13- تاریخچه مقابله                                                                                  30

 

14- تعریف مقابله                                                                                    31

 

15- حل مساله                                                                                       33

 

16- تعریف حل مساله و کاربرد های آن                                                                   34

 

17- پیشینه پژوهشهای انجام یافته                                                               36

 

18- استنتاج کلی از پژوهشهای انجام یافته.                                                     39

 

فصل سوم:                                                                                             41

 

 

• روش پژوهش 42

 

2- جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه                                               42

 

4- مقایسه شیوه حل مساله                                                                         45

 

5- روشهای آماری                                                                                    46

 

6- شیوه اجرای پژوهش                                                                                      47

 

فصل چهارم: نتایج                                                                                   48

 

1-تحلیل تی تست نمرات آزمودنی ها                                                             58

 

2- همبستگی بین متغیرها                                                                          62

 

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری وپیشنهادها                                                66

 

1- نتیجه گیری و بحث                                                                              67

 

2- نتیجه گیری کلی و پیشنهادهایی برگرفته از یافته های پژوهش                          70

 

3- محدودیت های پژوهش                                                                         74

 

4- پیشنهاداتی برای انجام پژوهشهای دیگر                                                     75

 

ضمائم                                                                                                 76

 

مقایسه شیوه حل مساله                                                                             77

 

پرسشنامه راه های مقابله                                                                            80

 

منابع فارسی                                                                                           88

 

منابع انگلیسی                                                                                         91

 

فهرست جداول

 

فصل چهارم

 

جدول1-4 ویژگیهای جمعیت شناختی کرده معتادین و گروههای عادی                    49

 

جدول 2-4 ضریب آلفای زیر مقیاسهای پرسشنامه شیوه های مقابله لازاروس و فولکمن 1985)                                                                                                 50

 

جدول 3-4 میانگین همبستگی های مقیاسهای مقابله ای                                     51

 

جدول 4-4 آماده های مواد پرسشنامه راههای مقابله ای (آقا یوسفی 1378)              52

 

جدول 5-4 ضریب آلفای کرونباخ و میانگین همبستگی درونی، آیتم ها برای زیر مقیاسهای پرسشنامه راههای مقابله در مصالحه حاضر                                                  56

 

جدول 6-4 ضرایب آلفای کرونباخ و میانگین همبستگی درونی آیتم ها برای زیر مقیاسهای شیوه حل مساله (محمدی 1377))                                                                  57

 

جدول 7-4 ضرایب آلفای کرونباخ، میانگین همبستگی درونی، آیتم ها برای زیر مقیاسهای شیوه حل مساله در مطالعه حاضر.                                                            57

 

فصل پنجم

 

جدول 1-4 مقایسه میانگین نمرات، انحراف معیار و نمرات T گروه معتاد و گروه غیر معتاد                                                                                                        59

 

جدول2-4 مقایسه نمرات t میانگین و انحراف معیار دو گروه معتاد و غیر معتاد.           62

 

جدول 3-45 ضرایب همبستگی پیرسون بین عوامل شیوه حل مساله و مقیاسهای شیوه های مقابله و ضرایب اطمینان آنها.                                                                        64

 

                       

 

 

 

چکیده

 

پژوهش حاضر به منظور بررسی سبکهای حل مساله و شیوه های مقابل افراد وابسته به مواد مخدر و مقایسه آن با افراد غیر معتاد انجام شده است. در این مطالعه 240 نفر مورد ارزیابی قرار گرفتند.

 

آ زمودینها شامل دو گروه افراد وابسته به مواد مخدر(120 نفر) و افراد عادی 120 نفر بودند. برای ارزیابی سبکهای حل مساله مقیاس حل مساله کمیدی و لانگ(1996) و برای ارزیابی شیوه های مقابله پرسشنامه شیوه های مقابله لازاروس و فولکن(1998) مواد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و روش آماری آزمون t و ضریب همبستگی استفاده شده است یافته های پژوهش نشان می دهد که بین افراد معتاد و عادی تفاوتهای معناداری در شیوه حل مساله و شیو ه های مقابله وجود دارد افراد معتاد در شیوه های مقابله ای خود از خویشتن داری، باز برآورد مثبت، جستجوی حمایت اجتماعی، حل مدبوانه مساله و مسئولیت پذیی کمتر استفاده می کنند مقابله آنها بیشتر به صورت شیوه های دوری جویی، اجتناب- گریز و رویارویی می باشد. افراد وابسته به مواد مخدر بیشتر از سبکهای حل مساله و تقریب کمتر سود می برند با توجه به الگوی مقابله ای و سبک مساله معتادن که برای رویارویی با مسایل ریز و درشت زندگی طبیعی و روشهای ناکار آمد ضعیفی می باشد به نظر می رسد که این الگوها زمینه گرایش به اعتیاد، مشکلات اجتماعی و روانشناختی فرد را افزایش داده و در رباطلی را به وجو د می آورند.

 

 

 

فصل اول

 

 

 

 

کلیات

 

مقدمه

 

سوء مصرف مواد یکی از مشکلات بزرگ جوامع بشری است با وجود اینکه تلاشهای زیادی برای کنترل و از بین بردن آن به عمل آمده است ولی هنوز این بلای اجتماعی هر روز قربانیان زیادی می گیرد «مهریار و جزایری 1377 »کشور ایران نیز با دلایل جغرافیایی – اجتماعی – فرهنگی و مسایل دیگر با این معضل روبه رو است و برای کنترل و مقابله با آن هزینه های مادی و انسانی زیادی پرداخته است. این مشکل روانی – اجتماعی چنان همه گیر و شایع می باشد که پژوهشگران زیادی به مطالعه آن پرداخته و با تحقیقات فراگیر و همه جانبه ، ابعاد مختلف اعتیاد را بررسی می کنند تا بتوانند راه حل مناسب و قابل قبول برای آن بیابند (کوپر و همکاران، 1992، صالحی، 1371 ) با توجه به آثار زیانبار فردی و اجتماعی سوء مصرف مواد، پژوهشگران آن را به عنوان نوعی اختلال در نظر گرفته اند و دو سیستم طبقه بندی اختلالات روانی – راهنمایی تشخیص و آماری اختلالات روانی (1994) و نظام بین المللی طبقه بندی اختلالات روانی (1992) بخشهایی را به آن اختصاص دادن و ملاکهای تشخیص خاصی برای شناسایی آنها تعیین کردند گیلدر و همکاران 1996 کاپلان و سادو 1994 یکی از عواملی که برای سوء مصرف مواد و اکثر نظریه های روانشناختی مطرح شده است آسیب پذیری افراد در مقابل مسائل و مشکلات طبیعی و غیر طبیعی زندگی است (گیلدر و همکاران 1996) در زمینه آسیب پذیری) فشار روانی یک موضوع کلیدی است و نظریات گوناگون بر روی آن متمرکز شده و تحقیقات پیشنهادی در مورد آن انجام پذیرفته است ساراسون و ساراسون 1987،ریو1992) پژوهشهای نشان داده کار افراد معتاد از استعمال مواد افیونی به عنوان یک روش مقابهل در مقابله چالشهای روز مره زندگی و فشارهای ناشی از آن استفاده می کنند (کوپر و همکاران 1992، گیلد و همکاران 1996، استیل و جوزف 1988 روزنف و همکاران 2000، کارنی و همکاران 2000، آراملی و همکاران 2000).

 

بسیاری از مصرف کنندگان مواد غیر قانونی بخصوص جوانانی که از دارو نسخه نشده استفاده می کنند به نظر می رسد برای رویارویی با مشکلات زندگی و چالشهای روزانه، از آمادگی لازم برخوردار نبوده و نمی توانند به طور موثر مسائل به وجود آمده را حل کنند(گلید و همکاران 1996).

 

براساس مطالعات انجام یافته معلوم گردیده است که معتادان هیجانات و منفی مختلفی (مانند پرخاشگری، عصبانیت، نگرانی و اندوه) را گزارش می کنند و به منظور فرار از مشکلات و اجتناب از ناراحتی و هیجانات و احساس منفی به مصرف مواد افیونی پناه می برند. به بیان دیگر در شرایط پرتنش و به هنگام رویارویی با عوامل فشار از برای کاهش فشار های عصبی و هیجانات منفی به آرام بخش ها و افیونها پناه می برند (کوپر استل و جورج1992)

 

افراد معتاد به دلیل کمبودها:

 

نقص در مهارتهای انطباقی و انتظارات از اثرات مواد روانگردان (باور های نادرست در خصوص اثرات مواد) از سوء مصرف مواد به عنوان یک روش مقابله تعمیم یافته است کلی استفاده می کنند (روزنف و همکاران 2000 کانی و همکاران 2000) از اینرو اتکاء به سوء مصرف مواد به عنوان روشی برای مقابله و حل مشکلات منجربه مصرف طولانی و افزایش خطر استعمال مواد غیر قانونی می شود (کوپر و همکاران 1992، آراملی و همکاران 2000).

 

افراد معتاد در مواجهه با مشکلات و چالشهای زندگی به سبکهای مقابله هیجان مدا را به کار گرفته و به شیوه اجتنابی عمل میکنند و به دلیل ناکارامدی این[1] نوع شیوه مقابله و نیز پاداش و تقویت کوتاه مدت مصرف مواد معتادان از کسب مهارتهای لازم و کارآمد برای رویارویی با جنبه های مختلف زندگی طبیعی محروم می مانند و نهایتا به شیوه غیر انطباقی عمل می کنند (دلیلی و مارالات1997)

 

اهمیت و ضرورت تحقیق

 

آثار نامطلوب سوء مصرف دارو بسیار کننده و سنگین است این معضل جهانی آثار اقتصاد، اجتماعی مخرب و خانمان سوزی دارد (ماستو[2] 1997) مشکلات ناشی از مواد تحدیدی جدی برای سلامت جامعه و نقش عمده ای در جرم و فساد به عهده دارد و مستقیم  و غیر مستقیم هزینه های زیادی به جامعه تحمیل می کند (کاپلان 1994 سادوک ) یکی از ابعاد مهم اعتیاد آسیب پذیری افراد در مقابل چالش های روزمره زندگی است. شیوه های مقابله ناکار آمد و ناتوانی در حل و فصل مساله ریز و درشت زندگی از جمله عواملی است که آسیب پذیری آنها را تشدید می کند (کوپر و همکاران 1988). براساس نوشتارهای پژوهشی از آنجایی که افراد معتاد در مهارتهای زندگی نقض داشته و سبک های حل مساله ناکار آمدی در رویارویی با مسائل جاری زندگی به کار می گیرند با توجه به اینکه تحقیقات مختلفی کارآمدی سبک های حل مساله و آموزش روشهای کارآمد را در پشگیری از اعتیاد و جلوگیری از عود مجدد آن بعد از سم زدایی نشان دادن (گزوپ 1994، دیلی و مارلات 1997) بنابراین ضرورت دارد بررسی شود که افراد معتاد چگونه با دشواریها اتفاقات و مسائل طبیعی زندگی روبه رو می شوند بر چه روشهای برای حل این مشکلات استفاده می کنند.

 

هدفهای پژوهش

 

پژوهش حاضر در نظر دارد سبکهای حل مساله افراد معتاد را در رویارویی با نیازها و مطالبات زندگی طبیعی بررسی کنند و به شیوه های حل مساله و روشهای مقابله ای آن در مواجهه با مسائل و مشکلات [3]زندگی دست یابد و مشخص سازد روشهای رویارویی آنان با مسائل ریز و درشت زندگی چه تفاوتی با افرادی که به سوء مصرف مواد دچار نیستند دارد. به عبارتی دیگر افرادی که معتاد نیستند چگونه با مشکلات و خواسته های زندگی رو به رو می شود آنان از چه روشهایی برای حل مسائل و مشکلات زندگی روزمره خود استفاده می کنند که معتادان فاقد آن هستند. تحقیق حاصل در نظر دارد ویژگی سبک مساله معتادان و افراد عادی را مورد مقایسه انجام دهند با انجام این مطالعه سبک های مساله گشایی که افراد عادی را نمو آسیب پذیری در مقابل فشارها و چالش ها و مشکلات زندگی مصون می سازد معلوم می شود در عین حال با آگاهی از نقص مهارتهای رفتاری، شناختی و عاطفی معتادان می تون برنامه هایی تدارک دید که به واسطه آموزش آن به معتادان روشهای جدیدی برای مبارزه با گرایش به مواد مخدر و پیشگیری از آثار مخرب آن دست یابد.

 

اهمیت و ضرورت تحقق :

 

درغگویی عادت زشتی است كه وقتی در یك جامعه یا در یك فرد پیدا شود، میزان استفاده از نیروهای جامعه را كاهش می‌دهد. یعنی وقتی یك عده دروغگو پیدا شوند، اعتماد سلب می‌گردد و در نتیجه نظم و روال امور ضعیف می‌شود و بخش زیادی از نیروها باید برای جلب اعتماد به مصرف برسد.

 

اگر در معاملات بازار، دروغ رایج شد، باید نیروی زیادی صرف از بین بردن آفات دروغ گردد. یعنی برای خرید یك كالای مختصر كه مجموع وقتی كه به طور طبیعی احتیاج دارد 10 دقیقه است، ‌ممكن است دو ساعت وقت و نیرو صرف شود تا تحقیق زیادی برای به دست آوردن قیمت واقعی جنس صورت گیرد، تا علیرغم خیانت و دروغی كه در محیط وجود دارد، بتوان قیمت واقعی آن را به دست آورد. بنابراین با به وجود آمدن آفت دروغ، جلوی رشد نیروها گرفته می‌شود، ‌یعنی مقدار بازده و پیشرفت كار كاهش می‌یابد و جلوگیری از رشد و تربیت خواهد بود و نیز هر فساد و گناهی كه در جامعه پیدا شود، ‌آفت و بلای رشد و تربیت آن جامعه است. پس باید جلوی دروغگوئی را از كودكی در آنها گرفت و آنها را درمان كرد، تا بتوانیم شاهد شكوفائی جامعه آیندة خود باشیم.

 

 

 

اهداف  ‌تحقیق :

 

با توجه به اینكه كوشش متخصصان آموزشی و پرورشی برآنست كه راههایی بیابند تا قدرت یادگیری و خلاقیت كودكان را افزایش دهند هدف كلی و عمدة این تحقیق اینست كه :

 

علل بروز دروغگویی كودكان از دو بعد تربیتی و اجتماعی شناسایی شود و همچنین راههای درمان آن، تا كودكان بتوانند با واقعیتها آشنا شده و به جای ترس و پناه بردن به دروغگویی و فكر خود را صرف دروغگویی و دروغ پردازی كردن، آن را صرف یادگیری و خلاقیت نمایند و جامعه را از فساد و تباهی نجات دهند و بسوی پیشرفت سوق دهند. مخصوصاٌ كه در دین اسلام دروغ گناهی بزرگ كبیره شناخته شده است و تأكید شدید بر پرهیز از آنست.

 

 

 

فرضیه‌های تحقیق :‌

 

 

• آموزشهای نادرست خانواده و الگوهای ناصحیح ارائه شده توسط والدین باعث دروغگوئی در كوكان می‌شود.

 

• انتقادات معقول والدین و اطرافیان از كودك، باعث كاهش دروغگویی آنان می‌شود.

 

• دروغگویی بیشتر كودكان از احساس كمبود و نیازهایشان سرچشمه می‌گیرد.

 

 

 

محدودیت تحقیق :

 

 

• عدم دسترسی و در اختیار نداشتن تحقیقی كاملاٌ مشابه تحقیق انجام شده

 

• عدم دسترسی به كتب و منابعی كه كلاٌ در باره دروغ گویی نوشته شده باشد و دسترسی به این منابع از مقالاتی پراكنده در كتب مختلف گردآوری شده است.

 

 

 

 

تعریف اصطلاحات و تعارف عملیاتی متغیرها :

 

استهزاء : بر كسی خندیدن، كسی را دست انداختن و سربه سر گذاشتن و ریشخند كردن مسخره كردن.

 

اضطراب ( Anxiety ) :جنبیدن، لرزیدن، ‌تپیدن، پریشانحال شدن، یكدیگر را با چیزی زدن، بهم واكوفتن، آشفتگی، بی تابی، بی آرامی.

 

اعتبار : عبرت گرفتن، پند گرفتن، چیزی را نیك انگاشتن و شگفتی كردن چیزی یا كسی را به دیگری قیاس كردن و نیز به معنی اعتماد و راستی و درستی و‌آبرو و قدر و منزلت است.

 

انیگزه :  سبب، باعث، علت، آنچه كه كسی را به كاری برانگیزاند.

 

اهانت :‌ خوار كردن، ‌سبك داشتن، ‌سبك شمردن، پست كردن.

 

تحریك :‌ حركت دادن – جنبش دادن، ‌جنباندن – بحركت درآوردن، برانگیختن، وادار كردن.

 

تخیل :  خیال درآوردن – به كار انداختن – خیال پنداشتن و گمان كردن، تكبر كردن، پند و گمان

 

4-2-جامعه آماری.. 19

 

4-3-نمونه و روش نمونه گیری.. 19

 

4-4-ابزار و گردآوری اطلاعات.. 19

 

4-5-روایی و اعتبار ابزار گردآوری اطلاعات.. 19

 

4-6-قلمرو پژوهش.. 20

 

5- یافته های پژوهشی. 20

 

6- بحث و تفسیر. 25

 

6-1نتیجه گیری.. 25

 

6-2- پیشنهادات………………………………………………………………………………………26

 

6-3-مطرح كردن مسائل و مشكلات سازمان و تبادل اطلاعات.. 27

 

    6-4- پیوست(آزمون تحلیل آماری)………………………………………………………………….30

 

6-5-منابع و مآخذ 34

 

 

 

 

 

1-     پیشگفتار

 

تا قبل از دهه 1930 میلادی بطور گسترده ای باور بر این بود كه رهبری یك ویژگی فردی است، و تنها محدودی از افراد بطور ذاتی توانائیها و خصوصیاتی را به ارث برده اند و خداوند به آنان این ودیعه گرانبها را اعطا فرموده كه می‌توانند رهبران موثری باشند. از دهه 1930 به بعد، دانشمندان علوم اجتماعی و علوم رفتاری مسیر جدیدی را در تحقیق پیرامون رفتار و خصوصیات رهبری پیمودند. اصولا مشخص ساختن یك الگوی اساسی و یكسان رهبری ناممكن است، چرا كه از یك طرف نمی‌توان ویژگیهائی را برشمرده كه تمام رهبران موثر و موفق دارای آن خصوصیات باشند و از طرف دیگر با توجه به شرایط خصوصیات رهبران موفق و موثر در سازمانها نظامی، صنعتی و تعلیم و تربیتی با یكدیگر متفاوتند. به هرحال، عواملی كه برای یك رهبری موفق ضرورت دارد، داشتن مهارت و نگرش است كه می‌توان آنها را از طریق فراگیری كسب كرد، و یا بطور گسترده ای اصلاح نمود. رهبری را در یك طیف گسترده باید مورد توجه قرار دهیم. چرا كه چهار متغیر وجود دارد كه رهبری را متاثر می‌سازند، اول خصوصیات رهبر، دوم نگرش ها، نیازها و سایر خصوصیات فردی زیر دستان، سوم خصوصیات سازمان، مانند اهداف آن، و ماهیت وظایفی كه باید انجام پذیرد و چهارم: متغیرهای محیطی.

 

خصوصیات شخصی كه برای عملكرد موثر رهبر لازم می‌باشد، باتوجه به سایر عوامل، تغییر می‌یابد. این چهار متغیر دستاوردهای تحقیقات و پژوهشهای علمی‌در مورد رهبری می‌باشد و مفهومش این است كه رهبری یك خصوصیت ذاتی فرد نیست. بلكه یك رابطه پیچیده بین این چهار متغیر می‌باشد.

 

بنابر این اگر بپذیریم كه رهبری رابطه ای بین رهبر، پیروان، سازمان و عوامل محیطی است و قبول داشته باشیم كه این عوامل و متغیرهای موقعیتی با گذشت زمان تغییر می‌كند، لازم است بپذیریم كه خصوصیات و ویژگیهای رهبری نیز تغییر می‌كند.

 

به هر تقدیر تسلط به تكنیك های فنی، مانند كامپیوتر، مالی، تولید، بازاریابی و امثالهم برای رهبری موثر كفایت نمی‌كند، چرا كه جنبه انسانی رهبری، به مراتب مهمتر از وظایف فنی است. برای بقا و حفظ موقعیت هر سازمان، وجود رهبری موثر، امری است حیاتی. سبك تصمیم گیری رهبر، یكی از ابعاد مهم رهبری است. روشهای بسیار متنوعی وجود دارد كه هر رهبر برای انجام وظیفه و یا اتخاذ تصمیمات مشخصی، می‌تواند از آنها استفاده كند كه با توجه به میزان مشاركت یا عدم مشاركت زیر دستان سبك رهبری متفاوت خواهد بود

 

 

 

 

 

بعضی از زیر دستان تمایلی به مشاركت در فرآیند تصمیم گیری ندارند و پاره ای اشتیاق فراوان دارند. به هرحال با توجه به متفاوت بودن زیر دستان، میزان علاقه به مشاركت در فرایند تصمیم گیری نیز متفاوت است، حتی افراد نسبت به بعضی از تصمیمات بیشتر، مشتاق به مشاركت هستند و در بعضی دیگر، كمتر، همین درجه و میزان علاقه مندی و تمایل زیر دستان نسبت به مشاركت یا عدم مشاركت خود ایجاد كننده نوع سبك رهبری می‌باشد. بعبارتی توان و تمایل زیردستان، یك عامل اساسی در اتخاذ سبك بخصوصی از رهبری می‌باشد. در این مسیر به بررسی عوامل موثر برانگیزه كاركنان اداره کل امور مالیاتی شهر ری پرداختیم و فرضیه های موجود بر روی این موضوع را بررسی كردیم و   پیشینه این مساله را مورد  جستجو قرار داده تا بتواند راه گشایی برای تحقیق حاضر باشد.  همچنین روش و شیوه تحقیق را درباره این مسئله  ذكر كردیم و با پرسش نامه ای كه در بین كاركنان و پرسنل محترم این اداره کل توزیع كردیم یافته های تحقیق را بدست آوردیم تا توانستیم به نتیجه گیری دست یابیم.

 

 

 

2– مقدمه پژوهش

 

 

 

الف- بیان كلی مساله

 

ب- بیان پرسشها- هدفها- فرضه ها

 

پ – تعریف اصطلاحات و مفاهیم

 

 

 

 

 

 

 

2-1- مقدمه

 

ما در عصری زندگی می‌كنیم كه سازمانهای مختلف با تشكیلات كوچك و بزرگ پیرامونمان را فراگرفته اند

 

. قسمت اعظم احتیاجات و نیازهای گوناگون ما را سازمانهای دولتی و خصوصی اجتماعی تقریبا در كلیه شئون زندگی انسان، از هنگام تولد تا مرگ تاثیر می‌گذارند و بدون وجود سازمانها زندگی ما حالتی كاملا متفاوت از آنچه كه هم اكنون دارد، پیدا می‌كند. گستردگی سازمانها به گونه ای است كه می‌توان گفت جامعه از سازمان های گوناگون كه كالاها و خدمات مورد نیاز را تامین می‌كنند، تشكیل یافته است و امروزه ما پیشرفت و توسعه در هر جامعه را منوط به كارائی و راندمان سازمان های آن جامعه می‌دانیم.

 

در جهت افزایش راندمان و كارائی سازمان ها باید اجزاء و عوامل اصلی هر سازمان را شناسایی و نحوه بهره گیری از منابع و امكانات آن را مورد بررسی قرار دهیم. بررسی اجمالی سازمان ها نشان می‌دهد كه پنج عامل اصلی را می‌توان در هر سازمان مشخص نمود كه عبارتند از نیروی انسانی، مواد، تجهیزات، روشها و مدیریت. هرچند كه هركدام از این عوامل در جای خود اهمیت زیادی را دارند و می‌توانند در كارایی سازمان نقش داشته باشند اما می‌توان گفت مهمترین این عوامل مدیریت است. برای رسیدن به بازدهی مطلوب و دستیافی به اهداف می‌باید مدیریتی توانمند وجود داشته باشد كه در نیروی انسانی تحرك و شور و شوق ایجاد نماید.

 

بنابراین هرچه مدیریت تواناتر باشد احتمال تحقق اهداف سازمان بیشتر شده و بهره گیری مطلوبتری از منابع بعمل می‌آید.

 

 

 

2-2- بیان مسئله

 

هر یك از سازمان های اجتماعی، هدفها و خدمات و كاركردهایی دارند كه بدین وسیله اجتماع بشری را به چرخش در می‌آورند. هدف اصلی هر سازمان، كسب سود و به حداكثر رساندن آن است. و این كار باید با اثر بخشی توام باشد. هدف اصلی تر در سازمانها در زمینه اثر بخشی فعالیتهای رفاهی جامع، از جمله تامین نیازها و خدمات رسانی به مردم و عدالت اجتماعی است.

 

یكی از مسئولیتهای هر نهاد اجتماعی میل به اهدافی است كه علت وجودی هر نهاد را شكل می‌دهد. تحقق اهداف سازمان در گرو همكاری و هماهنگی تمامی‌عوامل است كه تعامل نظام مند آنها با یكدیگر بوجود سازمان معنا می‌بخشد.

 

نیروی انسانی، بزرگترین سرمایه هر سازمان و هر كشوری می‌باشد و عامل اصلی موفقیت و پیشرفت است. اغلب گفته می‌شود كه كارمند خوشحال یك كارمند كارا است و یك كارمند خوشحال بایستی با شغلش ارضاء شود. نیروی انسانی به اسكلت سازمانی روح می‌بخشد و چرخه آن را به حركت در می‌آورد و تعیین میكند كه فرایند كل مجموعه چگونه جهت بگیرد.

 

در این میان، نقش یك عامل برجسته از سایر عوامل و آن نیروی انسانی در تمام سطح سازمان است كه باید به آن بعنوان یك عامل ذی شعور و دارای نیازهای مادی و معنوی اهداف فردی، توقعات گروهی بیشتر از سایر عوامل توجه شود. از آنجا كه كارایی نیروی انسانی همیشه براساس محاسبات اقتصادی قابل پیش بینی نیست و عوامل متعدد دیگری كه برخواسته از نیازهای برتر انسان در ابعاد اجتماعی و خودیابی است، در این زمینه موثر است. لذا ازمیان پدیده ها و عوامل مختلفی كه بر بازده شغلی و سطح كارایی فرد در سازمان تاثیر گذار است، انگیزه شغلی را انتخاب نموده ایم كه اهمیت و حساسیت خاصی دارد. چرا كه اگر در سازمان، انگیزه و رضایت شغلی انسان مقدم بر هدفهای دیگر نباشد آن سازمان محكوم به نابودی است.

 

انگیزه تاثیر متقابل روی فردو سازمان دارد. از یكطرف، فرد همراه با خواسته ها و آرزوهایی به سازمان می‌پیوندد و هماهنگی و همسویی این دو در فرد ایجاد انگیزه می‌نماید و این انگیزه شغلی خود باعث نوآوری و خلاقیت در كار و افزایش تعهد و بازده فردی می‌شود. و از طرف دیگر طی فرایند كسب انگیزه كاری افراد، سازمان دارای پویایی گشته و به اهداف خود نزدیك می‌شود.

 

یكی از متغیرهای بسیار مهمی‌كه بر انگیزش كاركنان اثر گذار است. سبك مدیریت و رهبری سازمانی است كه آن خود نیز به نوعی، متجلی دیدگاه مدیر نسبت به انسان و كار می‌باشد، اگر این سبك مناسب و به مقتضای شرایط انتخاب شده باشد می‌تواند بر انگیزنده انگیزش در سازمان باشد و آن نیز می‌تواند سبب هم سویی اهداف كاركنان با اهداف سازمان شده و در نهایت منجر به موفقیت سازمان گردد.

 

 

در حقیقت توفیق در امر مدیریت در گرو شناخت صحیح از منابع انسانی و برقراری روابط مناسب با  آنها و ترغیب آنان به كوششی در جهت دستیابی به اهداف سازمانها است.

 

مواردی كه تقویت كننده روحیه و انگیزه و علاقمندی كاركنان به كار و محیط كاری باشند مانند ایجاد امنیت شغلی،تامین زندگی در زمان، دوران پیری و از كار افتادگی، رضایت از شغل و موارد مشابه دیگر.

 

نیازهای انسان ریشه انگیزه را به وجود می‌آورد. وقتی نیازهای كارمند در محیط مشخص شد بصورت خواسته ظاهر می‌شود. و وقتی نیاز به خواسته تبدیل شد ایجاد انگیزش می‌كند.

 

2-3- اهمیت و ضرورت تحقیق:

 

امروزه اغلب دانشمندان معتقدند كه نیروی انسانی در سازمان اهمیت و جایگاه ویژه ای پیدا نموده و توجه به خواسته ها، نیازها و احتیاجات او از همه ابعاد، امری كاملا ضروری و مهم است، گاهی انگیزه بعنوان یك زیر مجموعه ای از تحقیقات رفتار سازمانی از ابعاد گسترده ای مورد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. هرگاه صحبت از روحیه ضعیف می‌شود كاهش انگیزشی از مفاهیمی‌است كه همراه با آن به ذهن می‌آید. شناخت فرد در سازمان، پی بردن به مبنای رفتارش و درنتیجه انگیزش او درحقیقت یكی از حیاتی ترین و مشكل ترین وظایف مدیر را تشكیل می‌دهد. لذا شناخت صفات خصوصیات انسان از درجه اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد.

 

دنیای ما، دنیای سازمانهاست و سازمان بعنوان ابزار پیشبرد اهداف اجتماعی شبه در عرصه های گوناگون مطرح است و انسان عامل اصلی حیات و بالندگی در سازمان است. افراد هستند كه به كالبد سازمانها جان می‌بخشندن و تحقق هدفها را میسر می‌سازند و بدون آنها سازمان بی معنی و مدیریت امری موهوم است.

 

هر رفتار سازمانی ناشی از نیاز به نیازهایی است كه برای نیل به هدفی صورت می‌گیرد. نتیجتا آگاهی مدیران از چگونگی انگیزش كاركنان كه درواقع پی جویی ملت و سبب حركت و رفتارهای اعضا و افراد سازمان است، برای نیل به هدفهای سازمانی ضرورت تام دارد در میان موضوعات و بحثهای مربوطه رفتار سازمانی، كمتر موضوعی همانند انگیزش توانسته تا این اندازه توجه روانشناسان و صاحب نظران رشته مدیریت و متخصص علوم رفتاری و رفتار سازمانی را به خود جلب كند.

 

عدم شناخت و درك صحیح از انگیزش مشكلات بسیاری را فراهم آورده كه ظاهر ناگوار آن را می‌توان در محیطهای سازمانی مشاهده نمود. از قبیل بی تفاوتی نسبت به كار، كاهش كارایی و اثر بخشی سازمانها، اتلاف وقت،اتلاف منابع و …

 

امروزه توجه به كاركنان و سازمان های مختلف به عنوان بزرگترین و مهمترین سرمایه و دارایی هر سازمان پدیده ای است كه رشد زیادی داشته است. و آنچه بیشتر بر آن تمركز شده این مبحث است كه ترقی هرجامعه ای منوط به داشتن نیروهای انسانی كارآمد در سازمانهاست، بطوری كه انسان را بعنوان یكی از عوامل زیر بنایی تاثیر

 

گذار در هر سازمان معرفی می‌كنند و از این جهت رفتار او را شایسته یك بررسی دقیق همه جانبه می‌بینند.

 

آنچه قابل تامل است اینكه هرشغلی دارای صفات و ویژگی هایی است كه وظایف كاركنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و این ویژگی ها بطور كلی باعث می‌شود كه افراد در آن شغل احساس انگیزه و رضایت كنند. این احساس درونی و نگرش آنها به شغل از طریق رفتار آنان نسبت به سازمان به شیوه های مثبت و یا منفی تجلی می‌یابد. بطوریكه می‌توان گفت در صورت نگرشی مثبت، نسبت به شغل خود تعهد بیشتری خواهند داشت و با انگیزه بالاتری در محیط كار خود حاضر می‌شوند و در صورت عدم انگیزه شغلی واكنشهای پی در پی دارند كه چندان مطلوب نیست و در نهایت كارایی خود و بهره وری و بازدهی سازمان را كاهش می‌دهد.

 

انگیزه شغل از تاثیر عوامل مختلفی حاصل می‌شود و از طرف دیگر آثار بی شماری را نیز از خود برجا می‌گذارد. بطوریكه همچنین رفتار هر فرد در سازمان می‌تواند تحت تاثیر انگیزه شغلی باشد.

 

ارزیابی كارایی سازمان ها بخشی اساسی از برنامه هر سازمانی را تشكیل می‌دهد كه مسئولین آن در پی اصلاح و بهبود كارایی آن سازمان می‌باشند. زیرا از یك طرف هر سازمان جزئی از یك نظام است و مدیران در پی آنند كه این مجموعه تحت شرایط عینی كه وجود دارد، بیشترین كارایی را داشته باشد. از طرف دیگر كارایی این سازمان ها به یك ارزش و میزان اجتماعی تبدیل گشته كه مردم جوامع، مدیران را بطور مستمر بر آن اساس، ارزیابی می‌كنند.

 

یكی از شرایط تباه هر سازمان برآوردن انتظاراتی است كه اعضای آن سازمان دارند. همانطور كه برآوردن انتظارات مشتریان نیز از عوامل بقاء است و این امر تاثیر بسزایی در تعهد سازمانی دارند.

 

 

 

رشد شخصیت :  تكامل در پیشرفت همه جانبه ابعاد وجودی فرد اعم از رشد عقلانی و قوای ذهنی و جسمی

 

معلمین مربوطه : معلمینی كه حداقل 24 ساعت در هفته در دبستان حضور داشته باشند.

 

دیدگاه :‌ عقاید و نظرات و نگرش‌های معلمین و مربیان ( اولیای مدرسه ) در مورد اردوهای تربیتی – آموزشی.

 

عنوان تحقیق

 

با توجه به اینكه در اردوها بسیاری از مسائل تربیتی و آموزشی وجود دارند كه بر شخصیت دانش آموزان به طور حتم تأثیر خواهد گذاشت، لذا محقق برآن است تا نظرات و دیدگاه معلمین را نسبت به این مهم به رشته تحریر درآورد. لذا موضوع تحقیق عبارت است از :

 

بررسی میزان تأثیر اردوهای تربیتی – آموزشی

 

بر رشد شخصیت دانش آموزان پس مقطع ابتدایی منطقه تبادكان از دیدگاه معلمین مربوطه در سال تحصیلی 78-77

 

 

 

اهداف تحقیق

 

بررسی و شناخت علل و عوامل اردوهای تربیتی – آموزشی در رشد اجتماعی دانش آموزان از دیدگاه معلمین مربوطه

 

آشنائی با نظرات معلمین نسبت به نقش اردوهای تربیتی – آموزشی بر رشد اخلاقی دانش آموزان تحقیق و مطالعه دیدگاههای معلمین مربوطه نسبت به نقش اردوهای تربیتی -‌ آموزشی در كاهش انحرافات دانش آموزان

 

آگاهی از نظرات معلمین نسبت به تأثیر اردوهای تربیتی – آموزشی بر رشد قوای ذهنی و جسمی‌دانش آموزان

 

بررسی میزان تفاوت و نگرش معلمین و مربیان نسبت به نقش و اهمیت اردوهای تربیتی – آموزشی

 

سئوالات تحقیق

 

 

• آیا برنامه‌ریزی اردوهای تربیتی – آموزشی با توجه به اهمیت نیازهای رشد شخصیت دانش آموزان دورة ابتدائی تهیه می‌شود ؟

 

• برنامه‌ریزی اردوهای تربیتی – آموزشی به نیازهای رشد عاطفی دانش آموزان توجه كافی می‌شود ؟

 

• آیا در برنامه‌ریزی اردوهای تربیتی – آموزشی به نیازهای رشد عاطفی دانش آموزان توجه كافی می‌شود ؟

 

• آیا در برنامه‌ریزی اردوهای تربیتی – آموزشی به رشد توانائی ذهنی دانش آموزان توجه می‌شود ؟

 

• در برنامه‌ریزی اردوهای تربیتی –آموزشی تا چه حد به اهمیت رشد قوای جسمانی دانش آموزان توجه كافی می‌شود ؟

 

• آیا در برنامه‌ریزی اردوهای تربیتی – آموزشی به رشد مفاهیم آموزشی و ایجاد علاقه نسبت به تحصیل در نظر گرفته می‌شود ؟

 

 

 

 

اهمیت وارزش موضوع تحقیق

 

الهوا و العبوا فانی اكره ان یری فی دینكم غلظه      حضرت رسول اكرم (ص)

 

رفتار خود را با نرمی و بازی همراه كنید

 

زیرا دوست ندارم كه در راه و روش شما درشتی و خشونت دیده شود.

 

 

 

از دیدگاه نظام تربیتی اسلام، انسان به اراده خداوند خلیفه خدا در روی زمین قرار داده شده است.

 

روش آموزش آفرینندگی                                36

 

فصل سوم :                                                                                                                 43

 

 روش تحقیق                                      44

 

جامعه                                      46

 

حجم  نمونه                                      47

 

ابزار گردآوری اطلاعات                               48

 

داده های خام نمرات اجتماعی و انزوا و خلاقیت                    49

 

نمودار شماره 1 فراوانی کودکان منزوی و اجتماعی              51

 

نمودار پراکنش                                   56

 

 

 

 

 

« فهرست مطالب »

 

عنوان                                                                                                                                                    صفحه

 

فصل چهارم :                                                                                                              59

 

تحلیل یافته ها                                  60

 

تحلیل نموداری یافته ها                              62

 

تحلیل استنباطی یافته ها                                63

 

تحلیل آلفای کرونباخ                                    64

 

اعتبار و روایی ابزار گردآوری اطلاعات                        65

 

فصل پنجم :                                                                                                                68

 

 نتیجه گیری                                         69

 

محدودیت ها و مشکلات تحقیق                           72

 

پیشنهادات                                      75

 

ضمائم و پیوست ها (خلاقیت تورنس)                      77

 

منابع و مأخذ                                        92

 

 

 

فصل اول :

 

 ø مقدمه

 

ø  کلیات (طرح مساله)

 

ø   اهمیت و ضروت تحقیق

 

ø  اهداف تحقیق

 

 ø  فرضیات تحقیق

 

ø  تعاریف عملیاتی  

 

 

 

مقدمه :

 

 خلاقیت اصطلاح و واژه اغی است که امروزه در محافل علمی و آموزشی و دانشگاهی و کارگاهی و حتی اذهان عموم مردم کاربرد فراوانی دارد.

 

فراوانی این کاربرد و استفاده از این اصطلاح به موقعّیت فعلی و رشد و ترقّی و پیشرفت جامعه، مربوط می شود. البته این بدان معنی نیست که در سال های گذشته خلاقیت وجود نداشته است زیرا زمینه های پیشرفت و توسعه و رشد و تعالی در عرصه های مختلف که امروزه شاهد هستیم در گذشته پی ریزی شده است.

 

اما آنچه که در حال حاضر احساس می شود یک نیاز عام و عمومی است ولی در گذشته این اصطلاح و واژه بصورت خاص در میان عدّه ای از فرهیختگان و نخبگان مشهود بود. زیرا این عدّه خاص در دانشگاه ها و مراکز علمی کارهای بدیع و نو خلق می کردند ولی امروزه شاهد خلاقیت بسیار جدید و بدیع یک کارگر ساده در کارخانه یا یک کشاورز در تولید یک محصول خاص یا یک گاودار در تربیت و اصلاح نژاد یک دام و یا یک معلّم در ابداع روش جدید تدریس و مطالعه و یا یک تولید کننده در تولید قطعات صنعتی و یا یک خانه دار در طرز استفاده از مواد غذایی و حفظ و نگه داری از آنها هستیم. و این امر در هر حال حاضر باعث توجّه عده زیادی از دسته های مختلف شغلی و عملی هم شده است.

 

خلاقیت بیانگر فرآیندی است که طی آن درک کامل و همه جانبه از یک موضوع پدیده و بازیابی آن در درک زوایای ناپیدا و کشف روابط میان مفاهیم و تجزیه و تحلیل داده ها در فضایی از ابداع و نوجویی بوجود می آید (شجری 1379)

 

تعریف کلی خلاقیت شامل عناصر و پارامترهای چندی است که اولاً خلاقیت یک فرآیند و جریان است و در ضمن در طی فرایند اطلاعات و آگاهی کامل از موضوع که به درک کامل اشاره شده وجود دارد در کنار این آگاهی کامل بازیابی و بازشناسی همه فرایند پدیده یا موضوع در ذهن همراه با زوایا و عناصر مجهول و کشف روابط آن و نیز تجزیه و تحلیل داده ها در هر بخش در انگیزه و فضایی از ابداع و اختراع امر خلاقیت را محقق می سازد.

 

در این گزارش که به موضوع خلاقیت پرداخته ایم به مقایسه این امر در میان کودکان اجتماعی و منزوی حدود سنی 8 ساله اقدام شده است، هر چند از همان آغاز پاسخ این سئوال روشن است که خلاقیت کودکان انزوا طلب و اجتماعی چگونه است؟ ولی باید غافل نبود که گاهی کودکان انزوا طلب اتفاقاً به دلیل خلاقیت و در فکر فرو رفتن به خاطر موضوعی منزوی شده اند و باید دقت کافی بعمل آید که در این تحقیق به زمینه های این موارد اشاره شده است.

 

«کلیات»

 

رمز خدا در میان آوایی رسا و زمزمه ای پنهان نهفته است.

 

(ابن عربی)

 

بگوید روان گر زبان بسته شد                       بنالد جان گر تنت خسته شد

 

(فردوسی)

 

آنچه یک دیدن کند ادراک آن                         سال نتوان نمودن با بیان

 

(مولوی)

 

هدف از آوردن این سه مضمون بسیار ژرف  عمیق از سه قلّه و سرافراز تاریخ و ادبیات و عرفان ایران و در واقع جهان این است که خوانندگان این ذهنیت را از ذهن خود خارج کنند که انزوا و گوشه گیری همیشه مترادف و هماهنگ با حقارت و گوشه گیری محض و فراز از حقیقت و پناه بردن به درد و الم و خیالات خود و در کل فرار از خود و جامعه است.

 

گاهی انزوا و فاصله گرفتن از جمع و کنره جویی از گروه و جمع بی اثر و ناخالق هدفی بدنبال دارد که از هزار فریاد و سکوت رساتر و ارزشمندتر است و باید در درک و شناخت انزوا گرایی و گوشه گری کودکان و نوجوانان کمال دقت و توجه و حساسیت را نشان بدهیم زیرا ممکن است در تعبیر و تفسیر گوشه گرایی کودکان با تمرکز و اعتماد به نفس به خود و توجه به مجهولات محیط اطراف دچار اشتباه و دگرونی شویم.

 

کودکان دوره ابتدائی بخصوص حدود سنی 8 ساله عموماً در کلاس دوم ابتدائی قرار دارند. و از لحاظ روانی چون بتازگی از محیط و جو خانواده و گروه عاطفی نخستین جدا و به گروه مدرسه نیز الحاق شده اند. دارای حساسیت ها و ظرافت های عاطفی و شناختی و احساسی خاصی هستند. (قنادان 1375 ص ، 25).

 

اصولاً طبق نظریات مختلف روان شناختی بخصوص نظریه عقالانی پیاژه دارای طرحواره های رفتاری (حسی – حرکتی) سریع و قابل رشد هستند (پیاژه 1371 ص، 125) و کودکان با خزانه فراوان طرح های رفتاری وراثتی بدنیا آمده و پس از دو سال توانایی عمل متقابل با دنیای بی واسطه اشیاء و مردمان را به گونه ای کارآمد کسب می کند.

 

 

کودک دارای طرحواره هایی است که او را در دستیابی به اشیاء و کارگری آنها در میل به هدف های خویش یاری می بخشد. طفل همچنین به تجربۀ اشیاء به منظور نیل به فهم عملی و ویژگی های آن می پردازد. این تجربه ها اگر چه مفید هستند امّا جملگی آنها به امور عینی یعنی اشیای حاضر در حوزۀ ادراکی کودک محدود می شوند مثلاً کودک برای پایین آوردن بادکنکی از سقف و دین چوب از آن برای پایین آوردن بادکنک استفاده کند اما از روابطی که میان اشیای خارج از حوزه دیداری او وجود دارند تصوری ندارد. و طفل فقط توانایی عملی بر اشیای را دارد که مستقیم در حوزۀ ادراکی او قرار گرفته است که در اواخر دو سالگی فرایندهای شناختی ذهنی نوین در کودک آغاز می شود.

 

یکی از جنبه های فهم رشد شناختن ظهور کنش علامتی است که اشاره به توانایی هایی دارد که از دو تا چهار سالگی در کودک پدیدار می شود مثلاً کودک می تواند نمادی از یک شی را به جای شی دیگر که قبلاً دیده و هم اکنون از نظر غایب است تصور کند برای مثال دوچرخه ای که قبلاً دیده و هم اکنون از نظر غایب است یا نماد یک چوب به جای دوچرخه عملی دوچرخه سواری را تجربه و تقلید می کند.

 

در مرحله 7 تا 10 و یازده سالگی همکاری ابتدایی در شخصیت کودک پدیدار می گردد و کودک درک بهتری از قواعد بازی پیدا می کند. در حالیکه معلوماتش درباره ی بازی کامل نشده است. درباره قواعد بازی به چیرگی رسیده است. و برای یادگیری سایر قواعد بازی هم کوشش می کند. و در این سنین با همبازی وهم سن خود همکاری و هم رقابت می کند. این همکاری با همباز ی خود بر سر مجموعه ای از قواعد است که در چهارچوب آن بازی را ادامه می دهند. و این همکاری بدان معنی نیست که یک یا چند کودک یک یا چند کودک را یاری می کنند تا به هدف مشترکی برسند. بلکه رقابت برای آن است که هر کودک برای برنده شدن خود تلاش می کند و در عین حال به یک چهارچوب موافقی در بازی پایبند است. و چون در سایر زمینه ها مثل کلک زدن و تزویر به حد کمال نرسیده است بازی با آرامش و توافق ادامه پیدا می کند. (پیاژه 1371 ص، 163)

 

پیاژه معتقد است که در کودکان 4 تا 5 سالگی قواعد و قوانین ثابت و مقدس هستند ولی در حدود 9 تا 10 سالگی در عین احترام به قواعد و مقررات درکی از تغییرات در قواعد بازی پیدا می کنند. این مسئله در این تحقیق بسیار مهم است زیرا این مرحله است که کودک در واقع نوعی جرأت و ادراکی از تغییر در قواعد و قوانین پیدا می کند که به مسئله خلاقیت و موضوع این گزارش مربوط می شود. (پیاژه 1371 ص، 165).

 

پس به بعضی دلیل از نظر ساخت شخصیتی کودکان تا سنسن 5 سالگی عموماً فاقد ایجاد و رفرم در قواعد و بازی ها و اطلاعات هستند ولی پس از این سالها و حدود سال های 8 و 9 سالگی این درک در کودکان شکل می گیرد که در برخی از موارد می توانند قواعد بازی و تغییر در شناخت ها را بوجود آورند. که اصطلاح پیاژه در دین زمینه عبور از مطلق گرایی است. زیرا تا این زمان فکر می کرد که این بازی که پدرش برای آنها طراحی کرده یک بازی مطلق و پدرش آدم عجیب و اعجوبه ای است که این بازی را طراحی و به آنها یاد داده است اما پس از این دوره و آغاز سنین 8 تا 10 سالگی این صفت و ویژگی در اثر افزایش معلومات و تجربه های عینی و بار وراثتی به امکان تغییر و تبدیل قوانین و مقررات در امور وجود دارد.

 

ویژگی کودکان خلاق :

 

کودکان تیز هوش و با استعداد کسانی هستند که توانمدیهای قابل توجهی در عملکرد کنش های هوشی نشان میدهند. این کودکان به طور بالفعل یا بالقوه در یک یا چند زمینه از خود برجستگی خاصی نشان می دهند (غلامعلی افروز 1373 ص، 190).

 

1 ) توانایی در هوش عمومی

 

2 ) استعداد خاص تحصیلی

 

3 ) تفکر خلاق یا مولّد

 

4 ) توانایی رهبری

 

5 ) هنرهای تجسمی و نمایشی

 

6 ) توانایی روانی – حرکتی

 

بر اساس تعریف ترمن کسانی که از بهرۀ هوشی دو انحراف معیار بالای میانگین (100) باشند تیز هوش هستند – به عبارت دیگر آن دسته از کودکانی که بر اساس آزمون هوشی عمومی (استنفرد – ینیه) (گنجی 1373).بهره هوشی آنها 132 یا بالاتر باشد تیز هوش قلمداد می شوند.

 

ویژگی های رفتاری کودکان خلاق

 

1 ) کمال جویی

 

2 ) شدت و عکس العمل سریع

 

ویژگی های عمومی کودکان و دانش آموزان خلاق و تیز هوش : (افروز 1373 ص، 197).

 

1 ) برخورداری از بهرۀ هوشی بالاتر از متوسط (100)

 

2 ) برجستگی خاص در یادگیری و یادسپاری و یادآوری مطالب

 

3 ) حافظه قوی : مطالب مورد علاقه را با سرعت و دقت خارق العاده فرا می کیرند.

 

4 ) پر انرژی بودن : غالباً نیاز کم تری به خواب دارند.