کنوانسیون مربوط به مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانه ای(کنوانسیون ملل متحد در زمینه حقوق دریاها مصوب 19 آذر 1361 راجع به حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دو کاشانه ای)

این کنوانسیون مشتمل بر یک مقدمه و 50 ماده و 2 ضمیمه است. ماهی در این کنوانسیون شامل نرم تنان و سخت پوستان به استثنای گونه هایی است که به خانواده غیرمهاجر تعلق دارند. هدف این موافقتنامه، ضمانت حفظ درازمدت و بهره برداری پایدار از ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانه ای از طریق اجرای موثر مفاد مربوط به کنوانسیون است. اهداف این کنوانسیون عبارتند از: 1- حفاظت، مدیریت و توسعه ذخایر آبزی زنده دریایی، 2- حمایت از منافع خاص دولتها (در منطقه یا خارج از آن)، 3- تهیه چارچوبی برای جمع آوری و ارزیابی آمار داده ها، 4- تخصیص سهمیه ای صید، 5- دستیابی به دانش علمی و فنی بهتر در مورد ذخایر آبزی و ابزار صید و 6- ارائه شکل رسمی و مشخص از ساز و کارهای حل و فصل اختلافات. این کنوانسیون در سال 1376 توسط مجلس شورای اسلامی  در ایران تصویب شد.

2-2-2-25- کنوانسیون منطقه ای کویت در مورد کنترل جابجایی فرامرزی دریایی و دفع زباله های خطرناک و دیگر زباله ها (تهران)

به دنبال تصویب کنوانسیون کویت، چندین پروتکل تصویب شد که یکی از اینها در مورد جابجایی فرامرزی دریایی و دفع زباله های خطرناک و دیگر زباله ها است. این پروتکل در سال 1998 تصویب شد و در سال 2001 لازم الاجرا شد. این کنوانسیون یک ماده واحده منضم به متن پروتکل که شامل شانزده ماده و پنج ضمیمه است و به صورت خاص به دنبال وضع مقرراتی برای مدیریت مناسب و کنترل جابجایی فرامرزی زباله های خطرناک و دیگر زباله در این منطقه است که خطراتی را برای سلامتی بشر و محیط زیست وارد می کند. مقررات این پروتکل شامل موارد زیر نمی گردد: الف) زباله های رادیواکتیوی تحت مقررات سند دیگر، ب) زباله های ناشی از تاسیسات نفتی نزدیک ساحل که پروتکل 1998 کویت ناظر بر آلودگی دریایی ناشی از اکتشاف و بهره برداری از فلات قاره که در مورد آنها مقررات وضع نمی شود، ج) جابجایی فرامرزی زباله ها از راه خشکی یا از طریق هوا و د) زباله هایی که جابجایی و دفع آنها بر محیط زیست دریایی در سازمان منطقه ای راپمی مزاحمت ایجاد نکند. این پروتکل در سال 1380 توسط مجلس شورای اسلامی ایران تصویب شد.

2-2-2-26- کنوانسیون بین المللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتی ها (مارپول)

تلاشهای سازمان بین المللی دریانوردی برای توسعه تدابیر جامع تر برای بررسی آلودگی دریایی که فقط در مورد نفت بود، منجر به تصویب «کنوانسیون بین المللی پیشگیری آلودگی ناشی از کشتی ها موسوم به مارپل» شد. این کنوانسیون در سال 1983 لازم الاجرا گردید و جایگزین کنوانسیون بین المللی پیشگیری از آلودگی ناشی از نفت گردید. کنوانسیون ۱۹۷۳ مارپول در پی آن بود که از تمام آلودگی‌های ناشی از کشتی‌ها جلوگیری نماید [15]. کنوانسیون مارپل نسبت به کشتی های با پرچم کشورهای عضو کنوانسیون اعمال می گردد. این کنوانسیون به کشتی هایی که حق حمل پرچم کشورهای عضو کنوانسیون را دارند یا کشتی هایی که تحت صلاحیت یک عضو کنوانسیون فعالیت می کنند، نیز اعمال می گردد. البته کشتی های جنگی، ناوهای امدادی و یا کشتی های متعلق به دولت یا زیر نظر دولت و کشتی های فعال در خدمات غیر بازرگانی دولتی از صلاحیت این کنوانسیون خارج است. کنوانسیون مارپل 136 عضو دارد. هسته اصلی کنوانسیون مارپل به ضمایم این کنوانسیون بر می گردد که مرتبط با انواع آلودگی ها بجز آلودگی های مرتبط با تخلیه نفتی کشتی ها است. ضمایم 6 گانه کنوانسیون مارپل به موضوعات زیر می پردازد:

• آلودگی ناشی از نفت
• آلودگی از طریق مواد مایع سمی به صورت کلی و فله ای
• آلودگی بوسیله مواد خطرناک حمل شده در شکل بسته بندی شده
• فاضلاب کشتی ها
• آشغال (زباله) کشتی ها
• آلودگی هوا

ایران به سه ضمیمه 1 و 2و 5 آن ملحق گردیده و بر اساس ضمائم کنوانسیون مارپل، بنادر باید به تسهیلاتی در جهت دریافت مواد زائد از کشتیها مجهز شوند و مواد زائد مربوط به مواد نفتی و ضایعات نفتی، روغن سوخته و اسلاج، آب خن و زباله ها را از شناورها دریافت کنند. به موجب کنوانسیون مارپل مناطق خاصی ایجاد می شوند که در آنها باید قواعد سخت و خاصی اعمال شود و قواعد ویژه ای پیش بینی گردد که به ساخت تانکرهای نفتی، ساخت تاسیسات بارگیری و تخلیه نفت و نگهداری نفت در عرشه کشتی ها بیانجامد. هرگونه تخلف از الزامات کنوانسیون باید ممنوع شود و توسط قانون دولت صاحب پرچم مجازات شود. این صلاحیت در دریاهای آزاد در انحصار دولت صاحب پرچم است، در سایر مناطق هم دولت صاحب پرچم و هم دولت ساحلی می توانند اعمال صلاحیت کنند. در کلیه موارد مجازات های تعیین شده توسط قانون داخلی باید به اندازه کافی شدید باشند تا نقض های کنوانسیون را جبران کنند. شدت این مجازات ها باید صرفنظر از محل ارتکاب تخلفات از شدت برخوردار باشند. طبق کنوانسیون مارپل، مقامات کشور عضو می توانند اقدام به بازرسی از کشتی ها را بنمایند. این بازرسی نه تنها به جهت بررسی مدارک بلکه برای احراز اینکه آیا کشتی با تخلف از کنوانسیون مواد زیانبار تخلیه نموده است یا خیر، قابل انجام است [33]. این کنوانسیون در سال 1380 توسط مجلس شورای اسلامی ایران تصویب گردید. ایران در سال 1391 ضمائم 3و 4و 6 کنوانسیون مارپل را تصویب نموده است.

. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/92979

. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/93504

3. International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (MARPOL 1973) as modified by the Protocol 1978 relating thereto (MARPOL 73/78)