دورة كلاسیك نو (مكتب روابط انسانی) 19

 

مكتب رفتاری (نگرش رفتاری) 22

 

نگرش سیستمی 22

 

مدیریت اقتضایی 23

 

مدیریت آموزشی 24

 

اهمیت مدیریت آموزشی 25

 

تعاریف مدیریت آموزشی 26

 

اهداف مدیریت آموزشی 27

 

به طور كلی اهداف مدیریت آموزشی را می‌توان به شرح زیر بیان كرد 27

 

وظایف مدیران آموزشی 28

 

برنامه‌ریزی 30

 

انواع برنامه‌ریزی 32

 

1ـ برنامه‌های ثابت و موقت 32

 

2ـ برنامه كوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت 32

 

3ـ برنامه‌های راهبردی و عملیاتی 33

 

محاسن برنامه‌ریزی 33

 

محدودیت‌های برنامه‌ریزی 34

 

سازماندهی 34

 

هدایت و رهبری 35

 

هماهنگی 36

 

تصمیم گیری 37

 

انواع تصمیمات 38

 

فرآیندهای تصمیم گیری 38

 

تصمیم گیری در مدیریت آموزشی 38

 

كنترل و ارزشیابی 39

 

سوابق تحقیق 40

 

تحقیقات داخلی 40

 

تحقیقات خارجی 47

 

 

 

فصل سوم 48

 

مقدمه 49

 

روش تحقیق 50

 

روش گردآوری اطلاعات 50

 

ابزار گردآوری اطلاعات 51

 

روایی و پایایی پرسشنامه 53

 

جامعه آماری 54

 

تعداد و روش نمونه گیری 55

 

روش تجزیه و تحلیل داده ها 55

 

 

 

فصل چهارم 55

 

مقدمه 56

 

بخش اول 58

 

بخش دوم 65

 

 

 

فصل پنجم 72

 

مقدمه 73

 

 

پیشنهادات 76

 

منابع 77

 

 

 

ضمائم 78

 

پرسشنامه دبیران 79

 

پرسشنامه مدیران 80

 

 

 

 

 

فصل اول

 

 

 

مقدمه:

 

رشد و گسترش همه‌جانبه آموزش و پرورش و ارتباط آن با همه نهادها و سازمانهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و.‌.. و همچنین كثرت تعداد دانش‌آموز و نیروی انسانی یعنی معلمان و سایر كاركنان، اختصاص منابع مالی عظیم، مسائل و مشكلات زیادی را در سازمانهای گوناگون این نهاد اساسی اجتماعی بوجود آورده است و باعث شده است كه كشورهای مختلف جهان، بخصوص بعد از تئوری «مدیریت علمی تایلور» دریابند كه سازمانهای آموزشی و پرورشی نیز همانند دیگر سازمانهای اداری، اقتصادی و.‌.. (حتی بیشتر از آنها) نیاز به مدیریت سنجیده و هوشمندانه دارند و بایستی مدیران تحصیل كرده و مجرب كه از استعداد و توانایی لازم برخوردارند، مسئولیت ادارة این گونه سازمانها را برعهده داشته باشند، تا با استفاده از علم و هنر مدیریت، بویژه مدیریت آموزشی، مسائل و مشكلات را كاهش داده و با برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت و رهبری، و تصمیم‌گیری درست و مناسب، از بروز آنها تا حد امكان جلوگیری بعمل آورند و نظام تعلیم و تربیت را به سوی پیشرفت و تعالی سوق دهند (میركمالى ، 1373)

 

پیشینة مطالعاتی در ایران ……………….. 29

 

فصل سوم

 

روش تحقیق …………………………….. 32

 

جامعه تحقیق……………………………. 32

 

نمونه تحقیق……………………………. 33

 

چگونگی نمونه‌برداری……………………… 33

 

توضیح درباره نمونه‌ها……………………. 34

 

نحوه نمره گذاری ……………………….. 33

 

ابزار تحقیق……………………………. 34

 

– روایی پرسشنامه ………………………. 36

 

– اعتباری پرسشنامه……………………… 37

 

روش آماری……………………………… 40

 

فصل چهارم

 

 

محاسبات آماری علائم جسمانی……………….. 44

 

تفسیر و بیان نتیجه علائم جسمانی…………… 44

 

محاسبات آماری علائم اضطرابی و خواب………… 48

 

تفسیر و بیان نتیجه علائم ضطرابی و خواب…….. 48

 

محاسبات آماری كاركرد اجتماعی…………….. 51

 

تفسیر و بیان نتیجه كاركرد اجتماعی………… 51

 

محاسبات و بیان افسردگی………………….. 54

 

تفسیر و بیان نتیجه افسردگی………………. 54

 

محاسبات آماری سلامت عمومی………………… 56

 

تفسیر و بیان نتیجه سلامت عمومی……………. 56

 

فصل پنجم

 

خلاصه‌ای از فصول…………………………. 60

 

مقایسه پژوهش حاضر با پژوهشهای پیشین………. 60

 

محدودیتهای پژوهش……………………….. 61

 

پیشنهادات …………………………….. 63

 

منابع و مآ‎خذ……………………………

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول علائم جسمانی (1-4)………………….. 46

 

جدول علائم اضطرابی و اختلال خواب (2-4)……… 49

 

جدول كاركرد اجتماعی (3-4)……………….. 53

 

جدول علائم افسردگی (4-4)…………………. 55

 

جدول سلامت عمومی (5-4)…………………… 57

 

 

 

                  فهرست نمودارها

 

نمودار علائم جسمانی (1-4)………………… 46

 

 

نمودار علائم اضطرابی و اختلال خواب (2-4)……. 49

 

نمودار كاركرد اجتماعی (3-4)……………… 52

 

نمودار علائم افسردگی (4-4)……………….. 55

 

نمودار سلامت عمومی (5-4)…………………. 57

 

 

 

چكیده:

 

در این پژوهش به بررسی تاثیر ورزش بر سلامت روان در زنان ورزشكار و غیرورزشكار پرداخته شده است فرضیه‌های مورد بررسی در این پژوهش عبارتند از:

 

1- بین علائم جسمانی در زنان ورزشكار با زنان غیر ورزشكار تفاوت وجود دارد.

 

2- بین علائم اضطرابی و اختلال خواب در زنان ورزشكار با زنان غیرورزشكار تفاوت وجود دارد.

 

3- بین كاركرد اجتماعی در زنان ورزشكار با زنان غیر ورزشكار تفاوت وجود دارد.

 

4- بین افسردگی در زنان ورزشكار با زنان غیرورزشكار تفاوت وجود دارد.

 

گروه نمونه انتخاب شده در این پژوهش شامل 60 نفر از زنان دانشجوی 42-20 ساله می‌باشد كه 30 نفر از آنان دانشجویان ورزشكار حرفه‌ای مجموعه شهید شیرودی و 30 نفر دیگر از دانشجویان غیرورزشكار واحد قیامدشت در سال 1385 می‌باشند ابزار مورد استفاده در این آزمون پرسشنامه سلامت عمومی GHQ و روش آماری در این پژوهش t استیودنت می‌باشد بر اساس نتایج حاصله از این آزمون بین علائم جسمانی در زنان ورزشكار و غیرورزشكار با 03/3 t= و با اطمینان 99% و بین علائم اضطرابی و اختلال خواب با 11/3 t = وبا اطمینان 99% و بین كاركرد اجتماعی با 53/3 t =  و با اطمینان 99% و 999% و بین افسردگی با 59/2 t = و با اطمینان 95/%  و در نهایت بین سلامت عمومی با 57/2t= و با اطمینان 95% تفاوت معنادار وجود دارد.

 

مقدمه:

 

یكی از شاخص‌های مهم توسعه یافتگی كشورها، سطح سلامت و تندرستی افراد جامعه است. به بیان دیگر، سطح سلامت و تندرستی در كشورهای توسعه یافته مطلوب و مطابق با استانداردهای جهانی است. كارشناسان اهم راه‌های دستیابی به سلامت و تندرستی را تغذیه مناسب، رعایت اصول بهداشتی و اجرای فعالیت‌های جسمانی می‌دانند كه هر یك به نوبة خود نقش بسزایی در تامین سلامت جسم و روح افراد دارند. بهداشت جسمی و روانی از مقوله‌هایی است كه از دیرباز مورد توجه رهبران دینی و نخبگان علمی جوامع بوده است و در متون علمی تمدن های نخستین چون یونان، ایران، و روم فصول متعددی به اهمیت این مقوله اختصاص یافته است. (پهلوان، محمدرضا، 1383، ص 2)

 

جرج در باتلر[1] در كتاب مقدمه تفریحات سالم و بازی در جامعه به این نكته اشاره كرده كه تفریحات سالم و ورزش در گذراندن اوقات فراغت نقش سازنده‌ای در جامعه دارد. او معتقد است كه واژه بازی و ورزش در اوقات فراغت كودكان و جوانان نوعی بیان حالتهای روانی یا عاطفی و عادات رفتاری آنها است. اكثر نویسندگان و صاحبنظران ورزشی را عقیده بر این است كه بازی و ورزش یكی از عوامل اصلی و موثر در روند رشد كودكان، نوجوانان و جوانان است و در نزد بزرگسالان آثار فیزیولوژی و روانی دارد كه به بهداشت جسمی و ذهنی آنان كمك می كند. (نمازی زاده و سلحشور، 1361، ص 12)

 

غیر از تغذیه، ورزش باز هم تاثیر قدرتمندی بر سلامتی دارد. سالخوردگان سالم و بی‌تحرك بالای 80 سال كه استقامت آموزی را شروع می‌كنند (راه رفتن، رقص اروبیك و دوچرخه‌ سواری) قابلیتهایی كسب می‌كنند كه با قابلیتهای افراد بسیار جوانتر برابر است. (سید محمدی، یحیحی؛1383، ص 310)

 

مکتب روابط انسانی. 16

 

تئوری مقداری مدیریت (علم مدیریت). 17

 

نگرش سیستمی- مدیریت نظام گرا. 17

 

مدیریت اقتضایی. 18

 

تاثیر تئوری های مدیریت بر مدیریت آموزشی. 18

 

تعاریف مدیریت و مدیریت آموزشی. 20

 

ویژگی های منحصر به فرد مدیریت آموزشی. 22

 

مهارت های مورد نیاز مدیران. 23

 

مهارت های مورد نیاز مدیران آموزشی برای مدیریت مدارس  25

 

عوامل موثر در موفقیت مدیران. 27

 

ارزشیابی اثر بخشی و کارآمدی مدیران. 28

 

عوامل موثر در اثر بخشی یک سازمان. 31

 

از دیدگاه دیگری اثر بخشی سازمانی به چهار عامل عمده زیر بستگی دارد. 32

 

وظیفه های مدیران. 32

 

وظایف مدیریت در رده های مختلف سازمانی. 33

 

برنامه ریزی. 33

 

انواع برنامه ها. 34

 

مراحل عمده برنامه ریزی. 35

 

مراحل عمده برنامه ریزی عبارتند از. 35

 

برنامه ریزی موثر. 35

 

سازماندهی. 37

 

تامین و بکارگیری نیروی انسانی. 38

 

نظارت و کنترل. 39

 

هدایت و رهبری. 40

 

انگیزش و رفتار. 41

 

سلسله مراتب نیاز ها. 42

 

نظریه انگیزش- بهداشت روانی. 43

 

تئوری y,x. 43

 

نظریه گروه های انسانی. 44

 

مطالعات و نظریه هائی در مورد رهبری. 45

 

روش صفات ممیزه رهبری. 45

 

تحقیقات رهبری دانشگاه اوهایو. 46

 

سیستم های مدیریتی لیکرت. 47

 

رهبری اقتضایی (هرسی و بلانچارد). 48

 

رهبری موفق و رهبری موثر. 48

 

همگامی و رهبری. 49

 

فرآیند همگامی و رهبری. 49

 

رهبری مبتنی بر عشق و محبت. 50

 

فرآیند رهبری در بر گیرنده چهار مفهوم اصلی است که عبارتند از  50

 

فرایند رهبری توام با عشق و محبت دارای سه مرحله اساسی است  51

 

مدیریت مشارکتی. 52

 

شرایط لازم برای اثر بخش بودن مشارکت. 53

 

مزایای مشارکت. 54

 

ایجاد تغییر و خلاقیت و نو آوری لازمه بقا و موفقیت سازمان ها  55

 

برنامه ریزی و اجرای تغییر. 55

 

فرآیند تشخیص شامل موارد زیر است. 56

 

فرآیند ایجاد تغییر. 56

 

خلاقیت و نوآوری. 57

 

فرآیند خلاقیت. 58

 

ویژگی های افراد خلاق. 60

 

موانع خلاقیت. 60

 

استراتژی های نوآوری. 61

 

روابط انسانی. 62

 

 

روابط انسانی در مدرسه. 63

 

شاخص های روابط انسانی مطلوب در مدرسه. 65

 

عوامل موثر در ایجاد رضایت خاطر معلمان از کار خویش و محیط آموزشی  66

 

مطالعه منابع مربوط به موضوع تحقیق. 69

 

فصل سوم. 75

 

جامعه آماری و روش نمونه گیری. 76

 

ابزار جمع آوری اطلاعات. 76

 

نحوه جمع آوری اطلاعات. 78

 

روش های آماری تحقیق. 78

 

 

 

فصل چهارم . 79

 

فرضیه یک. 80

 

فرضیه دو. 84

 

فرضیه سه. 88

 

فرضیه چهار. 92

 

فرضیه پنج. 96

 

جدول نتایج فرضیات. 100

 

 

 

فصل پنجم. 101

 

خلاصه تحقیق و نتیجه گیری. 102

 

نتایج دیگری که در ضمن تحقیق بدست آمده است. 103

 

پیشنهادات. 104

 

محدودیت ها و تنگناهای پژوهش. 105

 

 

 

پیوست . 107

 

پرسشنامه. 108

 

فهرست منابع. 111

 

 

 

 

 

فصل اول         طرح تحقیق

 

-4-1 اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………. 8

 

 

 

 

 

-1-4-1 هدف اصلی:……………………………………………………………………………………. 8

 

 

 

-2-4-1 اهداف فرعی:………………………………………………………………………………….. 9

 

 

 

-5-1 متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………………… 10

 

 

 

 

 

-1-5-1 متغیرمستقل:………………………………………………………………………………….. 10

 

 

 

-2-5-1متغیرهای وابسته: 10………………………………………………… …………………………..

 

 

 

-6-1فرضیه های پژوهش……………………………………………………………………………. 10

 

 

 

 

 

-7-1تعریف واژه ها و اصطالحات………………………………………………………………… 12

 

 

 

 

 

-1-7-1تعاریف نظری )مفهومی( 12……………………………………….. …………………………..

 

 

 

-2-7-1تعاریف عملیاتی )عملی(……………………………………………………………………. 13

 

 

 

 

 

 

 

ح

 

 

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

 

 

 

 

 

-1-2 مقدمه……………………………………………………………………………………………….. 16

 

 

 

 

 

-2-2 مبانی نظری پژوهش………………………………………………………………………….. 16

 

 

 

 

 

-1-2-2 اضطراب اجتماعی 16……………………………………………… …………………………..

 

 

 

-1-1-2-2 معنای اضطراب…………………………………………………………………………. 17

 

 

 

-2-2-2 ویژگی های اضطراب اجتماعی 18……………………………… …………………………..

 

 

 

-3-2-2 جنبه های اضطراب اجتماعی 19………………………………… …………………………..

 

 

 

-1-3-2-2 جنبه های ادراكی 19…………………………………………….. …………………………..

 

 

 

-2-3-2-2 جنبه های رفتاری……………………………………………………………………… ..21

 

 

 

-3-3-2-2 جنبه های فیزیولوژیکی 22…………………………………….. …………………………..

 

 

 

-4-2-2 انواع اضطراب از نظر روان شناسان………………………………………………… 23

 

 

 

 

-5-2-2 دیدگاه های نظری درباره مفهوم اضطراب 23………………… …………………………..

 

 

 

-6-2-2 افسردگی……………………………………………………………………………………….. 26

 

 

 

-7-2-2 خشم…………………………………………………………………………………………….. 29

 

 

 

-8-2-2 خودپنداره 32………………………………………………………….. …………………………..

 

 

 

-9-2-2 خودناتوان سازی 35…………………………………………………. …………………………..

 

 

 

-10-2-2 اختالل خوردن 39………………………………………………….. …………………………..

 

 

 

-11-2-2 شاخص توده بدنی 41…………………………………………….. …………………………..

 

 

 

-3-2 پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………….. 42

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ط

 

 

 

-1-3-2 پژوهش های انجام شده در داخل كشور……………………………………………….. 42

 

 

 

-2-3-2 پژوهش های انجام شده در خارج از كشور 46……………….. …………………………..

 

 

 

-4-2 خالصه و جمع بندی……………………………………………………………………………. 48

 

 

 

 

 

فصل سوم: روش اجرای پژوهش

 

 

 

 

 

-1-3مقدمه………………………………………………………………………………………………… 51

 

 

 

 

 

-2-3روش پژوهش…………………………………………………………………………………….. 51

 

 

 

 

 

-3-3 جامعه ی آماری…………………………………………………………………………………. 51

 

 

 

 

 

-4-3 حجم نمونه و روش نمونه گیری……………………………………………………………. 52

 

 

 

 

 

-5-3 ابزار گردآوری داده ها………………………………………………………………………… 52

 

 

 

 

 

-6-3 روایی و اعتبار ابزار پژوهش………………………………………………………………. 54

 

 

 

 

 

-7-3 روش های تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………….. 56

 

 

 

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها

 

 

 

 

 

-1-4 مقدمه……………………………………………………………………………………………….. 58

 

 

 

 

 

-2-4 تجزیه و تحلیل توصیفی متغیر ها………………………………………………………….. 58

 

 

 

 

 

-3-4 تجزیه و تحلیل استنباطی متغیر ها…………………………………………………………. 59

 

 

 

 

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

 

 

 

 

 

-1-5 خالصه…………………………………………………………………………………………….. 78

 

 

 

 

 

-2-5 بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………. 78

 

 

 

-3-5 محدودیت ها……………………………………………………………………………………… 93

 

 

 

 

 

-4-5 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………. 93

 

 

 

 

 

-1-4-5 پیشنهاد پژوهشی…………………………………………………………………………….. 93

 

 

 

-2-4-5 پیشنهاد كاربردی…………………………………………………………………………….. 94

 

 

 

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………… 95

 

 

 

 

 

منابع غیرفارسی………………………………………………………………………………………. 102

 

 

 

 

 

پیوست ها

 

 

 

 

 

……………………………………….. )DASS(

 

 

 

 

 

مقیاس صفت خشم اسپیلبرگر………………………………………………………………………. 109

 

 

 

 

 

Concept 1978 (BSCT)

 

 

 

110………………………………………………………………………………………….. Test (BSCT

 

 

 

 

 

مقیاس خودناتوان سازی جونز و رودوالت…………………………………………………….. 119

 

 

 

……………………………………………………….. EDDS

 

 

 

 

 

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………… 134

 

 

 

فهرست جداول

 

 

 

عنوان                                                                                                      شماره صفحه

 

 

 

جدول:1-4 محاسبه شاخص های توصیفی متغیرهای پژوهش 59….. …………………………..

 

 

 

جدول :2-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر شاخص توده بدنی 59 …………………………..

 

 

 

جدول :3-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر شاخص توده بدنی 60.. …………………………..

 

 

 

جدول :4-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر شاخص توده بدنی………………………………… 60

 

 

 

جدول :5-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر شاخص توده بدنی…………………………. 61

 

 

 

جدول :6-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر شاخص توده بدنی 62      ………………………..

 

 

 

جدول :7-4 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر 63………….. …………………………..

 

 

 

جدول :8-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر بی اشتهایی عصبی……………………….. 64

 

 

 

جدول :9-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر بی اشتهایی عصبی 65 …………………………..

 

 

 

جدول :10-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر بی اشتهایی عصبی…………………………….. 65

 

 

 

جدول :11-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر بی اشتهایی عصبی 66 …………………………..

 

 

 

جدول :12-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر بی اشتهایی عصبی 66  ………………………

 

 

 

جدول :13-4 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر 68……….. …………………………..

 

 

 

جدول :14-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر پراشتهایی عصبی 68   …………………………..

 

 

 

جدول :15-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر پراشتهایی عصبی 69     …………………………..

 

 

 

جدول :16-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر پراشتهایی عصبی 69….. …………………………..

 

 

 

 

 

ل

 

 

 

جدول :17-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر پراشتهایی عصبی 70   …………………………..

 

 

 

جدول :18-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر پراشتهایی عصبی 70   ………………………..

 

 

 

جدول :20-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر اختالل پرخوری 72 …………………………..

 

 

 

جدول :21-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر اختالل پرخوری 73.. …………………………..

 

 

 

جدول :22-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر اختالل پرخوری 73…….. …………………………..

 

 

 

جدول :23-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر اختالل پرخوری 74 …………………………..

 

 

 

جدول :24-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر اختالل پرخوری 74      …………………………

 

 

 

جدول:25-4 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر 76………… …………………………..

 

 

 

فهرست نمودارها

 

 

 

عنوان                                                                                                      شماره صفحه

 

 

 

نمودار:1-4تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر

 

 

 

شاخص توده بدنی 62……………………………………………………………………………. )BMI(

 

 

 

نمودار :2-4 تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر بی

 

 

 

 

 

اشتهایی عصبی 67………………………………………………………………. …………………………..

 

 

 

نمودار :3-4 تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر پر

 

 

 

 

 

اشتهایی روانی 71……………………………………………………………….. …………………………..

 

 

 

نمودار:4-4 تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر بی

 

 

 

 

 

اختالل پر خوری 75…………………………………………………………….. …………………………..

 

چکیده

 

 

 

هدف اصلی پژوهش حاضر مدل ساختاری نقش متغیرهای اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر اختالل خوردن و BMI بود. با توجه به اهمیت تصویر بدنی و شاخص توده بدنی و عوامل روانشناسی مختلفی كه می تواند بر این مسئله تأثیر بگذارد، انجام پژوهش حاضر از بعد نظری، عملی و كابردی دارای اهمیت و ضرورت است. روش پژوهش با توجه به ماهیت موضوع، مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است و جامعه آماری در این پژوهش عبارتند بودند از 750 نفر كه شامل كلیه مردان و زنانی كه دچار اختالل در شاخص توده بدنی )BMI ≤ 25( )BMI( بوده و در دوره زمانی سه ماه از اول آّبان ماه 1394 تا پایان دی ماه 1394 به دو كلینیک تغذیه شهرستان ساری مراجعه نمودهاند. حجم نمونه آماری با توجه به جدول كرجسی و مورگان تعداد 256 نفربود. روش گرد آوری دادهها دو روش كتابخانه ای و روش میدانی بوده است . ابزارهای گرد آوری دادهها شامل پرسشنامههای DASS-21برای سنجش اضطراب، افسردگی و استرس، خشم اسپیلبرگر، خودپنداره بک )BSCT(، خود ناتوان سازی جونز و رودوالت )SHS( و تشخیص اختالل خوردن )EDDS( بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها در بخش آمار توصیفی از نرم افزار آماری SPSS ویرایش 22

 

 

 

 

• برای آزمون فرضیههای پژوهش از مدل تحلیل ساختاری و آزمون رگرسیون با كمک نرم افزار Lisrel استفاده شد.یافتههای پژوهش نشان داد كه اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره

 

 

 

 

• خوناتوان سازی نقش موثر و مثبتی بر شاخص توده بدنی )BMI(، بی اشتهایی عصبی، پراشتهایی روانی و اختالل پرخوری افراد مورد بررسی داشته است.

 

 

 

کلیدواژهها: اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره، خودناتوان سازی، اختالل خوردن، شاخص توده بدنی .BMI

 

 

 

 

 

فصل اول:

 

 

 

کلیات پژوهش

 

 

 

 

 

-1-1 مقدمه

 

جهان معاصر توأم با پیشرفت ها و رشد عقالنی كه در بطن خود ایجاد كرده توجه خود را بر مسائل شخصیتی انسان متمركزتر كرده است. مسائلی كه شاید 100 سال پیش از این، موضوعاتی پیش پا افتاده و غیرمهم تلقی می شده اند. از جمله مسائل مورد بحث شخصیتی انسان كه قبالً كمتر به آن پرداخته شده است، تصویر بدنی است. تصویر بدنی بیانگر نگرش فرد از خود همراه با احساسات و افکاری است كه می تواند تغییر دهنده رفتار او در شرایط گوناگون و در جهات مثبت یا منفی باشد. این تصویر ذهنی می تواند تحت تأثیر عواملی چون

 

 

 

رشد جسمانی، تعامالت فرد با محیط اجتماعی، سوانح، آسیب و جراحات بدنی قرار گیرد و نگرانی از تصویر بدنی را در فرد ایجاد كند )سوگار¹، .)2003

 

 

 

دامنه تصویر بدنی و نگرانی از آن تا به آنجا گسترش یافته است كه مشغله ذهنی بسیاری از افراد، به ویژه جوانان گردیده و روزانه زمان و هزینه زیادی صرف تفکر و تغییرات ظاهری در بدن می شود )گرین و پریثارد²، .)2003 این امر به گونه ای است كه این افراد ساعت ها در مورد تصویر بدنی خود فکر می كنند و با تغییر در آرایش و پوشیدن لباس های متنوع و قرار گرفتن در وضعیت های خاص سعی در پوشاندن نقائص ظاهری خود دارند كه بیشتر زائیده تصور ذهنی آنان از بدنشان است. به نظر می رسد رضایت از تصویر بدنی در بین جوانان، مستلزم رضایت از پنج عامل بدنی باشد. این عوامل عبارتند از: تناسب اندام، زیبایی ظاهری، سالمت بدنی، پاكیزگی و بهداشت و زیبائی پوست و مو و توانایی كنترل وزن )پاشا، نادری و اكبری، .)1387

 

1 . Sugar 2 . Green & Prithard

 

 

 

3

 

نارضایتی از این تصویر بدنی می تواند پیامدهایی چون اضطراب، افسردگی، انزوای اجتماعی، اختالالت روانی، تضعیف خودپنداره و عزت نفس را در پی داشته باشد. از نظر مات و المسدن)2004( ¹ تصویر بدنی به عنوان یک ساختار چند بعدی قابل تغییر است.

 

 

 

در این فصل به مباحثی مانند: بیان مسئله، اهمیت و ضرورت انجام پژوهش، اهداف پژوهش، فرضیه های پژوهش، تعاریف واژه ها و اصطالحات، محدوده های پژوهش و سرانجام نیز متغیرهای پژوهش پرداخته خواهد شد.

 

 

 

-2-1 بیان مسأله

 

 

 

پذیرش اجتماعی به طور تنگاتنگ با خود نمایشگری )فرآیندی كه به واسطه آن فرد به منظور نظارت و كنترل تأثیر سایرین روی خود تالش میكند(، مرتبط است. بهگونهای كه هر قدر این نگرانی از خود نمایشگری بیشتر باشد، به احتمال بیشتری فرد از راهبردهای محافظت از احساس خود یا بهزیستی استفاده میكند. این راهبردها میتواند به طور وسیع برای محافظت ازمن یا ارتقاء من به كار گرفته شوند. یعنی رفتارهایی كه برای ایجاد تصویری مطلوب طراحی شده و كنشوری آنها بهبود بدن و تصویری متناسب از خود است)آگاه هریس، جان بزرگی و گلچین، .)1391

 

 

 

از آنجا كه امروزه داشتن ظاهری مناسب در فرهنگ و جوامع غربی و شرقی رواج یافته است )اكلوند وبیانکوف²،.)2000 پژوهشها نشان میدهند كه بسیاری از افراد به ویژه زنان برای

 

 

 

. Mott & Lumsden . Eklund & Bianco

 

4

 

دستیابی به ظاهرمتناسب وكاهش وزن از رفتارهای غذا خوردن استفاده میكنند )فورمن هافمن¹، .)2004

 

 

 

در واقع چاقی و اضافه وزن یک بیماری و ناهنجاری با اهمیت اجتماعی و اقتصادی است. این امر در اثر عدم تعادل انرژی در طی یک دوره ی زمانی است. علت این عدم تعادل انرژی كه در نهایت منجر به چاقی و اضافه وزن می شود، تركیبی از چند عامل مختلف است و می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد )پتکووا² و همکاران، .)2014

 

 

 

چاقی عامل مهمی در افزایش مشکالت روانشناختی است. برای مثال استورچ³ و همکاران )2007( در مطالعه ی خود بیان كرده اند كه مسخره شدن توسط دوستان به خاطر چاقی به شکل مثبت و معناداری با عالیم درونی شده و برونی شده ای كه توسط والدین گزارش شده است، ارتباط دارد. با توجه به اهمیت بحث چاقی و تأثیراتی كه می تواند بر رفتارهای روانشناختی افراد داشته باشد، می توان این مسئله را از مسائل حائز اهمیت در پژوهش های روانشناسی دانست، چرا كه عوامل مختلف روانشناسی از جمله اضطراب⁴، افسردگی⁵، خشم⁶،

 

 

 

خودپنداره⁷ و خودناتوان⁸ سازی می توانند بر رفتار خوردن و شاخص توده بدنی در افراد تأثیرگذار بوده و آن را تحت تأثیر قرار دهند. در ادامه به شرح مختصری در زمینه مفاهیم هر كدام از این مشکالت روانشناختی می پردازیم.

 

دلایل ازدواج……………………………………………………………………………………………………………….. 12

 

 

 

اهداف ازدواج………………………………………………………………………………………………………………. 13

 

 

 

ملاکها و شرایط ازدواج……………………………………………………………………………………………………. 15

 

 

 

جایگاه و نقش رشد در ازدواج…………………………………………………………………………………………….. 19

 

 

 

رابطه ملاکهای گزینش همسر با موفقیت در زندگی……………………………………………………………………… 21

 

 

 

زناشویی

 

 

 

موفقیت زندگی در رابطه با اهداف ازدواج……………………………………………………………………………….. 21

 

 

 

همسان همسری یک قاعده جهانی…………………………………………………………………………………………. 22

 

 

 

عوامل مؤثر بر گزینش همسر…………………………………………………………………………………………….. 23

 

 

 

نقش والدین در ازدواج جوانان…………………………………………………………………………………………….. 24

 

 

 

عوامل مؤثر در زندگی زناشویی موفق…………………………………………………………………………………… 25

 

 

 

ویژگیهای یک ازدواج موفق………………………………………………………………………………………………. 26

 

 

 

عواملی که سازگاری زناشویی را دشوار میسازد………………………………………………………………………… 27

 

 

 

مفهوم شخصیت…………………………………………………………………………………………………………….. 28

 

 

 

رویکردهای اصلی شخصیت……………………………………………………………………………………………… 29

 

 

 

رویکردهای روان پویشی…………………………………………………………………………………………………. 29

 

 

 

دیدگاه ساختاری……………………………………………………………………………………………………………. 29

 

 

 

دیدگاه پویشی……………………………………………………………………………………………………………….. 29

 

 

 

دیدگاه اقتصادی…………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

 

 

رویکرد پدیدارشناختی……………………………………………………………………………………………………… 30

 

 

 

 

 

 

 

5

 

 

 

رویکرد شناختی……………………………………………………………………………………………………………. 31

 

 

 

رویکرد رفتاری……………………………………………………………………………………………………………. 32

 

 

 

رویکرد یادگیری اجتماعی………………………………………………………………………………………………… 32

 

 

 

رویکرد صفات…………………………………………………………………………………………………………….. 32

 

 

 

نظریه آلپورت……………………………………………………………………………………………………………… 32

 

 

 

 

نظریه کتل………………………………………………………………………………………………………………….. 33

 

 

 

نظریه آیزنک………………………………………………………………………………………………………………. 34

 

 

 

مدل پنج عاملی شخصیت…………………………………………………………………………………………………… 35

 

 

 

پیشینه تاریخی مدل پنج عاملی شخصیت

 

 

 

مدل پنج عاملی مک کری و کاستا………………………………………………………………………………………… 36

 

 

 

ابعاد شخصیت در مدل پنج عاملی مک کری……………………………………………………………………………… 37

 

 

 

وکاستا

 

 

 

نوروزگرایی 37…………………………………………………………………………………………………………. (N)

 

 

 

برونگرایی 37……………………………………………………………………………………………………………. (E)

 

 

 

گشودگی 37………………………………………………………………………………………………………………. (O)

 

 

 

مقبولیت 38………………………………………………………………………………………………………………. (A)

 

 

 

وظیفه شناسی 38………………………………………………………………………………………………………… ©

 

 

 

تفسیرهای نظری مدل پنج عاملی شخصیت……………………………………………………………………………….. 38

 

 

 

سنجش شخصیت……………………………………………………………………………………………………………. 39

 

 

 

پرسشنامههای خود سنجی یا عینی شخصیت……………………………………………………………………………… 30

 

 

 

آزمونهای فرافکن………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

 

 

مصاحبه بالینی……………………………………………………………………………………………………………… 30

 

 

 

سنجش رفتاری…………………………………………………………………………………………………………….. 41

 

 

 

پژوهش های داخلی………………………………………………………………………………………………………… 41

 

 

 

پژوهش های خارجی………………………………………………………………………………………………………. 48

 

 

 

فرضیه ها یا پرسشهای تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 56

 

 

 

ملاحظات اخلاقی…………………………………………………………………………………………………………… 56

 

 

 

محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………………. 57

 

 

 

متغیر های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………… 57

 

 

 

تعاریف واژه ها……………………………………………………………………………………………………………. 57

 

 

 

فصل دوم: روش شناسی

 

 

 

طرح پژوهش………………………………………………………………………………………………………………. 59

 

 

 

جامعه آماری و گروه نمونه……………………………………………………………………………………………….. 59

 

 

 

ابزار گردآوری داده ها:……………………………………………………………………………………………………. 59

 

 

 

6

 

 

 

شیوه تجزیه و تحلیل آماری:………………………………………………………………………………………………. 62

 

 

 

فصل سوم یافتههای پژوهش

 

 

 

یافتههای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………… 64

 

 

 

الف: یافتههای توصیفی……………………………………………………………………………………………………. 64

 

 

 

ب: یافتههای استنبا طی…………………………………………………………………………………………………….. 64

 

 

 

فصل چهارم بحث و نتیجهگیری

 

 

 

تحلیل نتایج…………………………………………………………………………………………………………………. 72

 

 

 

کاربرد نتایج……………………………………………………………………………………………………………….. 73

 

 

 

پیشنهادات پژوهش…………………………………………………………………………………………………………. 73

 

 

 

منابع و مأخذ فارسی……………………………………………………………………………………………………….. 75

 

 

 

منابع و مأخذ لاتین…………………………………………………………………………………………………………. 76

 

 

 

پیوستها……………………………………………………………………………………………………………………… 80

 

 

 

چکیده لاتین                                                                                                                                  82

 

 

 

 

 

فصل اول

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

 

 

 

 

 

بیان مسئله

 

 

 

سازگاری زناشویی^� با توجه به اهمیت نهاد خانواده در جوامع امروزی، ارتباط آن با کیفیت زندگی و تأثیرگذاری بر جنبههای مختلف زندگی از جمله سلامت جسمی و روانی از دهه 1990 مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. سینها ^� و ماکرجک(1990) ^� سازگاری زناشویی را وضعیتی میدانند که در آن زن و شوهر در بیشتر مواقع احساس ناشی از خوشبختی و رضایت از همدیگر را دارند. سازگاری در ازدواج از طریق علاقه متقابل، مراقبت از

 

یکدیگر، پذیرش، درک یکدیگر و ارضای نیازها ایجاد میشود (احمدی،   .(1384 در واقع سازگاری زناشویی

 

 

 

فرایندی است که در طول زندگی زن و شوهر بوجود میآید، و لازمه آن انطباق سلیقهها، شناخت صفات

 

شخصیتی، ایجاد قواعد رفتاری و شکلگیری الگوهای مراودهای است (قربانعلیپور، .(1387 مطالعات نشان می – دهد که سازگاری زناشویی به سازگاری کلی فرد کمک میکند. همسران سازگار عزت نفس بالاتری را دارند و در روابط اجتماعی رضایت بیشتری از زندگی دارند. که در رفتار آنان بصورت ابراز عشق و محبت، احترام متقابل، روابط جنسی رضایتبخش، تشابه نگرش، ارتباط مناسب و حل مسأله جلوهگر میشود. در مطالعات انجام شده

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تلاشهایی در جهت شناسایی عوامل مؤثر بر سازگاری زوجین صورت گرفته است (فوورس و السن،

1986؛

 

 

 

هلمن و همکاران، 1994؛ برادباری و فینچام، .(2000 از جمله عوامل مؤثر بر سازگاری زناشویی، متغیرهای شخصیتی است. ویژگیهای شخصیتی در تمام زمینههای زندگی و روابط اجتماعی انسان جلوهگر میشوند و

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مسائل پر اهمیتی چون ازدواج، سازگاری زوجین و رضایت آنها را تحت تأثیر قرار میدهند (دانش،

.(1384

 

 

 

شخصیت به صورت مستقیم و به عنوان عاملی تأثیرگذار بر فرآیند ارتباطی زوجها اثر میگذارد. شخصیت یک نفر انواع معین و متفاوتی از واکنشها را از طرف متقابل فرا میخواند و بالطبع رضایت زناشویی و میزان سازگاری آنها را متأثر میسازد (کاگلین، هاستون وهاست، .(2000 تحقیقات نشان میدهند که عوامل شخصیتی پیشبینیهای تجربی در سازگاری زناشویی هستند. وجود روابط بین عوامل شخصیتی و بازده زناشویی زوجین با استفاده از طرحهای طولی و مقطعی مورد آزمون قرار گرفته و نتایج نشانگر آن است که ویژگیهای شخصیتی زوجین از جمله مؤثرترین عوامل میزان رضایت از زندگی است که در تبیین تغییرات رضایتمندی زناشویی اهمیت ویژهای دارد (کوردک، 1993؛ بورچارد و لوزیر، 1999؛ امانالهیفرد، 1384 ؛ دونلان، 2004، گاتیس، 2004؛ لویز، 2005؛ عباسی، 1389؛ احدی، 1386؛ شکرکن، 1385؛ عطاری، 1385؛ محمدزاده ابراهیمی، .(1387 نتایج کلی پژوهشهای متعدد بیانگر آن است که پنج عامل شخصیتی روانآزدهخویی ^�، برونگرایی ^�، گشودگی^�، همسازی^�

 

�. marital adjustment

 

^�. Sinha.sp.

 

Mukerjec. N. . ^�

 

� .Neuroticism.

 

� .Extraversion.

 

� .Openness.

 

9

 

 

 

و وظیفهشناسی ^� پیشبینی کننده سازگاری زناشوییاند (شکرکن، .(1385 پژوهشهای جدیدتر در بررسی ویژگیهای شخصیتی متمرکز بر نقش تفاوت و شباهت ویژگیهای شخصیتی با سازگاری و رضایت از زندگی زوجین است (شیوتا و لونسون، 2007؛ السن و نمچک، 1999؛ ویسمن، ابلاکر و ینستک، 2004؛ رابینز، کاسپی و موفیت،2002؛ گاتیس، 2004؛ لوو و کلونن، 2005؛ واتسون، .(2004 یافتههای برخی از پژوهشها نشان میدهد که ازدواجهایی از پایداری و سلامت برخوردارند که هنگام شروع زندگی مشترک، ویژگیهای شخصیتی زوجها مشابه باشند (کاسپی هرنز، .(1990 یافتههای نمیچک و السن (1999) با استفاده از مدل پنج عاملی شخصیت بیانگر آن است که سازگاری زوجها در شباهت و تفاوت عوامل شخصیتی همسازی، روانآزردهخویی و گشودگی و برونگرایی متفاوت است. پژوهش سیمپسون و چرستنس ( (2004 و لوووکلونن ( (2005 نشانداد که شباهت زوجین در عامل شخصیتی همسازی با رضایت بیشتری در روابط زناشویی همراه است. یافتههای پژوهش محمدزاده ابراهیمی (1387) نشانداد بین مشابه بودن در خوشایندی و برونگرایی با رضایت زناشویی رابطه معنی – دار وجود دارد و بین مکمل بودن در عامل روانآزردهخویی با رضایت زناشویی رابطه منفی وجود دارد. با توجه به پیشینه پژوهشهای انجام شده، پژوهش حاضر قصد دارد به بررسی تأثیر شباهت و تضاد ویژگیهای شخصیتی با سازگاری زناشویی در زوجهای دانشجو بپردازد.