بند اول : حمایت کیفری ساده……………………………………………………………………………………. 7

 

بند دوم : حمایت کیفری افتراقی………………………………………………………………………………… 8

 

بند سوم : حمایت کیفری مشدد ( تشدیدی )…………………………………………………………………. 9

 

گفتار سوم : پیامد های حمایت کیفری…………………………………………………………………………. 10

 

بند اول : پیامد های مثبت…………………………………………………………………………………………. 10

 

الف : بازدارندگی…………………………………………………………………………………………………… 10

 

1 – بازدارندگی عام……………………………………………………………………………………………….. 11

 

2 – بازدارندگی خاص……………………………………………………………………………………………. 11

 

ب : تقلیل بزهکاری……………………………………………………………………………………………….. 12

 

بند دوم : پیامد های منفی…………………………………………………………………………………………. 12

 

الف : بزهکاری……………………………………………………………………………………………………… 13

 

ب : بزه دیدگی……………………………………………………………………………………………………… 14

 

مبحث دوم : محجور ……………………………………………………………………………………………… 15

 

گفتار اول : مفهوم حقوقی حجر…………………………………………………………………………………. 15

 

گفتار دوم : اشخاص محجور …………………………………………………………………………………… 16

 

بند اول : اطفال …………………………………………………………………………………………………….. 16

 

بند دوم : مجانین……………………………………………………………………………………………………. 17

 

بند سوم : اشخاص غیر رشید …………………………………………………………………………………… 18

 

گفتار سوم : آثار مترتب بر حجر در حقوق کیفری ایران…………………………………………………… 20

 

بند اول: فقدان مسئولیت كیفری ………………………………………………………………………………… 20

 

بند دوم : حمایت کیفری………………………………………………………………………………………….. 21

 

فصل دوم : مبانی حمایت کیفری از محجورین ………………………………………………………….. 21

 

مبحث اول : مبانی نظری حمایت کیفری از محجورین ……………………………………………………. 21

 

گفتار اول : آسیب پذیری محجورین…………………………………………………………………………… 21

 

گفتار دوم : مبنای حقوق بشری…………………………………………………………………………………. 22

 

گفتار سوم : مبنای ارزشی…………………………………………………………………………………………. 22

 

گفتار چهارم : مبنای کارکردگرا………………………………………………………………………………….. 22

 

مبحث دوم : مبنای قانونی حمایت کیفری از محجورین ………………………………………………….. 24

 

گفتار اول : قوانین ملی …………………………………………………………………………………………… 24

 

بند اول : قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب 25/9/1381……………………………………. 24

 

بند دوم : قوانین مجازات…………………………………………………………………………………………. 32

 

گفتار دوم : اسناد بین المللی…………………………………………………………………………………….. 32

 

بند اول : کنوانسیون حقوق کودک………………………………………………………………………………. 32

 

بند دوم : سایر اسناد بین المللی…………………………………………………………………………………. 38

 

بخش دوم : ابعاد حمایت از محجورین در قوانین کیفری ماهوی……………………………………….. 40

 

فصل اول : حمایت کیفری از تمامیت جسمانی محجورین …………………………………………… 40

 

مبحث اول : حمایت کیفری در برابر صدمات مادون نفس……………………………………………….. 40

 

گفتار اول : تأدیب و محافظت از اطفال……………………………………………………………………….. 40

 

گفتار دوم : تنبیه اطفال…………………………………………………………………………………………….. 42

 

گفتار سوم : جنایت بر اطراف ضد اطفال……………………………………………………………………… 44

 

الف : قلع دندان شیری یا دائمی طفل ………………………………………………………………………… 44

 

ب : قطع زبان و ازاله نطق طفل…………………………………………………………………………………. 45

 

مبحث دوم : حمایت کیفری در برابر صدمات منجر به فوت ……………………………………………. 45

 

گفتار اول : قتل طفل توسط والدین …………………………………………………………………………… 45

 

بند اول : قتل طفل توسط مادر …………………………………………………………………………………. 46

 

الف : قتل طفل توسط مادر در حقوق ایران و فقه اسلامی………………………………………………… 46

 

ب : قتل طفل توسط مادر در حقوق خارجی………………………………………………………………… 52

 

بند دوم : قتل طفل توسط پدر…………………………………………………………………………………… 54

 

الف : دلایل عدم قصاص…………………………………………………………………………………………. 55

 

ب : میزان مجازات ……………………………………………………………………………………………….. 57

 

گفتار دوم : قتل طفل توسط غیر والدین………………………………………………………………………. 58

 

گفتار سوم : اکراه محجور به قتل………………………………………………………………………………… 58

 

فصل دوم : حمایت کیفری از امنیت و اخلاق محجورین …………………………………………….. 59

 

 

مبحث اول : حمایت کیفری از امنیت محجورین……………………………………………………………. 60

 

گفتار اول : ربودن و اختفاء اطفال………………………………………………………………………………. 60

 

بند اول : ربودن و اختفاء طفل تازه تولد یافته………………………………………………………………… 60

 

بند دوم : ربودن و اختفاء سایر اطفال………………………………………………………………………….. 61

 

گفتار دوم : تعرض ، مزاحمت و اهانت به اطفال در اماکن عمومی……………………………………… 61

 

گفتار سوم : قذف اطفال…………………………………………………………………………………………… 62

 

گفتار چهارم : عدم تحویل ، رها کردن و عبور دادن غیر مجاز از مرز………………………………….. 64

 

مبحث دوم : حمایت کیفری از اخلاق محجورین…………………………………………………………… 65

 

گفتار اول : حمایت در برابر تجاوزات جنسی……………………………………………………………….. 65

 

بند اول : حمایت در برابر تسهیل یا تشویق به فساد اخلاق و شهوت رانی…………………………… 66

 

بند دوم : حمایت در برابر سوء استفاده از اطفال در پورنوگرافی………………………………………… 67

 

بند سوم : حمایت در برابر سوء استفاده از اطفال در برابر توریسم جنسی…………………………….. 68

 

بند چهارم : حمایت از اطفال در برابر جرائم لواط و تقبیل……………………………………………….. 71

 

بند پنجم : حمایت در برابر ازدواج غیر قانونی با اطفال……………………………………………………. 73

 

گفتار دوم : حمایت در برابر تجاوزات غیر جنسی…………………………………………………………. 76

 

بند اول : بهره گیری از محجورین جهت تکدی گری …………………………………………………….. 76

 

بند دوم : سوء استفاده از ضعف نفس ، هوی و هوس و حوایج شخصی محجورین………………… 80

 

بند سوم : نقض حقوق ولادتی اطفال………………………………………………………………………….. 81

 

الف : عدم اعلام واقعه ولادت اطفال…………………………………………………………………………… 82

 

ب – عدم اخذ شناسنامه برای طفل…………………………………………………………………………….. 83

 

پ : اعلام خلاف واقع در مورد واقعه ولادت طفل………………………………………………………… 84

 

بند چهارم : حمایت از محجورین در برابر سایر جرائم……………………………………………………. 84

 

الف : حمایت در برابر جرائم مرتبط با بهداشت و کار…………………………………………………….. 84

 

ب : حمایت در برابر جرائم مرتبط با مواد مخدر……………………………………………………………. 89

 

پ : حمایت در برابر جرائم مرتبط با فعالیت سمعی و بصری غیر مجاز………………………………. 94

 

نتیجه و پیشنهاد ها ………………………………………………………………………………………………… 95

 

الف : نتیجه ها ……………………………………………………………………………………………………… 95

 

ب : پیشنهاد ها …………………………………………………………………………………………………….. 96

 

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………… 98

 

الف ) منابع فارسی ……………………………………………………………………………………………….. 98

 

1- کتاب ها………………………………………………………………………………………………………….. 98

 

2- مقالات…………………………………………………………………………………………………………… 99

 

3- پایان نامه ها …………………………………………………………………………………………………… 100

 

4- پایگاه های اینترنتی………………………………………………………………………………………….. 100

 

5- قوانین ………………………………………………………………………………………………………….. 101

 

 چکیده

 

رسالت واقعی حقوق حمایت از مصالح فردی و اجتماعی است و در جهت ایفای این نقش مهم و اساسی در حقوق از ضمانت اجراهای گوناگون استفاده می شود . در این میان محجورین به دلیل ویژگی های خاصی که دارند بیشتر از سایر افراد جامعه در معرض بزه دیدگی قرار دارند . این ویژگی ها عمدتاً مربوط به ضعف جسمانی ، فیزیکی ، روحی ، روانی و عقلی آن ها می باشد لذا حمایتی بیشتر از سایر افراد جامعه برای آن ها از سوی مقنن نیاز است . در واقع آن چه که بزه دیدگی را به عنوان ضربه جبران ناپذیر روانی در خصوص محجورین و به ویژه اطفال مطرح می سازد آن است که موجودی صاحب حق اما مظلوم یعنی فرد محجور توسط موجودی صاحب قدرت اما ظالم که معمولاً یک فرد بالغ است مورد سوء استفاده قرار      می گیرد .

 

در واقع آن چه که باعث می شود مسأله حمایت کیفری از محجورین مطرح می شود ، همین ضعف و آسیب پذیر بودن دسته هایی از بزه دیدگان یعنی محجورین نسیت به سایر افراد جامعه است که محرک اصلی در بزه دیدگی و ارتکاب جرم نسبت به آن ها می باشد .

 

بر این اساس محجورین را نمی توان در اجتماع بدون حمایت قانونی ویژه رها کرد ، یعنی آنها علاوه بر مقررات حمایتی که برای همه بزه دیدگان در نظر گرفته شده ، نیازمند حمایت های قانونی ویژه می باشند .

 

در این راستا قانونگذار کشور ما نیز با تدوین قوانین حمایتی هر چند به صورت پراکنده به حمایت از این قشر پرداخته و مباحثی از حقوق مدنی و حقوق کیفری و هم چنین آیین دادرسی کیفری را به آن ها اختصاص داده است که نیاز به تکمیل این قوانین در راستای حمایت از حقوق این قشر احساس می شود .

 

در میان محجورین که به مجانین ، اطفال و اشخاص غیر رشید ( سفیه ) قابل تقسیم اند ، قانونگذار به اطفال نگاه دیگری داشته و بیشترین حمایت خود را معطوف به این قشر می نماید که هم از جهتی مثبت و هم از جهت بی توجهی یا بتوان گفت کم توجهی به دیگر محجورین منفی و قابل انتقاد می باشد .

 

در رابطه با حمایت کیفری از محجورین قوانینی ( از جمله پورنوگرافی از کودکان و توریسم جنسی از طریق کودکان) در سطح بین المللی و دیگر کشورها مورد جرم انگاری قرار گرفته که در کشور ما به آن توجهی نشده است .

 

واژگان کلیدی : حمایت کیفری ، محجورین ، اطفال ، مجانین ، اشخاص غیر رشید .

 

مقدمه :

 

الف ) بیان موضوع

 

محجورین که در قوانین کشور ما شامل اطفال ، مجانین و اشخاص غیر رشید (سفیه ) می باشند به دلیل ویژگی های خاصی که دارند از قبیل طفولیت و ضعف جسمانی و فیزیکی و اختلال در قوای دماغی ، بیشتر در معرض بزه دیدگی و سوء استفاده افراد سود جو قرار می گیرند . از طرف دیگر همین عوامل باعث برانگیخته شدن افکار عمومی نسبت به بزه دیدگی این افراد شده و در همه ادوار تاریخی و همه جوامع انسانی این نیاز احساس گردید که توجه بیشتری به این افراد شده و در نتیجه در پی تدوین قوانین حمایتی از آن ها بر آمدند . در این میان کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با وضع قوانینی در دوره های مختلف در پی حمایت از این قشر بر آمده است . البته باید این موضوع را نیز متذکر شد که این موضوع سبقه تاریخی در فقه اسلامی که بسیاری از قوانین ما برگرفته از آن می باشد نیز است و اصطلاح «محجور » که برگرفته از « حجر » به معنی عدم توانایی در انجام اعمال حقوقی به دلیل نقص یا فقدان اهلیت است ، منبعث از همین فقه اسلامی است که در آن به بیان احکام مختص به محجورین و در مواردی حمایت کیفری از آنان به گونه ای هر چند غیر مستقیم می پردازد .

 

همان گونه که گفته شد ، محجورین به دلایلی نیازمند حمایت ویژه مقنن هستند تا حقوق آنان از سوی افراد سود جو و افرادی که این گروه تحت سلطه آنان می باشند ، حفظ شود . از این رو در پایان نامه حاضر سعی شده تا ابتدا قوانین حمایت از محجورین مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و در وهله دوم به بیان اشکال مختلف بهره برداری و سوء استفاده از حقوق این افراد پرداخته شود تا کمی و کاستی های قانون کشور ما در برخورد با این موارد مشخص گردد . در این راستا در پاره ای موارد به قوانین دیگر کشورها تمسک جسته تا بدین وسیله به نقد و ارزیابی و ارائه راهکار در مواجهه با این موارد پرداخته شود . هم چنین قوانین ملی و بین المللی که به حمایت از محجورین علی الخصوص اطفال اختصاص یافته اند مورد استفاده و ارزیابی قرار گرفته اند .

 

د : تعریف بزهکاری در جرم شناسی…………………………………………………………………………… 9

 

گفتار دو م : مفهوم وانواع پیشگیری از جرم…………………………………………………………………… 9

 

الف : پیشگیری اجتماعی…………………………………………………………………………………………. 10

 

ب : پیشگیری وضعی یا فنی…………………………………………………………………………………… 10

 

ج : پیشگیری از طریق اعمال ضمانت اجرای کیفری……………………………………………………….. 11

 

مبحث دوم : مفهوم رسانه………………………………………………………………………………………… 12

 

گفتار اول : تعریف رسانه…………………………………………………………………………………………. 12

 

گفتاردوم : کارکرد فرهنگی- اجتماعی رسانه در جوامع امروزی…………………………………………. 18

 

فصل دوم : نقش رسانه در پیدایش وگسترش بزهکاری…………………………………………………… 19

 

مبحث اول : رسانه به عنوان بستر وقوع جرم…………………………………………………………………. 19         

 

گفتاراول : جرایم مربوط به سوء استفاده از آزادی اطلاعات ورسانه…………………………………….. 20

 

الف : جرایم بر ضد تمامیت معنوی و حریم خصوصی اشخاص ……………………………………….. 20

 

ب : جرایم بر ضد احساسات مذهبی………………………………………………………………………….. 24

 

ج : جرایم بر ضد امنیت ملی…………………………………………………………………………………… 25

 

گفتاردوم : جرایم ارتکابی از طریق آگهی های تبلیغاتی……………………………………………………. 26

 

الف : کلاهبرداری………………………………………………………………………………………………….. 27

 

ب : تبلیغات گمراه کننده…………………………………………………………………………………………. 28

 

ج : شرکت های هرمی………………………………………………………………………………………….. 29

 

مبحث دوم : نقش رسانه ها درنظریات جرم شناسی به عنوان عامل پیدایش یا کنترل بزهکاری…… 30

 

گفتار اول : نظریات مربوط به رویکردهای فرهنگی در جرم شناسی و نقش رسانه ها……………………..30

 

الف : نظریات ناظر بر نقض هنجارها توسط رسانه ها……………………………………………………… 31

 

ب : نظریات ناظربر قدرت رسانه ها…………………………………………………………………………… 32

 

ج : نظریات ناظر برهوش مخاطبان…………………………………………………………………………….. 34

 

گفتار دوم : نظریات مربوط به واکنش اجتماعی در جرم شناسی و نقش رسانه ها………………………….36

 

گفتار سوم : نقش جرم شناختی رسانه در گسترش بزهکاری در میان اطفال………………………….. .38

 

گفتارچهارم : جرایم ارتکابی متأثر از اخبار منتشره در رسانه ها………………………………………………….. 45

 

مبحث سوم : اهرم ها وراهکارهای موجود برای کنترل نقش جرم زای رسانه ها …………………….. 46

 

گفتار اول : بسترهای قانونی کنترل فعالیت رسانه ها………………………………………………………… 45

 

الف : قوانین حاکم بر رسانه های نوشتاری……………………………………………………………………. 47

 

ب : قوانین حاکم بر رسانه های دیجیتال………………………………………………………………………. 49

 

ج : قوانین حاکم بر رسانه های سمعی وبصری……………………………………………………………… 50

 

د : قوانین حاکم بر صدا و سیما………………………………………………………………………………………………52

 

ه : قوانین حاکم بر تبلیغات……………………………………………………………………………………………………. 53

 

گفتار دوم: راهکار های کیفری ومعایب آن………………………………………………………………….. 55

 

گفتار سوم : راهکارهای غیر کیفری…………………………………………………………………………….. 59

 

نقش رسانه ها در پیشگیری از وقوع جرم…………………………………………………………………….. 60

 

مبحث اول : نقش رسانه ها در پیشگیری اجتماعی از جرم……………………………………………….. 62

 

گفتار اول : جرایم خشونت آمیز وپیشگیری اجتماعی به کمک رسانه ها……………………………….. 62

 

گفتار دوم : جرایم اقتصادی ونقش رسانه هادر توانمند سازی جامعه برای پیشگیری از آنها………. 65

 

مبحث دوم : نقش رسانه ها در پیشگیری فنی یا وضعی از وقوع جرم در تعامل با نظام عدالت کیفری

 

 

و ارتقای فرهنگ حقوقی…………………………………………………………………………………………. 66

 

گفتار اول : رسانه ها و پیشگیری وضعی از جرایم مالی و اقتصادی…………………………………….. 66

 

بند اول : آگاه سازی بزه دیدگان بالقوه برای تقویت سیبل های مجرمانه……………………………….. 66

 

بند دوم : نقش رسانه در ایجاد شفافیت بیشتر به عنوان عامل پیشگیری از بزهکاری اقتصادی…….. 67

 

گفتار دوم : پیشگیری وضعی از جرایم متعارف و خشونت آمیز به کمک رسانه ها………………….. 67

 

گفتار سوم : نقش پیشگیرانه رسانه از طریق تعامل با نظام عدالت کیفری………………………………. 68

 

بند اول : نقش رسانه ها درتعامل و همکاری با نظام عدالت کیفری…………………………………….. 68

 

بند دوم : انتشار روند محاکمات و آگاه سازی عمومی نسبت به فعالیت نظام عدالت کیفری…….. 68

 

بند سوم : انتشار احکام محکومیت و نحوه مجازات بزه کاران و تأثیر آن در باز دارندگی از وقوع جرم 70

 

گفتار چهارم : نقش رسانه در روشن سازی و ایجاد فرهنگ قانونی…………………………………….. 70

 

بررسی امکان زراعت تریتیکاله در ایران تاریخچه 30- 20 ساله ای دارد ودرحال حاضر دوران آزمایشی خود راطی می کند نتایج آزمایشهای مقایسه عملکرد نشان می دهد که عملکرد واریته های اصلاح شده گندم درایران حتی از واریته های اصلاح شده تریتیکاله مانند آرمادیلو نیز بیشتر است(106). بنابراین چنین استنباط می شود که این گیاه جدید با واریته های موجود شاید نتواند درآینده نزدیک سطح کشت قابل توجهی رادرایران داشته باشد.

 

ازآنجا که سطح کشت چاودار درجهان درحال حاضر روبه کاهش است انتظار می رود که تریتیکاله با داشتن دامنه سازگاری وسیعترازهریک از والدین خود ( گندم وچاودار) بتواند سطح قابل توجهی را اشغال نماید ودرخاکهای حاشیه ای وغیر حاصلخیز محصولی با پروتین بیشتر تولید کند. بعضی از کارشناسان معتقدند که با گسترش سطح کشت جهانی تریتیکاله درآن دسته از اراضی که تولید گندم وجو درآنها غیر اقتصادی باشد کل سطح زیر کشت تریتیکاله از 8 تا 10میلیون هکتار که هم اکنون زیر کشت گندم دوروم است تجاوز کند(96)

 

  1-2-1 تاریخچه پیدایش واصلاح تریتیکاله :

 

 تریتیکاله غله جدیدی است که بوسیله انسان ودرنتیجه تلاقی ژنومهای گندم ( جنس Triticum ) وچاودار (جنس Secale) بوجود آمده است .

 

نام تریتیکاله نیز از ترکیب نام علمی گونه های بوجود آورنده آن گرفته شده است وپیدایش آن به بیش ازیک قرن قبل باز می گردد.

 

درسال 1875 شخصی به نام ویلسون گزارشی درمورد هیبرید گندم _ چاودار ارائه داداین گیاه به طورطبیعی غیرباروربود.

 

نخستین تریتیکاله بارور توسط ریمپائو درسال 1888 بوجود آمد.

 

مطالعات اساسی درزمینه تریتیکاله را مونتزینگ به سال 1935 درسوئد آغاز کرد.

 

درسال 1937 باکشف وکاربرد ماده کلشی سین توسط آیگستی تحول فوق العاده ای در باروری هیبرید های عقیم گیاهان زراعی بوجود آمد، درنتیجه وقتیکه گیاهان حاصل از تلاقی والدین ( نسل F1) تحت تیمارکلشی سین قرار گرفتند، کروموزومها مضاعف گردیدند وبواسطه این پیشرفت تریتیکاله بارور تولید گردید.

 

 

اگردرتلاقی بین گندم وچاودار از گندم تتراپلوئید ( T.durum) استفاده گردد، ترتیکاله حاصل هگزاپلوئید خواهد بود واگرگندم هگزاپلوئید (T.aestivum) مورد استفاده قرار گیرد، تریتیکاله حاصل اوکتاپلوئید خواهد بود.

 

 

 

2

 

 

 

فصل دوم

 

 

5

 

 

 

2- کلیات و بررسی منابع

 

 

5

 

 

 

2-1- تاریخچه کشت

 

 

5

 

 

 

2-2- رده­بندی گیاهی

 

 

6

 

 

 

2-3- طبقه بندی موهای ایران از نظر سیستماتیک

 

 

6

 

 

 

2-4- مشخصات گیاهشناسی ویتیس وینیفرا

 

 

7

 

 

 

2-5- مشخصات گیاهشناسی انگور عسکری

 

 

7

 

 

 

2-6- ساختار اندام های مو

 

 

8

 

 

 

2-6-1- ریشه

 

 

8

 

 

 

2-6-2- تنه و شاخه

 

 

8

 

 

 

2-6-3- قسمت انتهایی شاخه مو

 

 

8

 

 

 

2-6-4- گره ها و جوانه ها

 

 

9

 

 

 

2-6-5- پیچک

 

 

9

 

 

 

2-6-6- برگ

 

 

9

 

 

 

2-6-7- گل

 

 

 

10

 

 

 

2-6-8- خوشه و میوه

 

 

10

 

 

 

2-6-9- تکثیر مو

 

 

11

 

 

 

2-7- نیازهای اکولوژیکی انگور

 

 

11

 

 

 

2-8- اهمیت و ارزش غذایی انگور

 

 

12

 

 

 

2-9- سطح زیر کشت و تولید انگور در دنیا و ایران

 

 

13

 

 

 

2-10- سطح زیر کشت و تولید انگور در كاشمر

 

 

13

 

 

 

2-11- مصرف کودهای شیمیایی و آلی

 

 

14

 

 

 

عنوان

 

 

صفحه

 

 

 

2-12- ازدیاد مو

 

 

15

 

 

 

2-12-1- ازدیاد غیرجنسی

 

 

15

 

 

 

2-12-2- ازدیاد جنسی

 

 

16

 

 

 

2-13- پیش رس کردن انگور

 

 

16

 

 

 

2-14- تعویق انداختن رسیدگی

 

 

16

 

 

 

2-15- ازدیاد حجم حبه های انگور

 

 

16

 

 

 

2-16- جلوگیری از ریزش گل انگور

 

 

17

 

 

 

2-17- تاثیر مواد تنظیم کننده رشد بر انگور

 

 

18

 

 

 

2-18- جیبرلیک

 

 

18

 

 

 

2-18-1- نقش جیبرلیک در گیاه

 

 

18

 

 

 

2-18-2- کاربرد جیبرلیک در باغبانی

 

 

19

 

 

 

2-19- حلقه برداری انگور

 

 

21

 

 

 

2-19-1- اهداف حلقه برداری

 

 

21

 

 

 

2-20- تنک کردن انگور

 

 

22

 

 

 

2-20-1- تنک کردن خوشه میوه

 

 

22

 

 

 

2-20-2- تنک کردن حبه

 

 

23

 

 

 

2-20-3- تنک کردن گل

 

 

23

 

 

 

2-21- آشنائی با تعدادی از اصطلاحات و اندام های انگور

 

 

23

 

 

 

2-22- زمان برداشت محصول

 

 

25

 

 

 

2-23- فیزیولوژی رشد ونمو انگور

 

 

26

 

 

 

2-23-1- فتوسنتز

 

 

26

 

 

 

2-23-2- تنفس

 

 

26

 

 

 

2-23-3- تعرق

 

 

26

 

 

 

2-23-4- اشک مو

 

 

26

 

 

 

2-23-5- جذب مواد کانی

 

 

27

 

 

 

فصل سوم

 

 

33

 

 

 

3- مواد و روش­ها

 

 

33

 

 

 

عنوان

 

 

صفحه

 

 

 

3-1- موقعیت جغرافیایی محل اجرای طرح

 

 

33

 

 

 

3-2- وضعیت آب و هوایی منطقه

 

 

33

 

 

 

3-3- روش اجرا

 

 

35

 

 

 

3-4- ویژگی های مورد ارزیابی، محاسبات و اندازه گیری ها

 

 

36

 

 

 

3-4-1- مواد جامد محلول کل(total soluble solid, tss)

 

 

36

 

 

 

3-4-2- اندازه گیری pH

 

 

37

 

 

 

3-4-3- اسیدیته قابل تیتر(اسید تارتاریک)

 

 

38

 

 

 

3-4-4- وزن حبه‌ها

 

 

38

 

 

 

3-4-5- طول حبه‌ها

 

 

38

 

 

 

3-4-6- عرض حبه

 

 

39

 

 

 

3-4-7- طول خوشه

 

 

39

 

 

 

3-4-8- میانگین عملکرد

 

 

39

 

 

 

3-4-9- آنالیز خاك

 

 

40

 

 

 

3-5- استخراج داده ها و تجزیه و تحلیل داده های آزمایشی

 

 

40

 

 

 

فصل چهارم

 

 

41

 

 

 

4- نتایج

 

 

41

 

 

 

4-1- محلول پاشی اسید جیبرلیک

 

 

41

 

 

 

4-1-1- عملکرد کل تاک

 

 

42

 

 

 

4-1-2- تعداد خوشه

 

 

42

 

 

 

4-1-3- وزن خوشه

 

 

42

 

 

 

4-1-4- طول خوشه

 

 

43

 

 

 

4-1-5- عرض خوشه

 

 

44

 

 

 

4-1-6- تعداد حبه درخوشه

 

 

44

 

 

 

4-1-7- وزن حبه

 

 

45

 

 

 

4-1-8- طول حبه

 

 

45

 

 

 

4-1-9- عرض حبه

 

 

46

 

 

 

4-1-10- تعداد بذر در حبه

 

 

46

 

 

 

عنوان

 

 

صفحه

 

 

 

4-1-11- وزن بذر درحبه

 

 

46

 

 

 

4-1-12- pH

 

 

47

 

 

 

4-1-13- میزان اسید تارتاریک

 

 

47

 

 

 

4-1-14- درصد مواد جامد محلول

 

 

48

 

 

 

4-2- حلقه برداری

 

 

53

 

 

 

4-2-1- عملکرد کل تاک

 

 

53

 

 

 

4-2-2- تعداد خوشه

 

 

53

 

 

 

4-2-3- وزن خوشه

 

 

54

 

 

 

4-2-4- طول خوشه

 

 

54

 

 

 

4-2-5- عرض خوشه

 

 

55

 

 

 

4-2-6- تعداد حبه درخوشه

 

 

55

 

 

 

4-2-7- وزن حبه

 

 

56

 

 

 

4-2-8- طول حبه

 

 

56

 

 

 

4-2-9- عرض حبه

 

 

56

 

 

 

4-2-10- تعداد بذر در حبه

 

 

56

 

 

 

4-2-11- وزن بذر درحبه

 

 

57

 

 

 

4-2-12- pH

 

 

57

 

 

 

4-2-13- میزان اسید تارتاریک

 

 

57

 

 

 

4-2-14- درصد مواد جامد محلول

 

 

58

 

 

 

4-3- تنک حبه

 

 

63

 

 

 

4-3-1- عملکرد کل تاک

 

 

63

 

 

 

4-3-2- تعداد خوشه

 

 

63

 

 

 

4-3-3- وزن خوشه

 

 

64

 

 

 

4-3-4- طول خوشه

 

 

64

 

 

 

4-3-5- عرض خوشه

 

 

65

 

 

 

4-3-6- تعداد حبه درخوشه

 

 

65

 

 

 

4-3-7- وزن حبه

 

 

65

 

 

 

عنوان

 

 

صفحه

 

 

 

4-3-8- طول حبه

 

 

66

 

 

 

4-3-9- عرض حبه

 

 

66

 

 

 

4-3-10- تعداد بذر در حبه

 

 

66

 

 

 

4-3-11- وزن بذر درحبه

 

 

67

 

 

 

4-3-12- pH

 

 

67

 

 

 

4-3-13- میزان اسید تارتاریک

 

 

68

 

 

 

4-3-14- درصد مواد جامد محلول

 

 

68

 

 

 

4-4- تنک خوشه

 

 

74

 

 

 

4-4-1- عملکرد کل تاک

 

 

74

 

 

 

4-4-2- تعداد خوشه

 

 

74

 

 

 

4-4-3- وزن خوشه

 

 

75

 

 

 

4-4-4- طول خوشه

 

 

76

 

 

 

4-4-5- عرض خوشه

 

 

76

 

 

 

4-4-6- تعداد حبه درخوشه

 

 

77

 

 

 

4-4-7- وزن حبه

 

 

77

 

 

 

4-4-8- طول حبه

 

 

78

 

 

 

4-4-9- عرض حبه

 

 

78

 

 

 

4-4-10- تعداد بذر در حبه

 

 

78

 

 

 

4-4-11- وزن بذر درحبه

 

 

78

 

 

 

4-4-12- pH

 

 

79

 

 

 

4-4-13- میزان اسید تارتاریک

 

 

79

 

 

 

4-4-14- درصد مواد جامد محلول

 

 

80

 

 

 

فصل پنجم

 

 

85

 

 

 

5- بحث

 

 

85

 

 

 

منابع

 

 

93

 

 

چکیده

 

به منظور بررسی تاثیر اسید جیبرلیک، حلقه برداری، تنک خوشه و تنک حبه بر خصوصیات کیفی و کمی انگور رقم عسکری، آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار در پنج سطح مختلف و در چهار تکرار در سال 1391 در شهرستان کاشمر روستای نصرآباد اجرا شد. در این آزمایش تاثیر اسید جیبرلیک در غلظت های صفر، 50، 100 ، 150و ppm 200 در دو زمان محلول پاشی قبل از گلدهی و بعد از گلدهی، حلقه برداری درزمان های دو هفته قبل از گلدهی، دو هفته بعد از گلدهی، چهار هفته بعد از گلدهی و شش هفته بعد از گلدهی، تیمار تنک حبه هم در زمان های دو هفته بعد از گلدهی، چهار بعد از گلدهی، شش هفته بعد از گلدهی و هشت هفته بعد از گلدهی به میزان 30 درصد و در نهایت تنک خوشه هم در یک زمان به میزان 5، 10، 15 و20 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای جیبرلیک، حلقه برداری، تنک حبه و خوشه باعث افزایش میزان pH نسبت به تیمار شاهد شده بیشترین pH مربوط به تیمار جیبرلیک درغلظت ppm 200 با میانگین (3.85) در حالی که کمترین pH مربوط به تیمار شاهد (3.2) می­باشد. همچنین بیشترین میزان اسیدیته قابل تیتراسیون مربوط به تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین0.965 و کمترین میزان هم مربوط به تیمار شاهد با میانگین 0.6107 بود. بیشترین میزان مواد جامد محلول (TSS) هم در تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین 18.75 و کمترین هم مربوط به تیمار شاهد با میانگین 14.75 بوده. نتایج تعدادی از فاکتور های کمی اندازه گیری شده هم نشان داد که بیشترین عملکرد درخت مربوط به تیمار حلقه برداری در زمان 2 هفته بعد از گلدهی با میانگین 40.38 کیلوگرم و کمترین عملکردمربوط به تیمار شاهد با میانگین 19.78 روی عملکرد داشته. تیمارجیبرلیک در غلظت ppm 200 کمترین عملکرد را در بین تمام تیمار ها داشته با میانگین2.223 کیلوگرم در هر درخت بوده. البته تیمار تنک خوشه بعد از تیمار حلقه برداری، هم باعث افزایش عملکرد شده است. بیشرین تعداد خوشه در تیمار حلقه برداری در زمان دوهفته قبل از گلدهی با میانگین 116.5 خوشه و کمترین هم مربوط به تیمار جیبرلیک با غلظت ppm 200 با میانگین 26 خوشه بود. همچنین بیشترین وزن خوشه مربوط به تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین 432.25 و کمترین مربوط به تیمار جیبرلیک در غلظت ppm 200 با میانگین 82.25 بود ولی بین غلظت های ppm 200 و150 اختلاف معنی دار نبود. جیبرلیک تاثیر زیادی روی طول خوشه گذاشت به طوری که با غلظت های بالای ppm 50 طول خوشه به 33 سانتی متر هم رسید و کمترین طول خوشه هم در تیمار شاهد به ثبت رسید با 16 سانتی متر، همچنین بیشترین تعداد حبه در تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین 124.25 عدد و کمترین هم در تیمار جیبرلیک در غلظت ppm 200 با میانگین 30.5 ثبت شد.

 

کلمات کلیدی : اسید جیبرلیک، حلقه برداری، تنک حبه، تنک خوشه، انگور عسکری، مواد جامد محلول

 

فصل اول

 

مقدمه

 

ایران به علت برخورداری از شرایط جغرافیایی و اقلیمی مناسب یکی از مهمترین مناطق پرورش انگور در جهان محسوب می شود.

 

انگور یکی از میوه هایی است که بشر آن را از دیر باز شناخته و در طول قرون به روش های مختلف از آن بهره گیری نموده است. درخت انگور که در ایران آن را تاک یا مو می نامند بر اساس آمار سازمان خواروبار و کشاورزی جهانی در سال ۲۰۰۹ سطح زیر کشت انگوردر جهان ۷۵۱۸ هزار هکتار گزارش شده است. در بین کشورهای جهان اسپانیا از نظر سطح زیر کشت انگور مقام اول و ایتالیا و فرانسه در مقام های بعدی قرار دارند(خوشخوی و همکاران، 1381).

 

ایران به علت برخورداری از شرایط جغرافیایی و اقلیمی مناسب یکی از مهمترین مناطق پرورش انگور در جهان محسوب می شود . کشور ایران ششمین کشور تولید کننده این محصول در جهان می باشد.

 

انگور با نام علمی vitis sppاز نظر میزان تولید یکی از مهمترین میوه های دنیا و ایران می باشد.

 

عدم آگاهی از خصوصیات ارقام انگوراز جمله مسائلی است که اکثر تولیدکنندگان بدون توجه به آنها به تولید حداقل محصول بسنده میکنند، در صورتیکه با شناخت ارقام مناسب یک منطقه میتوان میزان محصول را تا حد زیادی افزایش داد(جلیلی مرندی، 1386).

 

با توجه به گستردگی آب و هوایی مناطق انگورکاری نمی­توان ارقام محدود تجاری موجود را جهت كلیه مناطق توصیه نمود، بنابراین بایستی ارقام و ژنوتیپ­های مختلف در شرایط آب و هوایی متفاوت مورد بررسی قرار گرفته و ارقام مناسب برای هر نوع آب و هوا مشخص و توصیه شود(جلیلی مرندی، 1386).

 

ارقام تجاری موجود بطور تصادفی در اثر تفرق صفات ناشی از كشت بذر به وجود آمده­اند. با توجه به هتروزیگوسیتی شدید، نتایج حاصل از كشت بذور یك درخت نیز دارای صفات و خصوصیات بسیار متفاوتی هستند. ارقام انگور تجاری موجود در ایران بدون كار اصلاحی ایجاد و توسط باغداران علاقهمند، در سطح محدودی از تنوع ژنتیكی انتخاب و تكثیر شده­اند. مسلم است در صورت بررسی و شناسایی ارقام و ژنوتیپ­ها، پتانسیل افزایش تولید انگور از لحاظ خصوصیات كمی و كیفی برتر نسبت به ارقام موجود وجود دارد(جلیلی مرندی، 1386).

 

بررسی شاخص­های فیزیولوژیك مانند فتوسنتز، میزان فلورسانس، کلروفیل، تعرق، هدایت روزنهای، مقاومت روزنهای، دمای برگ و محتوای نسبی آب برگ میتواند به درك عمیق­تر مكانیسم­های مرتبط با رشد، تولید محصول و سازگاری منجر شود و به عنوان یك معیار خوب در برنامه های اصلاحی برای انتخاب ارقام مناسب برای هر منطقه استفاده شود(خوشخوی و همکاران، 1381).

 

مهمترین کاربرد جیبرلین برای افزایش میزان محصول انگور است که این عمل بسته به زمان کاربرد هورمون به دوصورت انجام می گیرد . اگر هورمون پاشی قبل از عمل لقاح یعنی 10 روز قبل از ریزش گلبرگها صورت گیرد باعث از بین رفتن مادگی و تولید حبه‌های بدون هسته می‌شود. این عمل با ریزش تعدادی از حبه‌ها همراه است بنابراین در انگور یاقوتی که خوشه متراکم دارد باعث تنک شدن خوشه (ریزش گلهای خوشه) و بالا رفتن کیفیت محصول می‌شود چون حبه‌های باقی مانده فضای زیادی برای رشد دارند. افزایش محصول انگور زمانی است که هورمون پاشی بعد از انجام عمل لقاح و تشکیل حبه انجام می‌گیرد که باعث درشت شدن حبه‌ها می‌شود(آزاده راد،1385).

 

وینكلر و همكاران نشان دادند كه انجام حلقه برداری تجمع قند در انگورهای دانه دار و اندازه حبه را در بی دانه ها افزایش می دهد. رقم ‘بیوتی’ بی دانه بالاترین میزان كربوهیدرات و قند را در بین ارقام ‘تامپسون’ و ‘گلد’ در نتیجه عمل حلقه برداری نشان داد. در آزمایشی كه روی ٧ رقم با دانه و ١٠ رقم بی دانه ‘وینیفرا’ انجام شد حلقه برداری ساقه یكساله در بیشتر ارقام تجمع قند و رسیدن را تحریك نمود(وینکلر و همکاران، 1974).

 

روپر و همکاران نشان دادند كه در رقم ‘ایتالین الیكونیا’ تنك حبه همراه با حلقه برداری كیفیت میوه را به وسیله افزایش نسبت مواد جامد محلول به اسید بهبود می بخشد. حلقه برداری در انگور بلوغ را تسریع می كند. در حلقه برداری در انگور با برداشتن نوار كاملی از پوست شاخه های میوه­ده یكساله (در زیرخوش) استفاده از یك چاقوی حلقه برداری در زمان مناسب كه در این پژوهش در مرحله آغاز گلدهی انجام شده است، برای مدتی كوتاه و موقت از انتقال مواد غذایی و هورمون های ساخته شده از برگ ها به سایر نقاط مصرف كننده جلوگیری كرده و در طی این مدت این مواد تنها صرف تغذیه خوشه می شود که از رقابت سرشا خه های جوان و سایر بخش های گیاهی در مصرف مواد غذایی با خوشه ها كاسته میشود(روپر و همکاران،1989).

 

تنک کردن عبارتست از کم کردن تعداد خوشه های گل یا میوه.این عمل اثر حتمی بر بالا بردن کیفیت انگور دارد.با هرس ملایم یعنی باقی گذاشتن تعداد زیادتری جوانه مرکب بر روی بوته در فصل زمستان.و سپس تنک کردن تعدادی از خوشه های گل در فصل بهار عملا نسبت برگ به گل بالا می­رود یعنی برای هر خوشه تعداد زیادتری برگ روی بوته باقی می ماند که از طریق مقدار بیشتری مواد قندی به حبه ها رسیده و درشت تر میشود.باقی گذاشتن تعداد زیادتری برگ روی بوته نه تنها باعث تغذیه بهتر خوشه می­شود بلکه خود گیاه نیز به طور کلی از مواد غذایی بیشتری برخوردار خواهد شد. از انجا که تنک کردن عبارتست قطع بعضی از قسمت های زنده و فعال گیاه دارای اثری مشابه هرس دارد یعنی واکنش گیاه در برابر تنک کردن عبارت خواهد بود از تمرکز بیشتر مواد به قسمتهای باقیمانده(محمود زاده، 1388).

 

اثر جیبرلین بر رویی عوامل مختلفی مانند : ریزش گل ، محرک رشد، عامل تنک کنندگی، ازدیاد حجم یاخته ، افزایش طول وحجم حبه ها ، افزایش وزن حبه ها وکاهش تعداد حبه ها بررسی شده(آزاده راد،1385).

 

و تنک کردن که اثر حتمی بر بالا بردن کیفیت انگور دارد. که در چند مرحله شامل: تنک گل، تنک خوشه میوه، تنک حبه، ازدیاد حجم حبه های انگور انجام می شود(محمود زاده، 1388).

 

فصل دوم

 

 

• کلیات و بررسی منابع

 

2-1- تاریخچه کشت

 

تفسیر داده ها

 

فصل ششم: خلاصه و نتیجه گیری

 

محدودیت های پژوهش

 

پیشنهادات

 

منابع و مآخذ

 

چکیده

 

مطالعه مناطق مرزی از موضوعات است که در سال های اخیر در تحقیقات توسعه ای اعم از تحقیقات سیاسی ، اقتصادی ،اجتماعی و اکولوژیک توجه بسیاری به آن شده است . یکی از ویژیگی های اصلی مناطق مرزی دوری از مرکز کشور و به تبع ،دوری از کانون های قدرت سیاسی ، اقتصادی و تصمیم گیری است . این مسئله جغرافیایی که بیشتر از طبیعت مناطق مرزی ناشی می شود . پیامدهای نامطلوبی برای مناطق به همراه دارد که مهمترین آن ، محرومیت شدید و قرار نگرفتن این مناطق در مسیر امواج توسعه است . دولتها برای حل این مشکل راهکارهای مختلفی در پیش گرفته اند . ایجاد بازارچه مشترک مرزی از شناخته شده ترین روش های توسعه مناطق مرزی به شمار می رود . امروزه بیشتر کشور ها تلاش می کنند برای توسعه مناطق مرزی ، برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی و گسترش همکاری های متقابل منطقه ای ،اقدام به برپایی چنین بازارچه هایی کنند . ایجاد اشتغال ، کاهش قاچاق کالا، افزایش در آمد مردم منطقه و تحول فضای کالبدی نیز از مزایای دیگر فعالیت این بازار چه هاست .

 

مقدمه

 

 مبادلات مرزی و روش ها و راهکارهای مختلف آن مانند تاسیس بازارچه مرزی از مباحث مرتبط با مرزهای بین المللی است که در سال های اخیر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است . در گذشته های نچندان دور کشورهای هم جوار به علت عدم دسترسی به جاده و وسایل حمل و نقل و دوری از بازار ها و مراکز تجاری داخلی ، بیشتر نیازمندیهای خود را به صورت پایاپای با اهالی مرزنشین مناطق مبادله می کردند . از سوی دیگر ، تجربه کشورهای توسعه یافته در سه دهه اخیر نشان می دهد توسعه مبادلات مرزی در قالب مقررات و قوانین حقوقی می تواند محرک خوبی برای افزایش مبادلات کالا به صورت رسمی ، گسترش همکاری های همه جانبه ، کاهش قیمت کالاها ، درامد زدایی ، اشتغال و امنیت برای مرزنشینان باشد . به عقیده صاحب نظران ، فعالیتهای اقتصادی مناطق مرزی می تواند در ترقی و توسعه اقتصادی نواحی مرزی ، بهبود استانداردهای زندگی مردم ، کاهش فقر ، توزیع مناسب درآمد ، ایجاد رابطه دوستی و تسریع همکاری های بیشتر بین نواحی مرزی نقشی اساسی داشته است بر اساس این ، بسیاری از کشورهای جهان ایجاد بازارچه ای مشترک مرزی را یکی از مکانیسم ها و راهبردهای اصلی ایجاد توسعه ، رفاه و امنیت در مناطق مرزی تلقی می کنند .

 

کشور ایران دارای همسایگان متعدد و مرزهای مشترک طولانی با کشورهای همسایه است . در دو سوی مرز افراد بومی سکونت دارند که از گذشته های دور از طریق تبادل کالا با اشخاص آن سوی مرز ، نیازمندیهای خود را برطرف می کردند . از سوی دیگر ، نتایج پژوهشی نشان می دهد در اکثر مناطق مرزی کشور ، افراد ساکن فاقد امکانات رفاهی و توسعه ای مناسب بوده اند و این مشکل باعث افزایش مهاجرت مردم این مناطق و همچنین رواج قاچاق در بین آن ها شده است . یکی از راهکارهای پیشنهادی برای حل این مشکلات ، تاسیس و فعال کردن بازارچه های مرزی است .

 

*.*   پس از دهه ها پافشاری بر استراژی «جایگزینی واردات» که از سوی کشورهای در حال توسعه اتخاذ شده ولی به نتایج درخور توجهی در جهت توسعه صنعتی این کشورها نیانجامید، استراتژی «توسعه صادرات» در مواردی به عنوان یک جایگزین، ولی در موارد بسیار دیگری به عنوان استراتژی مکمل در دستور کار و به عبارتی در صدر برنامه های توسعه صنعتی کشورهای در حال توسعه جهان قرار گرفت. نگاهی به تجربه موفق کشورهای تازه صنعتی شده نظیر کره جنوبی، سنگاپور، تایوان و … گذشته موفقیت آمیز این راهبرد را یادآور می شود. البته یکی از لوازم اصلی توسعه صادرات در هر کشور، آزادسازی تجاری است که در نتیجه آن، محیط اقتصاد داخلی برای ورود نیروهای اقتصاد بین الملل ( اعم از کالا و خدمات) ، سرمایه و تکنولوژی، و نیروی ماهر و متخصص آماده می شود. استراتژی‌ جایگزینی واردات به چند دلیل نهایتاً در اواخر دهة هشتاد میلادی متوقف شد و جایگاه خود را به عنوان یك گزینه برای توسعة صنعتی از دست داد. بحران بدهی های خارجی، تورم‌های سنگین، توزیع نابرابر درآمد، اشباع بازار داخلی و در نتیجه مواجه شدن با مازاد بزرگ محصولات متعدد صنعتی كه به دلیل رقابت ناپذیری فاقد امكان صادرات بودند، مجموعه ای از عوامل را تشكیل می داد كه به توقف این استراتژی منجر شد. اما شاید از همه مهمتر ناهمخوانی این استراتژی با شرایط جدید نظام اقتصاد جهانی بود که باعث توقف آن شد. شرایط محیطی جهانی كه در آن استراتژی جایگزینی واردات شكل گرفت بسیار متفاوت از شرایط اقتصادی _ سیاسی دهة نود میلادی بود.

 

   دو استراتژی رقیب یعنی جایگزینی واردات و توسعة صادرات تا اوایل دهة نود، هر چند تفاوتهای بنیادین با یكدیگر داشتند، اما در این ویژگی با هم مشترك بودند كه چرخة تولید در محدودة جغرافیایی یك كشور تعریف می‌شد. حال در یك رویكرد محصول نهایی روانة بازار داخلی و در رویكرد دیگر به بازار جهانی عرضه می شد. در صورتی كه امروزه این دو مقوله تقریباً از یكدیگر تفكیك ناپذیرند.

 

   صادرات ماهیتاًً یک مقوله بین المللی است و به عنوان توانائی های اقتصاد ملی یک کشور الزاماً بایستی به بازارهای جهانی منتقل گردد. لذا شناخت ساختار، نیروها و عوامل تأثیرگذار بر این بازارها و به طور کلی بر نظام تجارت جهانی یک ضرورت اجتناب ناپذیر به شمار می رود. به عبارت دیگر، ابتدا باید روشن شود که صادرات ایران ( یا یك استان ) قرار است وارد چه محیطی شود و این محیط از چه ویژگی ها و شرایطی برخودار است. تنها در این صورت است که می توان به برنامه ریزی های گسترده و موفقیت آمیز دست یافت.

 

   امروزه سیاست جایگزینی صادرات کالاهای غیر نفتی برای جبران کاهش درآمدهای ارزی کشور بیش از گذشته اهمیت یافته است و جهت گیری های کلان نظام از قبیل برنامه های پنج ساله توسعه و سند چشم انداز و… همگی بر این امر تأکید ویژه دارند . حتی برخی از مسئولان کشور هم از اصطلاحاتی نظیر «جهش صادراتی» بهره می گیرند. از طرف دیگر، محدودیت های بخش کشاورزی به خصوص در مورد کشور ما که اغلب مناطق آن با محدودیت منابع آب و خاک و نیز نیازهای جمعیت رو به

 

تزاید روبرو هستند، توسعه صادرات صنعتی و نیز صادرات در بخش خدمات را بیش از پیش با اهمیت ساخته است. امری که در برنامه ریزی های استانی نیز بایستی مد نظر مسئولان امر قرار گیرد.

 

مبانی نظری