فرضیه های پژوهش 10……………………………………………………………… …………………………..

 

 

 

سوال پژوهش 10……………………………………………………………………… …………………………..

 

 

 

تعاریف مفهومی…………………………………………………………………………………………………….. 11

 

 

 

تعاریف عملیاتی……………………………………………………………………………………………………. 12

 

 

 

 

 

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه پژوهش

 

 

 

مبانی نظری 14……………………………………………………………………….. …………………………..

 

 

 

مبانی نظری روشهای مقابلهبا استرس………………………………………………………………………. 14

 

 

 

مدلهای مقابله با استرس…………………………………………………………………………………………… 22

 

 

 

مدل موسو بیلی نگز……………………………………………………………………………………………. 22

 

 

 

مدل لازاروس و فولکمن……………………………………………………………………………………… 24

 

 

 

مدل اسکروئرز و همکاران…………………………………………………………………………………… 27

 

 

 

مدل اندلر و پارکر……………………………………………………………………………………………… 30

 

 

 

مدل اسکینر و همکاران 31……………………………………………………… …………………………..

 

 

 

فاکتورهای واسطهای و روش مقابله…………………………………………………………………………….. 36

 

 

 

شکل گیری مفهوم کیفیت زندگی 39……………………………………………….. …………………………..

 

 

 

ابعاد کیفیت زندگی…………………………………………………………………………………………………. 51

 

 

 

تاریخچه تحول نگاه به مفهومکیفیت زندگی 54…………………………………… …………………………..

 

 

 

زمینه های علمی تحول نگاه به مفهوم کیفیت زندگی 55………………………… …………………………..

 

 

 

پیدایش دیدگاه های چند عاملی…………………………………………………………………………………… 60

 

 

 

دیدگاه مورد پذیرش سازمانبهداشت جهانی…………………………………………………………………….. 62

 

 

 

پیشینه پژوهشهای علمی 63…………………………………………………………. …………………………..

 

 

 

پژوهشهای انجام شده در ایران…………………………………………………………………………………… 66

 

 

 

فصل سوم : روش پژوهش

 

 

 

جامعه آماری 74………………………………………………………………………. …………………………..

 

 

 

نمونه و روش نمونه گیری 74………………………………………………………. …………………………..

 

 

 

ابزار پژوهش……………………………………………………………………………………………………….. 75

 

 

 

 

روش جمع آوری اطلاعات 77……………………………………………………… …………………………..

 

 

 

روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………….. 77

 

 

 

 

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

 

 

 

الف)توصیف داده ها 81……………………………………………………………… …………………………..

 

 

 

ب) تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………….. 87

 

 

 

 

 

فصل پنجم : بحث و بررسی داده ها

 

 

 

بحث و بررسی یافته های تحقیق 95……………………………………………….. …………………………..

 

 

 

محدودیت ها………………………………………………………………………………………………………. 104

 

 

 

پیشنهادات 105………………………………………………………………………… …………………………..

 

 

 

پیشنهادات پژوهشی 105…………………………………………………………. …………………………..

 

 

 

پیشنهادات کاربردی 105…………………………………………………………. …………………………..

 

 

 

فهرست منابع و ماخذ……………………………………………………………………………………………. 106

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول
عنوان		صفحه
جدول 1-4 ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه مقابلهبا موقعیت های استرس زا……………………….		٧٩
جدول :2-4 فراوانی و درصد دانش آموزان به تفکیک	وضعیت بینایی……………………………………….	٨١
جدول :3-4 فراوانی و درصد دانش آموزان به تفکیک	وضعیت سکونت…………………………..	………… ٨١
جدول :4-4 شاخص های توصیفی نمرات پرسشنامه مقابله با موقعیت های استرس زا در دانش		آمـوزان دختـر
نابینا به تفکیک وضعیت بینایی…………………………..	……………………………………………………	٨٢
جدول :5-4 شاخصهای توصیفی میانگین مجموع نمرات پرسشنامه مقابلـه بـاموقع یـت هـای		اسـترسزا در
دانش آموزاندختر نابینا به تفکیک وضعیت بینایی …………………………..	…………………………..	… ٨٤

 

جدول :6-4 شاخص های توصیفی نمرات پرسشنامه کیفیت زندگی در دانش آموزان دختـرنابی نـا بـهتفک یـک

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وضعیت بینایی……………………………………………………….	…………………………………………	٨٦
جدول :7-4 نتایج ضریب همبستگی برای رابطه سبک	مقابلهای مساله مدار با کیفیت زندگی ……………	٨٧
جدول :8-4 نتایج ضریب همبستگی برای رابطه سبک	مقابلهای هیجان مدار با کیفیت زندگی…………..	٨٨
جدول :9-4 نتایج ضریب همبستگی برای رابطه سبک	مقابلهای اجتنابی با کیفیت زندگی ……………….	٨٩
جدول :10-4 نتایج معنی داری مدل رگرسیون برای پیش بینی کیفیت زندگی…………………………..		. ٩٠
جدول : 11-4 ضرایب رگرسیون برایپیش بینی کیفیت زندگی……………………………………………		٩١
جدول:12-4 نتایج آزمون t برای مقایسه سبک هـای مقابلـه بـا اسـترسدر دانـش آمـوزاننابی نـای		مطلـقو
کم بینا ……………………………………………………….	…………………………………………………	٩٢
جدول :13-4 نتایج آزمونt برای مقایسهکیفیت زندگی در دانش آموزاننابینای مطلق و کمبینا……….		٩٣

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	فهرست نمودارها	صفحه
نمودار:1-4 میانگین نمرات سبک های	مقابلهبا استرس در دانش آموزاننابینای مطلق و کمبینا	……….. ٨٣
نمودار:2-4 میانگین نمرات سبک های	مقابلهبا استرس در کلدانش آموزاننابینا………………………..	٨٥

 

 

 

 

 

چکیده

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمهپژوهش:	حاضر با هدف بررسی ارتباط راههای مقابله ای با کیفیـت زنـدگی دانـش آمـوزان
نابینای دختر انجام شد.
روش: نمونه آماری 46 دانش آموز دختر نابینای 16		سال مـشغول بـه تحـصیل در سـال تحـصیلی
1390-1391مدرسه نابینایان نرجس شهر تهران بودند.		برای سنجش راههای مقابله ای از تست مقابله

 

 

 

با بحران اندلر و پارکر و برای سنجش میزان کیفیت زندگی از مقیاس کوتـاه کیفیـت زنـدگی سـازمان

 

 

 

بهداشت جهانی استفاده شد.   به منظور محاسبه اعتبار پرسشنامهمقابلـه بـا موقعیـت هـای اسـترس زا،

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ضریب آلفای کرونباخ برای بررسیهماهنگی درونی سئوالات	هر یک از خرده مقیاس های پرسشنامه
مقابله با موقعیت های استرسزابطور جداگانه محاسبه شد	که نتایج بیانگر روایـی و پایـایی مطلـوب

 

 

 

مقیاس ها بود.   به منظور محاسبه اعتبار پرسشنامه کیفیت زندگی ، ضریب آلفای کرونباخ بـرای بررسـی

 

 

 

هماهنگی درونی سئوالات برای تمام سوالات پرسشنامه کیفیت زندگی محاسبه شـد و ضـریب آلفـای

 

 

 

کرونباخ برابر با 0/889    بدست آمد که نشانگر اعتبار خوب سـوالات پرسـشنامه کیفیـتزنـدگی بـود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

برای پیش بینی سهم	سبک های مقابله ای با استرس در  کیفیت زندگی در دانش آموزان دختر نابینـا از
روش تحلیل رگرسیون چند متغیری استفاده شد.
یافته ها:    تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد		نتیجه پژوهش نشان داد بین استفاده از سبک های مساله
مدار و اجتنابی با	کیفیت زندگی همبستگی مثبت وجود دارد و بین سبک مقابله ای اجتنابی بـا کیفیـت

 

 

 

زندگی همبستگی دیده نشدو  نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیون چند متغیری نشانگر آن است

 

 

 

که مجموع  سبک های مقابله ای با استرس 30   درصد از واریانس کیفیت زندگی دانش آموزان نابینارا

 

 

 

پیش بینی می کند.

 

 

 

کلید واژه ها: راههای مقابله ای، کیفیت زندگی، دانش آموزان نابینا

 

 

 

 

 

 

 

فصل یکم

 

 

 

 

 

معرفی پژوهش

 

 

 

 

 

مقدمه

 

 

 

امروزه علیرغم ایجاد تغییرات عمیق فرهنگی و تغییـر در شـیوه هـای زنـدگی، بـسیاری از افـراد در

 

 

 

رویارویی با مسائل زندگی فاقد تواناییهای لازم و اسا سی هستند و همین امـر آنـان را در مواجهـه بـا

 

 

 

مسائل و مشکلات روزمره آسیب پذیر کرده اسـتبنـابراین،.  پـژوهش در مـورد برخـی از سـازههـای

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2	آن بر فائق آمدن بر موقعیتهای فشارزا، همواره مـدنظر
روانشناختی مانند روش های مقابلهایو تأثیر
واقع شده است.   در این ارتباط، این پرسشها که افراد متفاوت در مواجهـه بـا موقعیـت هـای فـشارزا،
رویداد را چگونه ارزیابی یا پردازش می	کنند، و بر اثر این ارزیابی، چه هیجان ها یا افکـاری برانگیختـه

 

 

 

میشوند و کدامیک از روشهای مقابلهای مورد توجه قرار میگیرند، همواره مورد توجـه پژوهـشگران

 

 

 

بوده است(کلینکه،ترجمه گودرزی،.(1382

 

 

 

استرس واقعیتی غیر قابل انکار و عاملی در جهـت تحـول زنـدگی آدمـی اسـت؛ چنانچـه تغییـرو

 

 

 

تحولات ناشی از استرس ملایم و محدود باشد، مفید و سازنده و در سازگاری آدمـی نقـش بـارزیرا

 

 

 

ایفا میکند.  اما زمانیکه دگرگونی ها فراتر از حد روند و مدت زمان طولانی ادامـه یابنـد ممکـن اسـت

 

 

 

تحمل آنها دشوار و ظرفیت سازش آدمـی لبریـز گـردد.     بـه همـین دلیـل طـی دو سـه دهـه گذشـته،

 

 

 

پژوهشگران علاقه وافری به پژوهش در زمینه شیوه های مقابله افراد با عوامل استرس زا نـشان داده انـد.

 

 

 

introduction ١ coping strategies ٢

 

 

 

 

 

این پژوهشگران به روش هایی که انسانها برای مواجهه با شرایط استرس زا انتخـاب مـی کننـد، در هـر

 

 

 

دیدگاه نام ویژه ای دادهاند( سلطه، دفاع، واقع نگری در حل مسئله و…)کـه در مفهـوم مقابلـه بهـم مـی-

 

 

 

پیوندند(دادستان،حاجیزادگان،علیپور و عسکری،.(1386

 

 

 

مطالعات نشان داده اند که ارتقای مهارت های مقابلـهای و مهـارتهـای انطبـاقی در بهبـود کیفیـت

 

 

 

زندگی افراد بسیار مؤثر است.  رفتارهای انطبـاقی، مجموعـهای از مهـارتهـای مفهـومی، اجتمـاعی و

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1	به آنها	در	زندگی روزمره می توانند رفتار مناسبی را از خود بروز دهنـد،
عملیاست، که افراد با توجه
و ازطرفی توانایی پاسخدهی	افراد را	در	موقعیـت	هـای خـاص تحـت تـأثیر قـرار مـیدهنـد( پـورتر و
2			3	4

 

ریچلــر ،1999،اســتین بــک و اســتین بــک ،.(1990 رفتارهــای انطبــاقی ، اســتقلال شخــصی و نحــوه

 

 

 

5

 

پاســخگویی اجتمــاعی افــراد را در هــر ســن و گروهــی تحــت تــأثیر قــرار مــیدهــد(لوکاســون و

 

 

 

همکاران،.(1992

 

 

 

عوامل گوناگون و گسترده ای مانند:  رشد روانی-   بدنی، سازگاری، شایستگی اجت ماعی و روشهای

 

 

 

کنار آمدن با دیگران، آنچنان باید با هم ترکیب و در هم تنیده شوند کـه ماننـد تـار و پـود یـک قـالی

 

 

 

6

 

ایرانی، نگاره و تصویر یکپارچه و سازمان یافتهای از یک فرد را بدست دهند(للند ،.(1983

 

 

 

از آنجاییکه، بکارگیری روشهای مقابله ای مـؤثر، سـبب کـاهش آسـیب پـذیری در ﻣﻮﻗﻌﯿـﺖهـای

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7	رفتارهای	انطباقی	نیز فـرد را قـادر
استرس زا می شود(وایلنت،1992  ،به نقل از میسلی ،2001پرورش)
می سازد تا در ارتباط با سایر ها،انسانجامعه، فرهنگ و محیط خود،	مثبت و	سازگارانه عمـل کـرده و
سلامت روانی خود را تأمین کند و از کیفیت زندگی مطلوب تری برخ وردار شـوند.			بـا ایـن حـال هـر

 

 

 

. conceptual,social&practical skills ١ . Porter&Richler ٢ . Stainback&Stainback ٣ . adaptive behaviors ٤ Lukasson, et al .٥ . Leland ٦ . Micelli ٧

 

 

 

 

 

کس به شیوه خاص خود به مسائل و موقعیتها پاسخ می دهد، برخی هنگام روبرو شدن بـا مـشکلات

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

می	کوشند با ارزیابی درست و منطقی موقعیت و استفاده مؤثر از سیستم های حمایتی با موقعیت مقابلـه
کنند.	در مقابل، برخی بجای مقابله سازگارانه با مسائل، سعی می کنند با استفاده از راهبردهای ناکارآمـد
از رویارویی با مشکلات اجتنـاب کننـدمقابلـه.		بـه عنـوان تلاشـی شـناختی و رفتـاری بـرای اداره و

 

 

 

رویـارویی بـا موقعیـت  هــای فـشارزا تعریـف شــده اسـت کـه فراتـر از منــابع فـرد ارزیـابی گردیــده

 

 

 

1

 

است(لازاروس و فولکمن ،.(1984

 

 

 

 

 

بیان مسئله

 

 

 

کنار آمدن با فشارهای زندگی و کسب مهارت های مستقلانه ی فردی و اجتماعی همواره بخـشیاز

 

 

 

واقعیات زندگی انسان بوده و در ادوار متفاوت در  زندگی او به اشـکال گونـاگون تجلـی یافتـه اسـت.

 

 

 

تعارضات در دوران کودکی جلوه چندانی ندارد اما با افزایش سن و هنگام مواجهـه بـا دشـواریهـای

 

 

 

ویژه سنین نوجوانی و جوانی، کشمکش  های درونی و محیطی تظاهر بیشتری پیدامیکنند. بنابراین اگر

 

 

 

افراد از سنین کودکی در انجام مهارت های مـستقلانه زنـدگی روزانـه فـردی و مـسئولیت پـذیریهـای

 

 

 

اجتماعی تبحر یابند، بدون تردید در مواجهه با موقعیتهای فشارزا عملکرد م ناسـبی خواهنـد داشـت.

 

 

 

مهارت های مقابلهای مجموعهای از توانایی  هایی هستند کـه زمینـه سـازگاری، رفتـار مثبـت و مفیـدرا

 

 

 

فراهم میآورند.  از آنجایی که توانایی تولید، بکارگیری روش های مقابلهای و پیاده کردن آن بخـصوص

 

 

 

در روابط بین فردی و همچنین در جهت رشد و سازگاری افراد بسیار تأثیرگذار میباشد؛ این توانـایی-

 

 

 

ها، فرد را قادر میسازند مسئولیتهای نقش اجتماعی خود را بپذیرد و بـدون لطمـه زدن بـه خـودو

 

 

 

دیگران با خواستها،انتظارات و مشکلات روزانه بویژه در روابط بـین فـردی و بـه شـکل مـؤثرتری

 

 

 

1

 

 

 

روبه رو شود(زتلین ،1985  ، به نقل از مشفق.(1389  از طرفی توانایی هـای لازم بـرای رفتـار انطبـاقیو

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مؤثر، افراد را قادر می		سازد تا بطور مؤثر با مقتضیات و چالش			های زندگی روزانه مقابله کنند. آمـوزش
این مهارت	ها، موجب ارتقای رشد شخصیتی و اجتماعی، محافظت از حقوق انسان هـا و پیـشگیری از
مشکلات روانی و اجتماعی میشود.
رفتار انطباقی	در حقیقت سازه بسیار جامع		و فراگیری	است	که مؤلفههای ذهنی، حسی، حرکتـی و
		2	انطباقی به	معنای	قدرت کنار آمدن با دیگران و ارتباط
شخصیتی را در برمیگیرد(کوهن ،1988رفتار).
برقرار کردن با	آنها، یعنی	کنار آمدن در مذاکرات، درگیـری هـا، اشـتباهات و همچ نـین کنـار آمـدن بـا

 

 

 

. Zetlin ١ . Cohen ٢

 

 

 

 

 

٥

 

 

 

 

 

موقعیت های جدید و سایر موقعیتهاست.    از طرفی پرورش رفتار انطباقی منجـر بـه برقـراری ارتبـاط

 

 

 

فرد با محیط اطراف خود و مقابله با شرایط استرسزا میشود (بوزان، ترجمه مینویی،.(1383

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

کیفیت زندگی آن دسته از خصوصیاتی است	که برای فرد ارزشمند اسـت و حاصـل ادراك خـوب
بودن یا احساس راحتی است و در راستای	توسعه و حفظ منطقی عملکرد جسمانی، هیجانی و عقلانی

 

 

 

استبطوری.  که فرد بتواند توانایی هایش را در فعالیت های زندگی حفظ نماید.( محمودی، شریعتی،

 

 

 

بهنام پور .(1382

 

 

 

از آنجا که روشهای مقابلهای به عنوان تلاشی شناختی و ر فتاری برای رویارویی بـا موقعیـتهـای

 

 

 

فشارزا و زمینه سازگاری فرد جهت برخورد مناسب با چالش های زنـدگی اسـت و برخـورد مناسـب

 

 

 

همان اتخاذ روشی است که تنش فرد را کاهش و احساس خـوب و مثبـت بـودن را در فـرد افـزایش

 

 

 

می دهد.     لذا انتظار می رود همبستگی چشمگیری بین روش های مقابله ای بـا میـزان کیفیـت زنـدگی

 

 

 

وجود داشته باشد.

 

 

 

تحقیقات نشان می دهد افراد بیمار و ناتوان از کیفیت زندگی پایین تری برخوردارند و حتی شـدت

 

 

 

بیمـــاری، نـــاتوانی و تعـــداد دفعـــات مراجعـــه بـــه پزشـــک بـــر کیفیـــت زنـــدگی تـــاثیر

 

 

 

دارد(نجومی،بهاروند،کاشانیان.(1388

 

 

 

رضایت از زندگی و احساسخوب بودن در بیماری های مـزمن هـدف اصـلی درمـان و مراقبـت

 

 

 

است.    با این حال کیفیت زندگی بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن پایین تر از حد طبیعی است و تحقیقات

 

 

 

نشان می دهد بکارگیری برنامه های آموزشی ساده به میزان زیادی بر کنتـرل فـرد بـر روی بیمـاری و

 

 

 

عوارض جانبی تاثیرهداشتونهایتا باعث بهبود کیفیت زندگی و احساس رضـایت از زنـدگی در فـرد

 

 

 

شده و تحمل رژیم درمانی آسان تر می شود(نوقابی و همکاران .(1385

 

 

 

 

 

 

 

نابینایان و کم بینایان نیز از جمله افراد ناتوان جسمی هـستند بـا توجـه بـه تـاثیر منفـی نـاتوانی و

 

 

 

بیماری های مزمن بر روی سلامتی و میزان کیفیت زندگی، می توان انتظار داشت که نابینایی بر کیفیت

 

 

 

 

 

-9 -5-1 چهارچوب نظری تحقیق……………………………………………………………………. 8

 

 

 

-4 -5-1 مدل تحقیق………………………………………………………………………………………. 3

 

 

 

-5 -5-1روش تحقیق…………………………………………………………………………………….. 3

 

 

 

– 6-5-1 روش گردآوری اطالعات……………………………………………………………………. 3

 

 

 

-7 -5-1 محدوده تحقیق………………………………………………………………………………….. 3

 

 

 

-8-5-1 محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………….. 3

 

 

 

-2 فصم دوم: مفاهیم و تعاریف

 

 

 

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 12

 

 

 

-1-2 پیشینۀ گردشگری…………………………………………………………………………………. 12

 

 

 

-2-2 مفاهیم کلیدی……………………………………………………………………………………….. 14

 

 

 

-1-2-2 گردشگری و پایداری………………………………………………………………………. .. 14

 

 

 

-2-2-2 گردشگری پایداری15…………………………………………………………………………. 1

 

 

 

-9-2-2 محیط……………………………………………………………………………………………… 18

 

 

 

-4-2-2 توان محیطی……………………………………………………………………………………. 13

 

 

 

-9-2 معیارهای جاگبیت منطقه گردشگری برای گردشگران…………………………………. 22

 

 

 

-4-2 حوزه نفوگ)حیطه عملكرد، ارزش(…………………………………………………………. 22

 

 

 

-5-2 بررسی و ارزیابی جاگبه ها……………………………………………………………………. 21

 

 

 

-6-2 اهداف گردشگری………………………………………………………………………………… 29

 

 

 

-7-2 اشكال گردشگری…………………………………………………………………………………. 29

 

 

 

-8-2 انواع گردشگری………………………………………………………………………………….. 24

 

 

 

-3-2 منابع و جاگبه های گردشگری………………………………………………………………… 28

 

 

 

-1-3-2 منابع و جاگبه های طبیعی………………………………………………………………….. 28

 

 

 

-2-3-2 منابع و جاگبه های انسانی………………………………………………………………….. 28

 

 

 

-12-2 فرآیند فضایی توسعه گردشگری……………………………………………………………. 23

 

 

 

-11-2 عوامم موثر در توسعه گردشگری………………………………………………………….. 91

 

 

 

-12-2 عنا ر و اجزای تشكیم دهنده گردشگری………………………………………………….. 92

 

 

 

 

-19-2 اثرات و پیامد های گردشگری………………………………………………………………. 97

 

 

 

-1-19-2 اثرات و پیامد های اقتصادی…………………………………………………………….. 98

 

 

 

-1-1-19-2 گردشگری و درآمد ملی……………………………………………………………….. 42

 

 

 

-2-1-19-2 گردشگری و توسعه اشتغال…………………………………………………………… 41

 

 

 

-2-19-2 اثرات اجتماعی و فرهنگی……………………………………………………………….. 49

 

 

 

-9-19-2 اثرات زیست محیطی…………………………………………………………………….. . 46

 

 

 

-4-19-2 توریسم اقلیمی )کلیما توریسم(……………………………………………………………. 43

 

 

 

-9 فصم سوم: ویژگی های منطقه

 

 

 

-1-9 ویژگی های جغرافیایی………………………………………………………………………….. 59

 

 

 

-1-1-9 موقعیت جغرافیایی……………………………………………………………………………. 54

 

 

 

-1-1-1-9زمین شناسی…………………………………………………………………………………. 56

 

 

 

-2-1-9 توپوگرافی………………………………………………………………………………………. 56

 

 

 

-1- 2 1-9وضعیت لرزه ویزی و گسم ها…………………………………………………………. 58

 

 

 

-9-1-9 ویژگی های اقلیمی…………………………………………………………………………… 53

 

 

 

-1-9-1-9 درجه ی حرارت…………………………………………………………………………… 62

 

 

 

-2-9-1-9 رطوبت نسبی………………………………………………………………………………. 62

 

 

 

-9-9-1-9بارندگی……………………………………………………………………………………….. 64

 

 

 

-4-9-1-9 باد……………………………………………………………………………………………… 64

 

 

 

-1-1-9مطاللعات عمومی هیدرولوژی، منابع آبهای سطحی و زیرزمینی………………… . 66

 

 

 

-1-1-1-9 آب های زیرزمینی………………………………………………………………………… 63

 

 

 

-2-1-9وضعیت واک……………………………………………………………………………………. 72

 

 

 

-9-1-9 پوشش گیاهی…………………………………………………………………………………… 72

 

 

 

-4-1-9 گونه های جانوری……………………………………………………………………………. 79

 

 

 

-2-9 ویژگی های انسانی………………………………………………………………………………. 74

 

 

 

-1-2-9 تقسیمات سیاسی……………………………………………………………………………….. 74

 

 

 

-2-2-9سوابق تاریخی منطقه…………………………………………………………………………. 75

 

 

 

-9-2-9 اقوام و طوایف…………………………………………………………………………………. 76

 

 

 

-4-2-9 ویژگی های جمعیتی………………………………………………………………………….. 77

 

 

 

-1-4-2-9 حجم جمعیت و نرخ رشد………………………………………………………………… 77

 

 

 

– 2-4-2- 9 ساوتار سنی و جنسی جمعیت………………………………………………………… 73

 

 

 

-9-4-2-9 تعداد و نوع وانوار……………………………………………………………………….. . 73

 

 

 

-4-4-2-9 وضعیت سواد………………………………………………………………………………. 82

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-5-4-2-9 مهاجرت……………………………………………………………………………………………………		82
-9-9 ویژگی های اقتصادی ………………………………………………………………………………………….		82
-1-9-9 نیروی انسانی و اشتغال……………………………………………………………………………………		82
-2-9-9 توزیع نسبی اشتغال…………………………………………………………………………………………		82
–9-9-9الگوی معیشت مردم شهریار……………………………………………………………………………		89
-1-9-9-9 بخش کشاورزی …………………………………………………………………………………………		89
-2-9-9-9 شكار،پرورش ماهی و سایر مشاغم ………………………………………………………………		85
-4-9-9 عملكرد غالب اقتصاد در شهرستان……………………………………………………………………		85
-4-9	نعت ……………………………………………………………………………………………………………	86
-1-4-9	نایع بومی وسنتی ………………………………………………………………………………………….	86
-5-9ودمات ………………………………………………………………………………………………………………		87
-6-9زیرساوت…………………………………………………………………………………………………………..		83
-4 توانمندیهای گردشگری منطقه ………………………………………………………………………………….		34
-1-4پتانسیم های گردشگری شهریار…………………………………………………………………………….		35
-1-1-4منابع طبیعی …………………………………………………………………………………………………….		35
-2-4پتانسیم های تاریخی و فرهنگی …………………………………………………………………………..		122
-9-2-4منابع انسان ساوت…………………………………………………………………………………………		123
-9-4 قوت ها و ضعف های منطقه ویژه گردشگری شهرستان شهریار ……………………………….		119
-1-9-4 نقاط قوت منطقه شهریار ………………………………………………………………………………..		119
-2-9-4نقاط ضعف …………………………………………………………………………………………………..		119
-4-4فر	ت ها و امكانات ………………………………………………………………………………………….	114
-1-4-4فر ت ها ……………………………………………………………………………………………………..		114
-2-4-4تهدیدها ………………………………………………………………………………………………………..		115

 

 

 

-5 نتیجه گیری و پیشنهادات………………………………………………………………………….. 116

 

 

 

-1-5نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………. 117

 

 

 

-2-5آزمون فرضیات…………………………………………………………………………………… 117

 

 

 

-9-5پیشنهادات…………………………………………………………………………………………… 113

 

 

 

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………… 122

 

 

 

فهرست جداول

 

 

 

عنوان                                                                                                                       صفحه

 

 

 

-1-2 جدول………………………………………………………………………………………………… 94

 

 

 

-2-2 جدول………………………………………………………………………………………………… 95

 

 

 

9-2 -جدول…………………………………………………………………………………………………. 42

 

 

 

4-2 -جدول…………………………………………………………………………………………………. 48

 

 

 

– 1- 9جدول……………………………………………………………………………………………….. 61

 

 

 

-2-9 جدول………………………………………………………………………………………………… 65

 

 

 

-9-9جدول………………………………………………………………………………………………….. 68

 

 

 

-4-9جدول………………………………………………………………………………………………….. 74

 

 

 

-5-9جدول………………………………………………………………………………………………….. 78

 

 

 

-6-9جدول………………………………………………………………………………………………….. 81

 

 

 

-7-9 جدول………………………………………………………………………………………………… 82

 

 

 

-8-9جدول………………………………………………………………………………………………….. 85

 

 

 

-3-9 جدول………………………………………………………………………………………………… 86

 

 

 

-12-9جدول……………………………………………………………………………………………….. 88

 

 

 

-11-9جدول……………………………………………………………………………………………….. 83

 

 

 

-12-9 جدول………………………………………………………………………………………………. 83

 

 

 

-19-9 جدول………………………………………………………………………………………………. 32

 

 

 

-14-9جدول……………………………………………………………………………………………….. 32

 

 

 

-15-9جدول……………………………………………………………………………………………….. 31

 

 

 

-16-9جدول……………………………………………………………………………………………….. 32

 

 

 

-17-9جدول……………………………………………………………………………………………….. 39

 

 

 

 

 

-1-4جدول……………………………………………………………………………………………… 122

 

 

 

-2-4جدول……………………………………………………………………………………………… 122

 

 

 

-9-4جدول……………………………………………………………………………………………… 112

 

 

 

-4-4جدول……………………………………………………………………………………………… 112

 

 

 

-5-4 جدول………………………………………………………………………………………………. 111

 

 

 

-6-4جدول……………………………………………………………………………………………… 111

 

 

 

-7-4جدول……………………………………………………………………………………………… 112

 

 

 

 

 

فهرست نمودار

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

-1-2 نمودار……………………………………………………………………………………………… 22

 

 

 

-2-2نمودار………………………………………………………………………………………………. 91

 

 

 

-9-2نمودار………………………………………………………………………………………………. 95

 

 

 

-4-2نمودار………………………………………………………………………………………………. 44

 

 

 

-1-9نمودار……………………………………………………………………………………………….. 69

 

 

 

-2-9نمودار……………………………………………………………………………………………….. 32

 

 

 

 

 

فهرست نقشه ها

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

– 1- 9 نقشه………………………………………………………………………………………………… 59

 

 

 

-2-9نقشه…………………………………………………………………………………………………… 55

 

 

 

-9-9نقشه…………………………………………………………………………………………………… 57

 

 

 

-4-9نقشه…………………………………………………………………………………………………… 53

 

 

 

-5-9 نقشه…………………………………………………………………………………………………. . 62

 

 

 

-6-9 نقشه…………………………………………………………………………………………………. . 69

 

 

 

-7-9نقشه…………………………………………………………………………………………………… 66

 

 

 

-8-9نقشه…………………………………………………………………………………………………… 63

 

 

 

-3-9نقشه…………………………………………………………………………………………………… 71

 

 

 

-12-9نقشه…………………………………………………………………………………………………. 79

 

 

 

-11-9نقشه…………………………………………………………………………………………………. 75

 

 

 

فهرست عکسها

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

-1-4عكس…………………………………………………………………………………………………. . 37

 

 

 

-2-4عكس…………………………………………………………………………………………………. . 38

 

 

 

-9-4عكس…………………………………………………………………………………………………. . 33

 

 

 

-4-4عكس…………………………………………………………………………………………………. 121

 

 

 

-5-4عكس…………………………………………………………………………………………………. 129

 

 

 

-6-4عكس…………………………………………………………………………………………………. 125

 

 

 

-7-4عكس…………………………………………………………………………………………………. 126

 

 

 

-8-4عكس…………………………………………………………………………………………………. 126

 

 

 

-3-4عكس…………………………………………………………………………………………………. 127

 

 

 

-12-4عكس………………………………………………………………………………………………. 128

 

 

 

چکیده

 

 

 

گردشگری، فعالیتی است با ابعاد گوناگون اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی، محیطی و سیاسی باه نحاوی که غالب شئونات زندگی انسان را شامم می گردد، امروزه از نعت گردشگری به عنوان یك باازوی قدرتمند جهت افزایش درآمد و فقر زدایی در کشور های در حال توسعه نام برده می شود.

 

 

 

در دوران کنونی در پی بروز بحران های زیست محیطی،نابودی منابع و ایجاد موانع در راه رسیدن باه توسعه پایدار، ززم است برنامهها براساش شناوت و ارزیابی توان محیطی ورت گیرد تا هام بهاره برداری در وور و مستمر از محیط ورت گیرد و هم ارزش های طبیعی محیط حفظ شود.

 

 

 

پژوهش حاضر به مطالعه، بررسی و ارزیابی توان های محیطی شهرستان شهریار و ارتباط آن با توسعه گردشگری در این شهرستان پرداوته است. این منطقه دارای توان ها و منابع متنوع محیطی اعم از آب کافی،واک حا لخیز،شرایط اقلیمی مطلوب، پوشش گیاهی، عوامم ارتباطی و پدیده هاای طبیعای و انسانی جاگب گردشگری است که در ورت برنامه ریزی و اساتفاده از آنهاا، مای تاوان بسایاری از مشكالت اقتصادی و اجتماعی منطقه را از بین برد و منطقه را در مسیر توساعه هماه جانباه و پایادار هدایت کرد.

 

 

 

روش تحقیق، تحلیلی- تو یفی و میدانی بوده است و با گردآوری اطالعات کتابخاناه ای، میادانی و اینترنتی به بررسی وضعیت توانایی های طبیعی شهرستان شهریار پرداوته شده است.

 

 

 

نتایج بررسی نشان می دهد که شهرستان شهریار با توجه به وجود توانمنادیهاای فاراوان طبیعای و موقعیت جغرافیایی و دسترسی مناسب وود می تواند در زمینه گردشگری موفق باشد.

 

 

 

کلید واژگان: توانمندی، توسعه، گردشگری، شهریار

 

 

 

فصل اول کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

1-1 کلیات طرح پژوهش مقدمه:

 

 

 

بسیاری از نویسندگان،گردشگری را یك فر ت منحصر به فرد اقتصادی می دانند. در سالهای اویر،گردشگری منبع درآمد سرشار در تجارت جهانی و عنصر مهمی در بهبود و تنظیم موازنه بازرگانی و تراز پرداوت های بسیاری از کشورها شده است )کاظمی،.)4:1986

 

 

 

توسعه گردشگری به ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته،عامم موثری در مقابله با فقر است و موجب افزایش درآمد قشرهای مختلف،کاهش بیكاری و رونق اقتصادی و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی می شود. بررسیها نشان می دهد که ارزهای به دست آمده از فعالیتهای گردشگری در تنظیم تراز پرداوت های بسیاری ازکشورها به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته که معموز وابسته به یك محصول اند، موثر واقع شدهاست. )همان:.)7-6

 

 

 

اهمیت سیرو سفر و گردشگری در تعالی فرهنگ و تفاهم بین المللی سبب شده است که مجمع عمومی سازمان ملم متحد در روز 23 سپتامبر 5(مهرماه(هر سال را روز جهانی جهانگردی اعالم می-

 

 

 

کند. جابه جایی و حرکت انسانها به جز تاثیرات فرهنگی، ثمرات اقتصادی عظیمی را به بار می آورد.

 

 

 

در دوران کنونی در پی بروز بحران های زیست محیطی،نابودی منابع و ایجاد موانع در راه رسیدن به توسعه پایدار،ززم می آید برنامهها براساش شناوت و ارزیابی توان محیطی ورت گیرد تا هم بهره برداری در وور و مستمر از محیط ورت گیرد و هم ارزش های طبیعی محیط حفظ شود.

 

 

 

پژوهش حاضر به مطالعه، بررسی و ارزیابی توان های محیطی شهرستان شهریار می پردازد.این منطقه دارای توان ها و منابع متنوع محیطی اعم از آب کافی،واک حا لخیز،شرایط اقلیمی مطلوب،پوشش گیاهی،عوامم ارتباطی و پدیده های طبیعی و انسانی جاگب گردشگری است که در ورت برنامه

 

 

 

 

 

ریزی و استفاده از آنها،می توان بسیاری از مشكالت اقتصادی و اجتماعی منطقه را ازبین برد و منطقه را در مسیر توسعه همه جانبه و پایدار هدایت کرد.

 

 

 

– 2 – 1 بیان مساله تحقیق

 

 

 

اغلب کشورهای جهان از طریق توسعه گردشگری توانستهاند مسائم مهمی نظیر افزایش درآمد ارزی، رونق اشتغال، تبادل و تعامم فرهنگ، ایجاد بازار مصرف تولیدات و ودمات، پر کردن اوقات فراغت

 

 

• حضور آگاهانه و فعازنه در عر ه ارتباطات و اطالعات جهانی را در جهت پیشرفت و توسعه کشورهای شان حم نمایند.

 

 

 

در این راستا استفاده بهینه از توانمندیهای محیطی یك منطقه می تواند نقش عمدهای را در توانمندسازی مردم محلی و تنوع بخشی به رشد اقتصادی و نیز ولق فر تهای شغلی جدید در ارتباط تنگاتنگ با سایر بخشهای اقتصادی ایفا نماید.)شریف زاده،مراد نژاد(.

 

 

 

محدوده مطالعاتی پژوهش حاضر یعنی شهرستان شهریار نیز علی رغم دارا بودن باغات میوه فراوان و آب و هوای مطبوع و آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی هنوز نتوانسته است به جایگاه مناسب وود در بخش گردشگری دست یابد و با مسائم مختلفی چون فقدان فضاهای فراغتی کافی و مناسب، عدم وجودامكانات و تسهیالت اقامتی، پذیرایی و زیر ساوتهای ززم برای توسعه گردشگری دست و پنچه نرم می کند.از طرف دیگر اتكای اقتصاد شهرستان به کشاورزی و مشكالت اقتصاد کشاورزی و محدودیتهای زمین موجب گردیده که اقتصاد شهرستان متزلزل گردد بسیاری از زمینهای کشاورزی

 

فصل دوم : چهارچوب نظری شوهش اادبیات تحریقد

 

21………………………. ………………………………………………………………………………………………..

 

-1-2 تعاریف و اصشالحات 22……………………………………………………………. …………………………..

 

-2-1-2 تعاریف توسعه ایدار 22……………………………………………………….. …………………………..

 

-1-1-1-2گزارش کندرانسهای جهانی محیا زیست و توسعه 22………………….. …………………………..

 

-2-1-1-2 گزارش سمیوزیوم الهه جزء اسناد اجالس زمین 22…………………… …………………………..

 

-3-1-1-2 گزارش سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد 23………………… …………………………..

 

-4-1-1-2 کندرانس محیا زیست و توسعه سازمان ملل متحد (آنسد) 23………….. …………………………..

 

-5-1-1-2 گزارش توسعه انسانی ایدار سازمان ملل متحد 24…………………….. …………………………..

 

-2-1-2 سیر تحوم تاریخی توسعه ایدار ااجالسها و قوانیند 24………………………… …………………………..

 

-2-2 مدمها و نظریات اچارچوبنظری توسعه و ایدارید 28……………………………….. …………………………..

 

-1-2-2 مدهوم توسعه 28……………………………………………………………….. …………………………..

 

-2-2-2 مکات   فکری عمده توسعه در قرن بیستم 29………………………………… …………………………..

 

-1-2-2-2 مکت  نوسازی امدرنیزاسیوند 29………………………………………. …………………………..

 

-2-2-2-2 مکت   وابستگیامکت   نئومارکسیستید 30……………………………… …………………………..

 

-3-2-2-2 مکت   نظام جهانی 30………………………………………………….. …………………………..

 

-4-2-2-2 مکت   نظام نوین جهانی 31……………………………………………. …………………………..

 

 

 

-5-2-2-2 جمیبندی تحوالت جوامل براساس نظریههای توسعه 31……………….. …………………………..

 

-3-2-2 رویکردهای مختلف در تبیین و تشریح مدهوم توسعه و محیا 32……………. …………………………..

 

 

 

-1-3-2-2 رویکرد اکولوژی محور 33……………………………………………. …………………………..

 

-2-3-2-2 رویکرد بازارگرا 33……………………………………………………. …………………………..

 

-3-3-2-2 رویکرد نئومارکسیست 33……………………………………………… …………………………..

 

-4-2-2 دیدگاههای مشرح در مورد توسعه و محیا 33………………………………… …………………………..

 

-1-4 -2-2 دیدگاه اقتصاددانان 33………………………………………………….. …………………………..

 

-2-4-2-2 دیدگاه اکولوژیستها 33………………………………………………….. …………………………..

 

-3-4-2-2 دیدگاه جامعهشناسان 34…………………………………………………. …………………………..

 

-5-2-2 مداهیم مرتبا با توسعه و ایداری 34…………………………………………… …………………………..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

	-1-5-2-2	ایداری و تعادم زیستی …………………………………………………………………………..					34
	-2-5-2-2	ایداری و آسی				ذیری اکولوژیکی اکوسیستمها …………………………………………………	34
	-3-5-2-2 توسعه		ایدار و حدظ مبانی توسعه ………………………………………………………………..				35
-6-2-2 یشزمینه توسعه					ایدار ااز فکر تا عملد ………………………………………………………………		35
-7-2-2 چالشهای زیست محیشی ……………………………………………………………………………….							36
-8-2-2 دغدغههای مشرح در توسعه ایدار …………………………………………………………………….							37
-9-2-2 توجه به منابی اکولوژیکی مربوط به حام و آینده ………………………………………………………							38
-10-2-2 اهمیت فعالیتهای انسانی ……………………………………………………………………………..							38
-11 -2-2 توجه به استراتشیهای توسعه ایدار …………………………………………………………………							39
-12-2-2 تاریخچه فعالیتهای زیست محیشی در ایران ………………………………………………………..							39
	-1-1-2-2 برنامه		نجساله اوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور ا1366-71د ………………				40
	-2-12-2-2 گزارش ملی جمهوری اسالمی ایران در کندرانس ریو ……………………………………….						41
	-3-12-2-2 برنامه			نجساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور ا1378ـ1374د …………			41
	-4-12-2-2 برنامه			نجساله سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور ا1378 ـ 1374د ………			41
فصل سوم: ویشگی های جغرافیایی محدوده مورد مشالعه   ………………………….. …………………….. ..							43
-1-3 ویشگیها		جغرافیایی طبیعی ………………………….. ………………………….. …………………….					44
1-1-3 موقعیت …………………………..						………………………………………………………………………..	44
-2-1-3 تو وگرافی …………………………..						……………………………………………………………………	45
-3-1-3 زمینشناسی …………………………..						………………………………………………………………….	46
-4-1-3 اقلیم …………………………..						…………………………………………………………………………..	47
-5-1-3 خاک …………………………..						H:پایانا٠هآ٠اده پرینت.docx#_Toc307818503#_Toc307818503…………………………..
-6-1-3 منابی آب …………………………..						……………………………………………………………………..	49
	-1-6-1-3 منابی آبهای سشحی ………………………………………………………………………………..						49
-2-6-1-3 منابی آب زیرزمینی						H:پایانا٠هآ٠اده پرینت.docx#_Toc307818506#_Toc307818506…………………………..
-7-1-3 وشش گیاهی			…………………………..			………………………………………………………………..	51
-8-1-3 ژئومورفولوژ				…………………………..		……………………………………………………………..	53
-2-3 ویشگیها  جغرافیا				انسانی ………………………………………………………………………………….			54
-1-2-3 موقعیت …………………………..						………………………………………………………………………	54
-2-2-3 ویشگیها  تاریخی …………………………..						………………………………………………………….	56
-3-2-3 ویشگیها  اجتماعی …………………………..						………………………………………………………..	57
	-1-3-2-3 جمعیت کانونهای شهری استان البرز …………………………………………………………..						57
	-2-3-2-3 روند تحوالت جمعیت کانونهای شهری …………………………………………………………						58
	-3-3-2-3 زبان و گویش کرجی ……………………………………………………………………………..						59
	-4-3-2-3 سوابق جمعیتی کرج ………………………………………………………………………………						59
	-5-3-2-3 بررسی رشد جمعیت در قسمتهای مختلف شهر کرج …………………………………………						59
	-6-2-2-3 ساختار جمعیت …………………………..					……………………………………………………….	60
	-8-3-2-3 مهاجرت در شهر کرج ……………………………………………………………………………						62
	-9-3-2-3 آموزش …………………………..					………………………………………………………………..	62
-4-2-3 ویشگیها  اقتصاد  …………………………..						………………………………………………………..	65
	-1-4-2-3 ترکی		اشتغام و فعالیت کانونهای شهری ………………………………………………………				65
	-2-4-2-3 نرش غال				و گرایش های اقتصادی شهرهای استان ……………………………………………..		67
	-3-4-2-3 روند تحوالت اشتغام شهر کرج ………………………………………………………………….						68
-5-2-3 ویشگیها  کالبد					شهر کرج……………………………………………………………………………		71
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل مو						وع شوهش ……………………………………………………………………..	79
-1-4	تحوالت کیدی و تاریخی کرج …………………………………………………………………………………						80
-2-4	ترسیمات سیاسی شهرستان کرج ………………………………………………………………………………						81

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-3-4 تحوالت اجتماعی ……………………………………………………………………………………			83………….
-1-3-4 تغییرات جمعیت ………………………………………………………………………………………….			83
-4-4 تحوالت اقتصادی……………………………………………………………………………………………….			83
-1-4-4 و	عیت اشتغام ………………………………………………………………………………………….		83
-5-4 تحوالت فضایی اکالبدی ـ فعالیتید ……………………………………………………………………………			84
-1-5-4 کشاورزی ………………………………………………………………………………………………..			84
-2-5-4 دامیروری ………………………………………………………………………………………………..			85
-3-5-4 منابی طبیعی ………………………………………………………………………………………………			85
-1-3-5-4 جنگلکاری ………………………………………………………………………………………..			85
-2-3-5-4 وشش گیاهی ………………………………………………………………………………………			85
-3-3-5-4 مراتی ………………………………………………………………………………………………			85
-4-5-4 حومهنشینی و مهاجرت ………………………………………………………………………………….			85
-1-4-5-4 جریانات مهاجرتی ………………………………………………………………………………..			85
-2-4-5-4 و		عیت مسکن ……………………………………………………………………………………	86
-3-4-5-4 اسکان جمعیت …………………………………………………………………………………….			86
-4-4-5-4 روند حومهنشینی در تحوم نظام اسکان …………………………………………………………			86
-5-4-5-4 حاشیهنشینی………………………………………………………………………………………..			87
-5-5-4 شاخصهای اجتماعی توسعه ایدار …………………………………………………………………….			88
-1-5-5-4 جمعیت و توسعه ایدار ……………………………………………………………………………			88
-6-5-4 تحلیل عوامل تأ یرگذار بر ایداری اجتماعی …………………………………………………………..			89
-1-6-5-4 عوامل طبیعی و اقلیمی ……………………………………………………………………………			89
-2-6-5-4 عوامل اجتماعی ـ اداری ـ سیاسی ………………………………………………………………..			89
-3-6-5-4 عوامل اقتصادی …………………………………………………………………………………..			90
-4-6-5-4 عوامل فرهنگی ……………………………………………………………………………………			90
-5-6-5-4 عوامل مدیریتی و برنامهریزی …………………………………………………………………..			91
-6-6-5-4 تحلیل تحوالت نظام اسکان ……………………………………………………………………….			91
-7-5-4 ارزیابی		ایداری زیست محیشی ………………………………………………………………………..	94
-1-7-5-4 فعالیتهای انسانی تأ یرگذار بر ایداری زیست محیشی ………………………………………..			94
-2-7-5-4 منابی آلودهکننده هوا ……………………………………………………………………………….			95
-8-5-4 منابی آلودگی آب …………………………………………………………………………………………			98
-1-8-5-4 در شهرستان کرج …………………………………………………………………………………			99
-1-8-5-4 بهرهبرداری از معادن ………………………………………………………………………….			100
-2-8-5-4 آفتکشها و آلودگی خاک ………………………………………………………………………			100
-3-8-5-4 زبالههای شهری ………………………………………………………………………………..			101
-4-8-5-4 فرسایش خاک …………………………………………………………………………………..			102
-9-5-4 و	عیت منابی اکولوژیکی و عوامل محیشی تا یرگذار بر ایداری زیست محیشی ……………….		102
-1-9-5-4 منابی آب …………………………………………………………………………………………			102
-2-9-5-4 ساخت فیزیوگرافیک ……………………………………………………………………………			103
-3-9-5-4 ساختار زمینشناسی ……………………………………………………………………………			104
-4-9-5-4 منابی ار  ی …………………………………………………………………………………….			104
-10-5-4 تحلیل عوامل تأ یرگذار بر ایداری زیستمحیشی ………………………………………………..			105
-1-10-5-4 تبدیل رویشگاههای طبیعی به زمینهای کشاورزی …………………………………………			106
-2-10-5-4		چرای بیرویه احشام ………………………………………………………………………..	106
-3-10-5-4 کاهش تنوع زیستی ……………………………………………………………………………			106
-4-10-5-4 افزایش انواع آلودگیها ……………………………………………………………………….			106
-5-10-5-4 افزایش فرسایش خاک و بیابانزایی …………………………………………………………			106

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-6-10-5-4 آلودگی منابی آب ……………………………………………………….			107 ……………………..
-7-10-5-4 تهدید حیاتوحش جانوری و گیاهی …………………………..			107 ……………………………..
-6-4 ارزیابی ایداری اقتصادی ……………………………………………………….			107…………………………..
-1-6-4 عوامل تأ یرگذار بر ایداری اقتصادی ……………………………………………………….			107 ………
-1-1-6-4 کشاورزی و باغداری ……………………………………………………….			107 …………………
-2-1-6-4 صنعت و معدن ……………………………………………………….			108 ………………………..
-2-6-4 شاخصهای اقتصادی توسعه ایدار ……………………………………………………….			108 …………
-1-2-6-4 درصد شاغلین به کل جمعیت ……………………………………………………….			108 …………
-2-2-6-4 درصد کارگاههای صنعتی به شاغلین …………………………..			109 …………………………….
-3-2-6-4 دسترسی به فرصتهای شغلی و عملکرد خوابگاهی …………………………..			109 ……………
-3-6-4 تحلیل عوامل تأ یرذار بر ایداری اقتصادی …………………………..			109 …………………………….
-1-3-6-4	مکانگزینی فعالیت ها ……………………………………………………….		109 …………………
-2-3-6-4 صنعت …………………………..		……………………………………………………….	110 ……..
-3-3-6-4 ترسیم اعتبارات و وامهای اعشایی ……………………………………………………….			111 ……
-4-3-6-4 عوامل مدیریتی ……………………………………………………….			112 ………………………..
-4-6-4 جمیبندی …………………………..		……………………………………………………….	112 ………….
-7-4 آزمون فر	یه اوم …………………………..	……………………………………………………….	113………
-8-4 آزمون فر	یه دوم …………………………..	……………………………………………………….	114………
-1-8-4 هدفهای استداده ایدار از زمین ……………………………………………………….			114 …………….
-2-8-4 حرکت و تردد		ایدار ……………………………………………………….	114 …………………………
-3-8-4 محیا زیست		ایدار ……………………………………………………….	114 …………………………..
-4-8-4 ایداری اجتماعی ……………………………………………………….			114 ……………………………..
-5-8-4 اقتصاد ایدار …………………………..		……………………………………………………….	115 …….
-9-4 آزمون فر	یه سوم …………………………..	……………………………………………………….	115……..
-1-9-4 راهبردهای زیست محیشی ……………………………………………………….			115 …………………..
-2-9-4 راهبردهای اجتماعی و اقتصادی ……………………………………………………….			115 ……………
-3-9-4 راهبردهای کالبدی ـ فضایی ……………………………………………………….			115 …………………
-4-9-4 راهبردهای حرکتی و زیرساختی ……………………………………………………….			116 ……………
-5-9-4 راهبردهای توسعه مشارکتی ……………………………………………………….			116 ………………..
-6-9-4 راهبردهای مدیریت توسعه ……………………………………………………….			116 ………………….
-10-4 راهبردها و سیاستها با تکیه بر تحوالت به منظور دستیابی به توسعه			ایدار در محدوده مورد مشالعه117
-1-10-4 نراط قوت،		عف، فرصتها و تهدیدهای اقتصادی …………………………..	117 ………………….
-1-1-10-4 نراط قوت توسعه اقتصادی ……………………………………………………….			117 …………..
-2-1-10-4 نراط		عف توسعه اقتصادی ……………………………………………………….	118 ………..
-3-1-10-4 فرصتهای توسعه اقتصادی ……………………………………………………….			118 ………..
-4-1-10-4 تهدیدهای توسعه اقتصادی ……………………………………………………….			118 …………..
-2-10-4 نراط قوت،		عف، فرصتها و تهدیدهای اجتماعی …………………………..	119 ………………….
-1-2-10-4 نراط قوت توسعه اجتماعی ……………………………………………………….			119 …………..
-2-2-10-4 نراط		عف توسعه اجتماعی ……………………………………………………….	119 ……….
-3-2-10-4 فرصتهای توسعه اجتماعی ……………………………………………………….			120 ………..
-4-2-10-4 تهدیدهای توسعه اجتماعی ……………………………………………………….			120 …………..
-3-10-4 نراط قوت،		عف فرصتها و تهدیدهای زیست محیشی …………………………..	120 ……………
-1-3-10-4 نراط قوت توسعه زیستمحیشی ……………………………………………………….			120 …….
-2-3-10-4 نراط		عف توسعه زیستمحیشی ……………………………………………………….	120 …..
-3-3-10-4 فرصتهای توسعه زیستمحیشی ……………………………………………………….			121 …..
-4-3-10-4 تهدیدهای توسعه زیست محیشی ……………………………………………………….			121 …….

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل	نجم : نتیجهگیری و یشنهادات ……………………………………………………….		123……………………..
-1-5	چشمانداز و هدفهای توسعه کرج ………………………………………………………………………….		125
-1-1-5 چشمانداز اجتماعی، اقتصادی و کالبدی ……………………………………………………………..			125
-2-5 هدف محوری توسعه ایدار …………………………..		……………………………………………………..	126
-1-2-5 هدفهای استداده ایدار از زمین ……………………………………………………………………..			126
-2-2-5 هدفهای حرکت و تردد		ایدار ……………………………………………………………………….	127
-3-2-5 هدفهای محیا زیست		ایدار…………………………………………………………………………	127
-4-2-5 هدفهای ایداری اجتماعی …………………………………………………………………………..			127
-5-2-5 هدفهای اقتصادی ایدار …………………………………………………………………………….			127
-6-2-5 راهبردهای توسعه کالن شهر کرج ………………………………………………………………….			127
-7-2-5 راهبردهای زیست محیشی ……………………………………………………………………………			127
-8-2-5 راهبردهای اجتماعی و اقتصادی …………………………………………………………………….			128
-9-2-5 راهبردهای کالبدی ـ فضایی ………………………………………………………………………….			128
-10-2-5 راهبردهای حرکتی و زیرساختی …………………………………………………………………..			128
-11-2-5 راهبردهای توسعه مشارکتی ……………………………………………………………………….			128
-12-2-5 راهبردهای مدیریت توسعه …………………………………………………………………………			129
-3-5 نتیجهگیری …………………………..		………………………………………………………………………..	129
منابی …………………………..	…………………………..	…………………………………………………………	130
…………………………………………..  Abstract		……………………………………………………………………….	213

 

 

 

 

 

فهرست جداوم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدوم :1-3 جمعیت و تعداد بلوکهای حوزههای کرج بزرگ در سام ……………………………………………. 1375	55
جدوم :2-3 تغییرات جمعیت کل کشور، استان تهران و منشره مورد مشالعه طی سامهای ……………….. 1345 – 85	58
جدوم :3-3 رشد جمعیت کل کشور، استان تهران و حوزه کرج ـ شهریار طی سامهای …………………… 1345 – 85	58
جدوم :4-3 مرایسه تغییرات جمعیت شهر کرج در محدودههای شمارش شده در سرشماریهای مختلف …………………	59
و جمعیت بازسازی شده در محدوده سام ……………………………………………………………………………. 1380	59
جدوم :5-3 جمعیت شهرکرج بزرگ بر حس   جنس و سن در سام ………………………………………………. 1385	60
جدوم :6-3توزیی درصد جمعیت کرج بزرگ در سام 1385 بر حس   گروههای بزرگ سنی …………………………..	61
جدوم :7-3 توزیی درصد مهاجران وارد شده به کرج بزرگ طی دهه 1375-85 بر حس   جنس و طوم مدت اقامت …	62
جدوم :8-3 و  عیت سواد در شهر کرج بزرگ ……………………………………………………………………………	62
جدوم :9-3 جمعیت استان البرز در گزینه مختلف ………………………………………………………………………….	64
جدوم :10-3 توزیی واحدهای فعالیت در نراط شهری و روستایی استان بین بخشهای سه گانه اقتصادی سام …..1381	65
جدوم :11-3 تغییرات تعداد مراکز فعالیت در شهرستانهای کرج و شهریار، مالرد و قدس در سام 1381 نسبت به
…………………………………………………………………………………………………………………. 1373	66
جدوم :12-3تحوالت ترکی   اقتصادی جمعیت شهر کرج در سامهای 1355ـ 1365ـ …………………1385 -1375	68

 

جدوم :13-3 توزیی واحدهای فعالیت در مناطق 9 گانه شهر کرج به تدکیک گروههای عمده در بخشهای سه گانه در سام

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

……………………………………………………………………………………………………………….. 1381		70..
جدوم :14-3 کاربری عمومی زمین در شهر کرج او  ی موجودد………………………………………………………..		71
جدوم :15-3 کاربری و  ی موجود زمین به تدکیک سشوح خالص شهری و ناخالص فراشهری در شهر کرج …………		75
جدوم1-4	: شهرستان کرج به تدکیک بخش و دهستان سام ……………………………………………………….. 1375	81
جدوم2-4	: ترسیمات کشوری شهرستان کرج در سام …………………………………………………………….. 1388	82
جدوم:3-4 جمعیت شهری و روستایی در شهرستان کرج ………………………………………………………………….		83
جدوم:4-4 میزان رشد ساالنه جمعیت در شهرستانهای کرج و شهریار در فاصله سامهای 1345 ـ ……………1375		88
جدوم5-4	: روند ارزیابی و  عیت ایداری زیست محیشی توسعه بند ا3-5د …………………………………………….	92

 

جدوم:6-4 نراط قوت و   عف و تهدیدها و فرصتهای توسعه به تدکیک در حوزههای تصمیمگیری با تکیه بر تحوالت

 

 

 

 

 

 

 

توسعه به منظور ارائه راهبرد ……………………………………………………………………………………..

121

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نقشه ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نرشه :1-3 موقعیت جغرافیایی شهر کرج ……………………………………………		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
نرشه :2-3 تو وگرافی استان البرز ………………………………………………….. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :4-3 خشوط زلزله استان البرز ……………………………………………….. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :3-3 خشوط گسلهای محدوده مورد مشالعه ……………………………………………………….		47…………………
نرشه :5-3 ایستگاههای هواشناسی حوزه کرج ـ شهریار …………………………… .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :6-3 ترسیمبندی آب و هوایی استان البرز……………………………………… .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :7-3 هنهبندی اقلیم استان البرز ……………………………………………….. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :7-3 هنهبندی اقلیم استان البرز ……………………………………………….. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :8-3 هنهبندی ارا	ی از جهت دسترسی به منابی آب ……………………….. .	ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :9-3 منابی آبهای طبیعی و زیرزمینی ………………………………………. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :10-3 تناس   ارا	ی …………………………………………………………. .	ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :11-3 وشش گیاهی …………………………………………………………… .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :12-3 صنایی و شی	ارا  ی …………………………………………………. .	ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :13-3 تراکم خالص ……………………………………………………………. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :14-3 تراکم خالص ……………………………………………………………. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :15-3 کاربری و	ی موجود کرج ……………………………………………. .	ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :16-3 ساختار شبکه ارتباطی یشنهادی آتی ………………………………….. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :1-4 دورهبندی تاریخی گسترش شهر کرج …………………………………… .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :2-4 ترسیمات سیاسی    ……………………………………………………… .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه :3 -4 قابلیت ارا  ی  …………………………………………………………. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه : 4-4 هنههای در معرض فرسایش آبی ………………………………………. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه : 5-4 موقعیت معادن و محدودههای معدنی …………………………………… .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED
نرشه : 6-4 مناطق حساس زیست محیشی  ……………………………………….. .		ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

 

 

 

 

 

 

 

چکیده

 

 

 

با اشاعه خودآگاهی زیستمحیشی در آغاز هزاره سوم، نگهداری و مدیریت فرایندهای اکولوژیک یا سیستمهای شتیبان حیات برای همه جوامی امری سرنوشتساز است و امروزه نیز مدهوم توسعه از مدهوم ایداری جدایی ندارد.در روند توسعه انسانی مناطق توجه به ایداری حوزهها الزمه رسیدن به توسعه ایدار است.عدم توجه به دغدغههای زیستمحیشی روند توسعه را حتی با وجود دستیابی به اهداف اقتصادی در

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نهایت با نا ایداری جوامی مواجه میکند خا سیر زمانی مدهوم توسعه و	ایداری که در حریرت سیر تحوم
تاریخی مدهوم توسعه و توسعه  ایدار است؛ چارچوب نظری توسعه و	ایداری شامل مکات   فکری عمده

 

این تدکر، رویکردها، دیدگاهها و گدتمانها، مداهیم، دغدغهها و تعاریف مختلف مشرح و همچنین چارچوب تجربی که شامل نتایج آخرین اجالس جهانی توسعه ایدار، تاریخچه فعالیتهای زیستمحیشی در ایران و ابزار تکنیکی مورد استداده در توسعه ایدار از قبیل مدمها، شاخصها و تجربه کشورهای مختلف در استداده از شاخصها است که در این شوهش مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

 

 

 

در این تحریق سعی بر بررسی و تحلیل در یک نگاه کلی نگر بر مبانی مربوط به محیا زیست در قال توسعه ایدار شده است.در شروع شوهش با بیان اهمیت مو وع تحریق و فر یات و سواالت یش مردمهایی جهت رسیدن به مسائل اساسی در فصوم بعدی رساله شده است.در ادامه با درنظر گرفتن مسائل اساسی تا یرگذار بر محیا زیست کرج فاکتورهای تغییردهنده اصوم توسعه ایدار تحلیل گردیده است.در انتها در یک جمیبندی سیستماتیک با ارائه راهبردها و اس به سواالت اساسی تحریق به یک نتیجهگیری قابل قبوم جهت تکمیل شوهش در نظر گرفته شده است.

 

 

 

فصل اوم :

 

 

 

-1-1 مقدمه

 

 

 

با توجه به برداشتهای متداوتی که از مدهوم و محتوای محیا زیست وجود دارد، رورت ایجاب مینماید تا مروری اجمالی در زمینه اهداف کلی حداظت محیا زیست و سیس اهداف آن در چارچوب مشالعات محدوده مورد مشالعه صورت ذیرد.در عین حام، بررسی اجمالی نکته اخیر روشن خواهد ساخت که هدف حداظت محیا زیست تنها حداظت از طبیعت و حیات وحش نبوده و به تبی آن هدف توسعه زیست محیشی یا توسعه ایدار نیز به هیچ وجه به مروله ساماندهی طبیعت محدود نمیشود.

 

در مریاس کالن و در مدهوم عام، هدف توسعه زیست محیشی را میتوان در بهسازی و سازماندهی سرزمین به منظور فراهم ساختن بستر و فضای مناس جهت شکوفایی استعدادهای معنوی و مادی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جامعه قرار دارد.
با توجه به تاکید	شوهش، مجموعه شهری بر مدهوم توسعه  ایدار و مبهم باقی ماندن این مدهوم در
چارچوب مشال	یش گدته، در وهله نخست تبیین مدهوم توسعه  ایدار به طور اعم و سیس بررسی

 

 

 

قابلیت آن در نا ایداری زیستمحیشی شهر کرج در روند تحریق قرار میگیرد. در حریرت یکی از اهداف توسعه ایدار نیز ـ همانند اهداف ذکر شده در مجموعه شهری تأ یرات عوامل وابسته و مسترل است؛ در این زمینه باید میان دو مدهوم وابستگی از یک سو و تعامل از سوی دیگر تفاوت قایل شد. بر این مبنا، توسعه ایدار نه در ی قشی روابا، که عمدتاً در صدد قشی وابستگیها است تا از هر سو نوع روابا به بهترین شکل ممکن در یک تکامل حریری به ایدهآمترین حالت برساند.

 

 

 

بخشی از این امکانات و محدودیتها به قابلیت های اکولوژیک فضای مو وع برنامهریزی بستگی مییابد؛ چگونگی شرایا اقلیمی، میزان دسترسی به منابی آب، کیدیت منابی موجود خاک و بسیاری دیگر از این قبیل و مهمتر از همه، بررسی جملگی این عوامل در قال یک سیستم اکولوژیک به نحوی که به هنگام برنامهریزی مشخص شود، از کدامین منبی، میتوان به چه میزانی برداشت نمود، بدون

 

 

 

آنکه به سایر منابی آسی   غیر قابل جبران وارد آید ؟

 

در مرحله بعدی مو  وع کیدیت محیا زیست مورد بررسی قرار میگیرد ؛ این بررسی باید نشان دهد

 

:

 

 

 

 

• کیدیت محیا زیست در و عیت موجود چگونه است؟

 

• کدامین عوامل کیدیت محیا زیست را تهدید مینمایند؟

 

• چگونه میتوان به بهکرد کیدیت محیا زیست کمک نمود؟

 

• چه روش هایی برای کاهش عوامل تهدید کننده محیا زیست وجود دارد؟

 

• چگونه میتوان از افت کیدیت محیا زیست در آینده و بروز عوامل تهدید کننده جدید جلوگیری

 

 

 

به عمل آورد ؟

 

بدین ترتی در چارچوب مشالعات شوهش در محدوده مورد مشالعه اوالً آنچه که تحت عنوان مشالعات محیا زیست صورت میگیرد، تنها به عنوان زیر مجموعهای از مشالعاتی وسیعتر قابل ادراک است و انیاً مشالعات محیا زیست باید در ارتباط با ایجاد ایداری و نا ایداری محیشی در محدوده مورد مشالعه مورد بررسی قرار میگیرد. زیرا منابی اکولوژیک و کیدیت محیا زیست در و عیت موجود است که در نهایت چارچوب برنامهریزی زیستمحیشی در هنه توسعه محدوده مشخص مینماید.

 

 

 

 

 

 

 

-2-1 بیان مسئله

 

 

 

طی چنددهه گذشته تحوالت منشره شهر تهران به عنوان ایتخت ایران تابی روندها وجریانها مختلف در سشح جهانی، ملی و منشرهای ساخته است.محدوده مورد مشالعه یعنی شهرستان کرج بدالیلی مانند نزدیکی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

به تهران و تعامل شدید با	آن بیش از  یش تابی این تحوالت	بوده	است .رهگیر   این	تحوالت به
منظوراگاهی از سمت وسو	رشد توسعهایست که در محدوده مورد مشالعه اتداق افتاده و درک			ایدار بودن
یا نبودن آنهاست تا ماحصل این آگاهی باعث توقف روندها  نا ایدار			و اصالح وبازگشت آنها در مسیر
ایدار   گردد و از آسیبها	غیر قابل جبران در منشره جلوگیر	شود. در حریرت آنچه واقعیت محدوده

 

مورد مشالعه را مشخص و محرق میسازد نوع تأ یر ذیری از نیروی انسانی و عوامل تأ یرگذار محدوده خارج آن است که مسیر تحریق را بر آن میدارد که به کشف و تحلیل این مشکالت رداخته و نتایج حاصله را با واقعیت حا ر به قیاس بگذارد.

 

 

 

در این تحریق کوشش شده است با شناخت و تسلا بر مداهیم، نظریهها و تکنیکهای مشرح در ارادایم توسعه ایدار نحوه برخورد با مساله و درک عوامل و شاخصهای معرف نا ایداری با توجه به محدودیتهای موجود در منابی اطالعاتی و کوتاهی سازمانهایی که وظیده تولید اطالعات را برعهده دارند

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تصویر درستی از و	عیت	ایداری محدوده ارائه گردد.رهیافت توسعه ایدار در حام حا  ر به عنوان یک
ارادایم جهانی و الگو	قال	توسعه مورد توجه خاص کشورها  توسعه یافته و در حام توسعه است.در

 

 

 

این رهیافت دستیابی به توسعه حداظت از محیازیست به عنوان جزء الیندک توسعه تلری شده ااصل4 اعالمیه ریود و توسعه ایدار توسعهایست که نیازها جامعه حا ر را برطرف میسازد، بدون آنکه قدرت نسلها آینده را برا برطرف کردن نیازهایشان مورد معامله قراردهد ااصل 21د.

 

2-3-4.عوامل بازار……………………………………………………………………………………………..         25-24

 

2-4.تصمیمات معاملاتی……………………………………………………………………………………         27

 

2-4-1.تصمیم فروش………………………………………………………………………………………..         27

 

2-4-2.تصمیم خرید…………………………………………………………………………………………          28-27

 

2-4-3.عملکرد سرمایه گذاری…………………………………………………………………………          28

 

2-5.پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………….          29

 

2-5-1.پژوهشهای داخلی………………………………………………………………………………….        30-29

 

2-5-2.پژوهشهای خارجی………………………………………………………………………………..        33-30

 

2-6.خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………….         34

 

فصل سوم: روش پژوهش……………………………………………………………………………………        35

 

3-1.مقدمه…………………………………………………………………………………………………………        36

 

3-2. نوع پژوهش……………………………………………………………………………………………..       37

 

3-3. فرضیه های پزوهش………………………………………………………………………………..       37

 

3-4.قلمرو پژوهش……………………………………………………………………………………………       38

 

3-4-1.قلمرو موضوعی……………………………………………………………………………………..       38

 

3-4-2.قلمرو مکانی………………………………………………………………………………………….       38

 

3-4-3.قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………………..      38

 

3-5. جامعه آماری و روش نمونه گیری……………………………………………………………      38

 

3-5-1.انتخاب حجم نمونه……………………………………………………………………………….      39

 

3-6.روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………       39

 

3-6-1.طراحی پرسشنامه…………………………………………………………………………………      39

 

3-7.روش تجزیه و تحلیل……………………………………………………………………………….      40

 

3-8.نرم افزار مورد استفاده……………………………………………………………………………..      40

 

3-9.خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………       41

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………..        42

 

4-1.مقدمه……………………………………………………………………………………………………..        43

 

4-2.آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………..        44

 

4-2-1.اطلاعات جمعیت شناختی…………………………………………………………………       44

 

4-3.تحلیل عاملی متغیرهای رفتاری………………………………………………………………      49

 

4-4.اندازه گیری پایایی…………………………………………………………………………………..      50

 

4-5.سطوح تاثیر عوامل رفتاری بر تصمیم گیری و عملکرد…………………………..     51

 

4-5-1.تاثیر روش های ابتکاری……………………………………………………………………..      51

 

4-5-2.تاثیر پیش نگری………………………………………………………………………………..      53

 

4-5-3.تاثیر بازار……………………………………………………………………………………………     53

 

4-5-4.تاثیر رفتار رمه وار………………………………………………………………………………     54

 

4-5-5.عملکرد سرمایه گذاری……………………………………………………………………….     56-55

 

4-6.تاثیر عوامل رفتاری بر عملکرد……………………………………………………………….      56

 

4-7.خلاصه و نتیجه گیری…………………………………………………………………………….     59

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها…………………………………………………………..       60

 

5-1.مقدمه……………………………………………………………………………………………………..       61

 

5-2.نتایج پژوهش…………………………………………………………………………………………..      62-61

 

5-3.محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………..       63

 

5-4.پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………       64

 

5-4-1.پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………..      64

 

5-4-2.پیشنهادها برای محققان آتی………………………………………………………………..      65

 

5-5.خلاصه فصل………………………………………………………………………………………………       66

 

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………       67

 

منابع لاتین………………………………………………………………………………………………………..        69-68

 

لیست جدول ها ………………………………………………………………………………………………صفحه

 

جدول 2-1……………………………………………………………………………………………………..26

 

جدول4-1………………………………………………………………………………………………………44

 

جدول4-2………………………………………………………………………………………………………44

 

جدول4-3………………………………………………………………………………………………………45

 

 

جدول4-4………………………………………………………………………………………………………45

 

جدول4-5………………………………………………………………………………………………………46

 

جدول4-6………………………………………………………………………………………………………46

 

جدول4-7………………………………………………………………………………………………………47

 

جدول4-8………………………………………………………………………………………………………47

 

جدول4-9………………………………………………………………………………………………………50-49

 

جدول4-10……………………………………………………………………………………………………50

 

جدول4-11……………………………………………………………………………………………………52

 

جدول4-12…………………………………………………………………………………………………..53

 

جدول4-13…………………………………………………………………………………………………..54

 

جدول4-14…………………………………………………………………………………………………..54

 

جدول4-15………………………………………………………………………………………………….55

 

جدول4-16…………………………………………………………………………………………………57

 

 

 

 

 

چکیده

 

اگرچه تامین مالی در طی سالیان متمادی مورد مطالعه قرار گرفته است، اما رفتار مالی که رفتار انسان ها را در نظر می گیرد حوزه ای تقریبا جدید است. پایه رفتار مالی بر اساس تئوریهای روانشناختی است، و در صدد این می باشد که چگونه احساسات و اشتباهات شناختی رفتار افراد را در تصمیم گیریهای سرمایه گذاری تحت تاثیر قرار می دهد.

 

هدف اصلی این پژوهش این است که عوامل رفتاری تاثیر گذار بر تصمیم گیری و عملکرد سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران کدامند و هر یک از این عوامل در چه سطحی بر تصمیم گیری و عملکرد سرمایه گذاران موثراند.

 

فرضیه های پژوهش بر اساس پرسشنامه های توزیع شده در بین سرمایه گذاران مورد آزمون قرار گرفته اند، داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS مورد آزمون قرار گرفته اند.

 

نتایج نشان دهنده آن است که از بین عوامل رفتاری فقط متغیر بازار بر تصمیم گیری سرمایه گذاران در سطح بالایی تاثیرگذار است، و از بین عوامل رفتاری متغیرهای پیش نگری و رفتار رمه وار بر عملکرد سرمایه گذاران تاثیر مثبتی داشتند.

 

 

 

فصل اول

 

 

 

کلیات پژوهش

 

 

 

1-1- مقدمه

 

در این فصل موضوع پژوهش به طور مختصر تشریح می­شود. در ادامه اهداف، ضرورت پژوهش، کاربرد نتایج پژوهش و روش پژوهش توضیح داده می­شود. همچنین قلمرو پژوهش، جامعه آماری و روش نمونه­گیری بیان می­شود. در پایان فصل نیز تعاریف عملیاتی و پاره­ای از واژه­های کلیدی استفاده شده در پژوهش ارائه می­گردد.

 

 

 

 

 

1-2- شرح و بیان مسئله پژوهش

 

تاكنون تحقیقات فراوانی در اكثر حوزه های مرتبط با بازار سرمایه در ایران صورت گرفته، اما آنچه در این بین كمتر مورد توجه قرار گرفته، پرداختن به تحقیقات جدی در خصوص شكل گیری رفتار سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار می باشد در اكثر كشورها، شناخت فرآیند تصمیم گیری مشاركت كنندگان در بورس، همواره موضوعی مهم برای مشاركت كنندگان و سرمایه گذاران در بازار بوده است . در اكثر این كشورها، محققان تلاش های قابل توجهی جهت مطالعه و درك رفتار سرمایه گذاران و به دنبال آن تاثیر این عوامل بر تصمیم گیری و عملكرد سرمایه گذاران داشته اند، چرا كه رفتارهایی كه بر تصمیم گیری و عملكرد سرمایه گذاران در بازار تاثیر می گذارند از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند (یوسفی و شهرآبادی، 1388).

 

در طی دهه های اخیر محققین مالی سعی در تبیین و یافتن علل موارد خاص با كمك سایر علوم همانند روانشناسی، علوم اجتماعی و فیزیك بوده اند، از این رو حوزه های میان رشته ای تحت عناوین اقتصاد مالی، اقتصاد سنجی مالی، ریاضیات مالی و نظریه تصمیم گیری شكل گرفته است. یكی از مطالعاتی كه در این زمینه به سرعت گسترش یافته، ادغام نظریه های اقتصادی با نظریه های رایج روانشناسی بود كه تحت عنوان “مالی رفتاری” مطرح گردید. در الگوی اقتصادی مالی سنتی فرض می شود كه تصمیم گیرندگان به طور كامل عقلایی رفتار می كنند و همیشه به دنبال بیشینه كردن مطلوبیت مورد انتظار خود هستند.  به عبارت دیگر دو پایه اصلی در پارادایم سنتی مالی، عقلانیت كامل عوامل و تصمیم گیریهای مبتنی بر بیشینه سازی مطلوبیت مورد انتظار است، در حالی كه در مالی رفتاری عنوان میشود كه برخی پدیده های مالی را می توان با به كارگیری مدلهایی توصیف كرد كه در آنها عامل اقتصادی كاملاً عقلایی در نظر گرفته نمی شود(راعی و فلاح پور، 1383).

 

شواهد نشان میدهد كه سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران برای تعیین ارزش سهام كمتر از روشهای كمی استفاده می نمایند و قضاوتهای ایشان بیشتر مبتنی بر تصورات ذهنی، اطلاعات غیرعلمی، شایعات و پیروی كوركورانه از عده معدودی از مشاركت كنندگان در بازار سرمایه است . در همین راستا و به منظور بهبود شرایط گسترش فعالیتهای بازار سرمایه و جلوگیری از شكست، در اقداماتی كه در جهت جلب مشاركت مردم در سرمایه گذاری صورت می گیرد، باید نتایج علمی جایگزین تصورات ذهنی گردد و آموزشهای لازم در این زمینه به مشاركت كنندگان در بازار داده شود. (شهریاری، 1385)

 

 

 

اهداف پژوهش:

 

مهمترین هدف این پژوهش همان گونه که از موضوع آن استنباط می‌شود مقایسه میزان افسردگی در دو دسته از نوجوانان و جوانان است، نوجوانان جوانانی که در طبقه فقیر جامعه زندگی می‌کنند و نوجوانان و جوانانی که در طبقه فنی جامعه به سر می‌برند.

 

علاوه بر هدفی که به آن اشاره شد در این پژوهش برخی اهداف فرعی و جانبی دیگر نیز دنبال می‌شود. برخی از این اهداف به شرح زیر است. همان گونه که می‌دانیم فقر از نظر روان شناختی یکی از منابع مهم استرس، به شمار می‌رود. با فرض این موضوع یکی از اهدافی که این پژوهش دنبال می‌کند به طور صنفی و جانبی تاثیر استرس‌های
روانی – اجتماعی را بر روی افسردگی می‌سنجد.

 

یکی دیگر از اهداف این پژوهش این است که نتایج مطالعات و تجربیات گذشته را در بخشی از جامعه ما مورد ارزیابی قرار می‌دهد. همان گونه که می‌دانیم فقر به عنوان یکی از زمینه‌های روانی – اجتماعی که در بسیاری از بیماریهای روانی نقش دارد، مطرح شده است. در این پژوهش یکی از اهداف این است که سرنخهایی در خصوص صحت و سقم این مطلب بدست آورد.

 

اهداف کاربردی این پژوهش را نمی‌توان نادیده گرفت. مسلما در صورتی که بین فقر و میزان افسردگی در نوجوانان و جوانان رابطه معنادار وجود داشته باشد این نتیجه ناشی از واقعیت‌های زیادی است که ایجاب می‌کند. همه افرادی که با نوجوانان و جوانان سروکار دارند در مورد آنا تعمق کنند. از این رو نتیجه پژوهش می‌تواند برای بسیاری از افرادی که با نوجوانان و جوانان سروکار دارند نظیر مشاوران، معلمان، روان‌شناسان، روان‌پزشکان، مددکاران اجتماعی، اولیاء مدارس، والدین و حتی مسئولان کشوری و مقامات حائز اهمیت و مورد استفاده باشد.

 

 

 

فرضیه پژوهش:

 

همان گونه که قبلا اشاره شد این پژوهش تحت عنوان بررسی مقایسه میزان افسردگی بین نوجوانان و جوانان قشر غنی و فقیر صورت می‌گیرد با توجه به این موضوع فرضیه اساسی این پژوهش را این گونه مطرح می‌کنیم.

 

میزان افسردگی در نوجوانا و جوانان قشر فقیر بیش از نوجوانان و جوانان قشر غنی است. براساس این فرضیه چنانچه یک گروه از نوجوانان و جوانانی که در قشر فقیر قرار دارند با گروه دیگر که در قشر غنی به سر می‌برند از نظر میزان افسردگی مقایسه شوند، انتظار می‌رود که میزان افسردگی در نوجوانان و جوانان قشر فقیر بیش از نوجوانان و جوانان قشر غنی باشد.

 

 

 

تعریف پژوهش:

 

تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای پژوهش:

 

این پژوهش تحت عنوان بررسی و مقایسه افسردگی در نوجوانان و جوانان قشر فقیر و غنی صورت می‌گیرد. از این رو متغیرهای عمده مورد بررسی عبارتند از افسردگی، قشر فقیر، قشر غنی، در این قسمت این متغیرها را تعریف خواهیم کرد.

 

1- افسردگی:

 

الف: تعریف نظری

 

واژه افسردگی به معنای ضعف، تا حدی دارای ابهام است و در رشته مختلف معاونی متفاوتی دارد. در روان پزشکی افسردگی بر حسب موارد خاص به یک علامت یا سندرم اطلاق می‌شود و برای شخص عادی حالتی مشخص با غمگینی و گرفتگی و بی‌حوصلگی همراه می‌باشد.

 

بنابراین افلسردگی یک نوع بیماری است که خصوصیات عمده آن تغییر خلق شخص و احساس غم و اندوه است که ممکن است از یک نوع نومیدی خفیف تا احساس یاس شدید نوسان داشته باشد.

 

این تغییر خلق نسبتا ثابت است و گاهی روزها، هفته‌ها و ماهها و حتی سالها دوام پیدا می‌کند. همراه این تغییرات خلق، تغییرات مشخص در رفتار و نگرش، تفکر، کارآیی و اعمال فیزیولوژیک بوجود می‌آید. به طور کلی شدت افسردگی بستگی به تعداد علائم و درجه نفوذ آنها دارد. در خفیف ترین فرم، ممکن است فقط معدودی از علائم اساسی وجود داشته باشد. مهمترین علامت افسردگی ناتوانی در کسب لذت از چیزهایی است که قبلا برای او لذت بخش بوده است.

 

افسردگی کم شدن تنوس روانی است که روی خلق و رفتار و احساس که شخص در وجود خودش دارد اثر می‌گذارد که این حالت ممکن است به صورت خستگی مختصر، اشتغال خاطر، بدبینی، ناامیدی و غمگینی تظاهر می‌کند یا بصورت کاهش فعالیت و اراده و حتی استعداد و بالاخره احساس عدم اعتماد به نفس و احساس تقصیر و گناه جلوه‌گر می‌شود.

 

خلق در بیماران افسرده با کاهش انرژی و علاقه، احساس گناه، اشکال در تمرکز، بی‌اشتهایی و افکار مرگ و خودکشی مشخص هستند. سایر علائم بعبارتند از تغییر در سطح فعالیت، توانایی‌های شناختی تکلم و اعمال نباتی این اختلالات عملا همیشه منجر به اختلال در عملکرد و روابط اجتماعی و بین فردی می‌گردد.

 

علائم و نشانه‌ها و تابلوی بالینی: نشانه‌های معینی وجود دارند که در هر نوعی از افسردگی دیده می‌شوند این نشانه‌ها بر حسب نوع و شدت افسردگی متغیر هستند برخی از مهمترین این نشانه‌ عبارتند از:

 

بدخوابی[1]: ممکن است به صورت مشکل به خواب رفتن (بیخوابی اول شب) – مشکل در خواب ماندن (بیخوابی در فاصله خواب) یا بیدار شدن در صبح زود (بیخوابی سحری) تظاهر کند.

 

اختلال در اشتها: ممکن است به صورت کاهش اشتها و کاهش علاقه به غذا، فقدان اشتها، یا خودداری از غذا خوردن به دلایل هذیانی باشد.

 

علائم جسمانی: ممکن است به صورت واکنش‌های خفیف سیستم عصبی خودکار باشد که دستگاههای قلبی و عروقی، گوارش، تولیدمثل یا تنفس را عصب می‌دهد و یا به صورت اشتغال خاطر هیپوکندریاک یا علائم جسمانی معین، یا هزیانهای جسمی تظاهر کند. غالبا همین علائم جسمانی است که در ابتدا بیمار را نگران کرده و او را به معاینه طبی سوق می‌دهد.

 

علاوه بر این، شخص اغلب عصرها احساس می‌کند که حالش نسبت به صبح بهتر است و هیچ توضیح قانع‌کننده‌ای برای این موضوع وجود ندارد.

 

خصوصیات اصلی و مرکزی حالات افسردگی، کاهش میل به فعالیتهای لذت‌بخش روزمره مثل معاشرت، تفریح، ورزش ، غذا و روابط جنسی است . این ناتوانی برای کسب لذت، حالتی نافذ و پایا دارد. بطور کلی، شدت افسردگی بستگی به تعداد علائم و درجه نفود آنها دارد . در خفیف‌ترین شکل ممکن است فقط معدودی از علائم اساسی وجود داشته باشد. (پورافکاری – 1373)

 

مهمترین علامت افسردگی همین ناتوانی در کسب لذت است از چیزهایی که قبلا برای شخص لذت‌بخش بوده است. غمگینی یکی از خصوصیات افسردگی است. معهذا ممکن است به جای غمگینی از گیجی، اضطراب و عدم تمرکز فکری شکایت داشته باشد.

 

 

احساس درماندگی، میل به خود ملامتگری، کاهش اعتماد به نفس از شایعترین علائم افسردگی است. کندی روانی حرکتی یا برعکس آن تحریک و آشفتگی ممکن است.

 

بی‌اشتهایی و کاهش وزن نیز از علائم عمده افسردگی شمرده می‌شود. تغییرات شبانه‌روزی خلق به صورت شدت یافتن علائم بهنگام صبح بارز است. شکایتهای مبهم از سردرد، کم درد، یبوست، بدون علت آشکار گاهی با افسردگی رابطه دارد. وجود افکاری انتحاری تکرار شونده نیز در میان مهترین علائم افسردگی بوده و مستلزم توجه جدی.

 

انواع افسردگی: در DSMIII اختلالات خلقی به شرح زیر طبقه‌بندی شده‌اند:

 

 

• اختلالات خلقی عمده Major affective disorol