1ـ11ـ تناوب کاشت………………………………………………………………………………………………… 8

 

1ـ12ـ تاریخ و فواصل کاشت…………………………………………………………………………………….. 9

 

1ـ13ـ کاشت…………………………………………………………………………………………………………. 9

 

1ـ14ـ داشت………………………………………………………………………………………………………….. 9

 

1ـ15ـ برداشت……………………………………………………………………………………………………….. 10

 

1ـ16ـ زمان جمع‌آوری……………………………………………………………………………………………… 10

 

1ـ17ـ ترکیبات شیمیایی……………………………………………………………………………………………. 10

 

1-18- موارد مصرف و کاربرد دارویی………………………………………………………………………… 11

 

1-19- کاربردهای بالینی و سنتی پنیرک………………………………………………………………………… 12

 

1-20- نکات قابل توجه……………………………………………………………………………………………. 12

 

1-21- خشکی……………………………………………………………………………………………………….. 13

 

1-22- تنش در گیاهان دارویی…………………………………………………………………………………… 14

 

1-23- انواع تنش خشکی…………………………………………………………………………………………. 16

 

1-24- نشانه‌های کمبود خشکی………………………………………………………………………………….. 17

 

1-25- انواع مکانیسم‎های مقاومت به خشکی در گیاهان…………………………………………………… 18

 

1-25-1- فرار از خشکی………………………………………………………………………………………….. 18

 

1-25-2- اجتناب از خشکی……………………………………………………………………………………….. 18

 

1-25-3- تحمل به خشکی……………………………………………………………………………………….. 19

 

1-26- اثرات تنش خشکی بر گیاهان مختلف…………………………………………………………………. 19

 

1-26- هگزاکونازول………………………………………………………………………………………………… 20

 

فصل دوم: بررسی منابع

 

2ـ1ـ بررسی منابع……………………………………………………………………………………………………. 22

 

2-2- ختمی خبازی (پنیرک)……………………………………………………………………………………… 23

 

2-2-1 ختمی خبازی به عنوان علف­هرز……………………………………………………………………….. 24

 

2ـ2ـ2کاربرد ختمی خبازی در پزشکی………………………………………………………………………….. 25

 

2ـ2ـ3 کاربرد ختمی خبازی در کشاورزی……………………………………………………………………… 27

 

2ـ3 تاثیر تنش خشکی بر رشد گیاهان………………………………………………………………………….. 28

 

2ـ4ـ هگزاکونازول…………………………………………………………………………………………………… 38

 

فصل سوم: مواد و روش ها

 

3ـ1ـ مواد و روش‌ها………………………………………………………………………………………………… 43

 

3ـ2ـ نحوه انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 44

 

3ـ3ـ اندازه‌گیری صفات……………………………………………………………………………………………. 45

 

3ـ3ـ1ـ تعداد برگ و طول ریشه…………………………………………………………………………………. 45

 

3ـ3ـ2ـ وزن تر و خشک…………………………………………………………………………………………… 46

 

3ـ3ـ3ـ سطح برگ…………………………………………………………………………………………………… 46

 

3ـ3ـ4ـ اندازه­گیری مقدار کلروفیل و کاروتنوئیدها به روش آرنون (1967)…………………………….. 46

 

3ـ3ـ5ـ پرولین……………………………………………………………………………………………………….. 47

 

3ـ3ـ6ـ اندازه‎گیری میزان کل قندهای محلول برگ…………………………………………………………… 48

 

3ـ3ـ7ـ استخراج عصاره برای اندازه­گیری پروتئین و فعالیت کمی و کیفی آنزیم……………………… 49

 

3-3ـ8 اندازه­گیری کمی آنزیم پراکسیداز به روش چنس و ماهلی (1955) …………………………….. 49

 

3ـ3ـ9 اندازه­گیری کمی آنزیم کاتالاز به روش ایسینگ و گرهاردت (1989) ………………………….. 49

 

3ـ3ـ10 سنجش پروتئین به روش لووری و همکاران (1951) ……………………………………………. 49

 

3ـ4ـ محاسبات آماری………………………………………………………………………………………………. 50

 

فصل چهارم: نتایج

 

نتایج…………………………………………………………………………………………………………………….. 53

 

4ـ1ـ تعداد برگ……………………………………………………………………………………………………… 53

 

4ـ 2ـ سطح برگ…………………………………………………………………………………………………….. 53

 

4ـ3ـ طول ساقه و ریشه…………………………………………………………………………………………….. 54

 

4ـ4ـ نسبت ریشه به ساقه………………………………………………………………………………………….. 55

 

4ـ5ـ وزن تر و خشک……………………………………………………………………………………………… 56

 

4ـ6ـ کلروفیل…………………………………………………………………………………………………………. 58

 

4ـ7ـ کاروتنوئید………………………………………………………………………………………………………. 60

 

4ـ8ـ غلظت پرولین………………………………………………………………………………………………… 61

 

 

4ـ9ـ غلظت قندهای محلول……………………………………………………………………………………….. 62

 

4ـ10ـ فعالیت کمی آنزیم پراکسیداز…………………………………………………………………………….. 63

 

4ـ11ـ فعالیت کمی آنزیم کاتالاز…………………………………………………………………………………. 64

 

4ـ12ـ فعالیت کمی پروتئین………………………………………………………………………………………. 65

 

4ـ13 همبستگی صفات…………………………………………………………………………………………….. 66

 

فصل پنجم: بحت و نتیجه گیری کلی

 

5- 1- تعداد برگ……………………………………………………………………………………………………. 68

 

5- 2- سطح برگ……………………………………………………………………………………………………. 70

 

5- 3- طول ساقه…………………………………………………………………………………………………….. 71

 

5- 4- طول ریشه……………………………………………………………………………………………………. 73

 

5- 5- نسبت ساقه به ریشه………………………………………………………………………………………… 74

 

5- 6- وزن تر و خشک……………………………………………………………………………………………. 76

 

5- 7- کلروفیل­ها……………………………………………………………………………………………………. 77

 

5- 8- کاروتنوئید…………………………………………………………………………………………………….. 79

 

5- 9- پرولین………………………………………………………………………………………………………… 80

 

5- 10- قندهای محلول…………………………………………………………………………………………….. 82

 

5- 11- فعالیت کمی آنزیم پراکسیداز…………………………………………………………………………… 83

 

5- 12- فعالیت کمی آنزیم کاتالاز……………………………………………………………………………….. 84

 

5- 13- فعالیت کمی پروتئین…………………………………………………………………………………….. 86

 

نتیجه­گیری کلی……………………………………………………………………………………………………….. 88

 

پیشنهاد…………………………………………………………………………………………………………………. 88

 

منابع…………………………………………………………………………………………………………………….. 89

 

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………98

 

چکیده:

 

تنش کم‌آبی یکی از شایع‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که رشد گیاه را در مناطق خشک و نیمه‌خشک محدود می‌کند. هگزاکونازول از ترکیبات تریازولی، انواع جدیدی از مواد شیمیایی هستند که با جلوگیری از سنتز جیبرلین منجر به کاهش رشد رویشی و افزایش رشد زایشی می­گردند. به منظور ارزیابی تاثیر تیمار هگزاکونازول بر خصوصیات رشدی گیاه ختمی خبازی (Malva sylvestris) تحت تنش خشکی، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تکرار در شهرستان نیشابور انجام شد. در مرحله رشد فنولوژیک گیاه، در مرحله چهار تا پنج برگی، تنش آبی در شاهد و 50 درصد ظرفیت زراعی و تیمار هگزاکونازول در سه سطح 0، 15 و 25 میلی‌گرم در لیتر به صورت اسپری برگی اعمال شد. نتایج نشان داد که تیمارها موجب کاهش طول ساقه، ریشه و سطح برگ و افزایش نسبت ریشه به ساقه، وزن تر و خشک و غلظت پرولین و آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز گردید و همچنین مشاهده شد که تیمارها تاثیری بر روی تعداد برگ، کلروفیل a، b، کل و پروتئین نداشته است.

 

واژه‌های کلیدی: تنش‌های غیر‌زیستی، صفات رشدی، تریازول، محلول­پاشی.

 

1ـ1ـ مقدمه

 

گیاهان دارویی در طول تاریخ همیشه با انسان قرابت خاص داشته و آثار دارویی و موارد استفاده آن بر هیچکس پوشیده نیست. اگرچه علاقه، همدمی و توجه به این گیاهان مفید، در سال‌های گذشته ناچیز بوده، ولی خوشبختانه اخیراً مورد عنایت و توجه بیشتری قرار گرفته است. علاقمندان به گیاهان دارویی معتقدند همانطور که گیاهان در باغ نباتات خوب رشد می‌کنند، باید سعی شود زمینه علاقمندی به این گیاهان در قلب‌های انسان‌ها نیز فراهم و افزون گردد. گیاهان دارویی یکی از منابع غنی کشور بوده که امکان صادرات آن نیز وجود دارد. زیرا وقتی به ارقام واردات کشورهای اروپایی مثل آلمان غربی و فرانسه توجه شود، معلوم می‌گردد که گیاهان دارویی بازار بزرگی در جهان داشته و کشور ما می‌تواند به یکی از مهم­ترین صادرکنندگان گیاهان دارویی تبدیل شود. ایران از لحاظ آب و هوا، موقعیت جغرافیایی و زمینه رشد گیاهان دارویی یکی از بهترین مناطق جهان محسوب می‌گردد و در گذشته هم منبع تولید و مصرف گیاهان دارویی بوده است. دانشمندان ایرانی مانند ابوریحان، ابن‌سینا، رازی و دیگران کتاب‌های مفصلی درباره گیاهان دارویی نوشته‌اند که مورد توجه جهانیان نیز بوده است. لذا علاوه بر اهمیت روز افزون گیاهان دارویی در سطح جهان که به سرعت می‌رود تا جانشین بسیاری از داروهای شیمیایی شود، صادرات این گیاهان نیز می‌تواند منبع بزرگی از درآمد ارزی برای کشور باشد. مواردی که برای صادرات این گونه کالاها وجود دارند شامل شکل رقابت، تهیه گیاهان استاندارد، خشک کردن، بسته­بندی، بازاریابی و غیره می­باشند (فتاحی و فتاحی، 1389).

 

متاسفانه با وجود این گونه منابع در کشور، ما به اهمیت این گیاهان واقف نبوده و بسیاری از این مواد اولیه را بلااستفاده گذاشته یا دور ریخته می­شود. رویکرد جهانی به سمت استفاده‌های مختلف درمانی، غذایی، صنعتی و … از گیاهان دارویی و معطر، موجب تبدیل صنعت تولید و فرآوری این گیاهان به یکی از صنایع سودآور و مهم در سراسر دنیا گشته است. صنعتی که از مراحل انتخاب و اهلی‌سازی گیاهان دارویی تا کشت و فرآوری آن را شامل شده و رشته‌های مختلف علمی را در درون خود جای داده است (نجفی و همکاران، 1391).

 

کشور پهناور ایران با سابقه تاریخی در طب سنتی و داشتن شرایط متفاوت اکولوژیکی و زیستی و دارا بودن بیش از 7500 گونه گیاهی که حدود 10 تا 15 درصد آن دارویی شناخته شده­اند، دارای پتانسیل بالقوه‌ی بسیار بالا برای تولید، فراوری و صادرات گیاهان دارویی می‌باشد و این لازمه مدیریت صحیح و ایجاد سیستم یکپارچه بین بخش‌های مختلف کشاورزی، منابع طبیعی، صنایع دارویی، مراکز تحقیقاتی، دانشگاهی و بازرگانی است (ابراهیمی، 1380). با توجه به اثرات سوء داروهای شیمیایی و سنتزی بشر از اواخر قرن بیستم رویکری مثبت به سمت جایگزین کردن فراورده‌های دارویی گیاهان به جای داروهای شیمیایی داشته است، به همین دلیل گیاهان دارویی از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردارند (ستایش‌مهر و گنجعلی، 1391).

 

گیاهان دارویی یكی از منابع غنی كشور است كه امكان صادرات آن نیز وجود دارد. ایران از نظر آب و هوا در زمینه رشد گیاهان دارویی یكی از بهترین مناطق جهان محسوب می­شود، به همین دلیل صادرات آن می‌تواند منبع بزرگی از درآمد برای كشور باشد (شریعت، 1382).

 

1ـ2ـ اهمیت گیاهان داروئی:

 

برای بیان اهمیت تولید گیاهان دارویی باید به دلایل کاربرد گیاهان داروئی معرفی گیاهان داروئی و خواص آن‌ها، تولید گیاهان داروئی، اهمیت اقتصادی گیاهان داروئی و عوامل اکولوژیکی پرداخت و بررسی مختصر از گیاهان دارویی از ابتدا تا امروز نشانگر این است که تا اوایل قرن بیستم نقش مواد سنتزی بخصوص در داروسازی بسیار کم بوده و در گذشته دورتر اصلاً وجود نداشته است. بشر مواد دارویی لازم برای رفع دردها را از منابع طبیعی بدست می‌آورد و اکثر مشکلات پزشکی را با توسل به مواد طبیعی که قسمت اعظم آن‌ها را با منابع گیاهی تشکیل می‌دهد، حل می‌کرده است (معاونی، 1388).

 

بر اثر گذشت زمان عوامل مختلفی از جمله پیشرفت علوم، افزایش احتیاجات مردم و از همه مهم‌تر مسائل اقتصادی باعث بوجودآمدن مواد سنتزی شد. زیرا در بسیاری از موارد قیمت مواد طبیعی خیلی گران­تر از مواد سنتزی است و عامل دیگر سهولت استفاده از این مواد می‌باشد. زیرا مصرف یک قرص بسیار راحت است و یک ثانیه طول می‌کشد، ولی تهیه یک محصول گیاهی به صورت جوشانده، خیسانده و یا طرق دیگر با زحمت بیشتر و دقت بیشتر همراه است. با مصرف مواد سنتزی، اثرات جانبی‌شان نیز آشکار شد. اثبات وجود برخی از اثرات جانبی احتیاج به زمان طولانی و آمار زیاد دارد. بنابراین مسئله خطر داروهای سنتزی در یک یا چند سال مشخص نمی‌شود، ولی در حال حاضر، که بیش از هر زمان دیگر از عمر این مواد می‌گذرد، مشخص شده است که کمتر ماده‌ی سنتزی وجود دارد که دارای اثرات جانبی نباشد یا اکثر این مواد دارای، اثرات جانبی بوده و حتی مواد خالص شده گیاهی نیز کم و بیش دارای اثرات ثانوی هستند. اما مجموعه موادی که از طبیعت و گیاه به دست می‌آید، دارای حداقل اثرات جانبی بوده و اثرات جانبی مواد سنتزی به مراتب بیشتر از مواد گیاهی است و در بسیاری از موارد این آثار حتی به نسل‌های بعدی هم انتقال پیدا می‌کنند. به همین دلیل جوامع پیشرفته به فکر استفاده از منابع طبیعی و یا گیاهی هستند از جمله این کشورها می‌توان ژاپن، سوئیس، سوئد، آمریکا، انگلیس و بعضی از کشورهای قاره آسیا را نام برد (معاونی، 1388).

 

1ـ3ـ اهمیت کشت و تولید گیاهان داروئی

 

با توجه به پیشرفت­های چشمگیری که در صنعت داروسازی به خصوص در دهه‌های اخیر روی داده، ممکن است تصور ­شود که از اهمیت گیاهان داروئی کاسته شده است. ولی آماری که در سال‌های اخیر در مورد مصرف داروهای گیاهی ارائه شده نشان می‌دهد که این تصور، چندان صحیح نبوده و با وجود ارائه داروهای شیمیایی مشابه با مواد موثره گیاهان داروئی نه تنها از میزان کشت و تولید این گیاهان در کشورهای پیشرفته کاسته نشده، بلکه تولید و مصرف آن‌ها نیز افزایش یافته است. آمار جهانی نیز نشان می­دهد که مواد موثره حدود پنجاه درصد داروهای عرضه شده به بازار دارای منشأ طبیعی بوده و در برخی از کشورها این رقم به 90 درصد رسیده است. به علاوه استفاده از گیاهان داروئی و معطر در بین مردمان کشورهای توسعه یافته نیز به شدت در حال افزایش است، به طوری که هم اکنون 90% از مردم این کشورها از داروهایی با منشأ گیاهی استفاده می‌کنند (فتاحی و فتاحی، 1389).

 

رویشگاه‌های طبیعی ایران به عنوان ذخایر ارزشمند توارثی می‌توانند منشاء تهیه و تولید گیاهان، به خصوص گیاهان دارویی در طبیعت و مزارع، که به طبع از سازگاری مناسبی برخوردار خواهند بود، مورد توجه قرار گیرند (شوشتریان و همکاران، 1389). گیاهان دارویی برخلاف عموم محصولات زراعی و باغی كه در اثر تنش­های محیطی لطمه می­بینند، مواد موثره آنها می‌توانند تحت تاثیر تنش­های تنظیم شده و هدفمند، بر محصول بیوشیمیایی افزوده و مواد موثره ویژه ایجاد گردد، كه در این صورت بازدهی اقتصادی آنها افزایش خواهد یافت (امیدبیگی و طباطبایی، 1387). امروزه رویکرد گسترده جهانیان به استفاده از داروهای طبیعی موجب ایجاد دگرگونی قابل توجهی در کلیه کشورهای جهان نسبت به شناسایی و تهیه مواد طبیعی و گیاهی و بازگشت به طبیعت گشته، به طوری که در اکثر کشورهای جهان دانش طب گیاه درمانی در دستور کار پژوهش‌های مجامع علمی قرار گرفته است (موسوی، 1383). خشكی، شوری و گرما از جمله فاكتورهای محیطی محدودكننده رشد گیاهان است. باید به گیاهان دارویی مناطق گرم و خشك توجه ویژه­ای شود، زیرا خشكی و گرما می­تواند تا حدودی تركیبات دارویی را در این گیاهان افزایش داده و موجب بهبود كیفیت این گیاهان شود (رشیدی، 1390).

 

برخلاف دیگر محصولات زراعی، گیاهان دارویی گیاهانی هستند كه كیفیت مواد در مقایسه با كمیت آنها به مراتب مهم‌تر و ضروری‌تر می‌باشد. لذا جهت رسیدن به حداكثر كیفیت، علم و آگاهی از عوامل موثر بر رشد و نمو گیاهان دارویی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. شناخت عوامل محیطی، گیاهی و زراعی نقش مهمی در موفقیت كشت گیاهان دارویی دارد. از مهم­ترین عوامل محیطی مؤثر بر رشد و نمو و تولید گیاهان دارویی و معطر، می‌توان نور، دما، آبیاری، ارتفاع محل رویش، خاك و موجودات زنده و غیر‌زنده پیرامون گیاه را بر‌شمرد (ابراهیم‌پور و عیدی‌زاده، 1390).

 

اثرات کمبود رطوبت در عملکرد و تغییرات مواد موثر گیاهان دارویی دارای ویژگی‌های خاصی است که باید به طور کامل مورد بررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد که گیاهان دارویی واکنش­های متفاوتی نسبت به تنش خشکی در عملکرد و مواد موثره تولیدی داشته باشند. برای درک این ویژگی­ها تحقیقات گسترده بر روی گیاهان با ارزش دارویی و اعمال تیمارهای مختلف نیاز می­باشد (لباسچی و عاشورآبادی، 1383).

 

1ـ4ـ مشخصات مهم تیره پنیرک[1]:

 

این گیاهان شامل ۸۰ جنس و ۱۵۰۰ گونه­اند. در اغلب نواحی کره‌ی زمین نیز به استثناء مناطق قطبی پراکندگی دارند. از مشخصات آنها این است که در خارج کاسه‌ی گل آنها کاسبرگ‌های کوچک و فرعی به نام کالیکول مرکب از ۳ تا ۱۲ تقسیم آزاد و یا متصل به هم در قاعده قرار دارد که در واقع بیرونی‌ترین پوشش گل به حساب می‌آید (زرگری، 1375). این گیاهان غالبا علفی و برخی از آن‌ها به صورت درختچه‌ای یا درختی هستند. برگ‌ها متناوب، ساده یا منقسم، داراى گوشواره و معمولاً بلند و چوبى مى‌باشند. گل‌ها معمولا دو‌جنسی و منظم، دارای 5 کاسبرگ آزاد یا پیوسته و 5 گلبرگ آزاد می‌باشند. پرچم‌های آن‌ها مرکب از 2 ردیف حلقوی 5 تایی است، با این تفاوت که حلقه خارجی پرچم‌ها غالباً رشد پیدا نمی‌کند، در حالیکه پرچم‌های حلقه داخلی بر اثر انشعاب تکثیر می‌یابند و از اتصال میله آن‌ها به یکدیگر لوله‌ای به وجود می‌آید که تخمدان و خامه مادگی را کاملاً فرا می‌گیرد. در رأس لوله مذکور و یا در قسمت­های فوقانی طول آن، بساک پرچم‌ها به وضع مجتمع دیده می‌شود. مادگی چندبرچه‌ای است (امیدبیگی، 1390). میوه آنها خشک و مرکب از چند پوشینه و محتوی دانه‌هایی است که گاهی پوشیده از کرک‌های پنبه‌ای است. اکثر گیاهان این تیره حاوی ترکیبات موسیلاژی هستند که از آن‌ها دارو‌های متفاوتی ساخته می‌شود. پوست ساقه عده‌ای از گیاهان این تیره دارای الیاف فیبر قابل استفاده در نساجی است. دانه بعضی از آنها مانند پنبه دارای روغن فراوان است (زرگری، 1375).

 

1ـ5ـ خصوصیات گیاه­شناسی ختمی خبازی:

 

پنیرک با نام علمی .Malva sylvestris L از تیره پنیرکان می‌باشد. پنیرک گیاهی یک ساله، دوساله و یا به ندرت چندساله است (رضوی و همکاران[2]، 2010(.

 

شکل 1- 1 اندام هوایی گل پنیرک

 

منشا این گیاه آسیای میانه گزارش شده است و تقریبا در تمام نقاط جهان می‌روید (شوشتری، 1389). ریشه پنیرک کم و بیش منشعب، مخروطی شکل، مستقیم و ضخامت آن 5/1 تا 5/2 سانتی‌متر است. برگ‌ها بر روی ساقه به طور متناوب قرار دارند. دمبرگ و پهنک این گیاه کرک‌دار است. گل‌ها صورتی رنگ است که از زاویه بین برگ‌ها و ساقه ظاهر می‌شود. کاسبرگ‌ها رگه‌دار و بنفش رنگ هستند. میوه پنیرک مسطح و ده قسمتی است. بذر پنیرک لوبیایی شکل و قهوه‌ای رنگ است. گل‌ها و برگ‌های این گیاه حاوی مواد موسیلاژی، تانن[3]، مواد تلخ و مواد رنگی آنتوسیانین[4] است (امیدبیگی، 1390؛ ارضی و همکاران، 1391). پنیرک گیاه خزنده پایایی به ارتفاع 10 تا 15 سانتی‌متر با ساقه‌های کرک‌دار منشعب است. برگ‌های آن دارای پایه‌های دراز، قلوه‌ای شکل یا تا اندازه‌ای گرد با 5 تا 7 لوب و کرک‌دار است. رنگ گل‌ها صورتی تا سرخ و قطر آن‌ها 15 میلی‌متر است (توکلی­صابری و صداقت، 1384). گل‌ها بخش مهم دارویی گیاه را تشکیل می‌دهند و حاوی ماده موثره موسیلاژ است که در اثر هیدرولیز آن گالاکتوز[5]، آرابینوز[6]، گلوکز[7]، رامنوز[8]، اسید‌گالاکتورونیک[9] حاصل می‌شود (زرگری، 1375؛ شوشتری، 1389).

 

شکل 1- 2 بذر، گل و برگ پنیرک

 

1ـ6ـ زیستگاه و جمع­آوری:

 

گونه‌های این گیاه در محل‌های مرطوب، کنار جاده‌ها و مزارع‌ یافت می‌شوند. پنیرک را در ماه‌های خرداد تا مرداد جمع­آوری کرده به سرعت در سایه می‌خشکانند (رضوی، 1388).

 

9 ـ 2 رشد و نمو میوه : 14

 

10-2-مواد و تنظیم كننده های رشد گیاهی: 18

 

12-2نقش و وظیفه هورمون: 19

 

13-2 تنظیم کننده های رشد وانواع آنها: 21

 

14-2- براسینواستروئید: 22

 

1-14-2 تاریخچه: 23

 

2-14-2 براسینو استروئید ها و اثرات آنها در گیاهان: 24

 

3-14-2 اثرات براسینواستروئیدها بر روی اسیدهای نوکلئیک و سنتز پروتئینها: 27

 

4-14-2- نقش براسینواستروئیدها در افزایش تحمل گیاهان به تنشهای محیطی. 31

 

1-4-14-2 اثر براسینواستروئیدها بر تنش گرما 32

 

2-4-14-2 اثر براسینواستروئیدها بر تنش خشکی: 32

 

3-4-14-2 اثر براسینواستروئیدها بر تنش شوری: 33

 

5-14-2 اثر هورمون براسینواستروئید بر مؤلفههای فیزیولوژیکی: 34

 

1-5-14-2 رنگیزههای فتوسنتزی: 34

 

2-5-14-2   فنول ها   : 35

 

2-5-14-2 قندهای محلول: 35

 

3-5-14-2 اثر هورمون براسینواستروئید روی پارامترهای رشدی و مورفولوژیکی: 36

 

فصل سوم. 38

 

مواد و روشها 38

 

1-3 زمان انجام تحقیق: 39

 

2-3 محل انجام تحقیق: 39

 

3 ـ 3 مشخصات اقلیمی و جغرافیایی محل تحقیق: 39

 

4-3- روش انجام تحقیق: 39

 

5-3- آماده سازی بستر کشت: 40

 

6-3تهیه محلول و محلول پاشی با هورمون براسینو استروئید: 42

 

7-3 اندازه گیری مقدار کلرفیل a ,b; وکلروفیل کل: 45

 

8- 3 اندازه گیری شاخص سطح برگ : 46

 

9-3 اندازه گیری آنزیم لیپوکسی ژناز: 47

 

10-3-روش تجزیه وتحلیل اطلاعات: 47

 

فصل چهارم. 48

 

نتایج وبحث.. 48

 

4-        نتایج.. 49

 

4-1- نتایج اثر محلول پاشی با غلظت های مختلف هورمون براسینو استروئیدبر شاخص سطح برگ: 49

 

4-1-1-تاثیر هورمون براسنیو استرویید برشاخص سطح برگ: 49

 

4-1-2- تاثیر ژنوتیپ های مختلف برشاخص سطح برگ: 50

 

4-2-3- اثر متقابل هورمون براسینو استروئید وژنوتیپ بر شاخص سطح برگ: 51

 

4-2- نتایج اثر محلول پاشی با غلظت های مختلف هورمون براسینو استروئید بر کلرفیل فلورسنس اولیه((FO: 52

 

4-2-1 – نتایج اثر محلول پاشی با غلظت های مختلف هورمون براسینو استروئید بر کلرفیل فلورسنس((FO: 52

 

4-2-2 – نتایج اثر ژنوتیپ بر کلرفیل فلورسنس((FO: 52

 

4-2-3 – نتایج اثرمتقابل محلوپاشی با هورمون براسینو استروئیدو ژنوتیپ بر کلرفیل فلورسنس اولیه((FO: 53

 

4-3- نتایج اثر محلول پاشی با غلظت های مختلف هورمون براسینو استروئید بر کلرفیل فلورسنس حداکثر((fm: 54

 

4-3-1-اثر محلول پاشی هورمون براسینواستروئید بركلرفیل فلورسنس حداکثر((fm: 54

 

4-3-2- اثر ‍ژنوتیپ بركلرفیل فلورسنس حداکثر((fm: 54

 

4-3-3-اثر متقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپ و بركلرفیل فلورسنس حداکثر((fm: 55

 

4-4- نتایج اثر محلول پاشی با غلظت های مختلف هورمون براسینو استروئید بر کلرفیل فلورسنس متغیر((fv: 55

 

4-4-1-اثر محلول پاشی هورمون براسینواستروئید بركلرفیل فلورسنس متغییر((fv: 55

 

4-4- 2-اثر ژنوتیپ بركلرفیل فلورسنس متغیر((fv: 55

 

4-4-3-اثر متقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپ و بركلرفیل فلورسنس متغیر((fv: 55

 

4-5- نتایج اثر محلول پاشی با غلظت های مختلف هورمون براسینو استروئید بر کلرفیل فلورسنس متغیر به حداکثر((fv/fm: 56

 

4-5- 1-اثر محلول پاشی هورمون براسینواستروئید بركلرفیل فلورسنس متغیر به حداکثر((fv/fm: 56

 

4-5-2-اثرژنوتیپ بركلرفیل فلورسنس متغیر به حداکثر (fv/fm) : 56

 

4-5- 3-اثر متقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپ و بركلرفیل فلورسنس متغیر به حداکثر (fv/fm) 56

 

4-6- نتایج تأثیر هورمون براسینواستروئید بر میزان کلروفیل دانهال پسته: 57

 

 

4-6-1- اثر هورمون براسینو استروئید بررنگیزههای فتوسنتزی کلروفیل a: 57

 

4-6-2- اثر ژنوتیپ بررنگیزههای فتوسنتزی کلروفیل a: 57

 

4-7- نتایج تأثیر هورمون براسینواستروئید بر شاخصهای فیزیولوژیکی کلروفیل b دانهال پسته: 59

 

4-8- نتایج تأثیر هورمون براسینواستروئید بر شاخصهای فیزیولوژیکی کلروفیل كل دانهال پسته: 59

 

4-8-1- اثر هورمون براسینو استروئید بررنگیزههای فتوسنتزی کلروفیل كل: 59

 

4-8-2- اثر ژنوتیپبررنگیزههای فتوسنتزی کلروفیل كل : 59

 

4-8-3- اثر متقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپبررنگیزههای فتوسنتزی کلروفیل کل: 60

 

4-9- نتایج تأثیر هورمون براسینواستروئید بر ارتفاع دانهال پسته: 61

 

4-9-1- تأثیر غلظتهای مختلف هورمون براسینواستروئید بر ارتفاع دانهال پسته: 61

 

4-9-2- تأثیر ژنوتیپ بر ارتفاع دانهال پسته: 61

 

4-9-3- اثر متقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپبر ارتفاع دانهال پسته: 62

 

4-10- نتایج تأثیر هورمون براسینواستروئید بر  وزن تر اندامهای هوایی پسته: 63

 

4-10- 1- تأثیر هورمون براسینواستروئید بر   وزن تر اندامهای هوایی پسته: 63

 

4-10- 2- تأثیر ژنوتیپ بر   وزن تر اندامهای هوایی پسته: 64

 

4-10-3اثرمتقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپ بر وزن تر اندامهای هوایی دانهال پسته: 65

 

4-12-3- اثرمتقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپ بر وزن تر ریشه دانهال پسته: 67

 

4-13- نتایج تأثیر هورمون براسینواستروئید بر   وزن خشک ریشه دانهال پسته: 69

 

4-13- 1- تأثیر هورمون براسینواستروئید بر   وزن خشک ریشه دانهال پسته: 69

 

4-13- 2- تأثیر ژنوتیپ بر   وزن خشک ریشه دانهال پسته: 69

 

4-13-3- اثرمتقابل محلول پاشی هورمون براسینواستروئید ژنوتیپ بر وزن خشک ریشه دانهال پسته: 69

 

1-1 گیاهان دارویی ……………………………………………………………

 

 

2

 

 

 

1-1-1 اهمیت كشت گیاهان دارویی ………………………………………………

 

 

2

 

 

 

1-1-2 تاریخچه گیاهان دارویی ………………………………………………….

 

 

3

 

 

 

1-2 به‌لیمو ……………………………………………………………………

 

 

5

 

 

 

1-2-1 تاریخچه و معرفی به­لیمو…………………………………………………..

 

 

5

 

 

 

1-2-2 به­لیمو (Lemon verbena) از نظر رده­بندی گیاهی ………………………………..

 

 

6

 

 

 

1-2-3 گیاه­شناسی به­لیمو ……………………………………………………….

 

 

6

 

 

 

1-2-4 نام­های دیگر به­لیمو ………………………………………………………

 

 

6

 

 

 

1-2-5 گونه‌های دیگر به‌لیمو …………………………………………………….

 

 

6

 

 

 

1-2-6 منشأ و پراکنش به­لیمو در ایران …………………………………………….

 

 

7

 

 

 

1-2-7 اهمیت اقتصادی به­لیمو ……………………………………………………

 

 

8

 

 

 

1-2-8 روش پرورش گیاه به­لیمو …………………………………………………

 

 

8

 

 

 

1-2-9 زمان جمع­آوری به­لیمو ……………………………………………………

 

 

9

 

 

 

1-2-10 خواص دارویی و كاربردهای به­لیمو ………………………………………..

 

 

10

 

 

 

1-2-11 مواد تشكیل­دهنده اسانس به­لیمو …………………………………………..

 

 

10

 

 

 

 

1-2-12 فرمول­های شیمیایی و شكل نمایی از برخی مواد تشكیل دهنده­ی اسانس به‌لیمو ……..

 

 

11

 

 

 

1-3 كشت بافت ………………………………………………………………

 

 

12

 

 

 

1-3-1 کشت کالوس …………………………………………………………..

 

 

14

 

 

 

1-3-2 تولید متابولیت­های ثانویه …………………………………………………

 

 

14

 

 

 

1-3-3 باززایی گیاه ……………………………………………………………

 

 

15

 

 

 

1-4 کشت بافت گیاهان دارویی …………………………………………………..

 

 

15

 

 

 

1-5 اهمیت تكثیر به­لیمو از طریق كشت­بافت ………………………………………..

 

 

17

 

 

 

1-6 اهداف تحقیق …………………………………………………………….

 

 

17

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم: ی بر تحقیقات انجام شده

 

 

 

 

 

 

2-1 گیاهان دارویی ……………………………………………………………

 

 

18

 

 

 

2-2 کشت بافت به­لیمو …………………………………………………………

 

 

20

 

 

 

2-3 کشت بافت در سایر گیاهان ………………………………………………….

 

 

21

 

 

 

2-4 میزان ماده موثره به­لیمو ………………………………………………………

 

 

22

 

 

 

2-5 خواص ضدمیکروبی به­لیمو ………………………..…………………………

 

 

23

 

 

 

2-6 تغذیه و کودهای زیستی …………………………………………………….

 

 

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل سوم: مواد و روش‌ها

 

 

 

 

 

 

3-1 زمان و مكان انجام آزمایش …………………………………………………..

 

 

30

 

 

 

3-2 مواد گیاهی ………………………………………………………………

 

 

30

 

 

 

3-3 عملیات كشت بافت ………………………………………………………..

 

 

30

 

 

 

3-3-1 ترکیبات هورمونی بکار رفته در محیط کشت­ ………………………………….

 

 

30

 

 

 

3-3-2 طرز تهیه محلول‌های ذخیره‌ای تركیبات محیط كشت ……………………………

 

 

31

 

 

 

3-3-3 آماده­سازی تنظیم کننده­های رشد گیاهی ………………………………………

 

 

32

 

 

 

3-3-3-1 تهیه محلول پایه BAP ………………………….………………………

 

 

32

 

 

 

3-3-3-2 تهیه محلول پایه كینتین …………………………….……………………

 

 

32

 

 

 

3-3-3-3 تهیه محلول پایه2,4-D …………………………….…………………..

 

 

32

 

 

 

3-3-3-4 تهیه محلول پایه NAA……………………………..……………………

 

 

32

 

 

 

3-3-4 آماده‌سازی محیط کشت‌های مختلف ………………….………………………

 

 

32

 

 

 

3-3-4-1 آماده سازی محیط کشت جامد ……………………………….……………

 

 

34

 

 

 

3-3-4-2 آماده سازی محیط کشت مایع …………………………….………………

 

 

34

 

 

 

3-3-5 تهیه و سترون سازی ریزنمونه­های به­لیمو …………………………………….

 

 

34

 

 

 

3-3-6 كشت ریزنمونه­های به­لیمو ………………………………………………..

 

 

35

 

 

 

3-3-7 روش یادداشت­برداری و صفات مورد مطالعه ………………………………….

 

 

35

 

 

 

3-3-8 تجزیه­ و تحلیل آماری ……………………………………………………

 

 

36

 

 

 

3-4 كشت آزمایش مزرعه‌ای به‌لیمو ……………………………………………….

 

 

36

 

 

 

3-4-1 آماده­سازی مزرعه ………………………………………………………..

 

 

36

 

 

 

3-4-2 آزمایش خاك ……………………………………………………………

 

 

37

 

 

 

3-4-3 تهیه و انتقاال نهال­های به­لیمو ………………………………………………

 

 

37

 

 

 

3-4-5 آبیاری مزرعه ……………………………………………………………

 

 

37

 

 

 

3-4-6 اعمال تیمارهای كودی …………………………………………………….

 

 

37

 

 

 

3-4-7 یادداشت­برداری صفات مورد مطالعه …………………………………………

 

 

38

 

 

 

3-4-8 روش برداشت و خشك­كردن به­لیمو …………………………..…………….

 

 

38

 

 

 

3-4-9 اسانس­گیری ……………………………………………………………

 

 

39

 

 

 

3-4-10 تجزیه و تحلیل آماری طرح مزرعه ………………………………………….

 

 

40

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل چهارم: نتایج و بحث

 

 

 

 

 

 

4-1 نتایج حاصل از کشت ریزنمونه­های به‌لیمو برروی محیط کشت­های MS حاوی 4 نوع ترکیب هورمونی NAA و BAP …………………………………………..………………

 

 

41

 

 

 

4-2 نتایج حاصل از کشت ریزنمونه­های به‌لیمو برروی محیط کشت­های MS حاوی 6 نوع ترکیب هورمونی NAA و 2,4-D وBAP و كینتین ……………………………………………

 

 

45

 

 

 

4-3 نتایج حاصل از کشت ریزنمونه­های به‌لیمو برروی محیط­کشت­های MS حاوی 5 نوع ترکیب هورمونی NAA و BAP ………………………………………………..…………

 

 

48

 

 

 

4-4 نتایج بهترین حالت‎های کشت بافت برای گیاه به‌لیمو در شرایط آزمایشگاهی………………….

 

 

52

 

 

 

4-5 نتایج حاصل از بررسی تاثیر كودی بر عملكرد و خصوصیات مورفولوژیكی به­لیمو در شرایط مزرعه ……………………………………………………………………….

 

 

52

 

 

 

4-4-1 آزمون خاك ……………………………………………………………

 

 

52

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل پنجم: نتیجه‌گیری

 

 

 

 

 

 

5-1 نتیجه‌گیری و جمع‌بندی ……………………………………………………..

 

 

55

 

 

 

5-2 نتایج آزمایش‌های درون شیشه‌ای ……………………………………………..

 

 

55

 

 

 

5-2-1 آزمایش اول ……………………………………………………………

 

 

55

 

 

 

5-2-2 آزمایش دوم ……………………………………………………………

 

 

58

 

 

 

5-2-3 آزمایش سوم ……………………………………………………………

 

 

60

 

 

 

5-3 آزمایش مزرعه‌ای ………………………………………………………….

 

 

61

 

 

 

5-4 پیشنهادات ………………………………………………………………..

 

 

63

 

 

 

فهرست منابع …………………………………………………………………

 

 

64

 

 

 

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………….

 

 

69

 

 

چکیده

 

جنس Lippia دارای بیش از 200 گونه است كه در این بین گونه Lippia citriodora L. دارای ارزش بالای دارویی می­باشد. این گیاه به دلیل اهمیت فراوان اقتصادی در صنایع غذایی، داروسازی و عطرسازی در قسمت‌های مختلفی از ایران كشت و كار می­شود و گونه­های بومی­ نیز از جنس Lippia در مناطق گرمسیری و نیمه­گرمسیری كشور وجود دارد. بدین منظور دو آزمایش جداگانه در شرایط درون شیشه‌ای و مزرعه‌ای انجام شد. در شرایط آزمایشگاهی سه آزمایش جداگانه با استفاده از طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد و در آن اثر 13 تیمار مختلف هورمونی (BAP، NAA، 2,4-D و كینتین) و اثر زمان بر میزان كالوس‌زایی و باززایی ریزنمونه‌های به‌لیمو بررسی گردید. با توجه به نتایج تجزیه واریانس در آزمایش درون شیشه‌ای در غلظت‎های مختلف هورمونی، صفت‎های ریشه‎زایی، ساقه‎زایی، کالوس‎زایی، تغییررنگ، تغییرشکل در سطح یك درصد معنی‌دار شدند. در مقایسه‌ی میانگین بین تیمارهای مورد بررسی مشخص شد كه محیط کشت MS12 حاوی 3/0 میلی‌گرم بر لیتر اكسین NAA بدون سیتوكنین برای صفت‌های ریشه‌زایی، كالوس‌زایی، زنده‌مانی، تغییر رنگ و تغییرشكل به‌ترتیب با 8/63، 6/91، 100، 2/97 و 2/92 درصد بهترین تیمار هورمونی بود، ولی در مورد ساقه‌زایی، محیط كشت MS بدون هورمون با 3/68 درصد بیشترین تعداد نوساقه‌ها را ایجاد نمود. در آزمایش مزرعه‌ای نیز از بین چهار سطح كودی مختلف شامل صفر، 50 و 100 كیلوگرم در هكتار ازته و غلظت سه در هزار NPK بر روی صفات مورفولوژیكی و میزان عملكرد گیاه به­لیمو، تیمار 50 كیلوگرم در هكتار كود ازته بهترین نتایج را در بر داشت.

 

کلید واژه: به‌لیمو، كالوس‌زایی، ساقه‌زایی، ریشه‌زایی، ترکیبات هورمونی، کود ازته.

 

1-1 گیاهان دارویی

 

1-1-1 اهمیت كشت گیاهان دارویی

 

با ظهور داروهای شیمیایی و بیولوژیك، نقش و اهمیت گیاهان دارویی در تأمین سلامت بشر، در معرض فراموشی قرار گرفت. اما با گذشت زمان، استقبال از گیاهان دارویی با رشد قابل توجهی روبرو شده است. به­نظر می­رسد مردم جهان از یك سری نارسایی­های طب مدرن خسته شده­اند و به‌طور روز افزون به‌سمت داروهای گیاهی روی می­آورند. اصولاً زمانی كه قانون ابن­سینا را در غرب به آتش كشیدند و ادعا كردند شیمی، مولكول و فیزیولوژی را شناخته­اند، طب به انحراف كشیده شد. به­طوری كه هم­اكنون طب مدرن توانایی حل بسیاری از مشكلات بشر را ندارد و طی سال­های اخیر در كتب درسی به این موضوع اعتراف كرده­اند. به­همین دلیل، امروزه حدود 50 درصد داروهای تولید شده در جهان منشاء طبیعی دارند كه با تغییراتی به­عنوان دارو مورد استفاده قرار می­گیرند. كه نیمی از این مقدار از منابع معدنی، حیوانی و باكتریایی بدست می­آید و نیمی دیگر منشاء گیاهی دارد. برای مثال، تمام هورمون­های مصرفی گیاهی هستند و از گیاهان مختلفی نظیر سیب­زمینی مكزیكی، شنبلیله و غیره به­دست می­آیند. همچنین تركیباتی مثل وین­بلاستین و وین­كریستین كه از داروهای ضدسرطان هستند از گیاه بدست می­آیند و یا گلیكوزیدهای قلبی از جمله این گروه داروها محسوب می­شوند (قاسمی دهكردی و همكاران، 1380).

 

گیاهان دارویی یكی از مهم‌ترین منابع دارویی می­باشند كه از هزاران سال پیش كاربرد داشته­اند. سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است كه بیش از 80 درصد از مردم به­صورت سنتی و یا مدرن از گیاهان دارویی استفاده می­كنند. بعلاوه برخی از داروهای شیمیایی نیز با الگوبرداری از مواد گیاهی ساخته شده­اند (تریپاتی[1] و تریپاتی، 2003).

 

در قرن اخیر دانشمندان به زیان­های ناشی از سموم شیمیایی، مواد افزودنی، اسانس و طعم­دهنده­های مصنوعی كاملاً پی­برده­اند و بروز انواع سرطان­ها و بیماری­های مختلف تأییدكننده این موضوع می­باشند. بر این اساس كشورهای پیشرفته كه دارای امكانات تحقیقاتی گسترده‌ای در مورد شناسایی این مواد مضر بوده‌اند، تصمیم گرفته­اند كه در چند سال اخیر كلیه­ی مواد مصرفی شیمیایی را از مواد غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی بتدریج حذف نموده و بجای آن از منابع گیاهی استفاده كنند .كشور ما دارای غنی­ترین منابع گیاهی از نظر مقدار و تنوع در سطح جهان می­باشد .هم­اكنون كشورهای پیشرفته پی به ارزش گیاهان دارویی و صنعتی برده و درصدد كشت و پرورش آنها در سایر كشورهای فقیر شده­اند. شناسایی گیاهان اسانس­دار گامی مهم در جهت اهلی كردن و ترویج شیوه­های صحیح بهره­برداری و استفاده از این گیاهان می‎باشد. گیاهان دارویی اسانس­دار نقش مهمی در زندگی انسان دارند و در ایران از سابقه طولانی برخوردار می­باشند (موسویان و بصیری، 1378).

 

در گذشته گیاهان دارویی جمع­آوری شده از طبیعت برای رفع نیازهای بازار كافی بود، طی سالیان گذشته تعدادی از گونه­های پرمصرف در خطر انقراض قرار گرفته­اند، برای رفع نیازهای فزاینده به داروهای گیاهی، گیاهان بایستی كشت شوند، علاوه بر اطمینان از منابع كافی كشت گیاهان دارویی باعث تولید مواد خام دارویی با كیفیت یكنواخت و خصوصیات شناخته شده می­گردد. از سوی دیگر تامین مواد اولیه برای صنایع داروسازی نیاز به افزایش تولید محصول در واحد سطح دارد كه علمی­ترین و اقتصادی­ترین روش دستیابی به­این مهم افزایش كارایی نهاده­های مورد استفاده در زراعت گیاهان دارویی می­باشد (توماس[2]، 2000).

 

كشت یك گیاه دارویی از نظر اقتصادی وقتی مقرون به­صرفه است كه متابولیت­های ثانویه آن به­حد مطلوب رسیده باشد، با شناخت عوامل محیطی موثر در تولید و انتخاب ارقام گیاهی مناسب می­توان به­حد اكثر مقدار محصول دست یافت (امیدبیگی، 1386). در مناطقی مثل ایران وجود نور فراوان یكی از منابع مهم و بالقوه در تولید گیاهان دارویی است كه باید یا مناسب­ترین روش­ها از آن استفاده كرد (امیدبیگی، 1386). در شرایطی كه هیچ­گونه محدودیت عوامل محیطی وجود نداشته باشد، تولید ماده خشك گیاهی با مقدار نور جذب شده متناسب است (مونتیس[3]، 1994).

 

 

 

1-1-2 تاریخچه گیاهان دارویی

 

با نظری اجمالی به فرهنگ مصرف داروهای گیاهی در ایران می­توان متوجه میراث با ارزش این گیاهان در طب غنی سنتی ایران شد. از طرفی فلات وسیع ایران از اقلیم­ها و محیط­های گوناگون برخوردار است، به­همین دلیل بیش از 7500 گونه گیاهی مختص به ایران است. از این رو به­حق، فلور ایران یكی از منابع داروخیز جهان محسوب می­شود. از آنجایی كه گیاهان وحشی در محدوده­های جغرافیایی گسترده­ای یافت می­شود، جمع­آوری و دسترسی به آنها از نظر اقتصادی مقرون به­صرف نیست و استفاده از گیاهان وحشی جوابگوی صنایع داروسازی نخواهد بود و چنین استفاده­ی انبوه از گیاهان طبیعت مسلماً موجب نابودی آنها خواهد شد. از این رو نسبت به كشت این گیاهان در سطوح زراعی اقدامات مفیدی در سطح كشور انجام شده است. گزارش شده است كه انسان دیر و یا زود چاره­ای به­جز بازگشت به طبیعت خود نخواهد داشت. از این رو، در كشورهای توسعه یافته اقدامات وسیعی را در توسعه و پیشرفت كشت و استفاده از گیاهان دارویی انجام شده است. امید است در كشور ما با تربیت نیروی متخصص و فرهنگ­سازی استفاده از گیاهان دارویی، از این نعمت الهی بی­نصیب نمانیم (ابراهیم­پور و عیدی­زاده، 1388).

 

ابن­سینا، دانشمند و پزشك نامدار ایرانی در سال­های 428-370 هجری مطابق با 980-1037 میلادی كه در غرب او را به­نام آویسینیا می‌شناسد و پس از انقراض تمدن یونان او را بزرگ‌ترین دانشمند جهان و به اشتباه، عرب دانسته­اند (چون كتاب­های او به عربی نوشته شده است). در جلد دوم كتاب قانون فی­الطب بیش از 800 نمونه گیاه طبی و غذایی را نام می­برد كه از آن میان 541 گیاه و مشتقات آنها دارای توصیف كاربردی و صفات ریخت­شناختی هستند. او اختلاف شكل و صفات گیاهان مشابه یا نزدیك به هم را (برای اجتناب اشتباه آنها از یكدیگر) با توجه خاصی در كتاب “قانون” توضیح می­دهد و در مورد چگونگی استفاده از مشتقات گیاهان دارویی و كاربرد آنها، با ترتیبی خاص، معین و نظام یافته به شرح و تفصیل آنها می­پردازد (زارع­زاده، 1383).

 

آلبرت ماگنیوس[4] این كشیش كه در نوشته‌ها به آلبرت بوستادت بیشتر معروف است، در سال‌های 1193-1280، بعد از ابن­سینا و بیرونی در ایام و بحران فكری قرون وسطی اروپا، درباره طب و تاریخ طبیعی و همچنین گیاه­شناسی كتابی به نام رستنی­ها، دو وژتابلیس[5] را نوشت. محتویات و نحوه نگارش این كتاب، به خوبی نشان می­دهد كه آلبرت كبیر نیز تحت تأثیر شدید تئوفراست و دیگر دانشمندان و قدمای رم و یونان مورد قبول كلیسا قرار داشت و در عین حال، برخی مشاهدات خود را نیز در این كتاب آورده است (زارع­زاده، 1383).

 

ایرانیان از دیرباز و حتی پیش از دیگران در زمینه گیاهان دارویی و كاربرد درمانی آنها از دانش پیشرفته‌ای برخوردار بوده­اند. نمونه بارز آن كتاب باستانی اوستاست .در«وندیداد» یكی از پنج كتاب تشكیل­دهنده اوستا (كه در مجموع دست­كم 2500 سال پیشینه دارد)، بخش­های پرشماری به گیاه درمانی، معرفی گیاهان دارویی و كاربرد آنها اختصاص یافته است. اما متأسفانه در لشكركشی اسكندر مقدونی، كتابخانه مشهور اسكندریه در آتش­سوزی عمدتاً نابود شد و بیشتر منابع و آثار و كتاب­های جمع­آوری شده در آن سوخت و خاكستر شد. بدین ترتیب، سوابق گیاه­شناسی شرق كهن در دو تمدن ایران و مصر بر اثر این آتش­سوزی­ها، فاقد هر گونه مدرك دیرینه شناخت گیاهان دارویی و خواص آنها گردید. متأسفانه بعدها نیز بر اثر تخریب قلاع فرقه اسماعیلیه و آتش زدن كتابخانه­های آن بوسیله هلاكوخان مغول، بقیه آثار مكتوب گیاهان دارویی، كه توسط این فرقه جمع­آوری شده بود، از میان رفت، تا اینكه در قرن هشتم و نهم میلادی، اطباء ایرانی رونق خاصی به طبابت ایران و جهان بخشیدند. بطوریكه با پیدا شدن دانشمندان و نوابغی نظیر ابوعلی­سینا و محمد زكریای رازی با انشار كتاب­های معروف خود (قانون و الحاوی) پیشرفت­های زیادی نصیب ملت ایران و جهانیان گردید. این پیشرفت­ها همچنین در قرون بعد نیز ادامه یافت. در قرن 13 میلادی، ابن­بیطار، اختصاصات متجاوز از 14700 گیاه را كه خود شخصاً می­شناخت را در كتابش شرح داد (دوازده امامی، 1386؛ زارع­زاده، 1383).

 

1-2 به لیمو

 

1-2-1 تاریخچه و معرفی به­لیمو

 

گیاه به­لیمو (شکل 1-1) با نام علمی Lippia citriodoraاز خانواده شاه­­پسند (Verbenaceae) (مظفریان، 1389؛ زرگری، 1375)، این گیاه بومی آمریکای جنوبی است (زرگری، 1375) و به­نام پزشک گیاه­شناسی موسوم به Lippi که در سال­های 1678 تا 1704 میلادی می­زیسته و در حبشه به­قتل رسید، نامگذاری شده است (زرگری، 1375). در فرهنگ گیاه­درمانی ایران، برگ­های این گیاه به­صورت دم­کردنی به­منظور آرامبخش، ضدتشنج و برطرف­کننده تپش قلب و سرگیجه مصرف دارد (امین، 1388). تا 100 سال پیش فقط به­عنوان یك گونه زینتی شناخته می­شد، ولی امروزه به­دلیل اهمیت فراوان اقتصادی آن در صنایع غذایی و عطرسازی در اكثر كشورها از جمله در ایران و به ویژه در استان گلستان كشت شده و به خوبی پرورش می­یابد. امروزه این گیاه در شمال كشورمان كشت و كار می­شود و گونه­های بومی آن از جنس Lippia در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری كشورمان وجود دارد (امین، 1370).

 

 1-2-2 به­لیمو (Lemon verbena) از نظر رده­بندی گیاهی

 

به‌لیمو از سلسله­ی Planta، شاخه­ی Magnoliophyta، رده­ی Magnoliopsida، راسته­ی Lamiales، خانواده Verbenaceae، جنس Aloysia، و گونه­ی A. triphylla، است(آنونیموس[6]، 2007).

 

1-2-3 گیاه­شناسی به­لیمو

 

به­لیمو درختچه­ای کوچک به ارتفاع تا 90-100 سانتیمتر، با شاخه­های شیاردار و کم و بیش زبر برگ­ها در چرخه­های 3 یا 4 تایی، سرنیزه­ای، به­طول 5- 5/7 سانتیمتر، با دمبرگ کوتاه، کامل یا در میانه دندانه­دار، بدون کرک، در سطح تحتانی به­انبوهی پوشیده از کرک­های غده­دار (منقوط)، با بوی لیمو سنبله­ها چرخه­ای و محوری یا مجتمع شده در پانیکول­های انتهایی اغلب 3 تایی. گلها سفید، به طول 5/4- 5 میلیمتر، شکوفا و گل­دهنده در تابستان و پاییز. کاسه گل به انبوهی کرکدار. لوله جام گل بلندتر از کاسه (زرگری، 1375).

 

1-2-4 نام­های دیگر به­لیمو

 

برای به‌لیمو نام‌های دیگری نیز در منابع ذكر شده است كه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود.

 

Lippia citriodora Kunth (آزادبخت، 1378؛ زرگری، 1371؛ كریمی، 1381؛ یزدانی و همكاران، 1383) Lippia citriodora H.B.U.K (راشدی، 1380؛ كریمی، 1381)

 

Lippia triphylla (راشدی، 1380؛ صمصام شریعت، 1374)

 

1-3- سطح زیر کشت و تولید چای در جهان و ایران……………………………………………………………

 

 

4

 

 

 

1-4- گیاه‌شناسی چای و جایگاه آن در علوم باغبانی……………………………………………………………..

 

 

7

 

 

 

1-5- تهیه و تولید چای (صنعت چای) ………………………………………………………………………………

 

 

8

 

 

 

1-6- ارزش غذایی و دارویی چای……………………………………………………………………………………..

 

 

8

 

 

 

1-7- اهمیت نماتدهای انگل گیاهی به‌ویژه نماتدهای مولد زخم ریشه…………………………………..

 

 

9

 

 

 

1-8- مشخصات جنس 1936 Pratylenchus Filipjev,. ………………………………………………………

 

 

10

 

 

 

1-9- نماتد مولد زخم ریشه چای (Tea root lesion nematode) ………………………………………….

 

 

11

 

 

 

1-9-1- مشخصات گونه Pratylenchus loosi Loof, 1960…………………………………………………

 

 

11

 

 

 

1-9-2- دامنه میزبانی نماتد مولد زخم ریشه چای (P. loosi) ……………………………………………….

 

 

13

 

 

 

1-9-3- علائم آلودگی نماتد مولد زخم ریشه چای (P. loosi) ……………………………………………..

 

 

14

 

 

 

1-9-4- انتشار و بقای نماتد مولد زخم ریشه چای در خاک………………………………………………….

 

 

16

 

 

 

1-9-5- زیست‌شناسی نماتد مولد زخم ریشه چای………………………………………………………………

 

 

16

 

 

 

1-9-6- همبستگی دما و رطوبت با دینامیک جمعیت نماتد مولد زخم ریشه چای…………………….

 

 

17

 

 

 

1-9-7- راهكارهای مدیریت مبارزه با نماتد مولد زخم ریشه چای…………………………………………

 

 

19

 

 

 

1-10- میزان برداشت عناصر غذایی توسط گیاه چای…………………………………………………………….

 

 

20

 

 

 

 

1-11- عناصر غذایی و اهمیت آن در چای …………………………………………………………………………

 

 

20

 

 

 

1-12- نقش جداگانه هر یک از عناصر غذایی………………………………………………………………….

 

 

23

 

 

 

1-12-1- نیتروژن……………………………………………………………………………………………………………

 

 

23

 

 

 

1-12-2- پتاسیم………………………………………………………………………………………………………………

 

 

23

 

 

 

1-12-3- فسفر……………………………………………………………………………………………………………

 

 

23

 

 

 

1-13- تعریف مسأله و بیان اهداف اصلی تحقیق………………………………………………………………….

 

 

24

 

 

 

فصل دوم: ی بر مطالعات انجام شده

 

 

 

 

 

 

2-1- تحقیقات صورت گرفته در زمینه‌ ارتباط نماتدها با عناصر غذایی …………………………………..

 

 

26

 

 

 

2-2- مطالعات انجام شده روی نماتد مولد زخم ریشه چای…………………………………………………..

 

 

29

 

 

 

2-2-1- مطالعات انجام شده در دنیا……………………………………………………………………………………

 

 

29

 

 

 

2-2-1-1- روش‌های زراعی موثر در کنترل نماتد مولد زخم ریشه چای…………………………………

 

 

30

 

 

 

2-2-1-2- انتخاب ارقام متحمل و مقاوم ……………………………………………………………………………

 

 

31

 

 

 

2-2-1-3- روش‌های شیمیایی موثر در کنترل نماتد مولد زخم ریشه چای………………………………

 

 

31

 

 

 

2-2-1-4- همبستگی بافت، pH و درصد ماده آلی خاک با جمعیت نماتد مولد زخم ریشه چای

 

 

31

 

 

 

2-2-1-5- همبستگی عناصر غذایی با جمعیت نماتد مولد زخم ریشه چای…………………………….

 

 

32

 

 

 

2-2-2- مطالعات انجام شده در ایران………………………………………………………………………………….

 

 

32

 

 

 

فصل سوم: مواد و روش‌ها

 

 

 

 

 

 

3-1- نمونه‌برداری برای بررسی میزان جمعیت نماتد مولد زخم ریشه چای و انجام آزمون خاک..

 

 

36

 

 

 

3-2- استخراج نماتد مولد زخم ریشه چای (از خاک و ریشه) ………………………………………………

 

 

39

 

 

 

3-2-1- استخراج نماتد از خاک…………………………………………………………………………………………

 

 

40

 

 

 

3-2-2- استخراج نماتد از ریشه گیاه…………………………………………………………………………………..

 

 

40

 

 

 

3-3- شمارش میزان جمعیت نماتد مولد زخم ریشه چای (در خاک و ریشه)…………………………..

 

 

41

 

 

 

3-4- انجام آزمون‌ خاک (اندازه‌گیری عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم) ……………………………………

 

 

43

 

 

 

3-4-1- اندازه‌گیری ازت كل در خاک………………………………………………………………………………..

 

 

43

 

 

 

3-4-2- اندازه‌گیری فسفر قابل جذب در خاک…………………………………………………………………….

 

 

44

 

 

 

3-4-3- اندازه‌گیری پتاسیم قابل جذب در خاك…………………………………………………………………..

 

 

44

 

 

 

3-5- آنالیز داده‌ها……………………………………………………………………………………………………………..

 

 

45

 

 

 

فصل چهارم: نتایج

 

 

 

 

 

 

4-1- میزان آلودگی و فراوانی نماتد مولد زخم ریشه چای در مناطق نمونه‌برداری شده…………..

 

 

46

 

 

 

4-2- نتایج همبستگی جمعیت نماتد با ازت کل خاک……………………………………………………

 

 

49

 

 

 

4-3- نتایج همبستگی جمعیت نماتد با فسفر خاک…………………………………………………….

 

 

54

 

 

 

4-4- نتایج همبستگی جمعیت نماتد با پتاسیم خاک………………………………………………………..

 

 

60

 

 

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

 

 

 

 

 

 

نتیجه‌گیری……………………………………………………………………………………………………………………….

 

 

69

 

 

 

2-4. شیلومیکرون ها 16

 

2-5. لیپوپروتئین با چگالی خیلی کم (VLDL) 16

 

2-6. لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) 17

 

2-7. LP (a) 17

 

2-8. لیپوپروتئین با چگالی زیاد (HDL) 17

 

2-9 تری گلیسریدها 18

 

2-10. کلسترول. 18

 

2-11. چای سبز. 21

 

2-12. تاثیر چای سبز بر روی دیابت نوع 2: 22

 

2-13. پیشینه تحقیق.. 22

 

فصل سوم. 29

 

روش شناسی تحقیق.. 29

 

3-1. مقدمه. 30

 

3-2. روش شناسی تحقیق.. 30

 

3-2-1. جامعه آماری.. 30

 

3-2-2. نمونه آماری و انتخاب نمونه. 30

 

3-2-3. متغیرهای تحقیق.. 31

 

3-2-4. ابزار و وسایل اندازه گیری.. 31

 

3-2-7. روش جمع آوری اطلاعات.. 33

 

3-2-8. روش های آماری.. 33

 

3-2-9. ملاحظات اخلاقی.. 34

 

فصل چهارم. 35

 

یافته های تحقیق.. 35

 

4-1. مقدمه. 36

 

4-2. یافته های توصیفی.. 36

 

4-3. یافته های مربوط به فرضیات تحقیق.. 37

 

فصل پنجم. 46

 

بحث و نتیجه گیری.. 46

 

5-1. مقدمه. 47

 

5-2. خلاصه تحقیق.. 47

 

5-3. بحث و بررسی.. 48

 

5-4. نتیجه گیری کلی.. 49

 

5-5. پیشنهادات.. 50

 

5-5-1. پیشنهادات برگرفته از تحقیق.. 50

 

5-5-2. پیشنهادات برای سایر محققین و تحقیقات آینده 50

 

فهرست منابع. 51

 

پیوست ها 56

 

چکیده

 

سابقه و هدف:

 

استفاده از تمرینات ورزشی به همراه مکمل های گیاهی یکی از روشهای پیشنهاد شده برای کنترل چاقی و عوارض ناشی از آن می باشد که اثر آن به دلیل تنوع برنامه های تمرینی و مواد گیاهی مورد استفاده هنوز به روشنی ثابت نشده است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر تمرینات ترکیبی و مصرف مکمل چای سبز بر نیمرخ لیپیدی مردان چاق بود.

 

مواد و روش ها:

 

آزمودنی های تحقیق 24 مرد چاق بود. که به صورت تصادفی در یکی از گروه های مکمل چای سبز، دارونما+ تمرینات ترکیبی و چای سبز+ تمرینات ترکیبی قرار گرفتند. گروه دوم و سوم به مدت 10 هفته، 3 جلسه در هفته به اجرای تمرینات ترکیبی پرداختند. قبل و بعد از دوره تمرینی و مکمل گیری به منظور اندازگیری نیمرخ لیپیدی خونگیری انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون کولموگراف-اسمیرنوف و تحلیل واریانس مکرر 2×3 در سطح P≤0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

 

یافته ها:

 

پس از 10هفته تمرین ترکیبی و نیز تمرین ترکیبی و چای سبز کاهش معنی دار در ترکیب بدنی(BMI) و غیر معنی-داری در سطوح تری گلیسرید، کلسترول و LDL مشاهده شد، در حالیکه در سطوح HDL افزایش غیر معنی داری مشاهده شد. بعلاوه چای سبز به تنهایی تاثیر معنی داری بر نیمرخ لیپدی و ترکیب بدنی نداشت.

 

نتیجه گیری:

 

براساس نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود تمرینات ترکیبی و مصرف چای سبز علی رغم عدم تأثیر معنی دار بر نیمرخ لیپیدی، ممکن است برای کاهش عوامل خطرزای قلبی-عروقی در مردان چاق مفید باشد.

 

کلید واژه ها:

 

چای سبز، تمرین ترکیبی، نیمرخ لیپیدی، مردان چاق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1. مقدمه

 

شیوه زندگی غیرفعال و چاقی به عنوان یکی از ده مشکل برتر سلامتی توسط سازمان بهداشت جهانی تشخیص داده شده است. امروزه به دلیل تغییر الگوی زندگی و ماشینی شدن کارها، فعالیت های جسمانی انسان ها کاهش یافته است. کاهش یا عدم فعالیت های جسمانی سبب ایجاد “بیماری های فقر حرکتی” می شود. از طرف دیگر تنوع کارها و لزوم مقاومت در مقابل سختی ها و ناراحتی های ایجاد شده به وسیله زندگی ماشینی، انسان را نیازمند یک جسم سالم و نیرومند می کند، که می توان از طریق انجام فعالیت های جسمانی به جبران آن پرداخت. فعالیت های جسمانی دامنه وسیعی را در بر می گیرند که در فعالیت های عادی روزانه با شدت پایین تا فعالیت های شدید و بسیار شدید طبقه بندی می شوند. تمرین تغییراتی در قسمت های مختلف بدن ایجاد می‏کند که در نتیجه آن بدن قادر می شود تمرینات شدیدتری را انجام دهد. به عبارت دیگر بدن با تمرین سازگار می‏شود . در چنین مواقعی نقش سازگاری های بوجود آمده در تمرینات ورزشی و تغذیه برای کاهش مشکلات حاصل اهمیت پیدا می-کند. افزایش چربی‏های آزاد خون و نیز بیماریهای قلبی و عروقی نیز از عواقب چاقی و بی تحرکی به حساب می‏آید. امروزه فعالیت بدنی منظم همراه با رژیم غذایی متعادل بعنوان عامل مهمی برای سلامتی شناخته شده است و فواید گوناگون مواد تغذیه ای(مکمل ها) موجب مصرف فراوان این مواد توسط این افراد شده است.

 

1-2. بیان مسئله

 

باوجود پیشرفت های سریع و وسیع در تشخیص و درمان این بیماریها، هنوز هم یک سوم بیمارانی که دچار سکته قلبی می شوند، فوت می کنند. در ایران نیز بیماری‏های قلبی- عروقی یکی از مشکلات مهم بهداشتی و اجتماعی به شمار می رود که ابعاد آن به سرعت در حال افزایش است. براساس بررسی‏های پراکنده، نسبت مرگ ناشی از این بیماری 25 تا 45 درصد بوده است. در ایران شمار تلفات ناشی از بیماری‏های گوناگون قلبی در هر 100 هزار نفر در سال 1368، در 24 شهر انتخابی کشور 185 نفر بود که 15-7 درصد کل مرگ و میر را شامل می‏شود. نحوه متابولیسم و مقدار و نوع لیپیدها به ویژه لیپوپروتئین‏های خون در بروز و تشدید بیماری‏های قلبی- عروقی نقش اساسی ایفا می‏کنند . با توجه به رابطه مستقیم چربی‏ها با سکته قلبی، تنظیم مقدار چربی‏های خون، عامل مهمی در سلامت محسوب می‏شود و بدون شک عادت به فعالیت ورزشی مناسب نقش مهمی در این زمینه دارد. در واقع در کشورهای توسعه یافته عدم فعالیت بدنی مناسب و رژیم غذایی نا مناسب، از دلایل چاقی و بیماری‏های قلبی- عروقی به شمارمی‏روند . تحقیقات زیادی در این مورد صورت گرفته است و بیشتر محققان معتقدند که فعالیت بدنی باشدت متوسط، حتی اگر در حد متوسط درهرهفته انجام گیرد، کاهش چربی‏ها را به همراه خواهد داشت .

 

از سوی دیگر، از داروهای گیاهی برای کاهش چربی های خون استفاده می‏شود، چرا که علاوه بر عوارض بسیار اندک دربرخی موارد نتایج بهتری نسبت به مکمل‏های شیمیایی حاصل می‏شود. گیاه چای سبز از جمله گیاهان دارویی پرمصرف در آسیا است. تحقیقات اپیدمیولوژیک نشان داده‏اند که ترکیبات مشتق شده از چای سبز دارای خاصیت کاهش دهندگی سطح کلسترول پلاسما و سرعت جذب آن در دستگاه گوارش هستند .

 

همچنین چای محتوی گروهی از ترکیبات پلی فنولیک فلاونوئیدی به نام کتچین است ودر بین کتچین‏ها این گالوکتچین گالات (EGCG) آنتی اکسیدانی قوی در شرایط آزمایشگاهی و رایج ترین و فراوان ترین پلی فنول درچای سبز است. با توجه به اینکه مطالعات انسانی بیشتر برتأثیرات تمرینات هوازی و یا مقاومتی بر نیمروخ چربی متمرکز شده و همچنین تأثیر تمرینات ترکیبی و مصرف چای سبز بر نیمرخ لیپیدی تاکنون بررسی نشده است، از این رو هدف تحقیق به خاطر بررسی این موضوع و پاسخ به این پرسش است که آیا چای سبز به همراه تمرینات ترکیبی ( استقامتی + مقاومتی) می تواند در کاهش نیمرخ چربی و همچنین کاهش وزن و بهبود ترکیب بدنی مردان چاق مفید باشد؟

 

1-3. ضرورت و اهمیت تحقیق

 

   با توجه به اثرات مفید فعالیت‌های ورزشی بر کیفیت زندگی و نیز اثر مفید ورزش در بیماری‌هایی از قبیل بیماری‌های قلبی – عروقی به نظر می رسد تحقیقات در این زمینه برای بررسی هرچه بیشتر تاثیر ورزش ضروری می‏باشد. از طرفی از آنجای که تاثیر تمرینات ترکیبی بر نیمرخ‏های لیپیدی کمتر بررسی شده، تحقیق در این خصوص نیز از اهمیت بالای برخوردار است. همچنین با توجه به اینکه مکمل های طبیعی نسبت به مکمل‌های شیمیایی اثرات جانبی کمتری دارند، ضرورت ایجاب می‏كند تا تأثیر تمرین ترکیبی و یکی از این مکمل‏ها که به نظر می رسد در زمینه کاهش چربی‏های خون اثرات مثبتی داشته باشد(چای سبز) بررسی شود.

 

1-4. اهداف تحقیق

 

1-4-1. هدف کلی تحقیق

 

   بررسی تأثیر یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر نیمرخ چربی در مردان دارای اضافه وزن.

 

1-4-2. اهداف اختصاصی تحقیق

 

 

1. 1. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر تری گلیسیرید مردان دارای اضافه وزن.

 

1. 2. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز برکلسترول تام مردان دارای اضافه وزن.

 

1. 3. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر LDL مردان دارای اضافه وزن.

 

1. 4. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر HDL مردان دارای اضافه وزن.

 

1-5. فرضیه‌ها‌ی تحقیق

 

 

1. 1. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز تری‏گلیسیرید مردان دارای اضافه وزن و چاق تأثیر معناداری دارد.

 

1. 2. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز برکلسترول تام مردان دارای اضافه وزن تأثیر معنی-داری دارد.

 

1. 3. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر LDL مردان دارای اضافه وزن تأثیر معنی داری دارد.

 

1. 4. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر HDL مردان دارای اضافه وزن تأثیر معناداری دارد.

 

1-6. پیش فرض های تحقیق

 

   برای کسب نتایج دقیق در تجزیه و تحلیل آماری داده‏های تحقیق پیش فرض‏های زیر در نظر گرفته شده است:

 

 

1. 1. آزمودنی‏ها در جلسات تمرین به طور منظم شرکت می کنند.

 

1. 2. تمام جلسات تمرین مطابق برنامه از پیش تعیین شده برگزار شد.

 

1. 3. سعی شده از آزمون‏ها و وسایل اندازه گیری با اعتبار و روایی بالا استفاده شود.

 

1. 4. شیوه تمرینی هر دو گروه تمرینی یکسان بود.

 

1-7. محدودیت های تحقیق

 

   محدودیت‏هایی که در این تحقیق وجود داشته را می‏توان در دو قسمت شامل محدودیت‏های غیر قابل کنترل و محدودیت‏های قابل کنترل طبقه بندی کرد که در ادامه آنها را بیان خواهیم کرد:

 

1-7-1. محدویت های خارج از کنترل محقق

 

 

1. 1. ویژگی های ارثی و سازه های ژنتیکی آزمودنی ها

 

1. 2. میزان و نوع فعالیت های روزمره آزمودنی ها

 

1. 3. عدم امكان كنترل وضعیت روحی و روانی آزمودنی ها در هنگام اجرای فعالیت های تمرینی

 

1. 4. نحوه و روش تغذیه آزمودنی های تحقیق، همچنین میزان خواب، استراحت و نحوه سپری کردن اوقات فراغت از حیطه کنترل محقق خارج بوده است.

 

1-7-2. محدودیت های تحت کنترل محقق

 

 

1. 1. غیر ورزشکار بودن آزمودنی‌ها با توجه به خصوصیات ظاهری و فیزیولوژیکی و عدم اجرای مداوم فعالیت‏های ورزشی به مدت یک سال.

 

1. 2. برخورداری از سلامت نسبی و عدم ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و عدم استفاده از دارو و دخانیات و … با توجه به سؤالات مطرح شده در پرسشنامه.

 

1. 3. مکان، شرایط و ایمنی وسایل برگزاری آزمون.

 

1. 4. میزان و نوع مکمل های مصرفی آزمودنی ها.

 

1. 5. اجرای مانور تست برای همه آزمودنی ها توسط فرد محقق و متخصص انجام گرفته است.