2-1       چهارچوب پژوهش ………………………………………………………………………………………………… 24-10

 

2-2       بر مطالعات انجام شده …………………………………………………………………………………  32-25

 

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

 

3-1       نوع پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………    33

 

3-2       محیط پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..    33

 

3-3       جامعه پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..    33

 

3-4       نمونه های پژوهش ………………………………………………………………………………………………….    33

 

3-5       روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه ………………………………………………………………………    33

 

3-6       مشخصات واحد های مورد پژوهش ………………………………………………………………………….    34

 

3-7       ابزار گردآوری داده ها ……………………………………………………………………………………………..    35

 

3-8       تعیین اعتبار و اعتماد علمی ابزار گردآوری داده ها ………………………………………………………    36

 

3-9       روش گردآوری داده ها ……………………………………………………………………………………………    37

 

3-10     روش تجزیه و تحلیل داده ها و روشهای آماری……………………………………………………………    38

 

3-11      ملاحظات اخلاقی …………………………………………………………………………………………………….   39

 

فصل چهارم: نتایج تحقیق

 

4-1       یافته های پژوهش …………………………………………………………………………………………………….   40

 

4-2       جداول و نمودارها ………………………………………………………………………………………………….. 83-42

 

 

 

 

 

فصل پنجم: بحث و بررسی یافته ها

 

1-5      بحث و تفسیر نتایج پژوهش …………………………………………………………………………………… 104-84

 

2-5     نتیجه گیری نهایی …………………………………………………………………………………………………  108-105

 

3-5      کاربرد یافته ها ………………………………………………………………………………………………………..   109

 

5-5      پیشنهادات براساس یافته ها ……………………………………………………………………………………..   110

 

4-5      پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده ……………………………………………………………………………..   111

 

منابع و مآخذ ……………………………………………………………………………………………………………………….   112

 

 

 

 

• فهرست منابع

 

• پیوست ها

 

• چکیده انگلیسی

 

 

 

فهرست جداول و نمودارها

 

عنوان                                                                                                                             صفحه

 

جدول شماره 1: توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب مشخصات فردی-اجتماعی                                                                42

 

نمودار شماره 1: میانگین رتبه ای نحوه استفاده از تلفن همراه براساس سوألات پرسشنامه COS                                                  47

 

نمودار شماره 2: میانگین رتبه ای نحوه استفاده از اینترنت براساس سوألات پرسشنامه اعتیاد به اینترنت                                           48

 

نمودار شماره 3: میانگین رتبه ای میزان احساس تنهایی براساس سوألات پرسشنامه UCLA                                                      49

 

جدول شماره 2: توزیع فراوانی وضعیت اعتیاد به اینترنت در نمونه های مورد پژوهش                                                              50

 

جدول شماره 3: توزیع فراوانی اعتیاد به تلفن همراه در نمونه های مورد پژوهش                                                                     51

 

جدول شماره 4: توزیع فراوانی وضعیت احساس تنهایی در نمونه های مورد پژوهش                                                                52

 

جدول شماره 5: شاخص های آماری نمره کل اعتیاد به اینترنت، تلفن همراه و احساس تنهایی                                                     53

 

جدول شماره 6: ضریب همبستگی اسپیرمن نمره احساس تنهایی با اعتیاد به اینترنت و تلفن همراه                                                54

 

نمودار شماره 4: نمودار پراکنش  همبستگی نمره کل احساس تنهایی با نمره کل اعتیاد به تلفن همراه                                             55

 

نمودار شماره 5: نمودار پراکنش همبستگی نمره کل احساس تنهایی با نمره کل اعتیاد به اینترنت                                                  56

 

جدول شماره 7: ضریب همبستگی اسپیرمن نمره اعتیاد به اینترنت با اعتیاد به تلفن همراه                                                           57

 

نمودار شماره 6: نمودار پراکنش همبستگی نمره کل اعتیاد به اینترنت با نمره کل اعتیاد به تلفن همراه                                                 58

 

جدول شماره 8: توزیع فراوانی احساس تنهایی برحسب میزان استفاده از تلفن همراه                                                                59

 

جدول شماره 9: توزیع فراوانی احساس تنهایی برحسب میزان اعتیاد به اینترنت                                                                      60

 

جدول شماره 10: توزیع فراوانی اعتیاد به اینترنت برحسب میزان استفاده از تلفن همراه                                                             61

 

جدول شماره 11: نمره کل اعتیاد به  اینترنت برحسب متغیرهای فردی اجتماعی کیفی مورد مطالعه                                               62

 

جدول شماره 12: نمره کل اعتیاد به تلفن همراه برحسب متغیرهای فردی اجتماعی کیفی مورد مطالعه                                            67

 

جدول شماره 13: نمره کل احساس تنهایی برحسب متغیرهای فردی اجتماعی کیفی مورد مطالعه                                                  72

 

 

جدول شماره 14: همبستگی نمره کل اعتیاد به اینترنت و تلفن همراه و احساس تنهایی با متغیرهای فردی اجتماعی کمی مورد مطالعه      77

 

جدول شماره 15: ضریب رگرسیونی نمره کل اعتیاد به اینترنت و تلفن همراه با احساس تنهایی با تعدیل اثرات متغیرهای فردی اجتماعی  80

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

 

 

 

 

 

 

بیان مسئله:

 

نوجوانی دوره ای مهم از زندگی فرد به شمار می آید، زیرا بسیاری از باورها و عادت های بهداشتی در این سال ها شکل می گیرند. ما به خوبی آگاهیم که تلاش برای ارتقای سلامت، باید بسیار زود و پیش از به وجود آمدن باورها و عادت های غیربهداشتی انجام گیرد(1). تغییر و تحول آدمی در این دوره مهم، در جنبه های جسمی و روان شناختی پر اهمیت تلقی می شود(2). در این مقطع بلوغ روحی، جسمی و اجتماعی اتفاق می افتد. پرداختن به سلامت نوجوانان نه فقط برای خود آنها بلکه برای خانواده، جامعه و نسل آینده نیز مفید خواهد بود(3). كشور ما، كشوری جوان است و بیش از نیمی از جمعیت آن را افراد زیر 18 سال تشكیل می دهند و در این میان جمعیت نوجوانان 19-15 ساله کل کشور 6607043 و استان گیلان 202829 نفر می باشند كه سرمایه های بالقوه و متصدیان آینده جامعه اند(4-6). بدیهی است که آینده هر کشور به سلامت کودکان و نوجوانان متکی است. این در حالی است که حدود یک پنجم از کودکان و نوجوانان دنیا از اختلالات خفیف تا شدید روانی رنج می برند(7). امروزه ارزیابی سلامت روانی دانش آموزان یکی از محورهای مهم ارتقاء سلامت روان جامعه است. بنا به دلایل بسیاری ، سازماندهی خدمات بهداشت روانی در مدارس، راهبرد اساسی برای ارتقای سلامت روان دانش آموزان و در نهایت كل جامعه است. از آنجایی كه نوجوانی یكی از بحرانی ترین دوره های زندگی است و دانش آموزان با تنش زا های دوره نوجوانی مواجه هستند، احتمال می رود كه مستعد مشكلات عاطفی باشند(8).

 

احساس تنهایی، تجربه ای شایع در نوجوانان است اما وقتی این احساس به طور مکرر اتفاق افتد، اثرات مخربی بر سلامت جسمی، روانی و عاطفی آنان می گذارد. احساس تنهایی، فاصله و شکاف بین آرمان های فرد (آن چه می خواهد) و دستاوردهای او (آن چه به دست آورده است) در روابط و صمیمیت های بین فردی است؛ هرچه این فاصله بیشتر باشد، این احساس بیشتر است. نوجوانانی که احساس تنهایی شدیدتری می کنند، افسرده تر بوده و مشکلات عاطفی بیشتر و رضایت از زندگی پایین تری دارند. احساس تنهایی موجب افزایش تنیدگی و اضطراب، رفتارهای پرخطر مانند کشیدن سیگار و سوء مصرف مواد، گریز از مدرسه، افسردگی، کمرویی و کاهش اعتماد به نفس شده و خطر خودکشی در نوجوانان را افزایش می دهد(9). ممكن است احساس تنهایی در نتیجه ی اعتیاد به اینترنت رخ دهد، یعنی كسانی كه به اینترنت معتاد می شوند، پیامدهایی منفی حاصل از آن مانند احساس تنهایی و انزوا را تجربه كنند و ممکن است چرخه ایی معیوب و رابطه ایی دو سویه در كار باشد، یعنی افراد تنها، برای كاهش تنهایی خود به اینترنت رو بیاورند و در نتیجه به تنهایی آن ها افزوده شود. هر چند یكی از كاربردهای مهم اینترنت، كاربرد اجتماعی آن است؛ اما به دلیل آن كه روابط اینترنتی نسبت به روابط رو در رو از غنای كمتری برخوردارند، درنهایت بهره گیری افراطی از اینترنت افراد را تنهاتر می كند. اعتقاد فرد به اینكه اینترنت تنها دوست مخصوص و صمیمی اوست؛ موجب افزایش علاقه به دوستان مجازی و كاهش گرایش وی به دوستان واقعی و در نتیجه افسردگی و انزوای اجتماعی میشود(10). تیتسیکا[1] و همکاران عنوان کردند که اعتیاد به اینترنت در میان نوجوانان با روابط خانوادگی مشکل دار، عملکرد تحصیلی ضعیف، انجام رفتارهای پرخطر، مشکلات عاطفی و برخی شرایط روانی مانند افسردگی مرتبط است(11).وانگ[2] و همکاران اعلام کردند که استفاده آسیب زا از اینترنت در میان دانش آموزان دبیرستانی شایع است و تنش های تحصیلی، داشتن دوستان مجازی، مشاجرات خانوادگی و روابط ضعیف با معلمان و دانش آموزان از عوامل خطر برای استفاده آسیب زا از اینترنت هستند(12). در حالیكه روابط افراد، به ویژه كودكان و نوجوانان در جهان مجازی افزایش می یابد، در مقابل از دامنه روابط آنان در جهان واقعی كاسته می شود. ضمن آنكه، احتمال لطمه دیدن عملكرد آموزشی آنان نیز وجود دارد(10). در پژوهش یائو[3] و همکارش مشخص شد که استفاده بیش از حد و ناسالم از اینترنت، احساس تنهایی را در طول زمان افزایش می دهد(13). نتایج حاصل از مطالعات زربخش بحری و همکارش، سواری و همکاران و حسن زاده و همکاران نشان می دهد که بین احساس تنهایی با اعتیاد به اینترنت رابطه مثبت معناداری وجود دارد(14-16)؛ درحالیکه اوداسی[4] و همکارش، رابطه معنی داری بین استفاده آسیب زا از اینترنت[5] و تنهایی پیدا نکردند(17).