) تحلیل داده ها …………………………178

 

4-2-1) تجزیه و تحلیل با روش آزمون علامت……………. 178

 

4-2-2) آزمون فریدمن………………………….. 206

 

4-2-3) روش آنتروپی شانون…………………………. 215

 

فصل پنجم: جمع بندی و نتایج

 

نتایج تحلیل…………………………………….221

 

پیشنهادات ……………………………….232

 

چکیده:

 

با محدودیت منابع مالی، چگونگی مصرف بودجه و به تبع آن اثربخشی بودجه از اولویت های دانشگاه می باشد. در این میان شیوه بودجه ریزی می تواند نقش بسیار مهمی را ایفا نماید. یکی از شیوه های نوین بودجه ریزی که چند سالی است در برخی کشورها در حال اجراست، بودجه ریزی عملیاتی است که به دنبال اثربخشی بودجه می باشد. در تعریف این شیوه بودجه ریزی می توان گفت بودجه ریزی عملیاتی برنامه عملکرد سالانه به همراه بودجه سالانه است که رابطه میان میزان وجوه تخصیص یافته به هر برنامه(منتج از اهداف) با نتایج به دست آمده از اجرای آن برنامه را نشان می دهد.

 

در این تحقیق با بررسی سوابق اجرای این مدل در کشورهای مختلف، عناصر بودجه ریزی عملیاتی استخراج گردیده است و با در نظر گرفتن نقش عناصر در بودجه ریزی، به تشریح مدلی برای بودجه ریزی عملیاتی در واحدهای دانشگاهی پرداخته شده است. این مدل در بردارنده 6 عنصر اصلی شامل برنامه ریزی استراتژیک، مدیریت تحول، مدیریت عملکرد، پایش و اشراف، نظام پاسخگویی و تشویق و سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت و یک عنصر جانبی تحت عنوان حسابرسی عملکرد و مؤلفه های مرتبط با هر یک(در مجموع 53 مؤلفه) می باشد. در این تحقیق پس از طراحی مدل بودجه ریزی عملیاتی، بررسی امکان پیاده سازی آن در دانشگاه امام صادق ^{علیه السلام} مورد آزمون قرار گرفته است که در نهایت از آزمون های فرضیه نتیجه گرفته شده است که امکان پیاده سازی مدل در دانشگاه وجود دارد.

 

در ادامه نیز به بررسی رتبه و وزن عناصر مذکور در مدل پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد تفاوت معناداری بین عناصر مدل وجود ندارد که خود نشانگر عدم وجود سلسله مراتب بین این عناصر می باشد. از سوی دیگر وزن عناصر با هم تفاوت داشته است. در این بین بالاترین وزن را مدیریت عملکرد و سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت و کمترین وزن را برنامه ریزی استراتژیک و نظام پاسخگویی و تشویق دارا بوده است. از این مسئله می توان دریافت که عناصر برنامه ریزی استراتژیک و پاسخگویی، نیازمند توجه بیشتر دانشگاه برای استقرار بودجه ریزی عملیاتی می باشد.

 

فصل اول: کلیات

 

تعریف مسأله:

 

كمبود منابع مالی یك محدودیت عمده در هر سازمان می باشد. بدون توجه به جایگاه مالی، هیچ سازمانی نمی تواند از ایجاد نوعی مصاحبه بین اهدافش دوری كند. اگر گزینه های منطقی با آگاهی كامل شكل بگیرند سیاست های سازمان به اثربخش ترین شكل، تعیین خواهند شد. برای نیل به چنین آگاهی و دانش، باید اطلاعات كمی و كیفی به طور منظم گردآوری، سازماندهی و تحلیل گردد تا پیامدهای هزینه ها از منابع مالی محدود سازمان مشخص گردد.

 

در شرایط كمبود منابع سازمان برای تأمین اهداف و پوشش كلیه نیازها و تقاضاها، تصمیم سازمان مجبورند بین برنامه های گوناگون دست به انتخاب بزنند. یك فرایند منطقی تصمیم گیری برای تأمین مناسب علایق و منافع عمومی تنها از طریق استفاده از ابزار مناسب تصمیم گیری دولتی امكان پذیر است.

 

یكی از اشكالات اساسی فعلی نظام بودجه ریزی كشور غیر عملیاتی و شفاف نبودن می باشد كه هزینه های زیادی را به كشور تحمیل كرده است. در همین راستا، استقرار نظام بودجه ریزی ستانده محور، دادن اختیارات لازم به مدیران در انتخاب نهاده های لازم برای تولید محصولات و خدمات موردنظر، ارزیابی مستمر عملكرد مدیران و مبنا قرار دادن نتایج عملكرد به عنوان یكی از معیارهای تخصیص اعتبارات از جمله ویژگی های دیگر این نظام بودجه نویسی خواهد بود.

 

بودجه ریزی عملیاتی عوامل صرفه جویی و اثربخشی را به ابعاد سنتی بودجه ریزی اضافه می كند. نظام بودجه ریزی عملیاتی کارایی واثربخشی تمایز قایل می شود. درکارایی استفاده مفید از منابع مورد نظر است، در حالی كه اثربخشی با عملکرد مرتبط است. در بودجه بندی عملیاتی طبقه بندی عملیات به نحوی است كه هدف ها شفا ف تر بیان می شوند، ارزیابی بودجه سهل تر بوده و در روش هزینه بندی آن ارتباط بین داده و ستانده مورد توجه قرار می گیرد.

 

در این نظام سقف بودجه هر یك از دستگاه های اجرایی تعیین می گردد، در تعیین این سقف باید عواملی چون ارزیابی هزینه تولید كالا و خدمات و … كیفیت مورد توجه قرار گیرد. برای اجرای نظام بودجه ریزی عملیاتی و شفاف باید برنامه های عملیاتی دستگاه های اجرایی جهت تحقق اهداف بخش ذیربط بازبینی، اصلاح و نهایی شود. همچنین در چارچوب وظایف مصوب دستگاه های اجرایی، فعالیت های كمیت پذیر باید ذیل هر یك از برنامه های نهایی شده تعیین گردد.

 

علاوه بر این كه هزینه تمام هر یك از فعالیت ها برای دستیابی به هدف تعیین شده باید محاسبه گردد، یك نظام نظارتی وگزارش گیری مستمر باید در تمامی مراحل كار استقرار یابد. از سوی دیگر انجام اقدامات فوق مستلزم یك نظام هزینه یابی محصول یا خدمات در دستگاه های اجرایی با ویژگی های یاد شده می باشد.

 

هزینه یابی محصول یا خدمات فرایندی است كه به وسیله آن هزینه نهاده ها (مانند حقوق و دستمزد) به محصولات تعلق می گیرد. در این فرآیند هزینه های كل هر دستگاه اجرایی برای تولید محصولات یا خدمات آن به نحوی اختصاص می یابد كه پاسخگوی هزینه واقعی ارائه خدمات یا تولید هر محصول باشد.

 

روش هزینه یابی فعالیت، اساس تعیین بودجه بخش های اجرایی و تخصیص اعتبارات خواهد بود. مشكل اساسی هزینه یابی فعالیت ها در اولین سال اجرا خواهد بود، بدیهی است در سال های بعد با استفاده از شاخص های تعدیل، هزینه تمام شده سال مبنا، مورد اصلاح قرار خواهد گرفت.

 

ضرورت انجام تحقیق:

 

دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مسئول كشف و نشر و دانش و فراهم سازی آموزش و یادگیری عالی برای تربیت نیروی انسانی متخصص و كمك به توسعه جوامع هستند . یك دانشگاه به عنوان یك نظام (سیستم) ازچندین زیرنظام تشكیل شده است. اساسی ترین نظام مدیریتی آن نظام مالی است .نظام مالی دانشگاه به نوبه خود تحت تاثیر نظام های برون و درون دانشگاهی است .هرتغییر كوچك درمحیط بیرون یا درون دانشگاه، ممكن است بركارائی و اثربخشی نظام مالی دانشگاه تاثیر بگذارد.

 

با تصویب قانون ساختار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، لزوم تغییرات اساسی درنظام مدیریت دانشگاهی ایران قطعی شده است .مهمترین بخش این تغییرات مربوط به نظام مالی دانشگاه است. (ماده 10 قانون اهداف، وظائف و تشكیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه) نگاه اجمالی به مفاد مواد قانونی فوق، نشان دهنده این واقعیت است كه ایجاد تحولات بنیادی در نظام بودجه ریزی دانشگاه ها ضرورتی اجتناب ناپذیر است. به رغم تأكید قانونگذار درقانون برنامه سوم توسعه مبنی بر ایجاد تحول درنظام بودجه ریزی دولت و تغییر آن از بودجه ریزی برنامه ای به بودجه ریزی عملیاتی تا پایان سال 1383 كه آخرین سال اجرای برنامه بود، توفیق چندانی نصیب نشد. همچنان تلاش برای استقرار بودجه بندی عملیاتی ادامه داشته و در قانون برنامه چهارم توسعه نیز مورد توجه قرارگرفته است .در برنامه چهارم، دانشگاه ها نه تنها در راستای اجرای سیاست های دولت وظیفه دارند سیستم بودجه بندی خود را از برنامه ای به عملیاتی تغییر دهند، بلكه دراجرای بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم، ملزم به تهیه بودجه عملیاتی به منظور دستیابی به بهای تمام شده فعالیت های آموزشی و پژوهشی و تعیین هزینه سرانه دانشجو به منظور دریافت سهم بودجه دولتی خود از بودجه عمومی هستند. به این ترتیب از نقطه نظر مدیریت دانشگاهی تغییر در نظام بودجه ریزی دانشگاه ها و بازنگری و تحول اساسی در سیستم بودجه بندی موجود، بیش از پیش ضروری می باشد.

 

چالش اصلی این تحول آن است كه قبل ازشكل گیری ساختارهای مناسب مدیریت مالی عملیاتی و آمادگی واحدهای دانشگاهی، تغییرات ساختاری درسطح دولتی آغاز شده است. دانشگاه ها در تعریف عملكردهای آموزشی، پژوهشی و خدماتی و تدارك ابزارهای اندازه گیری اهداف و دستاوردهای سازمانی با مسائل و مشكلات عدیده ای دست به گریبان هستند.

 

تئوری سیستم های اجتماعی، سیستم های اطلاعاتی و استراتژی………………. 32

 

چارچوبی انتقادی برای استراتژی سیستم های اطلاعاتی………………………. 34

 

طبقه بندی ناکامی سیستم های اطلاعاتی…………………………………………. 36

 

مشارکت و نقش کاربر در موفقیت سیستم های اطلاعاتی…………………….. 40

 

نگرش استراتژیک به سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات …………… 43

 

تعریف مدیریت استراتژیک……………………………………………………………… 44

 

برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات ……………………………………………. 45

 

دستاورهای برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات……………………….. 53

 

ضرورت تدوین برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات……………………. 54

 

مزایای تدوین برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات………………………. 56

 

فرآیند برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات…………………………….. 57

 

گونه شناسی استراتژی سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات……….. 60

 

شبکه استراتژیک……………………………………………………………………….. 60

 

استراتژی عمومی فناوری اطلاعات………………………………………….. 63

 

مزیت رقابتی ثمره تکنولوژی اطلاعات………………………………………….. 69

 

چارچوبی برای تجزیعه و تحلیل مزیت رقابتی…………………………… 73

 

تجزیه و تحلیل صنعتی…………………………………………………………. 74

 

موقعیت یابی سازمان در صنعت……………………………………………….. 74

 

اطلاعات به عنوان منبع استراتژیک………………………………………… 76

 

تغییر استراتژیک و سیستم های اطلاعاتی………………………………….. 77

 

چارچوبی برای مدیریت تغییر سیستم های اطلاعاتی……………… 79

 

پیشینه تحقیق………………………………………………………………….. 84

 

فصل سوم: روش تحقیق

 

مقدمه   …………………………………………………………………………….. 98

 

روش تحقیق ……………………………………………………………………… 98

 

جامعه آماری………………………………………………………………………… 100  

 

نمونه و روش تعیین حجم نمونه …………………………………….. 100

 

ابزار جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………. 100

 

روایی و پایایی پرسشنامه……………………………………………… 101

 

متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………. 102

 

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………. 103

 

فصل چهارم : گردآوری داده وتجزیه وتحلیل نتایج

 

مقدمه …………………………………………………………………………. 105

 

توصیف شاخص های جمعیت شناختی…………………………………… 106

 

تجزیه و تحلیل توصیفی متغیرها……………………………………….. 110

 

آمار استنباطی………………………………………………………………….. 112

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری و پیشنهادات

 

مقدمه…………………………………………………………………………… 119

 

یافته های تحقیق…………………………………………………………….. 119

 

بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………….. 124

 

 

پیشنهادهای پژوهش………………………………………………………… 127

 

منابع و مآخذ………………………………………………………………… 136

 

منابع فارسی………………………………………………………………….. 136

 

منابع لاتین………………………………………………………………. 139

 

ضمائم………………………………………………………………………. 147

 

چکیده انگلیسی………………………………………………………………. 164

 

چکیده:

 

اشتراك گذاری اطلاعات سازمانی در سطح وسیع، نیازمند زیرساختهای فناوری اطلاعات می باشد. هدف از پژوهش بررسی رابطه بین عوامل انسانی، ساختاری، محیطی، ظرفیت برنامه ریزی و ظرفیت تغییر با موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی در دیوان محاسبات استان فارس است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع پیمایشی است و جامعه آماری شامل کارشناسان و حسابرسان دیوان محاسبات استان فارس بالغ بر 300 نفر می باشد. ابزار گرداوری اطلاعات، پرسشنامه عوامل موثر بربرنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطلاعاتی مدیریت که شامل 38 سوال و و پایایی این پرسشنامه 82/. برآورد گردید. یافته های تحقیق نشان داد که عوامل انسانی، ساختاری، محیطی، ظرفیت برنامه ریزی و ظرفیت تغییر بر موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی موثر می باشد و براساس یافته های آزمون فریدمن عامل انسانی از اهمیت بالاتری نسبت به سایر عوامل از دید پاسخگویان برخوردار است.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

 

سیستمهای اطلاعاتی، سیستمهایی هستند كه اطلاعات لازم برای تصمیم گیری را برای افراد تصمیم گیر فراهم می آورند. اطلاعاتی را كه سیستمهای اطلاعاتی در اختیار كاربران قرار می دهند خدمات سیستمهای اطلاعاتی می نامیم. برای اینكه سیستمهای اطلاعاتی بتوانند خدمات مناسب را در اختیار كاربران قرار دهند نیازمند در اختیار داشتن سخت افزار و نرم افزار مناسب و نیروی انسانی آموزش دیده و با انگیزه اند كه در هر صورت، هزینه های بالایی را برای سازمان در بر دارند. با عنایت به موارد فوق ضرورت دارد كه سازمانها به سنجش كیفیت خدمات سیستمهای اطلاعاتی خود بپردازند و نتیجه آن را به عنوان بازخور وارد سیستم كرده ، در جهت بهبود عملكرد و افزایش كیفیت و بهره وری سیستم از آن استفاده كنند. كیفیت سیستم اطلاعاتی
می تواند به عنوان میزان مشاركت واقعی یك سیستم اطلاعاتی معین در نیل به اهداف سازمانی مورد سنجش قرار گیرد( مهدوی، 1386: 236) .

 

بنابراین لازم است متناسب با تغییرات محیطی(داخلی و خارجی) سیستم‏های اطلاعاتی بهبود یابند تا بتوانند به نیازهای‏ اطلاعاتی مدیران و واحدهای سازمانی بهتر پاسخگو باشند. این امر مستلزم آن است که این سیستم‏ها از جهات مختلف‏ مورد ارزیابی قرار گرفته و با شناخت نقاط ضعف و شناخت‏ وضعیت‏های محیطی بتوان آنها را بهبود بخشید و تجربه نشان داده است، که عدم توجه درست به موارد فوق،گسترش سیستم‏های اطلاعات در کسب و کار عموما موجب‏ جایگزینی مشکلات جدید به جای مشکلات قدیمی می‏شود و این باعث می‏شود تا فواید مورد انتظار حاصل نشوند،علی رغم‏ افزایش سرمایه‏گذاری در سیستم‏های اطلاعات،بهره‏وری ارتقا نیافته و این امر در سالهای گذشته موجب مطرح شدن‏ موضوع‏هایی چون پارادوکس بهره‏وری شده است.بنابراین برای رسیدن به اثربخشی بالا لازم است که سیستمهای اطلاعاتی‏ مدیریت و راههای ارزیابی آن بخوبی شناخته شده ، و با شناخت نقاط ضعف و قوت به رفع اشکالات موجود بپردازیم.

 

2-2-2- خصوصی سازی و اصلاح ساختار بانک ملت……………. 17

 

2-2-3-بانک ملت و خصوصی سازی……………………….. 20

 

2-2-4-خدمات بانکی……………………….. 20

 

2-2-5- در امدهاو هزینه های مشاع ( عملیاتی) و غیر مشاع ( غیر عملیاتی)…….21

 

2-2-6- سود اوری……………………….. 23

 

2-2-7- برنامه عملیاتی وچالشهای بانک ملت……………………….. 24

 

2-2-7-1- برنامه عملیاتی در بانک ملت……………………….. 25

 

2-2-7-2- چالشهای تعیین شده در برنامه عملیاتی…………….. 26

 

2-2-8-کارمزد بانکی……………………….. 27

 

2-2-9- ضمانتنامه بانکی……………………….. 28

 

2-2-10-گشایش اسناد اعتباری(LC)………………………

 

2-3- بر تحقیقات انجام شده……………….. 29

 

1-3-2- تاثیرسه عامل تعیین کننده ویژگیهای خاص بانکی خصوصیات ویژه صنعت واقتصاد کلان بر سود اوری بانکی…….29

 

2-3-2- عوامل موثر بر سود اوری بانکها، قبل و در طول بحران مالی(یک مطالعه موردی) ……….32

 

2-3-3- چگونگی تاثیر ساختار مالکیت بر عملکرد اجرایی بانک ها……………… 33

 

2-3-4- بررسی عملکرد اجرایی و مالی بانکهای دولتی خصوصی شده…………. 33

 

2-3-5- خصوصی سازی بانکها و تاثیرات ان بر افزایش کارایی و بهبود عملکرد بانکها……….. 34

 

2-3-6- تقلب در اعتبار اسنادی تجاری،اعتبار نامه تضمینی وضمانتنامه مستقل بانکی………. 35

 

2-3-7- نقش شیوه های نوین ارائه خدمت در جذب مشتری و بهبود کارایی سیستم بانکی با تاکید بر هزینه و وقت کارکنان (یک مطالعه موردی)……………………… 37

 

2-3-8- بررسی فقهی اخذ کارمزد و ارائه تسهیلات به شرط سپرده گذاری در صندوق های قرض الحسنه……. 40

 

2-3-9- بررسی تطبیقی نظام پرداخت ایران با اصول دهگانه کمیته بین المللی سیستم های پرداخت و تسویه……41

 

2-10- جمع بندی……………………….. 42

 

3-1- مقدمه………………………. 45

 

3-2- روش تحقیق……………………….. 46

 

3-3- جامعه اماری و حجم نمونه مورد تحقیق……………………….. 47

 

3-4- نمونه و نمونه گیری……………………….. 48

 

3-5- ابزار های گرد اوری اطلاعات……………………….. 48

 

3-5-1- مصاحبه………………………. 48

 

3-5-2- مطالعات علمی(كتابخانه ای) ………………………48

 

3-6- نحوه انجام محاسبات تحقیق……………………….. 49

 

3-6-1-ارزیابی عملکرد بانک ملت در زمینه بکار گیری ظرفیت ارائه خدمات غیر مشاع خود با کمک مدل SWOT…………

 

3-6-1-1-نحوه طراحی جدول EFE……………………….

 

3-6-1-2-نحوه طراحی جدول IFE……………………….

 

3-6-2-تعیین اولویت عوامل استراتژی تدافعی به کمک مدل برنامه ریزی AHP…………

 

3-6-2-1- فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)………………………

 

3-6-2-2-اصول فرآیند تحلیل سلسله مراتبی……………………….. 59

 

3-6-2-3- مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی……………………….. 60

 

4-1-برخی مبانی نظری تحقیق………………………. 65

 

4-2-پیاده سازی مدل تحقیق………………………. 67

 

4-2-1-تشریح عوامل و متغییرهای تحقیق(SWOT)………………………

 

4-2-1-1-تعیین مقدار ارزیابی عوامل درونی(IFE) وعوامل بیرونی(EFE)……………

 

5-1-مقدمه………………………. 76

 

5-2-نتجه گیری تحقیق (مدل برنامه ریزیSWOT)………………………

 

5-3- راهکار ها و راهبرد های پیشنهادی……………………….. 78

 

5-4- تشریح عوامل وگزینه های استراتژی تدافعی با کمک مدل تصمصم گیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)………

 

5-4-1- تشریح عوامل استراتژی تدافعی……………………….. 84

 

5-4-2- تشریح شاخص های مدل (بخشAHP)………………………

 

5-5- اجرای مدلAHP……………………….

 

5-6- استراتژیهای ترکیبی……………………….. 98

 

5-7-نکته 1………………………. 101

 

5-8-نکته 2………………………. 102

 

5-9- پیشنهاد برای تحقیقات آتی……………………….. 103

 

منابع و ماخذ………………………. 104

 

 

منابع فارسی……………………….. 104

 

منابع لاتین……………………….. 107

 

پیوست ها……………………… 109

 

چکیده:

 

تغییرات و تحولات عمده صورت گرفته در سیستم بانکداری ایران، بانک ملت را با چالش های جدیدی مواجه کرده است :تغییر ساختار دولتی به خصوصی ،ازدیاد رقباو رقابت شدید انان برای بدست اوردن سهم بازار بیشتر، گران و هزینه زا شدن چهار سپرده بانکی و …،این بانک را به سمت افزایش درامد های غیر مشاع (کسب درامد از محل کارمزد ها) سوق داده است بطوری که تامین کلیه هزینه های جاری بانک از محل درامد های غیر مشاع یا کارمزد ها جزء اهداف اصلی بانک ملت گشته است. در این پژوهش محقق اطلاعات مورد نیاز خود رابه دو روش مصاحبه با خبرگان و مطالعات علمی و کتابخانه ای جمع اوری کرده است. در بخش اول تحقیق، برای تعیین ظرفیت درامد های غیر مشاع بانک ملت از مدل برنامه ریزی SWOT استفاده شده است. به این دلیل که در مدل ارزیابی عوامل درونیIFE)) و بیرونیEFE)) ،بانک ملت به ترتیب نمره2.25 و1.75را کسب نموده است بنابر این این بانک در بکارگیری از ظرفیت مناسب خود در زمینه ارائه خدمات و درامد های غیر مشاع موفق نبوده است.در فصل پنجم پایان نامه برای ارتقاء ظرفیت خدمات غیر مشاع بانک ملت چند استراتژی SO،ST،WOو WT به همراه دو استراتژی ترکیبی پیشهناد می گردد.برطبق نتایج ارزیابی عوامل درونی و بیرونی کسب شده توسط بانک ملت،استراتژی تدافعی(WT)بعنوان استراتژی اصلی بانک انتخاب می شود که حدود12عامل اصلی برای استراتژی تدافعی توسط محقق پیشنهاد می گردد در ادامه محقق باکمک مدل تصمیم گیری AHP سعی میکند تا اولویت وضریب اهمیت هر یک از این عوامل استراتژی تدافعی را تعیین کند.

 

فصل اول: مقدمه و کلیات

 

1-1- مقدمه

 

تغییرات اساسی دنیای امروز باعث برهم زدن پارادایم های گذشته در تمامی عرصه ها شده است .تغییرات دربرخورد رقبا بایکدیگر؛ تغییر در چرخه عمر محصولات؛ بالا رفتن سطح اگاهی انسبببانها به واسطه تغییرات در نظام های اموزش و پرورش، رشد ابداعات و نو اوریها همگی بران شده اند تا پارادایم های گذشته نتوانند پاسخگوی نیاز های دنیا امروز باشند(کیقبادی،ص2). دنیای امروز جهان خواسته های نامحدود و منابع محدود بشر است .در این شرایط تمام سازمانها سعی دارند تا بگونه ای عمل کنندکه حد اکثر توان و پتانسیل خود را به فعلیت برسانند.در چنین شرایطی ظرفیت سنجی و برنامه ریزی برای ظرفیت تولید وخدمات به منظور بکار گیری توان موثر خود ،برای تمام سازمانها امری کاملا ملموس و حیاتی بنظر می رسد.بخصوص که سازمانها در این عصر نیازمند داشتن یک مزیت رقابتی جهت پیشه گرفتن از رقبا و کسب سود بیشتر هستند.

 

بانک ملت نیز از این قائده مستثنا نمی باشد و دیر زمانی است که در این راه قدم گذاشته است.براین اساس نیاز است تا در مورد ارائه خدمات بانکی، ظرفیت سنجی صورت گیردتا مشخص گردد ؛ هر شعبه باتوجه به منابع موجود، تعداد و نوع مشتریان ،بکار گیری از توان نیروی انسانی وباتوجه به وضعیت جامعه و رقباو…به چه میزان می تواند ضمانتنامه بانکی بفروشد، گشایش اسناد اعتباری (LC)داشته باشد، انواع کارمزد ها را دریافت کند؟وغیره. این بانک با اتکا به سابقه و تجربیات ارزشمند چندین ساله خود، خلق مزیتهای رقابتی در بازار خدمات غیر مشاع نظام بانکی کشور را دستور کار خود قرار داده و همگام با تحولات مهم دنیای بانکداری، نسبت به طراحی و پیاده سازی سامانه های مربوطه باهدف تامین هزینه های جاری خود از محل کارمزد ها اقدام نموده است.

 

محقق در این پژوهش سعی نموده است تا : در مرحله اول؛

 

با استفاده از تکنیک برنامه ریزی SWOT[1] بیان نماید که ایا بانک ملت ،توانسته است از تمام ظرفیت خود در جهت کسب بیشتر درامدهای غیر مشاع(انواع کارمزد) استفاده کند؟ ویااینکه ظرفیت بلااستفاده وجود دارد؟ و چنانچه موفق به بکار گیری از ظرفیت مناسب خدمتی خود نشده است چه راهبرد ها و راهکارهایی باید دنبال شود؟

 

ودر مرحله دوم ؛ بعد از بیان انواع استراتژی های پیشنهادی توسط محقق و انتخاب استراتژی تدافعی برای بانک ملت، با کمک مدل تصمیم گیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی([2]AHP) ،اولویت و اهمیت عوامل این استراتژی تعیین می گرددودر نهایت محقق به یک الگوی مناسب مدیریت ظرفیت در بانک ملت دست می یابد.

 

در مقدمه این پژوهش لازم است برای درک بهتر مفاهیم درامدی بانک ملت ،به تقسیم بندی انواع درامد ها در بانک اشاره کنیم:

 

الف- در امدهای مشاع یا عملیاتی بانک

 

منظور کلیه در امد هایی است که نتیجه فعالیت اصلی بانک می باشد . ماننددرامد حاصل از دادن تسهیلات به مشتریان.

 

ب- در امد های غیر مشاع یا غیر عملیاتی

 

منظور کسب درامد از سایر روشها که نتیجه فعالیت اصلی بانک نیست و این درامدازراه دادن تسهیلات به مشتریان حاصل نشود. مانند انواع کارمزد های حاصل از صدور ضمانتنامه بانکی و گشایش اسناد اعتباری(LC)و ….