چارچوب محرك- ارگانیسم- پاسخ[9] “اس-اُ-آر“ که توسط محرابیان و راسل در سال 1974 ارائه شده، روابط میان تأثیرات شخصیتی و ویژگیهای فردی بر خرید تفننی را نشان می‌دهد. این مدل به بررسی ویژگیهای فردی و شخصیتی پرداخته و تأثیر آن بر خرید تفننی را شرح می‌دهد. در ابتدا از این مدل برای تشریح تأثیرات محیط فیزیکی بر روی رفتار انسان استفاده کردند و دریافتند که وضعیت روحی‌- ‌روانی نقش مهمی در رفتار انسان و محرک محیطی دارد. آنها محرکهای محیطی را با توجه به واکنش روحی – روانی طرح‌ریزی کردند و در نهایت این امر باعث شد تا مصرف‌کنندگان نسبت به محیط واکنش و عکس العمل نشان دهند که این خود به معنی رفتار و خرید تفننی است. با استفاده از این چارچوب، فرضیه‌های تحقیق مطرح گردید.

• اهداف تحقیق:

هدف اصلی این تحقیق كه از عنوان آن نشأت گرفته، عبارت است از:

ارزیابی تاثیرعوامل شخصیتی و فردی تأثیرگذار بر خریدهای تفننی و چگونگی ارتباط میان این عوامل

اهداف جزیی تحقیق عبارتند از:

1- ارزیابی تأثیر محیط فروشگاه بر وضعیت روحی – روانی مشتریان

2- ارزیابی تأثیر محیط فروشگاه بر تفننی بودن خریدهای تفننی مشتریان

3- ارزیابی تأثیر وضعیت روحی – روانی مشتریان بر خریدهای تفننی آنها

4- ارزیابی تأثیر ویژگیهای فردی بر خریدهای تفننی مشتریان

• فرضیات تحقیق:

1- محیط فروشگاه[10] بر وضعیت روحی – روانی مشتریان تأثیر مستقیم دارد.

2- محیط فروشگاه بر خریدهای تفننی مشتریان تأثیرمستقیم دارد.

3- وضعیت روحی – روانی مشتریان[11] بر خریدهای تفننی مشتریان تأثیرمستقیم دارد.

4- ویژگیهای فردی مشتریان[12] بر خریدهای تفننی مشتریان تأثیر مستقیم دارد.

• روش تحقیق:

تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع توصیفی – پیمایشی می‌باشد.

• قلمرو مكانی تحقیق:

از نظر مكانی در سطح شهرستان پارس آباد، بازدیدکنندگان بازارچه تیمور پور صورت گرفته است.

• قلمرو زمانی تحقیق:

قلمرو زمانی تحقیق در سال 1391 و نیمه اول 1392 مورد بررسی قرار گرفته است.

• قلمرو موضوعی تحقیق:

تحقیق از نظر قلمرو موضوعی، در حوزه رفتار مصرف‌كننده می‌باشد.

• ابزارهای گرداوری داده‌ها:

داده‌های تحقیق با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شده است.

• روش تجزیه و تحلیل داده‌ها:

گویه‌ها با مقیاس لیکرت که از انواع رتبه‌ای یا ترتیبی است اندازه‌گیری شده‌اند و از تبیین مدل معادلات ساختاری[13] در نرم افزار لیزرل[14] برای تجزیه و تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

• تعاریف نظری و عملیاتی تحقیق:

تعریف نظری خرید تفننی: رفتار خریدی است كه بدون برنامه‌ریزی یا فكر قبلی انجام می‌شود اغلب یك واكنش احساسی به یك محرك است.

تعریف عملیاتی خرید تفننی: در این تحقیق با استفاده از این رویکرد اقلام‌هایی را که پاسخ‌دهنده قبل از ورود به فروشگاه برای خرید به آن برنامه‌ریزی کرده بود و موقعیکه شرکت کننده از فروشگاه خارج می‌شد تمامی خریدهایی که جزء لیست‌های برنامه‌ریزی شده نبودند به عنوان خریدهای تفننی مد نظر قرار گرفتند.

تعریف نظری محیط فروشگاه: حالتهای عاطفی (احساسی) و شناختی از تجربه مصرف‌كنندگان در فروشگاه كه ممكن است هوشیاری كامل را هنگام خرید نداشته باشند.

تعریف عملیاتی محیط فروشگاه: خریداران تفننی بیشتر با محرکهایی نظیر محیط فیزیکی تحت تأثیر قرار می‌گیرند، در این تحقیق محیط فروشگاه با مؤلفه‌های “نمای فروشگاه و عامل هیجان” هر کدام با سئوالاتی مورد سنجش قرار گرفته شدند تا از این طریق به تأثیر محیط فروشگاه بر خریدهای تفننی رسیده شد.

تعریف نظری وضعیت روحی – روانی: یك حالت احساسی در یك زمان بخصوص می‌باشد وضعیت روحی- روانی در یك لحظه از زمان بوسیله فرد احساس می‌شود و ممكن است با احساساتی كه فرد در یك زمان دیگر تجربه می‌كند متفاوت باشد.

تعریف عملیاتی وضعیت روحی- روانی: از آنجائی که وضعیت های روحی- روانی زود گذر هستند و بوسیله مسائل کوچک یا دیدن چیزی در هر وضعیت خریدی تحت تأثیر قرار گیرند، در این تحقیق وضعیت روحی- روانی را با سه مؤلفه (لذت[15]، انگیختگی[16] و نفوذ[17]) با طرح سئوالاتی مورد سنجش قرار گرفت.

تعریف نظری ویژگیهای فردی: آن دسته از خصوصیاتی كه باعث می‌شود افراد از یكدیگر متمایز شده و در وضعیت‌های خاص با توجه به آن رفتاری از افراد بروز كند.