2-11- روش های دانش آفرینی در سازمان…………………………………………………………………………….33
2-12- مزایای مدیریت دانش…………………………………………………………………………………………………34
2-13- چرخه دانش………………………………………………………………………………………………………………35
2-14- مقتضیات،زیر ساخت ها و عوامل موفقیت مدیریت دانش………………………………………………..38
2-15- معیارها و زیر معیارهای بررسی شده در تحقیقات پیشین………………………………………………….38
2-15-1- تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………………..39
2-15-2- تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………………………40
2-16- معیارها و زیر معیارهای مورد بررسی این تحقیق……………………………………………………………..41
2-17- تحقیقات پیشین در زمینه اولویت بندی معیار ها و زیر معیارها………………………………………….51
2-18- انتخاب روش اولویت بندی زیر معیارها…………………………………………………………………………52
2-18-1-تصمیم گیری چند معیاره…………………………………………………………………………………………..52
2-18-2- فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) ………………………………………………. ………………………58
2-18-3- روش ویکور………………………………………………………………………….. …………………………….58
2-18-4- دلایل بهکارگیری روش ویکور در این تحقیق……………………………………………………………..59
2-19- جمع بندی و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………..61
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………..64
3-2- جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………….64
3-3- حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………………………65
3-4- مراحل و روش محاسبات تحقیق………………………………………………………………….. ………………65
3-4-1- روش بررسی وضع موجود مقتضیات مدیریت دانش…………………………………….. …………..67
3-4-2- اولویت بندی زیرمعیار ها………………………………………………………………………………………..71
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………82
4-2- تجزیه و تحلیل داده های مرحله ارزیابی مقتضیات وجودی سازمان ………………………………..83
4-2-1- محاسبه روایی و پایایی…………………………………………………………………………………………..83
4-2-2- بررسی نرمال بودن متغیرها……………………………………………………………………………………..94
4-2-3- انتخاب آزمون آماری…………………………………………………………………………………………….95
4-2-4- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه اول………………………………………………………………….97
4-2-5- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه دوم…………………………………………………………………101
4-2-6- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه سوم………………………………………………………………..104
4-2-7- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه چهارم……………………………………………………………..109
4-2-8- تحلیل های آماری مربوط به فرضیه پنجم……………………………………………………………….112
4-2-9- نتایج تجزیه و تحلیل داده های مرحله ارزیابی مقتضیات وجودی سازمان…………………..116
4-3- تجزیه و تحلیل داده های مرحله اولویت بندی زیر معیار ها ………………………………………..117
4-3-1- تعیین ماتریس وزن شاخص ها…………………………………………………………………………….117
4-3-2- بررسی سازگاری منطقی قضاوت ها…………………………………………………………………….122
4-3-3- اولویت بندی زیر معیارها با استفاده از روش ویکور………………………………………………125
4-4- نتایج……………………………………………………………………………………………………………………143
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….145
5-2- نتایج حاصل از فرضیات………………………………………………………………………………………..145
5-3- نتایج حاصل از اولویت بندی…………………………………………………………………………………148
5-4- تحلیل نتایج و روش پیشنهادی برای بهبود هر کدام از معیارها ………………………………….151
5-5- پیشنهاد برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………………….153
منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………..154
فهرست جداول
جدول2-1- نخستین تلاشها در راستای مدیریت دانش………………………………………………………….17
جدول2-2- خصوصیات داده،اطلاعات و دانش………………………………………………………………….22
جدول2-3- مزایای کمی و کیفی مدیریت دانش…………………………………………………………………35
جدول2-4- چرخه های مدیریت دانش از دیدگاه های مختلف……………………………………………..37
جدول2-5- معیارهای های بررسی شده مدیریت دانش در تحقیقات صورت گرفته………………….49
جدول3-1- CVI برای کل و معیار های پرسشنامه…………………………………………………………….69
جدول3-2- آلفای کرونباخ برای کل و معیار های پرسشنامه…………………………………………………70
جدول3-3- طیف قبول و رد فرضیات……………………………………………………………………………….71
جدول3-4- ارزش گذاری شاخصها نسبت به هم…………………………………………………………….73
جدول3-5- متوسط شاخص سازگاری تصادفی…………………………………………………………………..75
جدول3-6- ارزش گذاری زیرمعیارها بر اساس شاخص ها نسبت به هم………………………………..76
جدول4-1 محاسبهCVR و میانگین عددی قضاوت ها ی پرسشنامه عمومی…………………………86
4-2- محاسبهCVR و میانگین عددی قضاوت ها ی پرسشنامه تخصصی………………………………91
جدول4-3- CVI برای کل و معیار های پرسشنامه……………………………………………………………..93
جدول4-4- آلفای کرونباخ برای کل و معیار های پرسشنامه………………………………………………….94
جدول4-5- نتایج بررسی نرمال بودن متغیرها (آزمون KS) …………………………………………………95
جدول4-6- طیف قبول و رد فرضیات……………………………………………………………………………….96
جدول4-7- آمار توصیفی ظرفیت افراد و فرهنگ سازمان……………………………………………………..97
جدول4-8- آزمون t-test در حالت دو دامنه برای فرضیه اول…………………………………………….98
جدول4-9- آزمون t-test در حالت یک دامنه برای فرضیه اول……………………………………………99
جدول4-10- آزمون فریدمن…………………………………………………………………………………………….100
جدول4-11- میانگین رتبه ها…………………………………………………………………………………………. 100
جدول4-12- آمار توصیفی ظرفیت چارچوب سازمانی………………………………………………………101
جدول4-13- آزمون t استیودنت در حالت دو دامنه…………………………………………………………..102
جدول4-14- آزمون t-test در حالت یک دامنه……………………………………………………………….103
جدول4-15- آزمون فریدمن………………………………………………………………………………………….104
جدول4-16- میانگین رتبه ها……………………………………………………………………………………… 104
جدول4-17- آمار توصیفی ظرفیت مدیریت دانش…………………………………………………………..106
جدول4-18- آزمون t استیودنت…………………………………………………………………………………..106
جدول4-19- آزمون t-test در حالت یک دامنه……………………………………………………………..107
جدول4-20- آزمون فریدمن………………………………………………………………………………………..107
جدول4-21- میانگین رتبه ها…………………………………………………………………………………….. 108
جدول4-22- آمار توصیفی ظرفیت مدیریت دانش………………………………………………………….109
جدول4-23- آزمون t استیودنت…………………………………………………………………………………..110
جدول4-24- آزمون t-test در حالت یک دامنه……………………………………………………………..110
جدول4-25- آزمون فریدمن……………………………………………………………………………………….111
جدول4-26- میانگین رتبه ها……………………………………………………………………………………. 111
جدول4-27- آمار توصیفی ظرفیت فناوری…………………………………………………………………..113
جدول4-28- آزمون t استیودنت………………………………………………………………………………….113
جدول4-29- آزمون t-test در حالت یک دامنه…………………………………………………………….114
جدول4-30- آزمون فریدمن……………………………………………………………………………………….114
جدول4-31- میانگین رتبه ها……………………………………………………………………………………. 115
جدول4-32- نتایج نهایی مرحله ارزیابی مقتضیات وجودی سازمان…………………………………116
جدول4-33- مقایسات زوجی معیارها…………………………………………………………………………118
جدول4-34- مقایسات زوجی شاخص ها پس از محاسبه میانگین هندسی……………………….119
جدول4-35- محاسبه جمع ستون ها……………………………………………………………………………120
جدول4-36- نرمالایز کردن وزن ها……………………………………………………………………………..121
جدول4-37- متوسط سطری جدول مقایسات زوجی……………………………………………………..121
جدول4-38- متوسط سطری جدول مقایسات زوجی……………………………………………………122
جدول4-39- محاسبه ماتریس بردار مجموع وزنی…………………………………………………………123
جدول4-40- ماتریس اولیه نظرات متخصصان…………………………………………………………….. 126
جدول4-41- محاسبه میانگین هندسی نظرات و تشکیل ماتریس تصمیم گیری………………….128
جدول4-42- نرمال سازی ماتریس تصمیم گیری…………………………………………………………..130
جدول4-43- ماتریس وزن معیارها …………………………………………………………………………….132
جدول4-44- تعیین بهترین و بدترین مقدار از میان مقادیر موجود برای هر شاخص…………133
جدول4-45- مربوط به محاسبه مقادیر S و R ……………………………………………………… 135
جدول4-46- مقادیر S و R ………………………………………………………………………………. 136
جدول4-47- محاسبه مقدار Q و مشخص کردن شماره اولویت ها……………………………. 138
جدول4-48- ترتیب اولویت بر اساسS،RوQ ………………………………………………………..140
جدول4-49- اولویت بندی نهایی زیرمعیارها بر اساسS، Rو Q ………………………………..142
جدول5-1- وضع موجود و ترتیب اولویت زیر معیارها……………………………………………….. 149
فهرست اشکال و نمودارها
شکل 2-1- روابط داده، دانش و اطلاعات…………………………………………………………………..18
شکل2-2- معیارهای اصلی مورد بررسی در تحقیق……………………………………………………..42
شکل2-3- مدل های MADM با توجه به طبقه بندی جبرانی و غیرجبرانی………………….55
شکل 2-4- انواع روش های MADMاز نظر کاربرد………………………………………………….57
شکل2-5- مدل مفهومی تحقیق…………………………………………………………………………………62
شکل3-1- روند عملیاتی تحقیق………………………………………………………………………………..66
شکل4-1- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت افراد و فرهنگ سازمان……………………………… 100
شکل4-2- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت چارچوب سازمانی…………………………………..105
شکل4-3- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت مدیریت تغییر………………………………………….108
شکل4-4- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت مدیریت دانش…………………………………………112
شکل4-5- رتبه بندی زیر معیارهای ظرفیت فناوری……………………………………………………115
چکیده
ارزیابی مقتضیات جهت استقرار مدیریت دانش، اولین گام در استقرار مدیریت دانش است که کلیه سازمان ها ملزم به انجام آن در این مسیر هستند، زیرا اگر مقتضیات، زیرساخت ها و پیش نیازهای مناسب و لازم برای استفاده از چنین فرآیندی فراهم نباشد حاصلی به جزء اتلاف منابع انسانی، وقت و منابع مالی نخواهد داشت. در این تحقیق به بررسی مقتضیات وجودی سازمان جهت استقرار مدیریت دانش در سازمان صنایع دریایی- گروه شناورهای اثرسطحی پرداخته شده است.
این تحقیق از نوع توصیفی اکتشافی می باشد. در مرحله اول با توجه به مطالعات پیشین انجام شده، مقتضیات مدیریت دانش شناسایی و بومی سازی شدند. در مرحله دوم، وضعیت مقتضیات وجودی سازمان در قالب پنج معیار، 21زیر معیار و 48 گزاره از طریق پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. داده های حاصل از پرسش نامه این مرحله، از طریق نرم افزار SPSS16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. د ر مرحله سوم، زیر معیارها بر اساس میزان اهمیت و کاربرد آن ها در مراحل مختلف چرخه دانش، با استفاده از روش ویکور که از روش های تصمیم گیری چند معیاره است، اولویت بندی گردیدند.
در بررسی وضعیت مقتضیات وجودی مدیریت دانش، سازمان در سه معیار ظرفیت چارچوب سازمان، ظرفیت مدیریت دانش و ظرفیت فناوری، وضعیت مناسبی داشت و در دو معیار ظرفیت افراد و فرهنگ سازمان و ظرفیت مدیریت تغییر در وضعیت مناسبی قرار نداشت. در اولویت بندی زیرمعیارها، حمایت و تعهد مدیریت، مشارکت کارکنان و آموزش به ترتیب بیشترین اهمیت را به خود اختصاص دادند.