ادبیات نظری و پیشینه تحقیق……………………….. 12

 

بخش اول………………………. 13

 

مسئولیت اجتماعی……………………….. 13

 

2-1مقدمه………………………. 14

 

2-2 مسئولیت اجتماعی شرکت ………………………. 14

 

2-3 ابعاد و مؤلفه های تشکیل دهنده مسئولیت اجتماعی…………………. 16

 

2-4 ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت ها و جایگاه مسئولیت اجتماعی……… 16

 

2-5 سیر تکامل تدریجی مسئولیت اجتماعی……………………….. 17

 

2-5-1 مسئولیت اجتماعی چگونه رشد و تغییر کرد؟………………………. 17

 

2-5-2 از نوع دوستی تا نوع دوستی استراتژیک………………………… 18

 

2-5-3 از سرمایه گذاری به سرمایه گذاری موقعیت اجتماعی………. 18

 

2-5-4 از کارآفرینی تا کارآفرینی اجتماعی……………………….. 18

 

2-5-5 از مسئولیت اجتماعی شرکت تا سودآوری……………………….. 18

 

2-6 ابعاد سه گانه مسئولیت اجتماعی در سطح کلان………………….. 18

 

7-2 سطوح مسئولیت اجتماعی……………………….19

 

2-8 اهمیت مسئولیت اجتماعی سازمان ها ……………………….19

 

2-9 دیدگاه های نظری پیرامون مسئولیت اجتماعی………………………. 21

 

2-9-1 دیدگاه های موافقان و مخالفان……………………….. 22

 

2-9-2 دیدگاه به حداكثر رساندن سود خالص…………………………. 23

 

2-9-3دیدگاه به حداكثر رساندن سود معین……………………….. 23

 

2-9-4 دیدگاه آگاهی اجتماعی و الگوی ذینفعی……………………….. 24

 

2-9-5 دیدگاه خدمات اجتماعی……………………….. 24

 

2-9-6 دیدگاه ستی……………………….. 24

 

2-9-7نظریات فریدمن……………………….. 28

 

2-9-8 نظریات پیتردراکر……………………….. 29

 

2-10 مدل های مسئولیت اجتماعی……………………….. 30

 

2-10-1 مدل مسئولیت اجتماعی دیویس………………………… 30

 

2-10-2 مدل مسئولیت اجتماعی کارول………………………. 31

 

2-10-3 مدل مسئولیت اجتماعی والاس………………………… 32

 

2-11 مسئولیت اجتماعی، پیش فرض پاسخ گویی اجتماعی……… 32

 

2-12مسئولیت اجتماعی ذینفعان……………………….. 33

 

2-13 پیوستار مسئولیت اجتماعی……………………….. 33

 

2-14 اصول دهگانه مسئولیت اجتماعی………………………. 34

 

2-15 ایجاد ارزش از طریق مسئولیت اجتماعی……………………….. 34

 

2-16 رهیافت های مسئولیت اجتماعی……………………….. 35

 

2-17 استراتژی های مسئولیت اجتماعی……………………….. 36

 

2-18 سرمایه اجتماعی……………………….. 39

 

2-19ابعاد و مؤلفه های تشكیل دهنده سرمایه اجتماعی……………………….. 40

 

2-20 مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی……………………….. 40

 

2-21مسئولیت اجتماعی شرکت به عنوان مزیت رقابتی……………………….. 42

 

2-22 مزایای مسئولیت اجتماعی در تجارت……………………….. 44

 

2-23 مسئولیت اجتماعی و حمایت از حقوق مصرف کننده………………………. 45

 

2-24 تأثیر برنامه های مسئولیت اجتماعی شرکت بر خرده فروش و مشتری……. 47

 

2-24-1 ارتباط بین مسئولیت اجتماعی و تصویر فروشگاه نزد خرده فروش……. 47

 

2-24-2 تصویر فروشگاه نزد خرده فروش ،رضایت و وفاداری مشتری………… 48

 

2-25 اثر مسئولیت اجتماعی در کسب و کار……………………….. 48

 

2-26 دلایل روی آوردن شرکت ها به مسئولیت اجتماعی……………………….. 50

 

2-27 تأثیر مسئولیت اجتماعی در بازاریابی و رفتار خرید مصرف کننده……..51

 

2-28مدل تحقیق……………………….. 53

 

بخش دوم………………………. 54

 

2-29 مراکز خرید و فروشگاه های زنجیره ای……………………….. 55

 

2-29-1 تاریخچه ایجاد مراکز خرید و فروشگاه های زنجیره ای…….. 55

 

2-29-2 انواع فروشگاه ها……………………….56

 

 

30-2اصول مکان یابی مراکز خرید و فروشگا ه ها……………………….57

 

31-2مصرف کنندگان و عوامل موثر بر جذابیت مراکز خرید……… 59

 

بخش سوم ………………………. 60

 

هایپراستار……………………….. 60

 

2-31 مرکز خرید هایپر استار……………………….. 61

 

2-32مسئولیت اجتماعی مراکز خرید و فروشگاه های زنجیره ای…… 63

 

بخش چهارم………………………. 66

 

پیشینه داخلی و خارجی……………………….. 66

 

فصل سوم………………………. 70

 

روش شناسی تحقیق……………………….. 70

 

3-1 مقدمه……………………….. 71

 

3-2 روش تحقیق……………………….. 71

 

3-2-1  نوع تحقیق بر اساس هدف………………………… 71

 

3-3 قلمرو مکانی تحقیق (جامعه آماری) ……………………….72

 

3-4قلمرو زمانی……………………….. 72

 

3-5 جامعه آماری، حجم و روش نمونه گیری……………………….. 72

 

3-5-1 جامعه آماری……………………….. 72

 

3-5-2 حجم نمونه……………………….. 72

 

3-5-3روش نمونه گیری……………………….. 72

 

3-6 روش های گردآوری اطلاعات……………………….. 72

 

3-7 مقیاس اندازه گیری پژوهش………………………… 73

 

3-8 طیف های اندازه گیری پژوهش………………………. 73

 

3-9 روایی یا اعتبار پژوهش ……………………….73

 

3-10 پایایی تحقیق………………………. 73

 

3-11 داده ها و متغیر های تحقیق……………………….. 75

 

3-12روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………. 75

 

3-12-1 آمار توصیفی……………………….. 75

 

3-12-2 آمار استنباطی……………………….. 75

 

3-12-2-1 معادلات ساختاری (SEM)……………………….

 

3-14 اصطلاحات مدل یابی معادلات خطی……………………….. 77

 

3-15س ارزیابی تناسب یا برازش………………………… 78

 

فصل چهارم………………………. 80

 

تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های پژوهش………………………… 80

 

1-4 مقدمه……………………….. 81

 

2-4بخش اول : آمار توصیفی……………………….. 81

 

4-2-1 ویژگی های جمعیت شناختی پاسخگویان……………………….. 82

 

1-1-2-4متغیر سن………………………. 82

 

4-2-1-2 متغیر سطح تحصیلات………………………. 83

 

3-1-2-4 متغیر جنس……………………….84

 

4-1-2-4متغیر وضعیت تأهل………………………. 84

 

5-1-2-4 متغیر درآمد………………………. 84

 

6-1-2-4 متغیر وضعیت اشتغال پاسخگویان………………………. 85

 

7-1-2-4 بررسی وضعیت نرمال بودن تک متغیره………………………. 86

 

3-4تحلیل عاملی اکتشافی به روش تحلیل مولفه های اصلی………. 86

 

4-4اعتبار سنجی مدل تحقیق با مدل معادلات ساختاری………… 90

 

4-4-1مدل اندازه گیری یا تحلیل عاملی تائیدی (CFA)………………….

 

4-4-2مدل ساختاری(مدل تحلیل مسیر)………………………. 101

 

4-4-3برازش مدل ساختاری(مدل تحلیل مسیر)………………………. 107

 

فصل پنجم ………………………. 110

 

نتیجه گیری و پیشنهادات……………………….. 110

 

5-1مقدمه……………………….. 111

 

5-2نتایج حاصل از فرضیه ها یا سوالات تحقیق……………………….. 111

 

5-3نتایج حاصل از مطالعه سایر یافته های تحقیق……………………….. 114

 

5-4 نتایج یا نتیجه گیری کلی……………………….. 115

 

5-5 محدودیت های تحقیق………………………. 116

 

5-6 پیشنهاد به محققان برای تحقیقات آینده………………………. 116

 

منابع و مأخذ………………………. 144

 

پیوستها و ضمائم………………………. 118

 

چکیده:

 

هدف از این تحقیق بررسی تحلیلی تأثیر ادراک مصرف کننده از مسئولیت اجتماعی بر جذابیت مراکز خرید و ارزیابی های خرید می باشد.روش تحقیق بر اساس هدف ،کاربردی و بر اساس گردآوری   داده ها توصیفی- پیمایشی می باشد که به توصیف نظرات مصرف کنندگان مرکز خرید هایپراستار در خصوص مؤلفه و شاخص ها در پرسشنامه می پردازد.برای انتخاب گروه نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد که به بررسی 384 پرسشنامه توزیع شده پرداخته شد.ابزار اندازه گیری در این تحقیق پرسشنامه است که شامل مؤلفه های جذابیت مرکز خرید(متغیر وابسته )، فعالیت های محلی مسئولیت اجتماعی مرکز خرید ،فعالیت های مسئولیت اجتماعی مرکز خرید و فعالیت های اجرایی مسئولیت اجتماعی مرکز خرید (متغیر های وابسته )و عملکرد متصور از مسئولیت اجتماعی و کیفیت متصور از خرید(متغیر های میانجی)می باشد. مولفه ها و شاخص ها بر اساس طیف 5 درجه ای لیکرت تهیه شده است. اعتبار مولفه ها و شاخص ها از طریق روش اعتبار محتوایی و پایایی، با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شده است. مقدار آلفا برای تمام سازه ها دارای مقداری بالاتر از 7/0 است که نشان دهنده اعتبار پرسشنامه و برداشت فکری مناسب و یکسان پاسخگویان از محتوای متغیر های مربوط به هر سازه است. نتایج نشان داد که مقدار آلفا برای هر سازه با حذف برخی متغیر های آنها بهبود قابل ملاحظه ای را نشان نمی دهد. لیکن تمام نشانگر های انتخابی برای اندازه گیری سازه های مورد مطالعه از پایایی لازم برخور دار هستند. و اعتبار ابزار را می توان قابل قبول دانست. در تجزیه و تحلیل پرسشنامه از مباحث استنباطی و توصیفی آماری استفاده شده است. در سطح استنباطی نیز مدل معادلات ساختاری شامل تحلیل عاملی تائیدی و تحلیل مسیر استفاده شد. نرم افزار های مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده ها بسته نرم افزاری SPSS نسخه 18 و بسته نرم افزاری LISREL نسخه 8.54 تحت ویندوز می باشند.نتایج تحقیق حاکی از وجود رابطه معنی داری میان جذابیت مراکز خرید و ادراک مصرف کننده از مسئولیت اجتماعی مراکز خرید در سطح معنی داری 5% می باشد.

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

 

در چند سال اخیر مسئولیت سازمان ها و نهادها در قبال جامعه پیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است .مسئولیت سازمان ها در قبال جامعه به معنای آن است که سازمان ها باید ضمن توجه به سودآوری و انجام وظایف در قبال سهامداران ، مسئولیت اجتماعی در قبال کارکنان ، جامعه و محیط زیست را بر عهده گیرند.این مسئولیت ها عبارتند از مراعات اخلاق ، امنیت تولید، سلامت شغلی ، محافظت از منافع مشروع کارکنان و صرفه جویی در منابع .

 

در گذشته بسیاری از شرکت ها فقط به سود خود اهمیت داده و به مسئولیت اجتماعی اهمیتنمی دادند. به اعتقاد این مؤسسات مهمترین مسئولیت در قبال جامعه سودآوری است .بر این اساس بسیاری از مؤسسات با مشکل نقض منافع مشروع کارکنان روبه رو هستندو پدیده هایی مثل به هدر رفتن منابع ،آلودگی محیط زیست و نقض مالکیت معنوی در برخی مؤسسات دیده می شود. این حوادث نه تنها خسارات اقتصادی سنگینی برای مؤسسات ایجاد کرده بلکه چهره آنها را هم خدشه دار کرده است . (شیخیان عزیزی، 1389،96)

 

مسئولیت اجتماعی شرکت ها در قبال جامعه شامل: مصرف کنندگان ،کارکنان، سهامداران، نیکوکاری ، محیط زیست و غیره می شود .مسئولیت اجتماعی شرکت ، مسئولیتی بین سازمان ها و افرادی است که با منافع سازمان ارتباط دارند و مصرف کنندگان همان افرادی هستند که در روند توسعه سازمان با منافع سازمان ارتباط دارند و در صورت صرف نظر کردن از آنها ،ضرر های جبران ناپذیری به مؤسسات وارد می شود.

 

مسئولیت اجتماعی شرکت به عنوان وظیفه یک سازمان برای توجه به حقوق افراد و ترویج رفاه انسانی در عملیات آن تعریف شده است. کسب و کار نه فقط دارای مسئولیت اقتصادی سودآوری و مسئولیت قانونی تبعیت از قوانینی که هدایتگر آنها به سمت تحقق ضروریات اقتصادی می باشد، بلکه دارای مسئولیتهای اخلاقی نیز می باشد که شامل طیفی از هنجارهای یا استانداردهای اجتماعی       می باشد.( 33وCarrol, 2000) این امر برای کسب و کارها به خصوص در صنعت مصرف محور نظیر فروش درست به نظر می رسد. پیش بینی شده است که فروشندگان تاثیر عمده ای بر مسائل مرتبط با مسئولیت اجتماعی شرکت از طریق رابطه خاص خود با مصرف کنندگان بر جا می گذارند.در واقع صنعت فروش نشانگر مسئولیت اجتماعی بالاتری در مقایسه با سایر بخشها می باشد

 

) 24 وLarner & Fryxell, 1998 ).

 

بر اساس فرضی که مصرف کنندگان شرکت ها را به دلیل حمایتشان از برنامه های مسئولیت اجتماعی مورد تشویق قرار می دهند، بسیاری از سازمان ها برنامه های مسئولیت اجتماعی را در سیاست هایشان گنجانده اند ( 35وLevy,1999) .تحقیقات نشان می دهد که مصرف کنندگان در صورتی که شرکت ها در امور اجتماعی اشان نادرست عمل کنند ، مجازات خواهند کرد.

 

(18 وSimmons & Becker- Olsen, 2004 ) بنابراین علت مشارکت در فعالیت های اجتماعی بستگی به ارزیابی مصرف کننده از فعالیت های شرکت در زمینه مسئولیت اجتماعی دارد.

 

همچنین موقعیت های مراکز خرید در ارزیابی مصرف کنندگان بسیار مهم است ، چون مصرف کنندگان متوجه می شوند که شرکت ها چگونه در چشم انداز رقابتی جای گرفته اند و وجه تمایز آنها چیست ودرنتیجه قصد خرید مصرف کنندگان افزایش می یابد. (61وBrown & Dacin, 1997).

 

در اینجا به بررسی تأثیر ادراک مصرف کننده از مسئولیت اجتماعی بر جذابیت مراکز خرید و ارزیابی خرید می پردازیم.

 

2-1- بیان مسئله

 

مسئولیت اجتماعی شرکت ها یک پدیده کسب و کاری است که در فضای سازمان ها به خصوص شرکت هایی که در زمینه تولید فراورده های مورد نیاز مصرف کنندگان فعالیت می کنند ، گسترش پیدا کرده است . در طول دهه گذشته تعداد شرکت هایی که در زمینه رعایت حقوق انسان ها ،توجه به حقوق مصرف کنندگان و زنجیره تأمین مسئولیتی را پذیرفته اند ، افزایش یافته است . این اقدامات نه تنها اثرات مثبت بر مصرف کننده دارد ، بلکه یک مبنای بلقوه از مزیت رقابتی نیز محسوب
می شود.    (54 وZenden,2008)

 

از آن جایی که مصرف کنندگان هم عنصر اصلی جامعه و هم عنصر اصلی بازاراند وهمیشه انتظارات بالاتری نسبت به آنچه دریافت می کنند ، دارند، این مسأله باعث ایجاد شکاف بین انتظارات و ادراک مصرف کننده با در نظرگرفتن مسئولیت اجتماعی می شود و نارضایتی مصرف کنندگان را شامل   می شود.بنابراین شرکت ها باید به مسئولیت اجتماعی خود اهمیت داده، در غیر این صورت خودشان باعث لطمه زدن به بازار خود می شوند. ( 6و ( Nicholls,2002

 

در زمینه مسئولیت اجتماعی ،صنعت فروش از اهمیت خاصی برخوردار است چون   می تواند از طریق اقدامات مسئولیت اجتماعی با مصرف کننده ارتباطی خاص برقرار کند و منجر به درک بهتر مصرف کننده از اقدامات سازمان ها و مراکز خرید در زمینه مسئولیت اجتماعی شود. مراکز خرید به عنوان نهادهایی کامل مدیریت می شوند و سود بخش عمومی متمرکز بر دوام مراکز خرید شهری و نحوه رقابت مراکز خرید می باشد و مدیران تلاشهای زیادی در جهت هماهنگی و ترویج مراکز خرید به عنوان مقصد خرید مصرف کنندگان انجام می دهند، که این اقدامات می تواند تصویر ذهنی و سود مراکز خرید را بهبود ببخشد. فعالیت های مراکز خرید در زمینه مسئولیت اجتماعی می تواند محلی(حمایت از وقایع فرهنگی و ورزشی) یا جهانی و ملی باشد . ( 85 وMiller & Besser, 2000 )

 

با تشریح این ایده برای مراکز خرید شهری این سوال پیش می آید که آیا اقدامات و فعالیت های مسئولیت اجتماعی مراکز خرید ارزش دارد و باعث ایجاد جذابیت مراکز خرید بین مصرف کنندگان می شود؟

 

این تحقیق تأثیر اقدامات مسئولیت اجتماعی مراکز خرید رابر ارزیابی خرید مصرف کنندگان مورد بررسی قرار می دهد.بنابراین سوأل اصلی این تحقیق به صورت زیر خواهد بود:

 

تأثیر ادراک مصرف کننده از مسئولیت اجتماعی بر جذابیت مراکز خرید و ارزیابی خرید چگونه است؟