3-1-2- مسامحه ای بودن عقد صلح.. 25

 

1-3-1-2- کفایت علم اجمالی در عقد صلح.. 28

 

2-3-1-2- لزوم اهلیت کامل در عقد صلح.. 30

 

3-3-1-2- قائم به شخص بودن عقد صلح.. 32

 

2-2- اوصاف غیراساسی عقد صلح.. 33

 

1-2-2- تملیکی- عهدی.. 34

 

2-2-2- معوض- مجانی.. 35

 

3-2-2- مستمر- آنی(فوری) 35

 

4-2-2- عقد آزاد(با اراده آزاد) 36

 

5-2-2- عدم وجود محدودیت در اطراف عقد صلح.. 38

 

گفتار دوم: مبنای عقد صلح.. 40

 

بند 1- مبنای شرعی.. 40

 

1-1- کتاب… 41

 

1-2) سنت… 43

 

1-1-2- روایات عام. 43

 

2-1-2- روایات خاص…. 44

 

3-1- اجماع. 45

 

4-1- عقل و سیره عقلا.. 46

 

بند2- مبنای نظری.. 49

 

مبحث دوم: مفهوم و مبنای قواعد غیرقابل اجرا در عقد صلح(ماده 758ق.م) 56

 

گفتار اول: تعریف و ضابطه ی قواعد غیرقابل اجرا در عقد صلح.. 56

 

بند1) شرایط خاصه. 57

 

1-1- شرایط عام صحت معاملات… 58

 

2-1- شرایط خاصه معاملات… 59

 

بند2- احکام خاصه. 63

 

بند3) معامله. 66

 

1-3- تعریف و مفهوم معامله. 66

 

2-3- «معامله» در ماده 758 قانون مدنی.. 69

 

گفتار دوم: مبنای قواعد غیر قابل اجرا در عقد صلح.. 71

 

بند1) اصالت و فرعیت عقد صلح.. 71

 

1-1- نظریه تفریع، اهل سنت… 72

 

2-1- اصالت عقد صلح از دید فقهای شیعه. 77

 

3-1- موضع قانون مدنی ایران. 80

 

بند 2) ضرورت استقلال عقد صلح.. 80

 

1-2- محدود بودن شمار عقود معین.. 81

 

2-2- قول مشهور بر عدم اعتبار شروط ابتدایی.. 83

 

 

 

فصل دوم: شرایط و احکام خاصه غیر قابل اجرا در عقد صلح

 

گفتار اول: ضابطه ی تمیز عقود قابل جایگزینی.. 90

 

بند1) انتخاب ضابطه برای تعیین عقود قابل جایگزینی.. 90

 

1-1- عقود لازم. 92

 

2-1- عقود متضمن حق و تکلیف… 92

 

3-1- عدم ارتباط عقود معین با نظم عمومی.. 93

 

4-1- عقود مغانبه. 95

 

بند2- عقود غیرقابل جایگزینی به وسیله ی عقد صلح.. 96

 

1-2- عقود مرتبط با نظم عمومی.. 96

 

2-2- عقود مسامحه. 99

 

گفتار دوم: انواع اعمال حقوقی قابل جایگزینی.. 100

 

بند1- عقود معین.. 101

 

1-1- عقود تملیکی.. 101

 

1-1-1- عقد بیع. 101

 

الف) بیع کالی به کالی (صلح کالی به کالی) 102

 

ب) بیع خیاری.. 103

 

 

ج) بیع صرف… 104

 

2-1-1- عقد معاوضه. 105

 

3-1-1- عقد اجاره 106

 

4-1-1- عقد شرکت… 108

 

2-1- عقود عهدی.. 110

 

1-2-1- عقد مضاربه. 110

 

2-2-1 عقد مزارعه. 112

 

3-2-1- عقد مساقات… 113

 

4-2-1- ایجاد ضمان تضامنی.. 113

 

5-2-1- عقد حواله. 114

 

3-1- اقاله. 115

 

بند2) عقود نامعین.. 116

 

1-2- مشروع باشد. 119

 

2-2- خلاف قانون نباشد. 119

 

3-2- مخالف نظم عمومی نباشد. 120

 

بند3 ) ایقاعات… 121

 

مبحث دوم: قواعد اجرا ناپذیر عقود معین در عقد صلح.. 123

 

گفتار اول: مصادیق قواعد غیر قابل اجرا در عقد صلح.. 123

 

1-1 مقدورالتسلیم بودن. 124

 

2-1- وجود علم تفصیلی.. 124

 

3-1- تعیین مدت… 126

 

1-3-1- لزوم تعیین مدت در عقد مزارعه. 126

 

2-3-1- لزوم تعیین مدت در عقد مساقات… 126

 

4-1- قبض…. 126

 

4-2- لزوم قبض در بیع صرف… 127

 

5-1- نوع سرمایه؛ وجه نقد بودن سرمایه در عقد مضاربه. 127

 

6-1- لزوم وجودِ سه طرف برای انعقاد قرارداد. 128

 

7-1 ممنوعیت درج شرط فزونی یا کاستی.. 129

 

بند2) احکام خاصه. 129

 

1-2- احکام خاصه در مرحله ی اجرای عقد. 129

 

1-1-2- موارد فسخ.. 129

 

2-1-1-2- خیار غبن.. 130

 

2-1-2- جواز عقد. 131

 

1-2-1-2- جایز بودن عقد شرکت… 131

 

2-2-1-2- جایز بودن عقد مضاربه (ماده 550 ق.م) 132

 

3-1-2- پیش بینی یک حق استثنایی برای شریک مال مشاع. 132

 

4-1-2- ممنوعیت تفاسخ عقد به غیر از جنس عوضین.. 132

 

2-2- احکام خاصه در مرحله ی انحلال  قرارداد. 132

 

1-2-2- تاثیر فوت و جنون و سفه در انحلال عقود جایز. 133

 

2-2-2- امکان درخواست تقسیم مال مشاع در هر زمان توسط شرکا در عقد شرکت   133

 

3-2-2- تلف مبیع در زمان خیار مختص به مشتری.. 134

 

گفتار دوم: مبنای احکام خاصه در عقود معین.. 134

 

بند 1) قاعده لاضرر. 135

 

1-1- خیار غبن (مواد 416 به بعد ق.م) 135

 

5-1-1- عقد مضاربه؛ 137

 

6-1-1- عقود مزارعه و مساقات؛ 137

 

2-1- خیار تأخیر ثمن در عقد بیع (ماده 402 ق.م) 137

 

3-1- حق شفعه در عقد بیع(ماده 808ق.م) 138

 

بند2) سنت های تاریخی.. 139

 

1-2- خیار مجلس در عقد بیع (ماده 397ق.م) 139

 

2-2 خیار حیوان در عقد بیع (ماده 398ق.م) 140

 

بند 3) ملاحظات اقتصادی.. 142

 

1-3- لزوم قبض در بیع صرف (ماده 364ق.م) 142

 

2-3- وجه نقد بودن سرمایه در عقد مضاربه(ماده 574ق.م) 143

 

بند4) هدف و بنای طرفین قرارداد. 145

 

1-4- لزوم داشتن علم تفصیلی به مورد معامله. 145

 

3-1-4- عقد اجاره 146

 

5-1-4- عقد مضاربه؛ 146

 

6-1-4- عقود مزارعه و مساقات؛ 146

 

7-1-4- عقد حواله؛ 147

 

8-1-4- اقاله؛ 147

 

2-4- مقدور التسلیم بودن موضوع عقد. 147

 

1-2-4- مقدورالتسلیم بودن مبیع در عقد بیع (ماده 348ق.م) ؛ 147

 

2-2-4- عقد معاوضه؛ 148

 

3-2-4- عقد اجاره؛ 148

 

4-2-4- عقد شرکت؛ 149

 

3-4- حق فسخ عقد حواله به لحاظ اعسار محال علیه (ماده 729ق.م) 149

 

بند5) مصلحت متعاقدین.. 149

 

1-5- جواز عقد شرکت(ماده 586ق.م) 149

 

2-5-امکان درخواست تقسیم مالجمشترک در هر زمان توسط شرکا(ماده 589ق.م) 149

 

بند6) دخالت منافع سه طرف در رابطه حقوقی ناشی از عقد؛ لزوم قبولی محال علیه در عقد حواله (ماده 725ق.م) 157

 

بند7) ویژگی های ماهیت تراضی.. 162

 

1-7- جواز عقد مضاربه (ماده 550 ق.م) 162

 

2-7- لزوم تعیین مدت در عقد مزارعه (ماده 518ق.م) و به تبع آن در مساقات (ماده 545ق.م) 166

 

3-7- عدم امکان درج شرط فزونی و کاستی در تراضی موسوم به اقاله 168

 

4-7- عدم امکان اقاله به غیر جنس عوضین.. 169

 

نتیجه گیری.. 171

 

منابع فارسی.. 180