1-12  پیشینه تحقیق.. 12

 

1-13 محدودیتها و تنگناهای تحقیق.. 14

 

فصل دوم15…………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

مبانی نظری تحقیق16……………………………………………………………………………………………………………………………..

 

2-1 گردشگری.. 16

 

2-1-1 تاریخچه گردشگری. 17

 

2-1-2 گونه های گردشگری. 20

 

2-1-2-1 گردشگری مجازی. 20

 

2-1-2-2 گردشگری درمانی. 21

 

2-1-2-3  گردشگری تفریحی. 21

 

2-1-2-4  گردشگری زمستانی. 21

 

2-1-2-5 گردشگری انبوه. 22

 

2-1-2-6  گردشگری گروهی بین‌المللی. 22

 

2-1-2-7 سایر گونه‌های گردشگری. 23

 

2-2  مسافر، دیدارکننده یا گردشگر.. 27

 

2-3  صنایع دستی.. 28

 

2-3-1 تاریخچه صنایع دستی ایران. 28

 

2-3-2 تاریخچه صنایع دستی یزد. 30

 

2-3-2-1 هنر نساجی یزد. 30

 

2-3-2-2 هنر شعر بافی در یزد. 33

 

2-3-2-3 زری بافی : 34

 

2-3-2-4 پرده بافی : 35

 

2-3-2-5 رولحاف بافی : 35

 

2-3-2-6 شمدبافی : 35

 

2-3-2-7 چادر شب بافی : 35

 

2-3-2-8 بافت دستمال : 35

 

2-3-2-9 قناویز : 36

 

2-3-2-10 احرامی‌بافی : 36

 

2-3-2-11 ترمه بافی : 36

 

2-3-2-12 انواع ترمه : 37

 

2-3-2-13 دندانی بافی : 37

 

2-3-2-14 دارایی بافی : 38

 

2-3-3 ویژگیهای صنایع دستی ایران. 39

 

2-3-4  اهمیت صنایع دستی. 40

 

2-3-5 طبقه بندی صنایع دستی. 41

 

2-4  معماری.. 44

 

2-4-1 معماری ایرانی. 46

 

2-4-2 اصول معماری ایرانی. 46

 

2-4-2-1  درونگرایی. 46

 

2-4-2-2  پرهیز از بیهودگی: 47

 

2-4-2-3  مردم واری( محوری):. 48

 

2-4-2-4  خودبسندگی: 49

 

2-4-2-5  نیارش: 50

 

2-4-3 سبک‌شناسی معماری ایران. 50

 

2-4-3-1 پیش از اسلام. 50

 

2-4-3-2 پس از اسلام. 51

 

2-5  توسعه پایدار.. 52

 

2-5-1  اثرات صنعت گردشگری در توسعه پایدار کشور. 52

 

2-5-2  اثرپذیری صنعت گردشگری از بخش های مختلف اقتصادی. 54

 

فصل سوم56…………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

معرفی منطقه مورد مطالعه57……………………………………………………………………………………………………………………..

 

3-1 موقعیت جغرافیایی.. 57

 

3-2 موقعیت شهری.. 58

 

 

3-3 جمعیت.. 58

 

3-4 پیشینه نام یزد.. 59

 

3-5 پیشینه تاریخی.. 61

 

3-6 تاریخ و قدمت.. 61

 

3-7 تاریخ و فرهنگ.. 62

 

3-8 نژاد.. 62

 

3-9 زبان.. 63

 

3-10 مذهب.. 63

 

3-11 آب و هوا.. 63

 

3-12 صنایع دستی.. 64

 

3-12-1 قالى بافى. 64

 

3-12-2 زیلو بافى. 64

 

3-12-3 دست بافى (شعر بافى). 65

 

3-12-4 ـ ترمه. 65

 

3-12-5 ـ زرى. 66

 

3-12-6 ـ مخمل. 66

 

3-12-7 ـ شمد. 66

 

3-12-8 ـ چادر شب. 66

 

3-12-9 ـ دستمال. 66

 

3-12-10 ـ دارایى (ایكات). 66

 

3-12-11 ـ روتختى. 67

 

3-12-12 ـ خورجین بافى (لبافى). 67

 

3-12-13 ـ جیم. 67

 

3-12-14 ـ سجاده. 67

 

3-12-15 ـ پتو. 67

 

3-12-16 ـ بقچه، لنگ. 67

 

3-12-17 ـ احرامى، قناویز، دندانى. 67

 

3-12-18 ـ شال بافى. 68

 

3-12-19 ـ سفره. 68

 

3-12-20 ـ روفرشى. 68

 

3-12-21 سفال و سرامیك. 68

 

3-12-22 گیوه بافى. 69

 

3-12-23 آهنگرى (چیلانگرى). 69

 

3-12-24 حصیر بافى. 69

 

3-12-25 كاشى‏سازى. 70

 

3-12-26 سریشم سازى. 70

 

3-12-27 شیرینى پزى. 70

 

3-13 معماری یزد.. 70

 

3-13-1 خانه های سنتی یزد: 72

 

3-13-2  خانه اربابی: 73

 

3-13-3 خانه امامزاده ای: 74

 

3-13-4 خانه قلم سیاه: 74

 

3-13-5 آب انبارها: 74

 

3-13-6 یخچالها به طور عمده از سه قسمت تشکیل شده اند: 75

 

3-13-7 بادگیرها: 75

 

3-13- 8 معماری خانه یزدی. 77

 

3-14 نقاط قوت گردشگری استان یزد :.. 79

 

3-15 نقاط ضعف گردشگری استان یزد :.. 80

 

3-16 صنعت گردشگری از بعد اقتصادی :.. 80

 

فصل چهارم82………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

یافته­های تحقیق82……………………………………………………………………………………………………………………………..

 

4-1 تحلیل توصیفی.. 82

 

4-1-1 توصیف متغیرهای زمینهای. 82

 

4-1-1-1 سن. 82

 

4-1-1-2 جنسیت. 83

 

4-1-1-3 تحصیلات. 83

 

4-1-1-4 قومیت. 84

 

4-1-1-5 وضعیت تأهل. 84

 

4-1-1-6 وضعیت اشتغال. 85

 

4-1-1-7 درآمد پاسخگو و درآمد خانواده. 85

 

4-1-1-8 میزان سفر به یزد تاکنون. 86

 

4-1-1-9 میزان سفر سالانه. 86

 

4-1-1-10 انگیزه سفر به یزد. 87

 

4-1-1-11 میزان شناخت از فرهنگ و آثار تاریخی یزد. 87

 

4-1-1-12 طریقه کسب شناخت. 88

 

4-1-1-13 میزان رضایت. 88

 

4-1-1-14 مهمترین جذابیت  و معرفیت یزد. 89

 

4-1-1-15 تمایل به بازدید مجدد از یزد. 90

 

4-1-1-16 محل اقامت در یزد. 90

 

4-1-1-17 میزان برآورده شدن انتظارات سفر به یزد. 90

 

4-1-1-18 میزان موفقیت مسئولین یزد در معرفی جاذبه های گردشگری. 91

 

4-1-1-19 عوامل موفقیت در جاذبه های گردشگری یک منطقه. 91

 

4-1-2 صنایع دستی. 92

 

4-1-2-1 میزان اطلاع از صنایع دستی یزد. 92

 

4-1-2-2 به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه صنایع دستی. 93

 

4-1-2-3 قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق صنایع دستی. 93

 

4-1-2-4 تمایل به معرفی صنایع دستی یزد به دوستان و آشنایان. 94

 

4-1-2-5 خرید صنایع دستی یزد. 95

 

4-1-2-6 کیفیت مناسب صنایع دستی یزد در مقایسه با جاهای دیگر. 96

 

4-1-2-7 مناسب بودن قیمت صنایع دستی یزد. 97

 

4-1-3 معماری سنتی. 98

 

4-1-3-1 اطلاع و آگاهی از معماری و بناهای سنتی یزد. 98

 

4-1-3-2 به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه معماری سنتی. 98

 

4-1-3-3 قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق معماری سنتی یزد. 99

 

4-1-3-4 تمایل به معرفی معماری سنتی یزد به دوستان و آشنایان. 100

 

فصل چهارم102……………………………………………………………………………………………………………………………………

 

بحث و پیشنهاد103……………………………………………………………………………………………………………………………….

 

4-1 مقدمه.. 103

 

4-2 تحلیل نتایج و آزمون فرضیه ها.. 104

 

4-2-1 آزمون فرض اول. 105

 

4-2-2 آزمون فرض دوم. 106

 

4-2-3 آزمون فرض سوم. 107

 

4-3 پیشنهادات.. 108

 

منابع و ماخذ :.. 109

 

الف) منابع فارسی.. 109

 

ب) منابع لاتین.. 113

 

ضمیمه.. 116

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول 3-1 تعداد گردشگران ایرانی و خارجی وارده به استان یزد.. 78

 

جدول3-2 واحدهای اقامتی.. 78

 

جدول3-3 مقایسه واحدهای اقامتی یزد با استانهای همجوار.. 79

 

جدول 4-1- دادههای تجربی توریستها بر حسب سن.. 82

 

جدول 4-2- دادههای تجربی  توریستها بر حسب جنسیت.. 83

 

جدول 4-3- داده های تجربی توریستها بر حسب تحصیلات.. 83

 

جدول 4-4- داده های تجربی توریستها بر حسب قومیت.. 84

 

جدول 4-5- دادههای تجربی توریستها بر حسب وضعیت تأهل.. 84

 

جدول 4-6- دادههای تجربی توریستها بر حسب وضعیت اشتغال.. 85

 

جدول 4-7- دادههای تجربی توریستها بر حسب درآمد پاسخگو.. 85

 

جدول 4-8 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان سفر به یزد تاکنون.. 86

 

جدول 4-9دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان سفر سالانه.. 86

 

جدول 4-10 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب انگیزه سفر به یزد.. 87

 

جدول 4-11دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبمیزان شناخت از فرهنگ و آثار تاریخی یزد   87

 

جدول 4-12دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب طریقه کسب شناخت از جاذبه های توریستی یزد.. 88

 

جدول 4-13دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان رضایت از امکانات شهر یزد برای ارائه خدمات به توریستها.. 88

 

جدول 4-14دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب جاذبه های معرف یزد.. 89

 

جدول 4-15دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به بازدید مجدد از یزد   90

 

جدول 4-16دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب محل اقامت توریست در یزد.. 90

 

جدول 4-18دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبمیزان موفقیت مسئولین یزد در معرفی جاذبه های گردشگری.. 91

 

جدول 4-19دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبعوامل موفقیت در جاذبه های گردشگری یک منطقه.. 92

 

جدول 4-20- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان اطلاع از صنایع دستی یزد   93

 

جدول 4-21- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه صنایع دستی.. 93

 

جدول 4-22- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق صنایع دستی.. 94

 

جدول 4-23- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی صنایع دستی یزد به دوستان و آشنایان.. 95

 

جدول 4-24- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب خرید صنایع دستی یزد.. 96

 

جدول 4-25- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب کیفیت مناسب صنایع دستی یزد در مقایسه با جاهای دیگر.. 97

 

جدول 4-26- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبمناسب بودن قیمت صنایع دستی یزد   98

 

جدول 4-27- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب اطلاع و آگاهی از معماری و بناهای سنتی یزد.. 98

 

جدول 4-28- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه معماری سنتی.. 99

 

جدول 4-29- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق معماری سنتی یزد.. 100

 

جدول 4-30- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی معماری سنتی یزد به دوستان و آشنایان.. 101

 

جدول 5-1 بررزسی رابطه بین توسعه زیرساختهای شهری با توسعه گردشگری از طریق جاذبههای معماری سنتی.. 105

 

جدول 5-2 بررزسی رابطه بین میزان شناخت از یزد با توسعه گردشگری.. 106

 

جدول 5-3 بررزسی رابطه بین میزان آگاهی و اطلاعرسانی در زمینه معماری با میزان توفیق در معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق معماری سنتی.. 107

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

نمودار 2-1: چارچوب نظری تحقیق.. 16

 

نمودار 4-1 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان رضایت از امکانات شهر یزد برای ارائه خدمات به توریستها.. 89

 

نمودار 4-2 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق صنایع دستی.. 94

 

نمودار  4-3 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی صنایع دستی یزد به دوستان و آشنایان.. 95

 

نمودار 4-4 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب خرید صنایع دستی یزد.. 96

 

نمودار 4-5 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب کیفیت مناسب صنایع دستی یزد در مقایسه با جاهای دیگر.. 97

 

نمودار 4-6 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه معماری سنتی.. 99

 

نمودار  4-7 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد.. 100

 

نمودار 4-8 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی معماری سنتی یزد به دوستان و آشنایان.. 101

 

 

 

چکیده

 

دغدغه غالب کشورها در نیم قرن اخیر توجه به مولفه­های توسعه و رسیدن به یک توسعه پایدار است. یکی از مهمترین و روزآمدترین حوضه­های توسعه پایدار، صنعت گردشگری است.هدف از این تحقیق بیان اهمیت و ضرورت برنامه­ریزی برای توسعه گردشگری در یزد می­باشد. در این تحقیق از دو روش مطالعات کتابخانه­ای و مشاهدات میدانی استفاده شده است در این تحقیق از روش­ تحلیل کمی استفاده شده است.یافته­های تحقیق هر سه فرضیه مورد آزمون را تایید کردند.با توجه به تحلیل های توصیفی دریافتیم که صنایع دستی و معماری سنتی یزد نقش و جایگاه عمده­یی درتوسعه گردشگری یزد دارد. بنابراین می­توان گفت مهمترین عامل در جذب گردشگری شهر یزد به سیاست­های کلان توسعه گردشگری و کم­توجهی به پتانسیل شهر یزد بر می­گردد به گونه­یی که حتی خود توریست­های یزد میزان اطلاع­رسانی و آگاهی­بخشی در سطح ملی را کم ارزیابی کرده­اند.

 

 

 

کلمات کلیدی: توسعه پایدار، گردشگری، صنایع دستی، معماری سنتی.

 

 

 

فصل اول

 

كلیات

 

 

 

مقدمه

 

1-علت انتخاب موضوع

 

حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی برای تعادل بخشیدن به حیات انسانها و دستیابی به توسعه پایدار و سازمان‏یافته، که روند تکامل تمدن بشری را در پی خواهد داشت، از چنان اهمیتی برخوردار است که توجه به امر حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی برای تحقق یافتن توسعه پایدار را ضروری کرده است. میراث فرهنگی و طبیعی بیان‏کننده پیشینه تاریخی، تمدن و فرهنگ و جاذبه‏های طبیعی هر کشوری است که شکل‏گیری و به وجود آمدن آن در طی سالیان متمادی صورت گرفته است.نیروها و عواملی که پدیدآورنده این‏گونه آثار طبیعی و انسانی هستند در طول زمان و در شرایط مکانی خاص خود عملکردهای متفاوتی داشته‏اند و آنچه که ما امروزه شاهد آن هستیم و تحت عنوان میراث طبیعی و فرهنگی از آن نام می‏بریم در بعد طبیعی آن حاصل تأثیر عوامل طبیعی بر یکدیگر و دخل و تصرفات عوامل انسانی بر آنها است که چشم‏اندازهای متنوعی را به وجود آورده است و به لحاظ داشتن ویژگیهای خاص خود از دیگر پدیده‏های طبیعی متمایز است.این‏گونه پدیده‏ها در گذشته‏های دور نیز در گوشه و کنار کشورهای مختلف جهان وجود داشته ولی مطالعات چندانی بر روی آنها صورت نگرفته و در دهه‏های اخیر با پیشرفتی که در همه علوم حاصل شده است پژوهشگران حوزه­های علمی، بالاخص رشته جغذافیا، به اهمیت آنها پی برده و کار مطالعاتی خود را در مورد بررسی، شناسایی و معرفی آنان به جهانیان شروع کرده‏اند.پژوهش در مورد چنین پدیده‏هایی به قدری حایز اهمیت است که یونسکو از این‏گونه آثار تحت عنوان میراث طبیعی و فرهنگی نام برده و کلیه کشورهای جهان را بر آن داشته است که در حفظ و حراست از آنها بکوشند، زیرا این پدیده‏های طبیعی و فرهنگی علاوه بر رونق گردشگری و توسعه پایدار، الگوی بسیار مناسبی برای معرفی فرهنگ و تمدن یک کشور به حساب می­آید و اهمیت و ضرورت توجه و برنامه­ریزی جهت مراقبت و رونق آنها را در پی خواهد داشت (یونسکو، 1375).

 

صنعت گردشگری پیرایه های فرهنگی متعددی به همراه داشته است. به نحوی می­توان این صنعت را بزرگترین صنعت تعاملی –فرهنگیموجوددرجهاننامنهاد. هرچندقدمتصنعتگردشگری در ایران بیش از 75 سال است و اولین ارگان رسمی در این حوزه نیز با نام اداره جلب سیاحان خارجی و تبلیغات در سال1314 زیر نظر وزارت داخله وقت(کشور ) تاسیس شده است، اما توجه جدی به این صنعت در دو دهه اخیر عملی شده است.

 

در خصوص چیستی الگوی توسعه بومی گردشگری در ایران باید گفت که مهمترین مولفه ماهیت­ساز چنین الگویی توجه به قابلیت های درونی صنعت گردشگری در ایران است. ارزش استراتژیكی كه گردشگری برای ایران می تواند به ارمغان بیاورد قابل مقایسه با هیچ صنعت و فناوری نیست. فقط باید زیر ساخت های لازم را فراهم كرد. هدف از این تحقیق بیان اهمیت و ضرورت برنامه­ریزی برای توسعه گردشگری در یزد می­باشد. مطالعه نقش صنایع دستیو معماری در توسعه گردشگری در ایران به خصوص شهر یزد، می­تواند دارای اهمیت زیادی باشد. تحقیق حاضر با عنوان توسعه گردشگری شهر یزد با تاكید بر صنایع دستی و معماری در همین راستا تنظیم گردیده است و به امید این كه نتایج آن مورد استفاده مسئولان و دست اندركاران مسائل گردشگری قرار گیرد.در این تحقیق ما در صدد پاسخگویی به این سوالات می باشیم. آیا برنامه­ریزی در جهت حفظ و نگهداری بافت تاریخی و معماری سنتی مهمترین عامل در بهبود اقتصاد گردشگری در شهر یزد است؟آیابرنامه­ریزی در جهت آموزش و تبلیغات صنایع دستی شهر یزد تاثیر مستقیم بر اقتصاد گردشگری این منطقه دارد؟آیا برنامه­ریزی در جهت رونق اقتصاد گردشگری عامل مهمی‌در توسعه پایدار منطقه یزد است؟

 

1-6 روش تحقیق.. 10

 

1-7 جامعه آماری.. 11

 

1-8 حجم نمونه.. 11

 

1-9 شیوه نمونه گیری.. 11

 

1-10 روش جمعآوری اطلاعات.. 11

 

1-11 روش تحلیل.. 12

 

1-12  پیشینه تحقیق.. 12

 

1-13 محدودیتها و تنگناهای تحقیق.. 14

 

فصل دوم

 

مبانی نظری تحقیق

 

2-1 گردشگری.. 16

 

2-1-1 تاریخچه گردشگری. 17

 

2-1-2 گونه های گردشگری. 20

 

2-1-2-1 گردشگری مجازی. 20

 

2-1-2-2 گردشگری درمانی. 21

 

2-1-2-3  گردشگری تفریحی. 21

 

2-1-2-4  گردشگری زمستانی. 21

 

2-1-2-5 گردشگری انبوه. 22

 

2-1-2-6  گردشگری گروهی بین‌المللی. 22

 

2-1-2-7 سایر گونه‌های گردشگری. 23

 

2-2  مسافر، دیدارکننده یا گردشگر.. 27

 

2-3  صنایع دستی.. 28

 

2-3-1 تاریخچه صنایع دستی ایران. 28

 

2-3-2 تاریخچه صنایع دستی یزد. 30

 

2-3-2-1 هنر نساجی یزد. 30

 

2-3-2-2 هنر شعر بافی در یزد. 33

 

2-3-2-3 زری بافی : 34

 

2-3-2-4 پرده بافی : 35

 

2-3-2-5 رولحاف بافی : 35

 

2-3-2-6 شمدبافی : 35

 

2-3-2-7 چادر شب بافی : 35

 

2-3-2-8 بافت دستمال : 35

 

2-3-2-9 قناویز : 36

 

2-3-2-10 احرامی‌بافی : 36

 

2-3-2-11 ترمه بافی : 36

 

2-3-2-12 انواع ترمه : 37

 

2-3-2-13 دندانی بافی : 37

 

2-3-2-14 دارایی بافی : 38

 

2-3-3 ویژگیهای صنایع دستی ایران. 39

 

2-3-4  اهمیت صنایع دستی. 40

 

2-3-5 طبقه بندی صنایع دستی. 41

 

2-4  معماری.. 44

 

2-4-1 معماری ایرانی. 46

 

2-4-2 اصول معماری ایرانی. 46

 

2-4-2-1  درونگرایی. 46

 

2-4-2-2  پرهیز از بیهودگی: 47

 

2-4-2-3  مردم واری( محوری):. 48

 

2-4-2-4  خودبسندگی: 49

 

2-4-2-5  نیارش: 50

 

2-4-3 سبک‌شناسی معماری ایران. 50

 

2-4-3-1 پیش از اسلام. 50

 

2-4-3-2 پس از اسلام. 51

 

2-5  توسعه پایدار.. 52

 

 

2-5-1  اثرات صنعت گردشگری در توسعه پایدار کشور. 52

 

2-5-2  اثرپذیری صنعت گردشگری از بخش های مختلف اقتصادی. 54

 

فصل سوم

 

معرفی منطقه مورد مطالعه

 

3-1 موقعیت جغرافیایی.. 57

 

3-2 موقعیت شهری.. 58

 

3-3 جمعیت.. 58

 

3-4 پیشینه نام یزد.. 59

 

3-5 پیشینه تاریخی.. 61

 

3-6 تاریخ و قدمت.. 61

 

3-7 تاریخ و فرهنگ.. 62

 

3-8 نژاد.. 62

 

3-9 زبان.. 63

 

3-10 مذهب.. 63

 

3-11 آب و هوا.. 63

 

3-12 صنایع دستی.. 64

 

3-12-1 قالى بافى. 64

 

3-12-2 زیلو بافى. 64

 

3-12-3 دست بافى (شعر بافى). 65

 

3-12-4 ـ ترمه. 65

 

3-12-5 ـ زرى. 66

 

3-12-6 ـ مخمل. 66

 

3-12-7 ـ شمد. 66

 

3-12-8 ـ چادر شب. 66

 

3-12-9 ـ دستمال. 66

 

3-12-10 ـ دارایى (ایكات). 66

 

3-12-11 ـ روتختى. 67

 

3-12-12 ـ خورجین بافى (لبافى). 67

 

3-12-13 ـ جیم. 67

 

3-12-14 ـ سجاده. 67

 

3-12-15 ـ پتو. 67

 

3-12-16 ـ بقچه، لنگ. 67

 

3-12-17 ـ احرامى، قناویز، دندانى. 67

 

3-12-18 ـ شال بافى. 68

 

3-12-19 ـ سفره. 68

 

3-12-20 ـ روفرشى. 68

 

3-12-21 سفال و سرامیك. 68

 

3-12-22 گیوه بافى. 69

 

3-12-23 آهنگرى (چیلانگرى). 69

 

3-12-24 حصیر بافى. 69

 

3-12-25 كاشى‏سازى. 70

 

3-12-26 سریشم سازى. 70

 

3-12-27 شیرینى پزى. 70

 

3-13 معماری یزد.. 70

 

3-13-1 خانه های سنتی یزد: 72

 

3-13-2  خانه اربابی: 73

 

3-13-3 خانه امامزاده ای: 74

 

3-13-4 خانه قلم سیاه: 74

 

3-13-5 آب انبارها: 74

 

3-13-6 یخچالها به طور عمده از سه قسمت تشکیل شده اند: 75

 

3-13-7 بادگیرها: 75

 

3-13- 8 معماری خانه یزدی. 77

 

3-14 نقاط قوت گردشگری استان یزد :.. 79

 

3-15 نقاط ضعف گردشگری استان یزد :.. 80

 

3-16 صنعت گردشگری از بعد اقتصادی :.. 80

 

فصل چهارم

 

یافته­های تحقیق

 

4-1 تحلیل توصیفی.. 82

 

4-1-1 توصیف متغیرهای زمینهای. 82

 

4-1-1-1 سن. 82

 

4-1-1-2 جنسیت. 83

 

4-1-1-3 تحصیلات. 83

 

4-1-1-4 قومیت. 84

 

4-1-1-5 وضعیت تأهل. 84

 

4-1-1-6 وضعیت اشتغال. 85

 

4-1-1-7 درآمد پاسخگو و درآمد خانواده. 85

 

4-1-1-8 میزان سفر به یزد تاکنون. 86

 

4-1-1-9 میزان سفر سالانه. 86

 

4-1-1-10 انگیزه سفر به یزد. 87

 

4-1-1-11 میزان شناخت از فرهنگ و آثار تاریخی یزد. 87

 

4-1-1-12 طریقه کسب شناخت. 88

 

4-1-1-13 میزان رضایت. 88

 

4-1-1-14 مهمترین جذابیت  و معرفیت یزد. 89

 

4-1-1-15 تمایل به بازدید مجدد از یزد. 90

 

4-1-1-16 محل اقامت در یزد. 90

 

4-1-1-17 میزان برآورده شدن انتظارات سفر به یزد. 90

 

4-1-1-18 میزان موفقیت مسئولین یزد در معرفی جاذبه های گردشگری. 91

 

4-1-1-19 عوامل موفقیت در جاذبه های گردشگری یک منطقه. 91

 

4-1-2 صنایع دستی. 92

 

4-1-2-1 میزان اطلاع از صنایع دستی یزد. 92

 

4-1-2-2 به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه صنایع دستی. 93

 

4-1-2-3 قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق صنایع دستی. 93

 

4-1-2-4 تمایل به معرفی صنایع دستی یزد به دوستان و آشنایان. 94

 

4-1-2-5 خرید صنایع دستی یزد. 95

 

4-1-2-6 کیفیت مناسب صنایع دستی یزد در مقایسه با جاهای دیگر. 96

 

4-1-2-7 مناسب بودن قیمت صنایع دستی یزد. 97

 

4-1-3 معماری سنتی. 98

 

4-1-3-1 اطلاع و آگاهی از معماری و بناهای سنتی یزد. 98

 

4-1-3-2 به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه معماری سنتی. 98

 

4-1-3-3 قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق معماری سنتی یزد. 99

 

4-1-3-4 تمایل به معرفی معماری سنتی یزد به دوستان و آشنایان. 100

 

فصل پنجم

 

بحث و پیشنهاد

 

5-1 مقدمه.. 103

 

5-2 تحلیل نتایج و آزمون فرضیه ها.. 104

 

5-2-1 آزمون فرض اول. 105

 

5-2-2 آزمون فرض دوم. 106

 

5-2-3 آزمون فرض سوم. 107

 

5-3 پیشنهادات.. 108

 

منابع و ماخذ :.. 109

 

الف) منابع فارسی.. 109

 

ب) منابع لاتین.. 113

 

ضمیمه.. 116

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول 3-1 تعداد گردشگران ایرانی و خارجی وارده به استان یزد.. 78

 

جدول3-2 واحدهای اقامتی.. 78

 

جدول3-3 مقایسه واحدهای اقامتی یزد با استانهای همجوار.. 79

 

جدول 4-1- دادههای تجربی توریستها بر حسب سن.. 82

 

جدول 4-2- دادههای تجربی  توریستها بر حسب جنسیت.. 83

 

جدول 4-3- داده های تجربی توریستها بر حسب تحصیلات.. 83

 

جدول 4-4- داده های تجربی توریستها بر حسب قومیت.. 84

 

جدول 4-5- دادههای تجربی توریستها بر حسب وضعیت تأهل.. 84

 

جدول 4-6- دادههای تجربی توریستها بر حسب وضعیت اشتغال.. 85

 

جدول 4-7- دادههای تجربی توریستها بر حسب درآمد پاسخگو.. 85

 

جدول 4-8 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان سفر به یزد تاکنون.. 86

 

جدول 4-9دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان سفر سالانه.. 86

 

جدول 4-10 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب انگیزه سفر به یزد.. 87

 

جدول 4-11دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبمیزان شناخت از فرهنگ و آثار تاریخی یزد   87

 

جدول 4-12دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب طریقه کسب شناخت از جاذبه های توریستی یزد.. 88

 

جدول 4-13دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان رضایت از امکانات شهر یزد برای ارائه خدمات به توریستها.. 88

 

جدول 4-14دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب جاذبه های معرف یزد.. 89

 

جدول 4-15دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به بازدید مجدد از یزد   90

 

جدول 4-16دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب محل اقامت توریست در یزد.. 90

 

جدول 4-18دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبمیزان موفقیت مسئولین یزد در معرفی جاذبه های گردشگری.. 91

 

جدول 4-19دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبعوامل موفقیت در جاذبه های گردشگری یک منطقه.. 92

 

جدول 4-20- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان اطلاع از صنایع دستی یزد   93

 

جدول 4-21- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه صنایع دستی.. 93

 

جدول 4-22- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق صنایع دستی.. 94

 

جدول 4-23- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی صنایع دستی یزد به دوستان و آشنایان.. 95

 

جدول 4-24- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب خرید صنایع دستی یزد.. 96

 

جدول 4-25- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب کیفیت مناسب صنایع دستی یزد در مقایسه با جاهای دیگر.. 97

 

جدول 4-26- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسبمناسب بودن قیمت صنایع دستی یزد   98

 

جدول 4-27- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب اطلاع و آگاهی از معماری و بناهای سنتی یزد.. 98

 

جدول 4-28- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه معماری سنتی.. 99

 

جدول 4-29- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق معماری سنتی یزد.. 100

 

جدول 4-30- دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی معماری سنتی یزد به دوستان و آشنایان.. 101

 

جدول 5-1 بررزسی رابطه بین توسعه زیرساختهای شهری با توسعه گردشگری از طریق جاذبههای معماری سنتی.. 105

 

جدول 5-2 بررزسی رابطه بین میزان شناخت از یزد با توسعه گردشگری.. 106

 

جدول 5-3 بررزسی رابطه بین میزان آگاهی و اطلاعرسانی در زمینه معماری با میزان توفیق در معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق معماری سنتی.. 107

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

نمودار 2-1: چارچوب نظری تحقیق.. 16

 

نمودار 4-1 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب میزان رضایت از امکانات شهر یزد برای ارائه خدمات به توریستها.. 89

 

نمودار 4-2 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد از طریق صنایع دستی.. 94

 

نمودار  4-3 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی صنایع دستی یزد به دوستان و آشنایان.. 95

 

نمودار 4-4 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب خرید صنایع دستی یزد.. 96

 

نمودار 4-5 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب کیفیت مناسب صنایع دستی یزد در مقایسه با جاهای دیگر.. 97

 

نمودار 4-6 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب به اندازه بودن اطلاعرسانی و آگاهی دهی در زمینه معماری سنتی.. 99

 

نمودار  4-7 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب قابلیت معرفی جاذبه های گردشگری یزد.. 100

 

نمودار 4-8 دادههای تجربی پاسخگویان بر حسب تمایل به معرفی معماری سنتی یزد به دوستان و آشنایان.. 101

 

 

 

 

 

چکیده

 

دغدغه غالب کشورها در نیم قرن اخیر توجه به مولفه­های توسعه و رسیدن به یک توسعه پایدار است. یکی از مهمترین و روزآمدترین حوضه­های توسعه پایدار، صنعت گردشگری است.هدف از این تحقیق بیان اهمیت و ضرورت برنامه­ریزی برای توسعه گردشگری در یزد می­باشد. تحقیق حاضر با عنوان توسعه گردشگری شهر یزد با تاكید بر صنایع دستی و معماری در همین راستا تنظیم گردیده است.پژوهش حاضراز نظر هدف نوعی تحقیق کاربردی است. روش این تحقیق، روش توصیفی و از نوع زمینه یابی[1] است. در این تحقیق از دو روش مطالعات کتابخانه­ای و مشاهدات میدانی استفاده شده است در این تحقیق از روش­ تحلیل کمی استفاده شده است.یافته­های تحقیق هر سه فرضیه مورد آزمون را تایید کردند.با توجه به تحلیل های توصیفی دریافتیم که صنایع دستی و معماری سنتی یزد نقش و جایگاه عمده­یی درتوسعه گردشگری یزد دارد. بنابراین می­توان گفت مهمترین عامل در جذب گردشگری شهر یزد به سیاست­های کلان توسعه گردشگری و کم­توجهی به پتانسیل شهر یزد بر می­گردد به گونه­یی که حتی خود توریست­های یزد میزان اطلاع­رسانی و آگاهی­بخشی در سطح ملی را کم ارزیابی کرده­اند.

 

 

 

کلمات کلیدی: توسعه پایدار، گردشگری، صنایع دستی، معماری سنتی.

 

 

 

 

 

مقدمه

 

حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی برای تعادل بخشیدن به حیات انسانها و دستیابی به توسعه پایدار و سازمان‏یافته، که روند تکامل تمدن بشری را در پی خواهد داشت، از چنان اهمیتی برخوردار است که توجه به امر حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی برای تحقق یافتن توسعه پایدار را ضروری کرده است. میراث فرهنگی و طبیعی بیان‏کننده پیشینه تاریخی، تمدن و فرهنگ و جاذبه‏های طبیعی هر کشوری است که شکل‏گیری و به وجود آمدن آن در طی سالیان متمادی صورت گرفته است.نیروها و عواملی که پدیدآورنده این‏گونه آثار طبیعی و انسانی هستند در طول زمان و در شرایط مکانی خاص خود عملکردهای متفاوتی داشته‏اند و آنچه که ما امروزه شاهد آن هستیم و تحت عنوان میراث طبیعی و فرهنگی از آن نام می‏بریم در بعد طبیعی آن حاصل تأثیر عوامل طبیعی بر یکدیگر و دخل و تصرفات عوامل انسانی بر آنها است که چشم‏اندازهای متنوعی را به وجود آورده است و به لحاظ داشتن ویژگیهای خاص خود از دیگر پدیده‏های طبیعی متمایز است.این‏گونه پدیده‏ها در گذشته‏های دور نیز در گوشه و کنار کشورهای مختلف جهان وجود داشته ولی مطالعات چندانی بر روی آنها صورت نگرفته و در دهه‏های اخیر با پیشرفتی که در همه علوم حاصل شده است پژوهشگران حوزه­های علمی، بالاخص رشته جغذافیا، به اهمیت آنها پی برده و کار مطالعاتی خود را در مورد بررسی، شناسایی و معرفی آنان به جهانیان شروع کرده‏اند.پژوهش در مورد چنین پدیده‏هایی به قدری حایز اهمیت است که یونسکو از این‏گونه آثار تحت عنوان میراث طبیعی و فرهنگی نام برده و کلیه کشورهای جهان را بر آن داشته است که در حفظ و حراست از آنها بکوشند، زیرا این پدیده‏های طبیعی و فرهنگی علاوه بر رونق گردشگری و توسعه پایدار، الگوی بسیار مناسبی برای معرفی فرهنگ و تمدن یک کشور به حساب می­آید و اهمیت و ضرورت توجه و برنامه­ریزی جهت مراقبت و رونق آنها را در پی خواهد داشت (یونسکو، 1375).

 

صنعت گردشگری پیرایه های فرهنگی متعددی به همراه داشته است. به نحوی می­توان این صنعت را بزرگترین صنعت تعاملی –فرهنگیموجوددرجهاننامنهاد. هرچندقدمتصنعتگردشگری در ایران بیش از 75 سال است و اولین ارگان رسمی در این حوزه نیز با نام اداره جلب سیاحان خارجی و تبلیغات در سال1314 زیر نظر وزارت داخله وقت(کشور ) تاسیس شده است، اما توجه جدی به این صنعت در دو دهه اخیر عملی شده است.

 

در خصوص چیستی الگوی توسعه بومی گردشگری در ایران باید گفت که مهمترین مولفه ماهیت­ساز چنین الگویی توجه به قابلیت های درونی صنعت گردشگری در ایران است. ارزش استراتژیكی كه گردشگری برای ایران می تواند به ارمغان بیاورد قابل مقایسه با هیچ صنعت و فناوری نیست. فقط باید زیر ساخت های لازم را فراهم كرد. هدف از این تحقیق بیان اهمیت و ضرورت برنامه­ریزی برای توسعه گردشگری در یزد می­باشد. مطالعه نقش صنایع دستیو معماری در توسعه گردشگری در ایران به خصوص شهر یزد، می­تواند دارای اهمیت زیادی باشد. تحقیق حاضر با عنوان توسعه گردشگری شهر یزد با تاكید بر صنایع دستی و معماری در همین راستا تنظیم گردیده است و به امید این كه نتایج آن مورد استفاده مسئولان و دست اندركاران مسائل گردشگری قرار گیرد.

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

كلیات

 

 

 

1-1 بیان مساله

 

یکی از مهمترین اهداف و دغدغه­های ملی و منطقه­ای کشورها، در دوره جدید و سطح نظام جهانی، رسیدن به یک توسعه پایدار و همه­جانبه است. پرداختن به موضوع توسعه ضرورتی بود که بعد از جنگ دوم جهانی و مخصوصا از نیمه دوم قرن بیستم برای غالب کشورها (هم کشورهای  توسعه­یافته و هم کشورهای در حال توسعه) پیش آمد. واژه­ی توسعه،از نظر لغوی در زبان انگلیسی، به معنی بسط یافتن، درک کردن، تکامل و پیشرفت است. گرچه این واژه از قرن ۱۴میلادی برای توضیح برخی پدیده‏های اجتماعی بکار رفته است، لیکن استفاده وسیع از این واژه به عنوان یک چارچوب تحلیلی برای درک پیشرفت جوامع انسانی، به بعد از جنگ جهانی دوم و در دهه‏های ۱۹۶۰-۱۹۵۰ مربوط می‏شود. در آن موقع، این واژه مترادف با نوسازی، رشد، صنعتی شدن و برای تعبیرات و اصطلاحات مشابه به کار می‏رفت. تاکیدی که بیشتر صاحب­نظران حوزه توسعه در ترسیم برنامه­های توسعه­یافتگی جوامع دارند، اهمیت و توجه به توسعه پایدار و همه­جانبه است. در این نگاه، توسعه مفهومی‌است پیچیده که شامل ابعاد متنوع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره می­شود. بنابراین کشوری می­تواند در برنامه­ریزی توسعه­ای موفق گردد که به نقش و جایگاه توسعه پایدار اهمیت ویژه­ای قائل باشد.

 

2-4-2.تصمیم خرید…………………………………………………………………………………………          28-27

 

2-4-3.عملکرد سرمایه گذاری…………………………………………………………………………          28

 

2-5.پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………….          29

 

2-5-1.پژوهشهای داخلی………………………………………………………………………………….        30-29

 

2-5-2.پژوهشهای خارجی………………………………………………………………………………..        33-30

 

2-6.خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………….         34

 

فصل سوم: روش پژوهش……………………………………………………………………………………        35

 

3-1.مقدمه…………………………………………………………………………………………………………        36

 

3-2. نوع پژوهش……………………………………………………………………………………………..       37

 

3-3. فرضیه های پزوهش………………………………………………………………………………..       37

 

3-4.قلمرو پژوهش……………………………………………………………………………………………       38

 

3-4-1.قلمرو موضوعی……………………………………………………………………………………..       38

 

3-4-2.قلمرو مکانی………………………………………………………………………………………….       38

 

3-4-3.قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………………..      38

 

3-5. جامعه آماری و روش نمونه گیری……………………………………………………………      38

 

3-5-1.انتخاب حجم نمونه……………………………………………………………………………….      39

 

3-6.روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………       39

 

3-6-1.طراحی پرسشنامه…………………………………………………………………………………      39

 

3-7.روش تجزیه و تحلیل……………………………………………………………………………….      40

 

3-8.نرم افزار مورد استفاده……………………………………………………………………………..      40

 

3-9.خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………       41

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………..        42

 

4-1.مقدمه……………………………………………………………………………………………………..        43

 

4-2.آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………..        44

 

4-2-1.اطلاعات جمعیت شناختی…………………………………………………………………       44

 

4-3.تحلیل عاملی متغیرهای رفتاری………………………………………………………………      49

 

4-4.اندازه گیری پایایی…………………………………………………………………………………..      50

 

4-5.سطوح تاثیر عوامل رفتاری بر تصمیم گیری و عملکرد…………………………..     51

 

4-5-1.تاثیر روش های ابتکاری……………………………………………………………………..      51

 

4-5-2.تاثیر پیش نگری………………………………………………………………………………..      53

 

4-5-3.تاثیر بازار……………………………………………………………………………………………     53

 

4-5-4.تاثیر رفتار رمه وار………………………………………………………………………………     54

 

4-5-5.عملکرد سرمایه گذاری……………………………………………………………………….     56-55

 

4-6.تاثیر عوامل رفتاری بر عملکرد……………………………………………………………….      56

 

4-7.خلاصه و نتیجه گیری…………………………………………………………………………….     59

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها…………………………………………………………..       60

 

5-1.مقدمه……………………………………………………………………………………………………..       61

 

5-2.نتایج پژوهش…………………………………………………………………………………………..      62-61

 

5-3.محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………..       63

 

5-4.پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………       64

 

5-4-1.پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………..      64

 

5-4-2.پیشنهادها برای محققان آتی………………………………………………………………..      65

 

5-5.خلاصه فصل………………………………………………………………………………………………       66

 

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………       67

 

منابع لاتین………………………………………………………………………………………………………..        69-68

 

لیست جدول ها ………………………………………………………………………………………………صفحه

 

جدول 2-1……………………………………………………………………………………………………..26

 

جدول4-1………………………………………………………………………………………………………44

 

جدول4-2………………………………………………………………………………………………………44

 

جدول4-3………………………………………………………………………………………………………45

 

جدول4-4………………………………………………………………………………………………………45

 

جدول4-5………………………………………………………………………………………………………46

 

جدول4-6………………………………………………………………………………………………………46

 

 

جدول4-7………………………………………………………………………………………………………47

 

جدول4-8………………………………………………………………………………………………………47

 

جدول4-9………………………………………………………………………………………………………50-49

 

جدول4-10……………………………………………………………………………………………………50

 

جدول4-11……………………………………………………………………………………………………52

 

جدول4-12…………………………………………………………………………………………………..53

 

جدول4-13…………………………………………………………………………………………………..54

 

جدول4-14…………………………………………………………………………………………………..54

 

جدول4-15………………………………………………………………………………………………….55

 

جدول4-16…………………………………………………………………………………………………57

 

 

 

 

 

چکیده

 

اگرچه تامین مالی در طی سالیان متمادی مورد مطالعه قرار گرفته است، اما رفتار مالی که رفتار انسان ها را در نظر می گیرد حوزه ای تقریبا جدید است. پایه رفتار مالی بر اساس تئوریهای روانشناختی است، و در صدد این می باشد که چگونه احساسات و اشتباهات شناختی رفتار افراد را در تصمیم گیریهای سرمایه گذاری تحت تاثیر قرار می دهد.

 

هدف اصلی این پژوهش این است که عوامل رفتاری تاثیر گذار بر تصمیم گیری و عملکرد سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران کدامند و هر یک از این عوامل در چه سطحی بر تصمیم گیری و عملکرد سرمایه گذاران موثراند.

 

2-2-1-11-نظریه پزشکی 16

 

2-2-1-12-نظریه زیست شناختی 16

 

2-2-1-13-نظریه انسان گرایی 16

 

2-2-1-14-نظریه روانکاوی 16

 

2-2-1-15-نظریه شناختی افسردگی 17

 

2-2-1-16-نظریه شناختی بک (1969، 1976) و نظریه ناچاری فرا گرفته شده سلیگمان (1974) 18

 

2-2-1-17- نظریه رفتاری 18

 

2-2-1-18- نظریه افسردگی واقعیت گرا 18

 

2-3- اصطلاح افسردگی 19

 

2-4- ملاک های DSM-IV-TR در مورد افسردگی اساسی 19

 

2-5- طبقه بندی افسردگی 21

 

2-5-1- افسردگی فصلی 21

 

2-5-2- افسردگی اساسی 21

 

2-5-3- افسردگی دو قطبی 21

 

2-5-4- افسردگی دیستایمی 22

 

2-5-5- افسردگی مضاعف 22

 

2-5-6- افسردگی درونزاد 22

 

2-5-7- افسردگی برونزاد 22

 

2-6- عوامل موثر در افسردگی بر اساس نظریات مختلف 22

 

الف) عوامل بیولوژیك 23

 

ب) عوامل بیوشیمیایی 23

 

ج)عوامل عصبی ـ غددی 24

 

د) عامل جنسیت 25

 

ه) عامل سن 25

 

و) عامل ژنتیک 25

 

1ـ نظریه های روانكاوی 25

 

الف ـ فقدان 26

 

ب ـ خشم معطوف به درون 27

 

2ـ رویكرد شناختی بك 27

 

3ـ نظریة درمان عقلانی ـ عاطفی (الیس) 28

 

4ـ نظریه های یادگیری 29

 

الف ـ رویكرد تقویت 29

 

ب ـ درماندگی آموخته شده 30

 

6ـ نظریة اسناد 31

 

7ـ استرس 31

 

الف) تفاوت جنسی در افسردگی 33

 

ب) تفاوت سنی در افسردگی 33

 

2-7- علائم افسردگی 33

 

2-8- افسردگی روانی در نوجوانان و جوانان 34

 

2-9- سطوح افسردگی روانی 36

 

2-10- علل پیدایش افسردگی روانی 37

 

2-11- خصوصیات شخصیتی انسان های افسرده 38

 

2-12- شیوع افسردگی 39

 

2-12-1- رواج افسردگی بین مردم 39

 

2-12-2- شیوع افسردگی بین زنان جامعه 41

 

2-13- راه های درمان افسردگی 41

 

1- درمان بر اساس روان پویایی 41

 

2- درمان افسردگی از نقطه نظر یادگیری 42

 

3- درمان جسمانی 43

 

4- فوتوتراپی (نوردرمانی) 43

 

5- درمان اختلالات خلقی 44

 

2-14- اصول کلی درمانی افسردگی 45

 

2-15- نقش مشاوره در درمان افسردگی روانی 45

 

 

2-16-پیشینه تحقیق 49

 

3-1- روش پژوهش 55

 

3-2- جامعه آماری 55

 

3-3- نحوه نمونه گیری 55

 

3-4- آمار توصیفی 55

 

3-5-آمار استنباطی 55

 

3-6-متغیرها: 56

 

3-7- ابزار پژوهش 56

 

3-8- اعتبار و روایی پرسشنامه افسردگی بک 56

 

4-1- مقدمه 59

 

بخش اول:آمار توصیفی 60

 

4-2- ویژگی های شخصی پاسخگویان 60

 

رشته تحصیلی 60

 

جنسیت 61

 

4-2-3- سن پاسخگویان 62

 

4-3-1-بعد عاطفی 63

 

4-3-2-بعد شناخت 64

 

4-3-3-بعد رفتارهای آشکار 71

 

4-3-4- رفتارهای اجتماعی 73

 

4-3-5- نشانه های بین فردی 76

 

بخش دوم: آمار استنباطی 77

 

5-1-خلاصه پژوهش 85

 

5-2- محدودیت های پژوهش 89

 

5-3- پیشنهادات پژوهش 89

 

منابع 91 

 

 

 

فهرست جدولها

 

 

 

 

 

 

 

صفحه

عنوان

 

جدول(4-1)؛ توزیع شرکت کنندگان در مطالعه بر حسب رشته تحصیلی ……………………………………………………………………56

 

جدول(4-2)؛ توزیع شرکت کنندگان در مطالعه بر حسب جنسیت …………………………………………………………………………….57

 

جدول(4-3)؛ توزیع شرکت کنندگان در مطالعه بر حسب سن ………………………………………………………………………………….58

 

جدول 4-4-فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد عاطفی …………………………………………………………………………………………..59

 

جدول 4-5- فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد شناخت ………………………………………………………………………………………..60

 

جدول 4-6- فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد رفتارهای آشکار ……………………………………………………………………………66

 

جدول 4-7- فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد رفتارهای اجتماعی …………………………………………………………………………68

 

جدول 4-8- فراوانی پاسخگویان به سوالات نشانه های بین فردی ……………………………………………………………………………71

 

جدول(4-9) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه اول پژوهش ……………………………………………………………….72

 

جدول(4-10) جدول آزمون t مربوط به فرضیه اول پژوهش ……………………………………………………………………………………72

 

جدول(4-11) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه اول …..73

 

جدول(4-12) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه دوم پژوهش ……………………………………………………………..73

 

جدول(4-13) جدول آزمون t مربوط به فرضیه دوم پژوهش ……………………………………………………………………………………74

 

جدول(4-14) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه دوم ….75

 

جدول(4-15) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه سوم پژوهش …………………………………………………………….75

 

جدول(4-16) جدول آزمون t مربوط به فرضیه سوم پژوهش …………………………………………………………………………………..75

 

جدول(4-17) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه سوم ….76

 

جدول(4-18) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه چهارم پژوهش ………………………………………………………….76

 

جدول(4-19) جدول آزمون t مربوط به فرضیه چهارم پژوهش ………………………………………………………………………………..77

 

جدول(4-20) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه چهارم.77

 

جدول(4-21) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه پنجم پژوهش ……………………………………………………………77

 

جدول(4-22) جدول آزمون t مربوط به فرضیه پنجم پژوهش ………………………………………………………………………………….78

 

جدول(4-23) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه پنجم …78

 

 

 

چکیده

 

دوران نوجوانی، مرحله بحران عاطفی و اجتماعی است. شخصی که مرحله جوانی خوبی نداشته باشد، مسلماً از زندگی سالم و با نشاط در دوره پیری برخوردار نخواهد شد و از سوی دیگر ورود به دانشگاه یک رویداد مهم و بسیار حساس در زندگی نیروهای کارآمد و فعال جوان در هر کشوری به شمار می رود، که غالبا با تغییرات زیادی در روابط اجتماعی و فردی آن ها همراه است. در کنار این تغییرات، باید به انتظارات و نقش های جدیدی نیز اشاره نمود که هم زمان با ورود به دانشگاه در دانشجویان شکل می گیرد . در این پژوهش تاکید بر قشر عظیمی از اجتماع یعنی جوانان که آینده را تعیین می کنند و پرداختن به مسائلی که مشکلات آنها در واقع اعتبار و ارزش به آنها خواهد داد.

 

3- اقسام حقوق……………………………………………………………………………………………………………..12

 

3-1- حق مالی………………………………………………………………………………………………………………12

 

3-2- حق غیر مالی…………………………………………………………………………………………………………12

 

4- نکاح………………………………………………………………………………………………………………………..13

 

5 – عقد………………………………………………………………………………………………………………………..14

 

6- تمکین………………………………………………………………………………………………………………………14

 

7- طلاق……………………………………………………………………………………………………………………….15

 

8- نشوز………………………………………………………………………………………………………………………..15

 

9- مهریه……………………………………………………………………………………………………………………….16

 

10- مهرالسنّه…………………………………………………………………………………………………………………16

 

11- مهرالمسمّی……………………………………………………………………………………………………………..16

 

12- مهرالمثل…………………………………………………………………………………………………………………17

 

13- مهرالمتعه………………………………………………………………………………………………………………..17

 

14- نحله………………………………………………………………………………………………………………………17

 

15- نفقه……………………………………………………………………………………………………………………….18

 

16- ارث……………………………………………………………………………………………………………………….18

 

17- جهیزیه…………………………………………………………………………………………………………………..18

 

18- عدّه………………………………………………………………………………………………………………………..19

 

19- مودّت…………………………………………………………………………………………………………………….19

 

20- رحمت…………………………………………………………………………………………………………………..19

 

21- حضانت………………………………………………………………………………………………………………….19

 

22- اجرت المسمّی………………………………………………………………………………………………………..20

 

23- اجرت المثل……………………………………………………………………………………………………………20

 

24- زوج……………………………………………………………………………………………………………………….20

 

25- زوجین…………………………………………………………………………………………………………………..20

 

25-1- موارد استعمال واژگان «زوج و إمرأه» در قرآن کریم…………………………………………………21

 

فصل سوّم: حقوق متقابل زوجین از منظر قرآن و روایات

 

بخش اوّل: حقوق مشترک زوجین

 

مقدّمه…………………………………………………………………………………………………………………………….25

 

1- حسن معاشرت………………………………………………………………………………………………………….26

 

2- تعاون و همکاری……………………………………………………………………………………………………….29

 

3- احترام به یکدیگر……………………………………………………………………………………………………….33

 

4- جلب توجّه نسبت به یکدیگر………………………………………………………………………………………37

 

5- استمتاع از یکدیگر……………………………………………………………………………………………………..44

 

6- حضانت……………………………………………………………………………………………………………………49

 

7- تربیت فرزند……………………………………………………………………………………………………………..53

 

7-1- نقش مادر در تربیت فرزند………………………………………………………………………………………54

 

7-2- نقش پدر در تربیت فرزند……………………………………………………………………………………….55

 

7-3- نقش مشترک پدر و مادر پس از تولّد فرزند………………………………………………………………56

 

7-4- تربیت کودک در سنین رشد…………………………………………………………………………………….59

 

7-4-1- تربیت، نه تنبیه…………………………………………………………………………………………………..61

 

8- شروط ضمن عقد………………………………………………………………………………………………………62

 

8-1- مبانی اصل آزادی قراردادها……………………………………………………………………………………..63

 

8-2- شرایط صحّت شروط ضمن عقد……………………………………………………………………………..65

 

9- استقلال مالی……………………………………………………………………………………………………………..66

 

9-1- مبانی استقلال مالی زوجین……………………………………………………………………………………..67

 

بخش دوّم: حقوق زوج

 

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….70

 

1- حقوق مالی…………………………………………………………………………………………………………………..70

 

1-1- ارث…………………………………………………………………………………………………………………….70

 

1-1-1- ارث در لغت…………………………………………………………………………………………………….70

 

1-1-2- ارث در اصطلاح……………………………………………………………………………………………….70

 

1-1-3- فلسفه و مبانی ارث در اسلام………………………………………………………………………………71

 

 

1-1-4- تاریخچه ی ارث……………………………………………………………………………………………….73

 

1-1-5- ارث در قرآن و روایات………………………………………………………………………………………74

 

1-1-6- سهم الارث زوج……………………………………………………………………………………………….75

 

1-2- اخذ فدیه در طلاق خُلع………………………………………………………………………………………….76

 

1-3- شرایط مالی ضمن عقد ازدواج………………………………………………………………………………..77

 

2- حقوق غیر مالی

 

2-1- طلاق……………………………………………………………………………………………………………………78

 

2-2- رجوع…………………………………………………………………………………………………………………..81

 

2-3- تعدّد زوجات………………………………………………………………………………………………………..83

 

2-3-1- فلسفه ی تعدّد زوجات………………………………………………………………………………………86

 

2-3-2- احکام تعدّد زوجات…………………………………………………………………………………………..87

 

2-3-3- پاسخ به یک شبهه……………………………………………………………………………………………..87

 

2-3-4- مشکلات ناشی از تعدّد زوجات…………………………………………………………………………..88

 

2-4- قیمومیّت(ریاست برخانواده)…….. ……………………………………………………………………………90

 

2-4-1- لزوم وجود رییس برای خانواده……………………………………………………………………………91

 

2-4-2- بررسی ریاست مرد از منظر قرآن کریم…………………………………………………………………92

 

2-4-3- بررسی ریاست مرد از منظر روایات……………………………………………………………………..93

 

2-4-4- قلمرو مدیریت در خانواده…………………………………………………………………………………..95

 

2- 5- اطاعت………………………………………………………………………………………………………………..97

 

2- 6- تمکین………………………………………………………………………………………………………………104

 

2-7- اشتغال………………………………………………………………………………………………………………..108

 

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………111

 

پیشنهادات و راهکارها……………………………………………………………………………………………………..119

 

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………….127

 

 

 

چکیده

 

 

 

یکی از احکام و قواعد تدوین شده در شریعت اسلام ، احکام مربوط به روابط زوجین است که با تشکیل نهادی به نام خانواده ، خود را پای بند به حقوق و تکالیفی می دانند، که در سایه ی عقد ازدواج، متوجّه آنان می شود. شریعت اسلام به گونه ای، زوایای مختلف نهاد خانواده را از بدو امر در نظر گرفته است که رهایی از این حقوق و تکالیف، غیر ممکن است. بنابراین، با ایجاد   رابطه ی زوجیت، که با ایجاب و قبول، شروع می گردد، این حقوق و تکالیف، بر طرفین حاکم  می شود. قرآن کریم در آیه ی 187 سوره مبارکه ی بقره ، نیاز به جنس مخالف را به صورت کاملاً محترمانه و با واژه ی «لباس» بیان فرموده است و در آیه ی 21 سوره ی مبارکه روم ، زن را «مایه ی آرامش» شوهر، معرّفی نموده است.

 

 

 

کلید واژگان :  قرآن ، روایات ، حق ،  تکلیف،  زوجین .