3-3روش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………                     50

4-3نمونه پژوهش و حجم نمونه …………………………………………………………………………………………………………………………………………..                     51

5-3 مشخصات واحد های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………                     52

6-3محیط پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….                     52

7-3ابزار گرد آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..                      52

8-3تعیین اعتبار و اعتمادعلمی ابزار……………………………………………………………………………………………………………………………………..                     54

19-3 نحوه گرد آوری اطلاعات……………………………………………………………………………………………………………………………………………..                      56

10-3روش تجزیه تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………….                    57

11-3ملاحظات اخلاقی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………                      57

فصل چهارم:نتایج تحقیق

1-4یافته های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………           59

2-4جداول……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..        60

فصل پنجم:بحث و بررسی یافته ها

72                 1-  5   تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………..

87                2-5 نتیجه گیری نهایی براساس سوالات  پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………..

89                   3-5    کاربرد یافته ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

91       4-5   پیشنهادات برای پژوهش های بعدی   ……………………………………………………………………………………………………….

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..                               92

پیوست ها ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………                               101

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….                                106

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                   صفحه

جدول 4-1 :  توزیع فراوانی  واحدهای پژوهش بر حسب  برخی ویژگی های فردی و اجتماعی و عوامل مرتبط بابیماری در در بیماران مبتلا به  آرتریت روماتوئید ……………………………………………………………..60

جدول 4-2 : توزیع فراوانی وضعیت ناتوانی در بیماران مبتلا به  آرتریت روماتوئید………..          62

جدول4- 3: توزیع  فراوانی” وضعیت  توان خودمراقبتی ” در بیماران مبتلا به  آرتریت روماتوئید ……………………………………………………………………………………………………………………………….                    63

جدول شماره 4- 4:  تعیین میانگین توان خودمراقبتی به تفکیک سطوح ناتوانی در بیماران مبتلا به  آرتریت روماتوئید…………………………………………………………………………………………………….                            63

جدول 4- 5: تعیین درصد توان خودمراقبتی به تفکیک وضعیت ناتوانی در بیماران آرتریت روماتوئید……………………………………………………………………………………………………………………………….        64

جدول  4- 6 : تعیین ” ارتباط بین وضعیت ناتوانی و توان خودمراقبتی”  در بیماران آرتریت روماتوئید…………………………………………………………………………………………………………………………..          65

جدول  4-7 :  توزیع وضعیت ناتوانی و  میانگین و انحراف معیار  امتیازات” ناتوانی”  بر حسب متغیر های فردی و اجتماعی و عوامل مرتبط با بیماری در بیماران آرتریت روماتوئید………………………………            66

جدول 4- 8 :  توزیع وضعیت  توان خودمراقبتی و  میانگین و انحراف معیار  امتیازات” توان خودمراقبتی”  بر حسب متغیرهای فردی- اجتماعی و مرتبط با بیماری در بیماران آرتریت روماتوئید ………….              68

جدول  4-9 : برآورد ضرایب رگرسیونی “عوامل پیش بینی کننده  توان خودمراقبتی” بر اساس مدل رگرسیون خطی چندگانه به روش Step wise   …………………………………………………………………                        70

فصل  اول

مقدمه:

امروزه جهان پزشکی با رشد ابتلا به “بیماری های مزمن” مواجه است (1). در سال 1995 حدود  99میلیون نفر در آمریکا مبتلا به بیماری های مزمن بودند . پیش بینی شده است که تا سال 2050 این رقم به  167 میلیون نفر خواهد رسید .بیماری های مزمن در تمام کشورهای دنیا اعم از توسعه یافته و در حال توسعه ، در همه گروه های اجتماعی و اقتصادی و در تمام سنین دیده میشود (2). به علاوه  با افزایش بروز بیماری های مزمن هزینه های همراه این بیماری ها (مثل هزینه بیمارستان ، وسایل و تجهیزات ، داروها و خدمات ) نیز افزایش میابد. سیر طولانی بیماری های مزمن، به دلیل ایجاد ناتوانی  ،کنترل آن را برای مبتلایان مشکل میسازد و برخی از آنها به عنوان یک بحران باعث ایجاد تغییرات فراوان در روند  زندگی میگردد (2و1). بیماری  های مزمن  بر فعالیت های معمول و روزانه زندگی اثر میگذارد (3). بیماری مزمن سبب ایجاد تنش در بیمار و خانواده میگردد ،زیرا که باعث ایجاد تغییرات مادام العمر درنقش ها یا روش زندگی شده و با بستری شدن های مکرر سبب بروز مشکلات اقتصادی و کاهش تعاملات اجتماعی میگردد (4).

آرتریت روماتوئید یکی از انواع بیماری های مزمن محسوب میشود و گسترش این بیماری میتواند باعث تخریب مفصل  و ناتوانی و معلولیت  در سنین بزرگسالی شود (5 ).آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی  خودایمنی مزمن پیشرونده با علایم بالینی متغیر میباشد. آرتریت روماتوئید تاثیر منفی روی ابعاد زندگی افراد مبتلا داشته وبا التهاب خفیف تا شدید مفاصل سینوویال مشخص میشود که میتواند منجر به درد ،خشکی و تخریب مفصل همراه با بدشکلی های فیزیکی و ناتوانی های بعدی همراه باشد. این بیماری میتواند یک علت اصلی ناتوانی و مرگ و میر باشد.این بیماری  در هر منطقه و نژادی با فراوانی متفاوتی دیده میشود.عموما 1درصد جمعیت جهان را متاثر میکند.شیوع آن در کانادا و امریکا تقریبا 1درصد و فراوانی اش در زنان ، سه تا چهار برابر بیشتر از فراوانی مشاهده شده در مردان می باشد.فراوانی ان در کشور های حوزه مدیترانه  36/0 درصد گزارش شده است  (6). در سال 1998 شیوع این بیماری بین 2 تا 4 نفر در هر 100000 نفر بود (7 ) . میزان شیوع این بیماری به طور قابل ملاحظه ای در سال های اخیر افزایش یافته است.  آمارها نشان داد در سال 2008 بیش از 2 میلیون آمریكایی به این بیماری مبتلا هستند( 8). در ایران طی مطالعه جمعیتی بر اساس طرح ( [2] (COPCORDدر سال 1388 شیوع آرتریت روماتوئید معادل 19/ 0درصد بوده است     ( 9).

آرتریت روماتوئید  به عنوان یک بیماری مزمن  ناتوان کننده ممکن است به یک کاهش شدید در وضعیت عملکردی و کاهش امید به زندگی منجر شود.به علاوه آرتریت روماتوئید میتواند به مشکلات اجتماعی و ارتباطی از قبیل اختلال  در ایفای نقش های اجتماعی،محدودیت توانایی در شرکت در فعالیت های اجتماعی و مشکلات جنسی و وضعیت عاطفی، بدشکلی های جسمی منجر شود  (6). بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید به علت درد ، خستگی و  محدودیت حرکت  ممکن است دچار اختلال در عملکرد جسمانی  و “ناتوانی”  شوند (10) . بر طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)[3] ، “ناتوانی” به صورت محدودیت  قابلیت های فرد (مثل  حرکت ، مراقبت های شخصی ، برقراری ارتباط ، رفتار) میباشد. برخی ناتوانی را به عنوان یک تجربه چند وجهی  و پیچیده که با زندگی فرد در هم می آمیزد ، تعریف کرده اند. شدت آمیختگی ناتوانی در زندگی فرد تحت تاثیر سه عامل موثر بر ناتوانی شامل اثرات وضعیت ایجاد کننده ناتوانی ،  برداشت های دیگر از ناتوانی و میزان نیاز فرد به استفاده از منابع میباشد. تخمین زده  میشود که   54 تا   60 میلیون فرد ناتوان در ایالات متحده امریکا وجود داشته باشد.انتظار می رود که تعداد این افراد ، در اثر افزایش میزان بقای بیماران مبتلا به بیماری های مزمن  ، افراد دچار ناتوانی در مراحل اول زندگی و افرادی که دچار صدمه شدید  شده اند ، افزایش پیدا کند(2).