2-2-3-1- سابقه مراکز و سازمان های گردشگری در ایران……………. 22

 

2-3- انواع گردشگری………………………. 23

 

2-3-1- گردشگری تاریخی………………………. 25

 

2-3-2- گردشگری فرهنگی………………………. 25

 

2-3-3–گردشگری مذهبی………………………. 25

 

2-3-4- گردشگری تفریح و تفرج……………………… 26

 

2-3-5 – گردشگری تجاری………………………. 26

 

2-3-6- گردشگری مناطق جنگی………………………. 26

 

2-3-7- گردشگری ورزشی………………………. 27

 

2-3-8 – گردشگری سلامت………………………. 27

 

2-3-9- گردشگری تحصیلی………………………. 27

 

2-3-10- گردشگری قومی و عشایری………………………. 27

 

2-3-11- گردشگری ماجراجویانه……………………… 28

 

2-3-12- گردشگری شهری………………………. 28

 

2-3-13- گردشگری روستایی………………………. 30

 

2-4- اکوتوریسم……………………… 31

 

2-5- گروه‌های گردشگری………………………. 32

 

2-6- توسعه پایدار گردشگری………………………. 33

 

2-7- منابع و جاذبه‌های گردشگری………………………. 36

 

2-8- اثرات گردشگری………………………. 37

 

2-8-1- اثرات اقتصادی، سیاسی……………………… 37

 

2-8-2- اثرات فرهنگی، اجتماعی گردشگری………………………. 39

 

2-8-3- اثرات زیست محیطی گردشگری………………………. 40

 

الف ـ اثرات مثبت………………………. 43

 

ب ـ اثرات منفی:…………………….. 43

 

2-9- مدیریت گردشگری………………………. 45

 

2-10- برنامه‌ریزی گردشگری………………………. 46

 

2-11- صنعت گردشگری و بازاریابی………………………. 49

 

فصل سوم: روش کار و مدلسازی پیشنهادی مدل کانو

 

1-4. پیشینه مدل……………………… 51

 

محدوده مورد مطالعه……………………… 52

 

مقدمه……………………… 52

 

3-1- وسعت و موقعیت مطلق و نسبی تبریز……………. 52

 

3-2- ویژگی های جمعیتی………………………. 55

 

3-3- جاذبه های گردشگری شهر تبریز……………………… 58

 

3-3-1- جاذبه‌های تاریخی تبریز……………………… 59

 

3-3-2- جاذبه های فرهنگی شهر تبریز……………………… 66

 

3-3-3- جاذبه های تفریحی شهر تبریز……………………… 70

 

3-4-4- جاذبه های مذهبی و زیارتگاهی شهر تبریز………. 72

 

3-5-خدمات گردشگری شهر تبریز……………………… 77

 

3-5-1- هتل ها…………………….. 77

 

3-5-2- مسافرخانه ها…………………….. 78

 

3-5-3- رستوران ها، غذاخوری ها و فست فودها………….. 80

 

3-5-6-شبکه های ارتباطی………………………. 81

 

3-5-6-1-شرکت واحد اتوبوسرانی تبریز و حومه……………………… 81

 

3-5-6-2- سازمان پایانه های مسافربری (ترمینال) تبریز…………… 81

 

3-5-6-3-شبکه ارتباطی راه آهن……………………… 82

 

3-5-6-4-فرودگاه و ارتباط هوایی………………………. 82

 

3-5-6-5- مراکز اطلاع رسانی و گردشگری تبریز……………………… 82

 

3-5-6-6-تورهای تبریز گردی………………………. 82

 

3-6-دید کلی………………………. 83

 

3-7- انواع بررسیهای نمونه‌ای……………………… 84

 

3-8- انواع نمونه گیری تصادفی………………………. 85

 

 

3-9-انواع نمونه گیری………………………. 85

 

فصل چهارم: جمع آوری داده ها و تحلیل

 

4-1 -روش تحلیل و وزن دهی بر اساس مدل کانو………… 91

 

4-2- مدل تحلیلی کانو……………………… 92

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

 

نتیجه گیری………………………. 98

 

پیشنهادات………………………. 98

 

منابع و مآخذ……………………… 101

 

پیوست‌ها…………………….. 109

 

پیوست شماره 1……………………… 110

 

پیوست 2 نمونه هایی از اماکن تاریخی و گردشگری شهر تبریز…………. 112

 

چکیده:

 

صاحب نظران از اشکال مختلفی از گردشگری نام می برند. سرآمد انواع این گردشگری ها و پر مشتری ترین آنها گردشگری شهر ی است، بطوری که در بسیاری از کشورهای موفق در این صنعت، شهر پایه و اساس توسعه گردشگری است. ایجاد و توسعه فضاهای شهری مناسب، بازسازی فضاهای شهری و ایجاد خدمات گردشگری یکی از راهبردها و رویکردهای مهم توسعه گردشگری است.

 

شهر تبریز مانند تعداد زیادی از شهرهای قدیمی ایران دارای ظرفیت ها و توانمندی های بالقوه در حوزه گردشگری است. شناخت ظرفیت ها و توانمندی های مناطق گردشگری، مدیریت و برنامه ریزی و از همه مهمتر ایجاد خدمات گردشگری مناسب برای گردشگران از گام های مهم و اساسی در توسعه گردشگری این شهر کهن می باشد. بنابراین پایان نامه حاضر در کوشش برای یافتن ابزارهای توانمندسازی این مقوله مهم و ضروری می باشد.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

مقدمه:

 

توسعه صنعت گردشگری از جمله اقداماتی است که هم در کشورهای پیشرفته و هم در برخی از کشورهای در حال توسعه برای تحقق توسعه پایدار و کاستن از فشارهای اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطی انجام می شود. تحقیق حاضر نیز به توسعه خدمات این صنعت در بخش گردشگری شهری می پردازد. در این فصل مبانی نظری تحقیق از جمله تعریف مفاهیم و واژگان کلیدی، و بیان اصلی تحقیق همراه با ضرورت تحقیق بیان خواهد شد.

 

تعریف مسئله و بیان اصلی تحقیق:

 

گردشگری در 50 سال اخیر به شکل یکی از مهمترین پدیده های انسانی معاصر در آمده است؛ پدیده ای که آثار شگرفی بر جوامع انسانی گذاشته و باعث رشد همه جانبه کشور های پیش رو در این صنعت شده است( کاظمی،1387).واژه توانمندسازی در فرهنگ وبستر ( کسب استقلال و خود مختاری ارادی یا قدرت قانون) عنوان گردیده است(فرهنگ لغت وبستر،2006). WTOتوانمندسازی را فرایندی دانسته که طی آن افراد برای غلبه بر موانع پیشرفت،فعالیت هایی انجام می دهد که باعث تسلط آن ها در تضمین سرنوشت خود می شود. در تعریفی دیگر توانمندسازی دسترسی به اطلاعات، آموزش، منابع، قدرت تصمیم گیری، خود مختاری و تسلط بر زندگی خود تعریف شده است(Ananymous,2005). لشلی (1999) با تاکید بر ابعاد توانمندسازی عملاً عوامل موثر بر توانمندسازی را شامل نگرش مدیریتی(احتیاط کاری مدیریت در واگذاری اختیارات)، ساختار وظیفه (درجه ای از استقلال عمل در انجام وظایف محوله)، فرهنگ سازمانی( درجه ای که فرهنگ سازمانی احساس توانمند سازی را تقویت می کند) و نوع تقویت کننده( انگیزه کاری مبتنی بر پاداش یا احساس مالکیت در بین افراد) می داند. او معتقد است که ترکیب های مختلف این عوامل، اشکال متفاوتی از توانمندسازی را به نمایش می گذارد. علاوه بر جایگاه اقتصادی ، نقش فرهنگی صنعت گردشگری در توسعه جهانی حائز اهمیت است. مهمترین پیام صنعت گردشگری، تعامل و تبادل فرهنگ ها و به عبارتی تحقق گفتگوی تمدن ها است. یافتن مشترکات اجتماعی و فرهنگی، آشنایی با نوع ساختار ها و روابط اجتماعی، آداب و رسوم اجتماعی و فرهنگی، قابلیت های علمی، مردم شناسی، شناخت خرده فرهنگ ها و … از جمله این گفتگوهای ماندگار است.

 

در این تحقیق کانو به عنوان تکنیک مناسب جهت ارزیابی و طبقه بندی توانمندسازی و ابزار های صنعت توریسم معرفی و در یک تحقیق میدانی مورد استفاده قرار می گیرد. این دسته بندی می تواند مبنای اتخاذ استراتژی ها و تصمیمات مناسب در راستای ارتقای صنعت گردشگری باشد.

 

ضرورت انجام تحقیق:

 

استفاده از تجارب شخصی برای دستیابی به یک نتیجه مطلوب به تنهایی در پژوهش کافی نیست. اتخاذ تصمیمات صحیح و بهتر به منظور روایی بیشتر فرض ها، ضرورت بهره گیری از نتایج تجربه و تحقیقات دیگران، پژوهش را بیش از پیش بر معیار های علمی و عملی استوار می سازد و گرایش ها و معیار ها و … شخصی و ذهنی را تا حدی کاهش می دهد. در حوزه گردشگری تحقیق و پژوهشی مشابه و یا تحت عنوان ( توانمند سازی ابزار های صنعت توریسم بر اساس مدل کانو) صورت نگرفته است ولی ایزدی و همکارانش (1387) در تحقیقی تحت عنوان ( بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان با توجه به معیار نتایج مدل EFQM مطالعه موردی دانشگاه مازندران) به این نتیجه رسیده اند که تنها حدود 40% افراد نمونه رضایت خود را از خدمات آموزشی ارائه شده، اعلام نمودند و در بین دانشکده ها و … و در بین گروه های آموزشی، از سایر گروه های آموزشی، مشتری محور تر است. گردشگری صنعتی است که نقش و اهمیت خود را در روند توسعه کشور های مختلف جهان به شکل عمیقی نشان داده و یکی از منابع مهم در آمدی برای کشور های جهان محسوب می شود.

 

3-5. تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق…………….. 58

 

3-5-1. هوش تجاری…………………….. 58

 

3-5-2. بلوغ سیستم های هوش تجاری…………………….. 59

 

3-5-3. کیفیت محتوایی و دسترسی اطلاعات…………………….. 60

 

3-5-4. استفاده از اطلاعات در فرآیندهای کسب و کار…………. 62

 

3-5-5. فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی…………………….. 62

 

3-6. ابزار جمع آوری داده ها…………………… 67

 

3-6-1. روایی پرسشنامه……………………. 67

 

3-6-2. پایایی پرسشنامه……………………. 68

 

3-7. روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………… 69

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها…………………… 71

 

4-1. مقدمه……………………. 72

 

4-2. ویژگی های پاسخ گویان……………………. 72

 

4-2-1. جنسیت…………………….. 72

 

4-2-3. میزان تحصیلات…………………….. 73

 

4-3. تجزیه و تحلیل های تک متغیره…………………… 74

 

4-3-1. بلوغ سیستم هوش تجاری…………………….. 74

 

4-3-2. کیفیت محتوای اطلاعات…………………….. 75

 

4-3-3. کیفیت دسترسی اطلاعات…………………….. 76

 

4-3-4. استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار……….. 76

 

4-3-5. فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی……………………. 77

 

4-4. تجزیه و تحلیل های دو متغیره…………………… 78

 

4-4-1. بررسی بلوغ سیستم هوش تجاری و کیفیت محتوای اطلاعات……….. 78

 

4-4-2. بررسی رابطه بلوغ سیستم هوش تجاری و کیفیت دسترسی اطلاعات…….. 79

 

4-4-3. بررسی رابطه کیفیت محتوای اطلاعات و استفاده از آن در فرآیند کسب و کار…….80

 

4-4-4. بررسی رابطه ی بین کیفیت دسترسی اطلاعات و استفاده از آن در فرآیند کسب و کار ….81

 

4-5. تجزیه و تحلیل چند متغیره ……………………82

 

4-5-1. رگرسیون چندگانه مرحله اول……………………. 83

 

4-5-2. رگرسیون مرحله دوم…………………… 86

 

4-5-3. رگرسیون مرحله سوم…………………… 89

 

4-5-4. بررسی تاثیر غیر مستقیم بلوغ هوش تجاری بر متغیر وابسته……….. 93

 

4-5-5. رگرسیون مرحله چهارم…………………… 94

 

4-6. آزمون فرضیه ها…………………… 101

 

4-7. جمع بندی و نتیجه گیری…………………….. 104

 

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات…………………….. 107

 

5-1. مقدمه……………………. 108

 

5-2. یافته های پژوهش……………………… 108

 

5-3. محدودیت های تحقیق…………………….. 112

 

5-4. پیشنهادات تحقیق…………………….. 113

 

5-4-1. پیشنهادات کاربردی…………………….. 113

 

5-4-2. پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی…………………….. 115

 

فهرست منابع……………………. 117

 

چکیده:

 

امروزه داشتن توان رقابتی اساس بقای سازمان ها است و برخورداری از توان رقابتی و حفظ آن بیش از هر چیزی نیازمند اطلاعات است. هوش تجاری فرایند مداومی است که اطلاعات قابل استفاده ای را در اختیار تصمیم گیرندگان می گذارد و سیستم هوش تجاری، دستیابی به داده ها و اطلاعات در فرآیند کسب و کار را فراهم می نماید. به همین منظور هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر بلوغ سیستم هوش تجاری بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار است که در این بین متغیر های کیفیت محتوای اطلاعات و کیفیت دسترسی اطلاعات نقش واسطه را داشته و فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی به عنوان متغیر تعدیل گر در نظر گرفته شده اند. این تحقیق در بین مدیران شعب بانک صادرات ایران در استان آذربایجان شرقی انجام گرفته است که تعداد آن 116 نفر می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده است. داده های گردآوری شده با استفاده از spss 18 و از طریق همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از پژوهش تاثیر مثبت بلوغ هوش تجاری بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار را تایید می کند. علاوه بر این، فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی تاثیر مثبت بر رابطه بین کیفیت محتوای اطلاعات و کیفیت دسترسی اطلاعات بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار دارد.

 

1-1- مقدمه

 

امروزه داشتن توان رقابتی اساس بقای سازمان ها است و برخورداری از توان رقابتی و حفظ آن بیش از هر چیزی نیازمند اطلاعات است. به طوری که گردآوری و ارزیابی اطلاعات مربوط به کسب و کار سازمان نقشی حیاتی در بقای سازمان دارد. هر قدر سازمان ها اطلاعات بیشتری را به دست آورند احتمال آنکه تصمیمات موثرتری گرفته و به موفقیت دست یابند، افزایش می یابد.

 

هوشمندی تجاری به عنوان یک ابزار استراتژیک و یکی از زمینه های رشد کسب و کار در دنیا به شمار می رود. آن همچنین از جمله تکنیک های مهم در ایجاد مزیت رقابتی است.

 

هوش تجاری فرایند مداومی است که اطلاعات قابل استفاده ای را در اختیار تصمیم گیرندگان می گذارد. آن دستیابی به داده ها و اطلاعات در فرآیند کسب و کار را فراهم می نماید. هوش رقابتی به شرکت ها کمک می کند تا تصمیمات آگاهانه ای را پیرامونه همه امور خود از جمله بازاریابی؛ تحقیق و توسعه؛ سرمایه گذاری و راهبردهای کسب و کار اتخاذ کنند.

 

2-2-5-2- مکانیابی تسهیلات با تقاضای تصادفی و تراکم…………………………………….. 29

 

2-3- نظریه صف…………………………………………………………………………………………….. 35

 

2-3-1- مشخصات صف………………………………………………………………………………….. 36

 

2-3-2- قانون لیتِل………………………………………………………………………………………….. 38

 

2-3-3- صف M/M/1…………………………………………………………………………………….

 

2-4- مسائل بهینه سازی چندهدفه……………………………………………………………………….. 40

 

2-4-1- فرمول بندی مسائل بهینه سازی چندهدفه……………………………………………………. 40

 

2-4-2- الگوریتم‌های تکاملی برای بهینه سازی مسائل چندهدفه بر مبنای الگوریتم ژنتیک….. 41

 

2-4-2-1- الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب……………………………………………….. 42

 

2-4-2-2- الگوریتم NSGA-II محدود شده……………………………………………………. 45

 

2-4-2-3- الگوریتم ژنتیک رتبه بندی نامغلوب…………………………………………………… 46

 

2-4-3- الگوریتم‌های تکاملی برای بهینه سازی مسائل چندهدفه بر مبنای سیستم ایمنی مصنوعی… 49

 

2-4-3-1- سیستم ایمنی مصنوعی…………………………………………………………………… 49

 

2-4-3-1-1- مفاهیم ایمنی……………………………………………………………………….. 49

 

2-4-3-1-2- ایمنی ذاتی………………………………………………………………………….. 51

 

2-4-3-1-3- ایمنی اکتسابی……………………………………………………………………… 51

 

2-4-3-1-4- تئوری شبکه ایمنی………………………………………………………………… 52

 

2-4-3-1-5- الگوریتم ایمنی مصنوعی…………………………………………………………. 53

 

2-4-3-1-6- سیستم ایمنی مصنوعی و مسائل بهینه سازی چندهدفه……………………. 54

 

2-4-3-2- الگوریتم MISA………………………………………………………………………….

 

2-4-3-3- الگوریتم VIS……………………………………………………………………………..

 

2-4-3-4- الگوریتم NNIA………………………………………………………………………….

 

2-5- روش‌های اندازه گیری عملکرد الگوریتم‌های چندهدفه…………………………………… 67

 

2-5-1- فاصله نسلی……………………………………………………………………………………….. 68

 

2-5-2- درجه توازن در رسیدن همزمان به اهداف…………………………………………………… 69

 

2-5-3- مساحت زیر خط رگرسیون…………………………………………………………………….. 70

 

2-5-4- تعداد جواب‌های غیرمغلوب نهائی……………………………………………………………. 71

 

2-5-5- فاصله گذاری……………………………………………………………………………………… 71

 

2-5-6- گسترش…………………………………………………………………………………………….. 72

 

2-5-7- سرعت همگرائی………………………………………………………………………………….. 73

 

2-5-8- منطقه زیر پوشش دو مجموعه…………………………………………………………………. 73

 

2-6- جمع بندی…………………………………………………………………………………………………. 74

 

فصل سوم: مدل سازی مسأله و توسعه الگوریتم‌ها ………………………………………………… 76

 

3-1- مسأله موردتحقیق…………………………………………………………………………………………. 77

 

3-2- طراحی الگوریتم‌ها……………………………………………………………………………………….. 81

 

3-2-1- تطبیق الگوریتم‌ها با مسئله موردبررسی………………………………………………………. 81

 

3-2-1-1- ساختار حل‌ها……………………………………………………………………………… 81

 

3-2-1-2- معیار توقف………………………………………………………………………………… 82

 

3-2-2- تطبیق الگوریتم NSGA-II برای مسئله موردبررسی…………………………………….. 83

 

3-2-3- تطبیق الگوریتم CNSGA-II برای مسئله موردبررسی………………………………….. 84

 

3-2-4- تطبیق الگوریتم NRGA برای مسئله موردبررسی………………………………………… 85

 

3-2-5- تطبیق الگوریتم MISA برای مسئله موردبررسی………………………………………….. 85

 

3-2-6- تطبیق الگوریتم VIS برای مسئله موردبررسی……………………………………………… 85

 

3-2-7- تطبیق الگوریتم NNIA برای مسئله موردبررسی………………………………………….. 86

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها…………………………………………………………………… 87

 

4-1- تولید مسأله نمونه…………………………………………………………………………………………. 88

 

4-2- اندازه گیری عملکرد الگوریتم‌ها براساس معیارها………………………………………………….. 89

 

4-3- تجزیه و تحلیل نتایج……………………………………………………………………………………. 92

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و مطالعات آتی…………………………………………………………………. 100

 

5-1- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………. 101

 

5-2- مطالعات آتی…………………………………………………………………………………………….. 102

 

فهرست منابع و مراجع……………………………………………………………………………………… 103

 

پیوست الف: محاسبه معیارهای هشت گانه برای الگوریتم های استفاده شده ……………… 105

 

 

پیوست ب: نمودارهای بدست آمده از تجزیه و تحلیل نتایج………………………………………113

 

پیوست ج: یک نمونه مسئله حل شده توسط الگوریتم NSGA-II …………………………………

 

پیوست د: کد برنامه نویسی الگوریتم NSGA-II در محیط MATLAB…………………………….

 

چکیده:

 

مسأله مورد بررسی در این پایان نامه، مسأله‌ی جانمایی تسهیلات با فرض ثابت بودن سرویس‌دهندگان و تصادفی بودن تقاضای مشتریان می‌باشد.

 

مسأله شامل طراحی و جانمایی دستگاه‌های خودپرداز درون یک شهر می‌باشد؛ به این ترتیب که یک سری موقعیت مکانی برای جانمایی این دستگاه‌‌ها کاندید شده اند؛ تعدادی از این دستگاه‌ها قرار است در موقعیت‌های مکانی کاندید شده مذکور جانمایی شوند. مشتری‌ها به صورت تصادفی از یک سری مراکز تقاضا به یکی از این دستگاه‌ها می‌رسند. اگر هنگامی‌که آن‌ها می‌رسند، دستگاه خودپرداز آزاد باشد، آن‌ها بلافاصله سرویس دهی می‌شوند. در غیر این صورت، آن‌ها به صف می‌پیوندند یا آنجا را ترک می‌کنند. زمان تصادفی که یک مشتری در یک دستگاه سپری می‌کند بستگی به تعداد و نوع تراکنشی (مثلاً مانده حساب، دریافت وجه، انتقال وجه و غیره) دارد که او انجام می‌دهد.

 

سه هدف برای مسأله فوق درنظر گرفته شده‌است که هدف اول، مینیمم کردن متوسط تعداد مشتریان درحال سفر، هدف دوم، مینیمم کردن متوسط تعداد مشتریان در حال انتظار و هدف سوم، ماکزیمم کردن مجموع کارکرد دستگاه‌ها در واحد زمان می‌باشد. باتوجه به اینکه این مسأله، در حالت تک‌هدفه بودن نیز NP-Hard می‌باشد، حل آن در حالت چندهدفه، بسیار مشکل تر خواهدبود. به‌همین خاطر، چندین روش فراابتکاری برای حل آن ارائه می‌شود. در این تحقیق سعی شده‌است که از سه الگوریتم چندهدفه مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و همچنین از سه الگوریتم چندهدفه مبتنی بر سیستم ایمنی مصنوعی استفاده شود. این الگوریتم‌ها با استفاده از روش‌های اندازه گیری عملکرد الگوریتم‌های چندهدفه، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند.

 

فصل اول: تعریف مسئله

 

1-1- مقدمه

 

با رشد روز افزون معاملات تجاری در سطح جهان و در سال‌های اخیر، ظهور پدیده تجارت الکترونیک[1] و بانکداری الکترونیک[2] به عنوان بخش تفکیک ناپذیر از تجارت الکترونیک مطرح شد. بانکداری الکترونیک اوج استفاده از فناوری انفورماتیک و ارتباطات و اطلاعات برای حذف دو قید زمان و مکان از خدمات بانکی است. ضرورت یک نظام بانکی کارامد برای حضور در بازارهای داخلی و خارجی ایجاب می‌کند تا بانکداری الکترونیک نه به عنوان یک انتخاب، بلکه ضرورت مطرح شود. امروزه پایانه فروش، پایانه شعب، دستگاه‌های خودپرداز و … نماد بانکداری الکترونیک است و یافتن مکان بهینه برای این پایانه‌ها و دستگاه‌ها می‌تواند نقش مهمی در حضور یک بانک یا مؤسسه در بازارهای داخلی و خارجی داشته باشد [1].

 

1-2- مکانیابی تسهیلات

 

فرض کنید که یک شرکت رسانه‌ای می‌خواهد که ایستگاه‌های روزنامه را در یک شهر ایجاد کند. این شرکت در حال حاضر جایگاه‌هایی را به صورت بالقوه در شهرهای همسایه اش مشخص کرده‌است و هزینه ایجاد و نگهداری یک جایگاه را می‌داند. همچنین فرض کنید که تقاضای روزنامه در هر شهر همسایه مشخص است. اگر این شرکت بخواهد تعدادی از این ایستگاه‌ها را ایجاد کند، باتوجه به مینیمم کردن کل هزینه‌های ایجاد و نگهداری این ایستگاه‌ها و همچنین متوسط مسافت سفر مشتریان، این ایستگاه‌ها در کجا باید واقع شوند؟

 

سؤال قبل یک مثال از مسأله مکانیابی تسهیلات بود. مکانیابی تسهیلات یعنی اینکه مجموعه‌ای از تسهیلات (منابع) را به صورت فیزیکی به گونه‌ای در یک مکان قراردهیم که مجموع هزینه برآورده کردن نیازها (مشتریان) باتوجه به محدودیت‌هایی که سر راه این مکانیابی قرار دارد، مینیمم گردد.

 

از سالهای 1960 به این طرف مسائل مکانیابی یک جایگاه ویژه‌ای را در حیطه تحقیق در عملیات اشغال کرده‌اند. آنها وضعیت‌های مختلفی را درنظر گرفته‌اند که می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: تصمیم گیری در مورد مکان کارخانجات، انبارها، ایستگاه‌های آتش نشانی و بیمارستان‌ها.

 

به طور اساسی، یک مسأله مکانیابی بوسیله چهار عنصر زیر توصیف می‌شود:

 

– مجموعه‌ای از مکانها که در آن‌ها، تسهیلات ممکن است ایجاد یا باز شوند. برای هر مکان نیز بعضی اطلاعات درمورد هزینه ساخت یا باز نمودن یک تسهیل در آن مکان مشخص می‌شود.

 

– مجموعه‌ای از نقاط تقاضا (مشتریان) که برای سرویس دهی به بعضی از تسهیلات اختصاص داده شوند. برای هر مشتری، اگر بوسیله یک تسهیل معینی خدمت‌رسانی شود، بعضی اطلاعات راجع به تقاضایش و درمورد هزینه یا سودش بدست می‌آید.

 

2-4-2-1- بهینه‌سازی تصادفی پایدار………………….. 43

 

2-4-2-2- بهینه سازی پایدار با پارامترهای بازه ای…………………….. 45

 

2-4-3- برنامه ریزی ریاضی فازی…………………….. 47

 

2-4-3-1- برنامه ریزی فازی منعطف…………………….. 47

 

2-4-3-2- برنامه ریزی فازی امکانی…………………… 48

 

2-5- بهینه سازی چند هدفه…………………… 48

 

2-5-1- برنامه ریزی توافقی……………………. 49

 

2-5-2- اپسیلون-محدودیت…………………….. 49

 

2-6- نتیجه‌گیری از تحقیقات گذشته و بیان ایده‌های تحقیق……… 50

 

3- مدل های پیشنهادی……………………. 52

 

3-1- مقدمه…………………… 53

 

3-2- مدل پیشنهادی اول؛………………….. 53

 

3-2-1- تشریح مسئله و فرضیات…………………….. 54

 

3-2-2- پارامترها و متغیرهای مسئله…………………… 55

 

3-2-3- مدل سازی، حالت قطعی……………………. 56

 

3-2-4- مدل سازی، حالت تصادفی……………………. 58

 

3-3- مدل پیشنهادی دوم…………………..60

 

3-3-1- تشریح مسئله و فرضیات…………………….. 62

 

3-3-2- پارامترها و متغیرهای مسئله…………………… 63

 

3-4- مدل پیشنهادی سوم؛………………….. 66

 

3-4-1- پارامترها و متغیرهای مسئله…………………… 66

 

3-5- مدل پیشنهادی چهارم؛ …………………..70

 

3-5-1- تشریح مساله و فرضیات…………………….. 71

 

3-5-2- پارامترها و متغیرهای مسئله…………………… 73

 

3-5-3- تابع تخفیف مقداری…………………….. 76

 

3-5-4- تابع جریمه کمبود غیرخطی……………………. 77

 

3-5-5- خطی سازی توابع چند ضابطه ای…………………….. 78

 

3-5-5-1- خطی سازی تابع تخفیف قیمت خرید…………………… 78

 

3-5-5-2- خطی سازی تابع هزینه کمبود…………………… 81

 

3-5-6- خطی سازی عبارات درجه دوم با روش تفکیک پذیر………… 81

 

3-5-7- زمان تدارک منعطف…………………….. 83

 

4- الگوریتم حل و نتایج محاسباتی……………………. 86

 

4-1- مقدمه…………………… 87

 

4-2- روش حل پیشنهادی مدل 1…………………… 87

 

4-3- مورد مطالعاتی مدل 1…………………… 87

 

4-3-1- تشریح مورد مطالعاتی……………………. 87

 

4-3-2- نتایج محاسباتی……………………. 93

 

4-4- روش حل پیشنهادی مدل 2…………………… 98

 

4-4-1- روش اپسیلون-محدودیت ارتقاء یافته…………………… 98

 

4-4-2- روش ال-شکل……………………. 100

 

4-5- مثال کاربردی برای مدل 2…………………… 104

 

4-5-1- تشریح مثال……………………. 104

 

4-5-2- نتایج محاسباتی……………………. 105

 

4-6- روش حل پیشنهادی مدل 3…………………… 108

 

4-6-1- روش اپسیلون-محدودیت ارتقاء یافته…………………… 109

 

4-6-2- الگوریتم ژنتیک……………………… 109

 

4-6-2-1- ساختار کرموزوم (نحوه کد کردن جواب)………………….. 109

 

4-6-2-2- جمعیت اولیه…………………… 112

 

4-6-2-3- تابع برازندگی……………………. 112

 

4-6-2-4- استراتژی انتخاب…………………….. 113

 

4-6-2-5- عملگرهای بهبود یافته الگوریتم ژنتیک……………………… 113

 

4-6-2-6- اپراتورهای تعدیل……………………. 114

 

4-6-3- قدم های الگوریتم ژنتیک پیشنهادی……………………. 115

 

 

4-6-3-1- معیار توقف الگوریتم……………………. 116

 

4-7- مثال های عددی برای مدل 3…………………… 117

 

4-7-1- تشریح مثال……………………. 118

 

4-7-2- نتایج محاسباتی مثال های عددی با ابعاد کوچک و متوسط…….. 118

 

4-7-3- نتایج محاسباتی مثال های عددی با ابعاد بزرگ…………… 120

 

4-7-4- منحنی کارائی……………………. 121

 

4-8- روش حل پیشنهادی مدل 4…………………… 122

 

4-8-1- تخمین تعداد سناریوهای مورد نیاز………………….. 124

 

4-8-2- تشریح مثال……………………. 125

 

4-8-3- نتایج محاسباتی……………………. 126

 

5- جمع‌بندی و پیشنهادها………………….. 133

 

5-1- جمع‌بندی…………………….. 134

 

5-2- نوآوری‌های تحقیق……………………. 134

 

5-3- پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی……………………. 135

 

6- منابع و مراجع…………………… 136

 

7- پیوست‌ها …………………..149

 

7-1- پیوست 1…………………… 150

 

7-2- پیوست 2…………………… 150

 

چکیده:

 

برنامه­ریزی تولید ادغامی در زنجیره تأمین یکی از فعالیت­های اصلی در حوزه برنامه­ریزی کلی شرکت­های بزرگ و پیشرو محسوب می­گردد. در تحقیق حاضر، برنامه­ریزی ادغامی در زنجیره تأمین بصورت متمرکز با استفاده از مدل­های برنامه­ریزی ریاضی چند هدفه و تحت شرایط عدم قطعیت مدلسازی شده است. رویکردهای مورد استفاده شامل دو گام می­باشد: در گام اول؛ تصمیمات کلانِ پیش­تولید، نظیر میزان و نحوه تأمین مواد اولیه از تأمین کنندگان، برنامه­ریزی لجستیک و حمل و نقل مربوط به آن، تعیین نرخ تولید و مدیریت نیروی انسانی در کارخانه­های تولیدی مورد بررسی قرار می­گیرد. در گام دوم؛ با تحقق تصمیمات مربوط به گام اول، در مورد میزان و نحوه نگهداری موجودی ها، میزان و نحوه توزیع کالا به مشتریان به همراه برنامه­ریزی لجستیک آن، تصمیم گیری می­شود. تصمیمات مربوط به گام اول همگی مبتنی بر پیش بینی مقادیر پارامترها صورت می­گیرد و تصمیمات مربوط به گام دوم همگی مبتنی بر مقادیر واقعی پارامترها گرفته می­شود.

 

مدل­های ارائه شده در این تحقیق، اهداف زیر را دنبال می­کنند:

 

1- کمینه سازی مجموع هزینه­های تأمین و تولید (شامل هزینه­های مربوط به خرید، حمل و نقل، تولید، تغییر ظرفیت تولیدی و نگهداری موجودی در کارخانه ها) و کمینه سازی امید ریاضی مجموع هزینه ­های توزیع (شامل هزینه ­های حمل و نقل، نگهداری و کمبود موجودی)

 

2- بیشینه سازی رضایتمندی مشتریان نهائی از طریق کمینه کردن بیشینه کمبود کالا در میان همه نقاط مشتری

 

3- کمینه نمودن تغییرپذیری و ریسک حاصل از عدم تحقق برنامه به دلیل ماهیت غیر قطعی زنجیره تأمین

 

4- افزایش بهره­وری کارکنان، از طریق برگزاری دوره­های آموزشی

 

نوع عدم قطعیت در نظر گرفته شده شامل عدم قطعیت در میزان تقاضا، زمان تدارک، پارامترهای هزینه­ای و نیز عدم قطعیت در تأمین می­باشد. به دلیل ماهیت چندملیتی زنجیره تأمین، تغییرات قوانین و مقررات دولتی (گمرکی/زیست محیطی) حاکم بر تأمین/تولیدکنندگان مدنظر قرار گرفته است. مباحث آموزش نیروی انسانی و نقش موثر آن در بهره­وری، تخفیفِ مقداری، به عنوان عامل موثر در میزان سفارش، انعطاف پذیری زمان تدارک و همبستگی آن با هزینه حمل و نقل، و در نهایت هزینه کمبودِ غیرخطی از جمله ویژگی­های مدل­های ارائه شده می­باشد.

 

در نهایت برای حل مدل­های پیشنهادی، روش­های حل مناسب و کارایی در حوزه­های حل قطعی (نرم افزارهای LINGO ،AUGMECON ،CPLEX) ، شبیه سازی، ابتکاری (تلفیق روش اپسیلون-محدودیت، روش ال-شکل و مونت کارلوی توسعه یافته) و فرا ­ابتکاری (تلفیق روش های اپسیلون محدودیت ارتقاء یافته و الگوریتم ژنتیک) ارائه شده و برای اثبات کارائی آن­ها و اعتبارسنجی مدل­های پیشنهادی، مورد مطالعاتی (شرکت چوب و کاغذ چوکا) و مثال­های عددی در نظر گرفته شده است. مقایسات خوبی بین حل های بدست آمده از نرم افزارهای موجود نظیر CPLEX و LINGO با الگوریتم های ابتکاری و فرا ابتکاری پیشنهادی صورت پذیرفته است.

 

تجزیه و تحلیل نتایج، کاربردپذیری مدل­های پیشنهادی و روش­های حل آن­ها را به خوبی تأیید می­نماید.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

 

برنامه ریزی تولید همواره یکی از ارکان غیر قابل تفکیک در امر تولیده بوده است. امروزه، با پیچیده تر شدن شرایط تولید، برنامه­ریزی کلی تولید نقش بسزایی در موفقیت شرکت­های بزرگ تولیدی ایفا می­نماید. این شرایط عبارتند از:

 

– افزایش تنوع محصولات

 

– افزایش پیچیدگی تقاضا

 

– کاهش دورة عمر محصول

 

– تغییرات سریع در تقاضای بازار و سلیقه مشتریان

 

– فشرده شدن رقابت جهانی

 

– نیاز روزافزون به افزایش کیفیت و ضرورت کاهش هزینه­های زاید

 

– کاهش زمان تحویل کالا به مشتریان

 

– توسعه شرکت­های بزرگ چند ملیتی و گسترش روز افزون زنجیره تأمین

 

– عدم قطعیت موجود در پارامترهای موثر در تولید و زنجیره تأمین

 

همه این عوامل منجر گشته برنامه­ریزی کلی تولید جایگاه ویژه خود را خصوصاً در زنجیره­های بزرگ تأمین حفظ نماید. تولید اقتصادی و سودآور ایجاب می­کند که برای کلیه مراحل تولید از تأمین مواد اولیه از تأمین­کنندگان گرفته تا تولید محصول در کارخانه­ها و توزیع محصولات نهایی به مشتریان، برنامه­ریزی جامع و دقیق صورت گرفته تا ضمن استفاده بهینه از منابع موجود، هزینه­های کل سیستم تولیدی کمینه گردد. عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین که معمولاً در مواردی نظیر پیش بینی نادقیق تقاضا، زمان تدارک متغیر، تحویل­های دیرهنگام، ارسال ناقص سفارشات، نوسانات هزینه­ها و قیمت، تخفیف مقداری و مناسبتی، سفارشات متورم شده و غیره رخ می­دهد، همواره اثرات نامطلوبی نظیر تأخیر، ناتمام ماندن سفارشات و تحمیل هزینه­های اضافی بر سیستم تولیدی می­گذارد. بنابراین یکی از اهداف مهم برنامه­ریزی کلی تولید، تعمیم برنامه­ریزی متمرکز از یک شرکت منفرد به تمامی موجودیت­های زنجیره تأمین و در نظر گرفتن توأمان همگی فاکتورهای موثر در تولید می­باشد به نحویکه برنامه تهیه شده توانایی پاسخگوئی به عدم قطعیت­های موجود را داشته باشد. بنابراین در تحقیق حاضر، ضمن یکپارچه نمودن برنامه­ریزی تولید کلی با برنامه­ریزی زنجیره تأمین، تلاش شده است رویکردهای نوینی در این عرصه برای مواجهه با انواع مختلف عدم قطعیت ارائه گردد.

 

2-1- تعاریف کلی از حوزه تحت بررسی

 

هدف از این بخش ارائه تعاریف مختصر از مفاهیم، استراتژی ها و راهکارهای برنامه­ریزی تولید ادغامی در زنجیره تأمین غیر قطعی میباشد.

 

1-2-1- برنامه ریزی تولید

 

بنا به تعریف، برنامه­ریزی تولید به معنای فرایند تصمیم­گیری در خصوص منابعی است که سازمان برای عملیات تولید آینده­اش به آن­ها نیاز دارد و نیز تخصیص این منابع جهت تولید محصول مورد نظر در تعداد مورد نیاز و با کمترین هزینه. در حقیقت می­توان برنامه­ریزی تولید را ایجاد محدوده و مرز جهت عملیات تولیدی آیندة سازمان تعبیر نمود. با توجه به تعریف فوق، دو هدف اساسی را می­توان برای برنامه­ریزی تولید برشمرد:

 

الف) تعیین برنامه ­های تولید بر اساس هزینه­ ها و سیاست­های مدیریت در خصوص مسائل مالی، توسعه ظرفیت، خدمت به مشتری و پویایی نیروی کار.

 

ب) کمک به مدیریت جهت نشان دادن تأثیرات سیاست­های مختلف روی هزینه ­ها، میزان موجودی و تولید.

 

برنامه­ ریزی را می­توان از دیدگاه­های متفاوت به انواع مختلفی تقسیم بندی نمود ولی یکی از کاربردی­ترین و مرسوم­ترین این تقسیمات، تقسیم بندی براساس بُرد زمانی برنامه­ ریزی می­باشد. بطورکلی برنامه ­ریزی را می­توان به سه دسته بلند مدت، میان­ مدت و کوتاه­ مدت تقسیم­بندی کرد. برنامه­ ریزی تولید نیز از این قائده مستثنی نیست. بسته به مطالباتی که از یک برنامه­ ریزی تولید داریم، افق زمانی آن می تواند بلند مدت، میان مدت و یا کوتاه مدت باشد (شکل 1-1).

 

کوچکترین واحد زمانی برنامه­ ریزی، دوره نامیده می­شود. فرض بر این است که دوره قابل شکسته شدن به واحدهای کوچکتر نمی­باشد. بسته به نوع صنعت و هدف از برنامه­ ریزی، واحد زمانی دوره می­تواند یک شیفت کاری، روزکاری، هفته و یا حتی ماه باشد.

 

ساختار کلی برنامه ­ریزی و کنترل تولید را می­توان به صورت شکل 1-2 نمایش داد.

 

همانطور که در شکل 1-2 مشخص است، سیستم برنامه­ریزی و کنترل تولید به سه سطح تقسیم شده که عبارتند از خط مقدم[1]، موتور[2] و پشتیبانی[3] که در ادامه به اختصار به توضیح هر یک خواهیم پرداخت.

 

خط مقدم، قسمتی از برنامه ­ریزی تولید است که با استراتژی­های کلان شرکت در ارتباط است. افق برنامه ریزی­ های آن 1 تا 5 ساله است و از سه قسمت مدیریت تقاضا، برنامه­ ریزی منابع و برنامه­ ریزی عملیات و فروش تشکیل یافته است. برنامه­ ریزی عملیات و فروش با گرفتن اطلاعات مربوط به پیش بینی تقاضا، استراتژی­های کلان شرکت و نیز برآورد سرانگشتی منابع، اقدام به تهیه برنامه عملیاتی و فروش می کند که معمولاً افق برنامه­ ریزی آن چند ساله است. این برنامه ­ریزی اغلب برحسب یک واحد ادغامی است و از این جهت به آن برنامه­ ریزی ادغامی نیز گفته می­شود. این برنامه ­ریزی ادغامی سپس در یک سطح پائین­تر با استفاده از تکنیک­های برنامه­ ریزی تفکیک­ پذیر، برنامه مدون شدة فروش برای محصولات ادغامی را به برنامه ­ای برای فروش به تفکیک نوع محصول تبدیل می­نماید که خروجی چنین اقدامی سربرنامه تولید (MPS) است که افق آن نیز معمولاً یکساله می­باشد.

 

2-4 دسته های نامتعادل[صنیعی آباده 1391]…………………………. 15

 

2-4-1 راهکار مبتنی بر معیار…………………………. 15

 

2-4-2 راهکار مبتنی بر نمونه برداری…………………………… 15

 

2-5 پیشینه تحقیق…………………………… 16

 

2-6 خلاصه فصل………………………….. 19

 

فصل سوم: شرح پژوهش

 

3-1 انتخاب نرم افزار 21………………………….

 

3-1-1 Rapidminer………………………….

 

3-1-2 مقایسه RapidMiner  با سایر نرم افزار های مشابه……………… 21

 

3-2 داده ها ………………………….25

 

3-2-1 انتخاب داده…………………………. 25

 

3-2-2 فیلدهای مجموعه داده صدور ………………………….25

 

3-2-3 کاهش ابعاد………………………….. 25

 

3-2-4 فیلدهای مجموعه داده خسارت…………………………… 29

 

3-2-5 پاکسازی داده ها…………………………. 29

 

3-2-6 رسیدگی به داده های از دست رفته………………………….. 29

 

3-2-7 کشف داده دور افتاده ………………………….30

 

3-2-8 انبوهش داده………………………….32

 

3-2-9 ایجاد ویژگی دسته………………………….. 32

 

3-2-10 تبدیل داده ………………………….32

 

3-2-11 انتقال داده به محیط داده کاوی…………………………… 32

 

3-2-12 انواع داده تعیین شده ………………………….33

 

3-2-13 عملیات انتخاب ویژگیهای موثرتر………………………….. 34

 

3-3 نتایج اعمال الگوریتم PCA و الگوریتم های وزن دهی………….. 34

 

3-4 ویژگی های منتخب جهت استفاده در الگوریتمهای حساس به تعداد ویژگی……. 36

 

3-5 معیارهای ارزیابی الگوریتمهای دسته بندی…………………………… 37

 

3-6 ماتریس درهم ریختگی…………………………… 37

 

3-7 معیار AUC…………………………..

 

3-8 روشهای ارزیابی الگوریتم های دسته بندی…………………………… 39

 

3-8-1 روش Holdout………………………….

 

3-8-2 روش Random Subsampling…………………………..

 

3-8-3 روش Cross-Validation…………………………..

 

3-8-4 روش Bootstrap…………………………..

 

3-9 الگوریتمهای دسته بندی…………………………… 41

 

3-9-1 الگوریتم KNN……………………………

 

3-9-2 الگوریتم Naïve Bayes………………………….

 

3-9-3 الگوریتم Neural Network…………………………..

 

3-9-4 الگوریتم SVM خطی…………………………… 45

 

3-9-5 الگوریتم   رگرسیون لجستیک…………………………… 46

 

3-9-6 الگوریتم   Meta Decision Tree…………………………..

 

3-9-7 الگوریتم درخت Wj48…………………………..

 

3-9-8 الگوریتم درخت Random forest………………………….

 

3-10 معیارهای ارزیابی الگوریتم های مبتنی بر قانون(کشف قوانین انجمنی)…… 54

 

3-10-1 الگوریتم FPgrowth…………………………..

 

3-10-2 الگوریتم Weka Apriori………………………….

 

3-11 معیارهای ارزیابی الگوریتمهای خوشه بندی…….. 55

 

3-12 الگوریتم های خوشه بندی…………………………… 57

 

3-12-1 الگوریتم K-Means………………………….

 

3-12-2 الگوریتم Kohonen…………………………..

 

3-12-3 الگوریتم دوگامی…………………………… 64

 

فصل چهارم: ارزیابی و نتیجه گیری

 

4-1 مقایسه نتایج………………………….. 69

 

4-2 الگوریتمهای دسته بندی…………………………… 69

 

 

4-3 الگوریتم های دسته بندی درخت تصمیم………………………….. 70

 

4-4 الگوریتم های خوشه بندی…………………………… 79

 

4-5 الگوریتم های قواعد تلازمی(مبتنی بر قانون)…………………………. 81

 

4-6 پیشنهادات به شرکت های بیمه………………………….. 81

 

4-7 پیشنهادات جهت ادامه کار…………………………. 83

 

منابع و مأخذ

 

فهرست منابع فارسی…………………………… 84

 

فهرست منابع انگلیسی…………………………… 85

 

چکیده:

 

بررسی اطلاعات بیمه های اتومبیل نشان داده عواملی چون نوع استفاده خودرو، داشتن گواهینامه رانندگی، نوع گواهینامه و تطابق یا عدم تطابق آن با وسیله نقلیه، مبلغ حق بیمه، میزان تعهدات بیمه نامه، کیفیت خودروی خودرو سازان، سن راننده، سواد راننده، عدم تطابق حق بیمه با مورد بیمه، تاخیردرتمدید بیمه نامه، در سود و زیان شرکت های بیمه تاثیر داشته اند.

 

هدف این پایان نامه شناخت عوامل اثرگذار و ضریب تاثیر آنها در سود و زیان بیمه شخص ثالث خودرو شرکت های بیمه با استفاده از روش داده کاوی و سپس انتخاب الگوریتمی که بهترین میزان دقت پیش بینی برای تشخیص این عوامل را داشته اند می باشد.

 

نتیجه حاصل از این پژوهش نشان می دهد که روشهای داده کاوی با استفاده از الگوریتم های دسته بندی با دقت بالای 91% و الگوریتم های درخت تصمیم با دقت بالای 96% و الگوریتم های خوشه بندی با ایجاد خوشه های قابل قبول قادر به ارائه مدلی برای تشخیص عوامل اثرگذار و تعیین میزان اثر آنها در سود و زیان بیمه نامه شخص ثالث خودرو خواهند بود.

 

فصل اول

 

مقدمه:

 

شرکتهای تجاری و بازرگانی برای ادامه بقا و حفظ بازار همواره بر سود دهی و کاهش ضرر و زیان خود تاکید دارند از این رو روشهای جذب مشتری و همچنین تکنیکهای جلوگیری یا کاهش زیان در سرلوحه کاری این شرکتها قرار می گیرد.

 

از جمله شرکتهایی که بدلایل مختلف در معرض کاهش سود و یا افزایش زیان قرار می گیرند شرکتهای بیمه ای می باشند. عواملی همچون بازاریابی، وفاداری مشتریان، نرخ حق بیمه، تبلیغات، تقلب، می تواند باعث جذب یا دفع مشتری گردد که در سود و زیان تاثیر مستقیم و غیر مستقیم دارد.

 

پرداخت خسارت نیز به عنوان تعهد شرکتهای بیمه منجر به کاهش سود و در بعضی موارد موجب زیان یک شرکت بیمه می شود. خسارت می تواند بدلایل مختلف رخ دهد و یا عملی دیگر به گونه ای خسارت جلوه داده شود که در واقع اینچنین نیست.

 

عواملی از قبیل فرهنگ رانندگی، داشتن گواهینامه رانندگی، نوع گواهینامه و تطابق یا عدم تطابق آن با وسیله نقلیه، جاده های بین شهری و خیابانهای داخل شهر که شهرداری ها و ادارات راه را به چالش می کشد، تقلب، وضعیت آب و هوا، کیفیت خودروی خودرو سازان، سن راننده، سواد راننده، عدم تطابق حق بیمه با مورد بیمه ، روزهای تعطیل، مسافرتها و بسیاری موارد دیگر می توانند موجب خسارت و در نهایت افزایش زیان یک شرکت بیمه ای گردند.

 

بیمه صنعتی سودمند، ضروری و مؤثر در توسعه اقتصادی است. این صنعت بدلیل «افزایش امنیت در عرصه های مختلف زندگی و فعالیتهای اقتصادی»، «افزایش سرمایه گذاری و اشتغال و رشد اقتصادی» و « ارتقای عدالت اقتصادی و کاهش فقر ناشی از مخاطرات »، حائز جایگاه مهمی در پیشرفت و تعالی یک کشور است.

 

با وجود نقش مهم بیمه در بسترسازی و تأمین شرایط مساعد اقتصادی، وضعیت کنونی این صنعت در اقتصاد ملی با وضعیت مطلوب آن فاصله زیادی دارد. عدم آشنایی عمومی و کم بودن تقاضا برای محصولات بیمه ای، دانش فنی پایین در عرصه خدمات بیمه ای، عدم تطابق ریسک با حق بیمه، تفاوت فاحش در مقایسه معیارهای تشخیص ریسک بیمه شخص ثالث با نوع بیمه معادل در کشورهای توسعه یافته، وجود نارسایی ها در مدیریت واحدهای عرضه بیمه از دلایل عدم توسعه مناسب این صنعت در کشور است. از آنجا که بشر در طول تاریخ به کمک علم و تجربه رستگاری ها و توفیقات فراوانی کسب کرده است، نگاه علمی تر به مشکلات این صنعت و یافتن راه حل در بستر علم می تواند راه گشا باشد.

 

امروزه بوسیله روشهای داده کاوی ارتباط بین فاکتورهای مختلف موثر یا غیر موثر در یک موضوع مشخص می شود و با توجه به اینکه داده کاوی ابزاری مفید در استخراج دانش از داده های انبوه می باشد که ارتباطات نهفته بین آنها را نشان می دهد، شرکتهای تجاری بازرگانی رو به این تکنیکها آورده اند.

 

داده کاوی محدود به استفاده از فناوری ها نیست و از هرآنچه که برایش مفید واقع شود استفاده خواهد کرد. با این وجود آمار و کامپیوتر پر استفاده ترین علوم و فناوری های مورد استفاده داده کاوی است.

 

1-1- تعریف داده کاوی

 

داده کاوی روند کشف قوانین و دانش ناشناخته و مفید از انبوه داده ها و پایگاه داده است[ Liu et. al 2012].

 

انجام عمل داده کاوی نیز مانند هر عمل دیگری مراحل خاص خود را دارد که به شرح زیر می باشند:

 

1-جدا سازی داده مفید از داده بیگانه

 

2-یکپارچه سازی داده های مختلف تحت یک قالب واحد

 

3-انتخاب داده لازم از میان دیگر داده ها